สนามหลวงสมัยก่อน

[NAVARAT.C]

เจอข้อมูลของตึกนี้ด้วยครับ ชื่อตึกนายเลิศ (เลิศ เศรษฐบุตร หรือพระยาภักดีนรเศรษฐ)
มีเรื่องเล่าข้างล่างด้วยครับ

ด้วยความมานะอุตสาหะ ทุ่มเทกำลังความคิดศึกษางานรอบด้านอย่างจริงจัง นายเลิศก็บรรลุความหวังตั้งแต่เยาว์วัยที่จะเป็น "นายห้าง" ด้วยวัยเพียง 22 ปี ท่านสามารถรวบรวมทุนเปิด "ห้างนายเลิศ" ขึ้น เมื่อ พ.ศ. 2437 จำหน่ายจักรเย็บผ้า ซิงเกอร์ เครื่องกระป๋องและสินค้า ต่างประเทศ และเริ่มขยายกิจการมาขาย น้ำโซดา ที่เรียกกันว่า "น้ำมะเน็ด" ร่วมกับบริษัทบอร์เนียว ซึ่งขายดีมาก ท่านจึงคิดจะแยกตัวมาทำการค้าโซดาและน้ำมะเน็ดเพียงผู้เดียว แต่ทางบริษัทบอร์เนียว ผู้ถือหุ้นใหญ่ ไม่ยอม ท่านจึงเลิกกิจการและ หันมาจำหน่ายน้ำมันมะพร้าว และหนังสือ ต่างประเทศ พอมีเงินทุนมากขึ้นท่านก็เริ่มค้าสังกะสีแต่ก็โชคร้ายขาดทุน ต่อมาท่านสั่งจักรยานเข้ามาขายแต่ก็ไม่ประสบผลสำเร็จอีกตามเคย
นายเลิศ มีนิสัยเป็นพ่อค้าเต็มตัวมีไหวพริบเชิงการค้า แม้ว่าจะประสบปัญหาใหญ่หลวงจนเกือบล้มละลาย ท่านก็มิได้ย่อท้อ ท่านถือคติที่ว่า "ไม่กังวลต่อสิ่งที่แล้วไป" ท่านจึงต่อสู้ต่อไปด้วยการริเริ่มกิจการโรงแรมขึ้นที่บริเวณสะพาน เหล็กล่าง นับเป็นคนไทยคนแรกที่เปิดกิจการโรงแรมขึ้นมา กิจการนี้ให้ผลดีแก่ นายเลิศ มากว่า 10 ปี

แสดงว่า ตึกนี้เคยเป็นทั้งห้างทั้งโรงแรม ส่วนของโรงแรมคงเป็นหอสูงนั่นแหละครับ

[เทาชมพู]

ในที่สุด  ก็ได้คำตอบว่าเก๋งจีนปริศนานั้นคืออะไรกันแน่    ได้มาทั้งประวัติด้วย 
ขอคารวะท่านจอมยุทธ

[เทาชมพู]

เจอข้อมูลของตึกนี้ด้วยครับ ชื่อตึกนายเลิศ (เลิศ เศรษฐบุตร หรือพระยาภักดีนรเศรษฐ)
มีเรื่องเล่าข้างล่างด้วยครับ

ขยายกิจการมาขาย น้ำโซดา ที่เรียกกันว่า "น้ำมะเน็ด" ร่วมกับบริษัทบอร์เนียว ซึ่งขายดีมาก ท่านจึงคิดจะแยกตัวมาทำการค้าโซดาและน้ำมะเน็ดเพียงผู้เดียว

นำรูปขวดน้ำมะเน็ดมาให้ดูกันค่ะ
ชื่อนี้เพี้ยนมาจาก lemonade หรือน้ำมะนาว



น้ำมะเน็ดเป็นน้ำอัดลมชนิดหนึ่งที่คนไทยเรียกเพี้ยนมาจากน้ำ Lemonade ของฝรั่ง   คำว่า Lemonade แปลว่าน้ำมะนาวก็จริง แต่น้ำมะเน็ดไม่ใช่น้ำมะนาวเปรี้ยวแท้ๆ  แต่เป็นน้ำมะนาวปลอมๆ ที่มีการแต่งรสแต่งสีแล้ว ถ้าเปรียบเทียบกับน้ำอัดลม  ในยุคปัจจุบันคงใกล้เคียงกับน้ำสไปรท์
ฝรั่งเริ่มผลิตน้ำมะเน็ดขายตั้งแต่เมื่อไหร่ไม่ทราบ แต่ต้องหลังจากจาคอบ ชเวพ (Jacob Schwepp) คิดทำน้ำโซดาได้เมื่อ พ.ศ. 2335
หรือเมื่อราว 200 ปีก่อน
สำหรับในเมืองไทยนั้นพบโฆษณาขายน้ำมะเน็ดในหนังสือพิมพ์บางกอกรีคอร์เดอร์ของหมอบรัดเลย์ฉบับวันที่ 27 ธันวาคม ค.ศ.1866 โดยน้ำมะเน็ดในสมัยก่อนจะบรรจุอยู่ในชวดรีๆ แบบลูกรักบี้ และปิดปากขวดด้วยจุกไม้ก๊อก เขาออกแบบขวดให้วางนอนขนานกับพื้นอยู่เสมอเพื่อไม่ให้จุกก๊อกแห้งและหด อ้างอิงตามรูปในหนังสือ The Art of the Label ของ Robert Opie ยอดนักสะสมบรรจุภัณฑ์ หน้า 10  กับหน้า 65

