สมุดข่อยวัดหัวกระบือ

[jean1966]

เห็นน้องเนบ่นว่ารอทริปจากหัวหน้าชมรมฯเลยจะไปหาชมของสวยของงามแถวบางขุนเทียนก็ให้ไปดูได้ที่นี่ทีนึง วัดศรีษะกระบือหรือวัดหัวกระบือ สมุดข่อยวัดหัวกระบือ เล่มที่1 เป็นงานจิตรกรรมชั้นเยี่ยมของสมัยอยุธยาตอนปลายแสดงให้เห็นอัจฉริยภาพของศิลปินในยุคนั้นได้อย่างชัดเจน ภาพต่างๆในสมุดเล่มนี้แบ่งออกได้เป็น 3 ตอน คือตอนแรก เป็นภาพทวยเทพและอัปสรประทับนั่งเหนืออาสน์ อยู่ในท่าประนมหัตถ์บูชาพระพุทธคุณ ตอนที่ 2 เป็นภาพในป่าหิมพานต์ประกอบด้วยพฤกษาบุปผาชาติ สิงสาราสัตว์ต่างๆ งามบรรเจิดยิ่งนัก ตอนที่3 เป็นภาพวิทยาธรเหาะลอยอยู่กลางอากาศประนมมือบูชาพระพุทธคุณ ตัวผมเองได้เข้าไปถ่ายภาพที่วัดนี้มาตั้งแต่ปี2528ได้ สมัยนั้นเข้าไปท่านเจ้าอาวาสท่านกำลังฉันเพลพอดีเลยพาลได้ลาภปากจากท่านไปด้วย อาหารที่ท่านฉันวางบนเตียบมุกดูหรูหราเหลือเกิน พอหลังจากนั้นไม่นานท่านก็เป็นข้าวหน้าหนึ่งว่าท่านสะสมรถเบนซ์ตั้งใจจะทำเป็นพิพิธภัณฑ์เป็นที่ครหาไปทั่วว่าไม่ใช่กิจของสงฆ์ ข้ามไปดีกว่า หลังจากท่านเลี้ยงอาหารพวกผมแล้วก็นำสมุดข่อยเล่มงามนั้นมาให้ชม เราถามท่านว่ามีกี่เล่ม ท่านบอกว่ามี2เล่มแต่อีกเล่มอยู่ในตู้เก็บเป็ญลิ้นชักมีกุญแจล๊อคแบบตู้ลิ้นชักทั่วไปแต่กุญแจหาย เราสู้อุตส่าห์ว่าให้ผมรื้อมั๊ยเเล้วจะซ่อมกุญแจให้แต่ท่านบอกว่าไม่ต้องก็เลยได้ชมเพียง1เล่ม ซึ่งก็เป็นเล่มที่เผยแพร่โดยทั่วไป มาทราบภายหลังว่าผู้สร้างจัดทำไว้4เล่มแต่คงเหลืออยู่เล่มเดียวซึ่งเป็นเรื่องที่บันทึกไว้เรียกว่าพุทธคุณคัมภีร์

[ฉันรักบางกอก]

อุ๊ย มาทันด้วยวันนี้

พี่ยีนส์ สบายดีไหมคะ ยังขยันเอารูป นำข้อมูลมาลงอยู่เหมือนเดิม  ขอบคุณมากๆเลยคะ


เกาะกระทู้ รอชม

[jean1966]

สมุดข่อยวัดหัวกระบือ เล่มที่1 มีข้อความเขียนด้วยตัวอักษราไทยย่อแบบสมัยอยุธยาตอนปลายไว้ในบานแพนก ว่า "ข้าพเจ้า นายบุญคำ ได้สร้างพระพุทธคุณคัมภีร์ ๑ พระวินัยคัมภีร์ ๑ พระสูตรคัมภีร์ ๑ พระบรมัตถ์คัมภีร์ ๑ จบพระไตรปิฎก และพระอภิธรรมนี้ จงเป็นเหตุเป็นปัจจัยแก่พระนิพพานแก่บิดามารดาข้าพเจ้าเถิด..............
........พระพุทธศักราชได้ ๒๒๘๖ พระวษา...วันพฤหัส เดือนสี่ เพ็งสิบห้าค่ำ จุลศักราช ๑๑๐๕ ปีกุน เบญศก"
       ความในบานแพนกนี้บ่งชัดเจนว่า "นายบุญคำ"สร้างหนังสือไว้รวมทั้งสิ้น4เล่ม แต่เหลือตกทอดถึงวัดเพียง1เล่มคือพุทธคุณคัมภีร์ ส่วนอีก3เล่มสันนิษฐานว่าคงมีภาพเขียนที่งดงามเช่นกันแต่ได้สูญหายไปเสียสิ้นแล้ว วันเดือนปีที่บันทึกไว้นั้นตรงกับสมัยพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศซึ่งถือเป็นช่วงนึงที่ศิลปกรรมสมัยอยุธยาเจริญถึงขีดสุด ตัวอักษรไทยย่อที่บันทึกในบานแพนก มีลักษณะใกล้เคยงกับตัวอักษรไทยย่อในสมุดนันโทปนันทสูตรคำหลวง พระนิพนธ์ในเจ้าฟ้าธรรมมาธิเบศร(เจ้าฟ้ากุ้ง)กรมพระราชวังบวรและพระราชโอรสในพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศและยังมีลักษณะใกล้เคยงกับตารางแจกลูกอักษร ในแผ่นเงินขดปรอท ซึ่งทำขึ้นในรัชกาลเดียวกันด้วย

