|
luanglek
|
|
ความคิดเห็นที่ 1 เมื่อ 25 พ.ย. 09, 08:28
|
|
เรื่องฤาษี "ทัตตะไตรย" ในลิลิตนารายณ์สิบปาง
ต้องอธิบายชื่อฤาษีตนนี้ก่อนว่า ชื่อฤาษีตนนี้ เขียนตามภาษาสันสกฤตที่ถูกต้อง ต้องเขียนว่า ทัตตาเตรยะ (ทตฺตาเตฺรย) หรือถ้าจะแปลงให้ออกเสียงง่ายแบบไทย ควรเป็น ทัตตาไตรย ชื่อนี้เกิดจากการสนธิศัพท์ ๒ คำ ได้แก่ ทัตตะ (ทตฺต - ถ้าเป็นนามแปลว่า ทาน ของขวัญ สิ่งของที่มอบให้ การให้) + อาเตรยะ (อาเตฺรย - แปลว่า เชื้อสายของฤาษีอัตริ) ที่รัชกาลที่ ๖ ทรงไว้ในลิลิตนารายณ์สิบปางว่า ทัตตะไตรย น่าจะเป็นเพราะทรงถ่ายถอดจากภาษาสันสกฤตที่เขียนด้วยอักษรโรมัน ซึ่งในช่วงนั้นอาจจะยังไม่มีหลักเกณฑ์การถ่ายถอดภาษาสันสกฤตด้วยอักษรโรมันที่เป็นมาตรฐานเดียวกัน จึงทำให้การเขียนภาษาสันสกฤตด้วยอักษรโรมันแล้วถ่ายออกเป็นอักษรไทยผิดพลาดได้
ฤาษีตนนี้เป็นบุตรของฤาษีอัตริกับนางอนสูยา และเป็นบิดาของฤาษีทุรวาส ฤาษีทัตตาไตรยนี้ มีบทบาทอยู่ในลิลิตนารายณ์สิบปาง ปางที่ ๖ ปรศุรามาวตาร โดยตำนานกล่าวว่า ท้าวอรชุน การตวีรยะ กษัตริย์แห่งไหหยชนบท ซึ่งเป็นบุตรท้าวกฤตวีรยะ เมื่อครั้งที่ท้าวอรชุน การตวีรยะ ยังทรงพระเยาว์ได้ไปทรงเรียนศิลปวิทยาในสำนักฤาษีทัตตาไตรย ท้าวอรชุน การตวีรยะได้หมั่นปรนนิบัติฤาษีทัตตาไตรยเป็นอย่างดี จนฤาษีทัตตาไตรยมีเมตตาให้ท้าวอรชุน การตวีรยะขอพรจากท่านได้ ๗ ข้อ เพื่อตอบแทนที่หมั่นปรนนิบัติท่านมา ท้าวอรชุนจึงได้ขอพรจากฤาษีทัตตาไตรย ๗ ข้อ ดังนี้
๑.ขอให้มีพระกร ๑,๐๐๐ พระกร
๒.ขอรถบุษบกที่สามารถเหาะลอยได้ตามใจปรารถนา
๓.ขอให้มีอำนาจ ปัญญาปราบทุจริตให้สำเร็จด้วยความยุติธรรม
๔.ขอให้ชนะได้ทั่วทั้งแผ่นดินเหนือพระราชาทั้งโลก
๕.ขอให้จิตรู้จักผิดชอบชั่วดีเพื่อจะได้ปกครองประชาชนโดยธรรม์
๖.ขออย่าให้พ่ายแพ้แก่ไพรีใดๆ ในการสู้รบ
๗.ถ้าจะตาย ขอให้ตายด้วยมือของผู้มีเกียรติลือเลื่องทั่วพิภพ
ฤาษีทัตตาไตรยก็ประสิทธิ์ประสาทพร ๗ ประการแก่ท้าวอรชุน การตวีรยะ ตามที่ขอมานั้น บทบาทของฤาษีทัตตาไตรยมีเท่านี้ ส่วนคำประพันธ์ตอนที่กล่าวถึงบทบาทของฤาษีทัตตาไตรยในลิลิตนาราณ์สิบปางนั้น ไม่แน่ใจว่า ลิลิตนารายณ์สิบปางฉบับพิมพ์แต่ละครั้ง มีจำนวนหน้าตรงกันหรือไม่ ฉบับที่ผมใช้ อยู่ที่หน้า ๑๒๑ (ปางที่ ๖ ปรศุรามาวตาร)
|