จนเมื่อ ค.ศ. 1875 หรือ พ.ศ. 2418 ตรงกับต้นสมัยรัชกาลที่ 5 มีการประดิษฐ์ขวดแบบคอคอด และมีจุกลูกแก้วอยู่ที่ปากขวดโดย Hirem Codd จึงมีการบรรจุน้ำมะเน็ด รวมทั้งน้ำโซดา และน้ำอัดลมอื่นๆ ลงในขวดชนิดนี้ ในการบรรจุต้องจับหัวขวดให้คว่ำลง เมื่อน้ำอัดลมเข้าไปในขวดแล้ว แรงแก๊สจะดันลูกแก้วให้ลอยขึ้นไปแนบและแน่นติดกับวงแหวนยางที่ปากขวด เมื่อจะดื่มต้องเอาไม้กระแทกลูกแก้ว
ลงไปแรงๆ ส่วนวิธีรินไม่ให้ลูกแก้วกลิ้งมาปิดปากขวด คือ ต้องหมุนขวดให้ลูกแก้วไปตกอยู่ระหว่างคอหยักที่เขาทำไว้ จึงจะรินน้ำได้สะดวก

น้ำมะเน็ดเคยมีขายตามโรงหนังและตามร้านต่างๆ อยู่นานพอสมควร แต่ในที่สุดก็หายไปจากเมืองไทยเมื่อราว 50-60 ปีก่อน

ที่มา: หนังสือ สารพัดเก็บ Collectable Variety โดย เอนก นาวิกมูล
จากเว็บ  www.kroobannok.com

[srisiam]

ผู้น้อยตามมาน้อมคารวะท่านผู้อาวุโสที่เป็นจอมยุทธจริงๆ..

ภาพของท่าน NAVARAT ทำให้เพิ่งทราบว่าชื่อดั้งเดิมเขียนสะกดด้วย ศ---นายเลิศ---
คงมาเปลี่ยนเป็น นายเลิด สมัยท่านผู้นำพาชาติพ้นภัยนี่เอง



ขอบพระคุณครับ

 

[เทาชมพู]

นำภาพนายเลิศ พระยาภักดีนรเศรษฐ์ มาให้ดูกันค่ะ

[srisiam]

เห็นภาพนายเลิศ.........นึกถึงบริษัทรถเมล์ขาวนายเลิด....ที่ถูกฆาตกรรมไปเมื่อ 1 ตุลาคม 2519 ก่อนเหตุการณ์ 6 ตุลา ไม่กี่วัน

รถเมล์ขาว.ที่พึ่งของคนกรุง..คนทำงานหรือเที่ยวดึก.......รถเมล์เที่ยวที่เป็นคันสุดท้ายของแต่ละวัน....จะเป็นความหวังของคนยังไม่ถึงบ้านทั้งหลาย...ว่าวันนี้จะได้กลับบ้านไหม?

รถเมล์บริษัทเดียวในกว่า 30 บริษัทของกรุงเทพฯที่มีบริการดีเป็นเลิศสมชื่อ....พขร.   ......กระเป๋า/กระปี๋  ......ทุกคนแต่งเครื่องแบบขาว....หมวก/รองเท้า...ขาวสะอาด....ไม่ใช่แกล้งขาว



หม่อมคึกฤทธิ์ หม่อมเสนีย์ ทั้งสองท่านทำประโยชน์แก่เมืองไทยมากมาย...
แต่หนึ่งอย่างที่สองท่านทำบาปกับคนกรุง.จนถึงทุกวันนี้คือ...
การฆาตกรรมบริษัทรถเมล์นายเลิด...ทั้งๆที่ควรเหลือไว้ 1 บริษัทให้แข่งกับขสมก.

 

http://forum.serithai.net/viewtopic.php?f=2&t=25341&start=30

[puyum]

ของนายเลิศ เป็นเรือด่วนเจ้าพระยา ไม่ใช่หรือ
แต่ที่หายไปเสียดายที่สุด คือรถราง (ที่ลพบุรีด้วย)
บางซื่อ-บางกระบือ-วิทยุฯ จำผิดหรือเปล่าไม่รู้

[เทาชมพู]

ของนายเลิศ เป็นเรือด่วนเจ้าพระยา ไม่ใช่หรือ
แต่ที่หายไปเสียดายที่สุด คือรถราง (ที่ลพบุรีด้วย)
บางซื่อ-บางกระบือ-วิทยุฯ จำผิดหรือเปล่าไม่รู้

คุณ puyum เกิดไม่ทันรถเมล์สีขาวมีรูปกากะบาทสีแดงในวงกลม ที่เรียกว่ารถเมล์ขาวนายเลิศ หรือคะ


กิจการรถเมล์ขาวถูกยุบไป โดยรัฐบาลม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช  รวมเข้าเป็นกิจการรถ ขสมก.