[jean1966]

สวัสดีน้องแพร พี่ยังไม่สบาย เพราะกำลังจน กำลังจะหาคนเลี้ยงอยู่ว่าแต่ทริลครั้งที่3นี่อยากจะไปวันอาทิตย์นี้ใครหยุดบ้างละ มีให้เลือก3ที่ สมุทรสงคราม สุพรรณบุรีและสระบุรี เอาที่ไหนดี
รูปแรกในสมุดข่อย เป็นรูปท้าวสักกเทวราช (พระอินทร์)จอมเทพแห่งสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ผู้มีบทบาทมากในพุทธประวัติคงรู้กันอยู่ไม่ต้องเล่า

[jean1966]

ภาพนางอัปสรบูชาพระพุทธคุณ เป็นภาพคู่กับพระอิทร์(สมุดเปิดหน้านึงจะมีภาพด้านขวาและซ้ายตัวหนังสืออยู่ตรงกลาง)ในภาพนี้จึงสันนิษฐานว่าน่าจะเป็นชายาพระอินทร์องค์ใดองค์หนึ่งใน4นางหลัก คือ นางสุนันทา นางสุธรรมา นางสุจิตราและนางสุชาดาเพราะนอกจาก4นางนี้แล้วพระอินทร์ยังมีบริวารนางฟ้านางสนมอีกตั้ง24ล้านองค์

[jean1966]

รูปพระพรหม ในภาพนี้มี4กร4พักตร์ เป็นพรหมในชั้นรูปภูมิ สุนทรภู่กล่าวไว้ในนิราศเจ้าฟ้าว่า
                                    "ถึงบางพรหมพรหมมีอยู่สี่พักตร์
                                      คนรู้จักแจ้งจิตทุกทิศา
                                      ทุกวันนี้มีมนุษย์อยุธยา
                                      เป็นร้อยหน้าพันหน้ายิ่งกว่าพรหม"

[jean1966]

ภาพนี้น่าจะเป็นชายาพระพรหมชื่อพระสรัสวดี(ที่เราเอามาทำเป็นตุ๊กตาทองแจกรางวัล)เนื่องด้วยเขียนอยู่คู่กันเช่นเดียวกับรูปพระอินทร์ สันนิษฐานว่าน่าจะมีเค้าของความเชื่อตามคติพราหมณ์ปนอยู่

[jean1966]

ภาพคู่นี้และต่อไปรวมทั้งสิ้น3คู่6ภาพ มีลักษณะใกล้เคียงกันคือเป็นรูปเทพยดาประทับบนอาสน์ ประนมมือ สองข้างเป็นเครือลดาทิพย์อันวิจิตรพวยพุ่งถวายเป็นพุทธบูชาภาพเทพยดาทั้ง6นี้อาจเป็นสัญลักษณ์แทนสวรรค์ทั้ง6ชั้นหรือฉกามาพจรภพ อันได้แก่ สวรรค์ชั้นที่ 1 จาตุมหาราชิกก 2ดาวดึงส์ 3ยามา 4ดุสิต 5นิมานรดี และชั้นที่6ปรนิมมิตวสวัตดี

[jean1966]

............

[jean1966]

.............

[jean1966]

.............

[jean1966]

..............

[jean1966]

............. เรื่องสวรรค์ชั้นต่างๆเป็นอย่างไรคงหาข้อมูลอ่านกันเอาเองได้นะครับโดยเฉพาะในไตรภูมิพระร่วง ข้อไม่ลงรายละเอียดดูรูปกันดีกว่า

[jean1966]

ภาพต่อไปนี้จำนวน8คู่16ภาพเขียนเป็นรูปสำสัตว์วิหคปักษาในป่าหิมพานต์ประกอยด้วยโขดหินเขามอเหล่าพันธุ์พฤกษานานาพันธุ์บางภาพช่างเขียนใช้สีในการผลักระยะจนดูเป็นมิติสวยงามจับใจ เชิญทัศนาได้เลยครับ

[jean1966]

..............