[puyum]

ทันครับ ผมหมายถึงว่าลูกหลาน ได้ไปทำเรือด่วนเจ้าพระยาต่อ(จำผิดไปหรือเปล่า ไม่รู้)
ส่วนที่จำแม่นที่สุดก็ ศรีนคร จากบางซื่อไปลงเที่ยวเขาดิน
เมล์แดงที่เทเวศ ใกล้ตลาดไม้ดอกไม้ประดับ

[ลุงไก่]

ใครจำปั้มน้ำมันตราสามทหารได้บ้างมั้ยครับว่าอยู่ตรงไหน ไช่ทึ่ปัจจุบันเป็นศาลฎีกาหรือเปล่าครับ  และครีมกวนอิมของนยห้างประจวบ จำปาทอง ก็ขายประจำอยู่ที่ตลาดนัดแห่งนี้ สมัยนั้น จะมีการเอาแหวนทองคำหนักประมาณ ครึ่งสลึง หรือหนึ่งสลึง ไม่แน่ใจนะครับใส่ลงไปในตลับครีมด้วย ขายดิบขายดีมาก คาดว่าคนอ่านในเรือนไทยนี้น่าจะใข้กันเกินครึ่งเวปแน่ๆ ยืนยันกับคุณมานิตอีกครั้งครับ ห้องน้ำ เหม็นจริงๆ

ปั๊มน้ำมันสามทหารอยู่ตรงนี้หละครับ หน้าศาลหลักเมืองพอดี ตอนนี้สวยงามด้วยดอกไม้ประดับจาก กทม

จริงๆ นะ เมื่อก่อนเขาถึงบอกกันว่า มากรุงเทพฯ แล้วไปไหนไม่ถูก ให้มาเริ่มต้นที่สนามหลวง

[ลุงไก่]

มองจากป้ายรถเมล์ตรงหน้าศาลฎีกา ก็จะเป็นอย่างนี้ ...

[ลุงไก่]

แฉลบไปแถวๆ ถนนตรีเพชรมั่ง ... มีอะไรอยู่หลังตึกยาว เขาชุมนุมอะไรกัน

[ลุงไก่]

ผมว่านะ เหนือศาลหลักเมืองขึ้นมา แล้วก็ถึงท่ารถเมล์เทศบาลเมืองนนท์
ฝั่งตรงข้ามพระแม่ธรณี ฯ  มีสะพานรถรางข้ามคลองหลอด เรียกสะพานเสี้ยว

ภาพด้านซ้ายคือสะพานเสี้ยวข้ามคลองหลอด ใกล้กับอนุสาวรีทหารอาสา จากฝั่งสนามหลวงเข้าถนนจักรพงษ์เข้าบางลำพู ปัจจุบันคือเชิงสะพานพระปิ่นเกล้าฝั่งพระนคร

ภาพด้านซ้ายมือคือสะพานเสี้ยวข้ามคลองหลอดหลังตึกกระทรวงกลาโหมเก่า ตรงหน้าอาคารใหม่ที่เพิ่งก่อสร้างเสร็จ ใกล้กับสะพานช้างโรงสี ปัจจุบันไม่มีร่องรอยเหลือแล้วว่าเคยมีสะพาน

ผมหาภาพสะพานเสี้ยวทั้งสองสะพานมาตั้งนานแล้ว เพิ่งจะพบ ก็เลยนำมาลงไว้ให้ชมกัน

[puyum]

ขอบคุณลุงไก่
เดือนก่อนไปกราบนมัสการสมเด็จพระมหาธีราจารย์ที่วัดชนะสงคราม ยังเดินเลยไประลึกความหลัง
ลงจากสะพานพุทธฯ ขวามือคือ โรงไฟฟ้าเก่า(อยากเห็นรูป)
ซ้ายมือ ๓๔๑ เข้าแถวรูปรัศมีคือ ส.ก.
ตึกสูง เพื่อนบ้าน เพาะช่าง
ไช่ป่าว แค่เดินผ่านบ่อยๆ ไม่เคยอยู่ในรั้ว

[:D :D]

ช่วงนี้กรุงเทพฯ กำลังเผชิญภาวะวิกฤติ น้ำเหนือบ่าน้ำทะเลหนุน บางพื้นที่ท่วมไปแล้ว
เก็บภาพสนามหลวงคราน้ำท่วมหนัก พ.ศ. ๒๔๘๕ มาฝากเข้าบรรยากาศเดียวกันค่ะ