มีเรื่อง

[promp888]

พ่อเล่าให้ฟังว่า

ย่าทวด ของผมเล่าให้พ่อฟังว่าต้นตะกูลของผม
เป็นชาวมอญอพยพมาจากตะนาวศรี โดยเดินตามกองท่านด้วง (เข้าใจว่าเป็นรัชกาลที่ ๑) มา
แล้วตั้งรกรากอยู่ที่ลพบุรี บ้านบางขันหมาก แถวๆนั้น เหตุผลที่อพยพมา ก็เพราะถูกพม่ารังแกอยู่บ่อยๆ

ไม่เคยทราบมาก่อนว่า ร.๑ ท่านยกกองทัพไปรบที่ตะนาวศรีตั้งแต่เมื่อไหร่

ลองค้นดู ใน wiki และใน google ก็ทราบแต่เพียงว่า มะริด ทวาย ตะนาวศรีเคยเป็นของไทย เราเสียให้พม่าไปในรัชกาลที่.๑

อยากทราบครับ ประวัติศาสตร์ช่วงนั้นว่าเกิดอะไรขึ้น

ขอบพระคุณล่วงหน้าเลยนะครับ

..................................................

  พิมหัวข้อยังไม่เสร็จเลย มือดันไปโดน enter ชื่อกระทู้ดันกลายเป็นมีเรื่องเลยครับ 

ชื่อกระทู้เต็มๆ เลยนะครับ "มีเรื่องอยากจะทราบพระราชประวัติ ของรัชกาลที่ ๑ ที่บรรพบุรุษของผมอ้างถึงท่าน"

[เทาชมพู]

คงตอบได้สั้นๆว่า  บรรพบุรุษของคุณน่าจะอพยพมาประมาณ พ.ศ. 2330  หรือ 2334

พ.ศ. 2330 เป็นปีที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงยกทัพไปตีเมืองทวายคืนจากพม่า แต่ไม่สำเร็จ   ชาวมอญที่ตะนาวศรีอาจจะเดินทางมาพร้อมกับกองทัพไทยในปีนี้

หรือไม่   ก็อีก 4 ปีจากนั้น เมื่อ พ.ศ. 2334 เจ้าเมืองทะวาย ตะนาวศรี และมะริด มาสวามิภักดิ์ขอขึ้นกับไทย   บรรพบุรุษของคุณอาจจะอพยพมาตั้งถิ่นฐานอยู่ในไทยในครั้งนี้ก็ได้ค่ะ

[CrazyHOrse]

เมืองตะนาวศรีเป็นเมืองที่ไม่ใช่เมืองท่าริมชายฝั่งทะเล แต่มีความสำคัญขึ้นมาได้เพราะอยู่ในเส้นทางการค้าจากเมืองมะริดที่เป็นเมืองท่าซึ่งตั้งอยู่ปากแม่น้ำตะนาวศรีริมชายฝั่งทะเลอันดามัน จากเมืองมะริดสามารถล่องเรือเข้ามาได้ถึงเมืองตะนาวศรี แต่ไปต่ออีกได้ไม่ไกลก็ต้องเดินบกข้ามช่องเขามาทางด่านสิงขรแล้วก็เข้ามาทางเมืองกุยเมืองปราณได้ครับ บันทึกฝรั่งช่วงอยุธยาตอนปลายบอกว่ามีคนรับจ้างขนของหรือแบกเสลี่ยงอยู่เป็นปกติในเส้นทางเดินนี้ เห็นได้ว่าเส้นทางนี้คึกคักอยู่ได้เฉพาะเมื่อหัวเมืองมอญขึ้นอยู่กับทางไทยครับ

เมืองทวาย มะริด และตะนาวศรีเสียให้กับพม่าในสงครามตั้งแต่ก่อนเสียกรุงครั้งที่ ๒ ในขณะที่ ระหว่างรัชกาลพระเจ้ากรุงธนบุรีถึงมีการทำสงครามขยายพระราชอำนาจหลายครั้งแต่ไม่มีความพยายามในการรุกเข้าไปในพื้นที่หัวเมืองมอญเหล่านี้เลยครับ

ล่วงมาถึงกรุงรัตนโกสินทร์ มีการทำสงครามกับพม่าหลายครั้ง แต่ส่วนมาก ไม่ว่าจะพม่ารุกเข้ามา หรือกรุงเทพฯเป็นฝ่ายรุก ศูนย์กำลังของฝ่ายพม่าจะอยู่ที่ทวาย และเส้นทางเดินทัพที่ใช้ก็จะเป็นทางด้านกาญจนบุรี (ปากแพรก) ไม่ผ่านไปทางตะนาวศรีเลยครับ

ปี ๒๓๓๔ หัวเมืองมอญมาขอสวามิภักดิ์กรุงเทพฯ แต่เป็นการขออยู่ในพระราชอำนาจ ไม่ปรากฏว่ามีการอพยพชาวมอญเข้ามา น่าสังเกตว่าปี ๒๓๓๖ เมื่อ ร.๑ ทรงนำทัพไปถึงทวายด้วยพระองค์เอง ฝ่ายมอญกลับไปสวามิภักดิ์อังวะอีก การถอยทัพครั้งนั้นน่าจะมีการกวาดต้อนครัวมอญกลับมาด้วย ปัญหาคือตอนนั้นทางมะริดก็เข้ากับพม่าและตีกระหนาบทัพกรุงเทพด้วย แค่จะให้ทางกรุงเทพสื่อสารไปถึงตะนาวศรีก็เป็นเรื่องยากแล้ว เพราะต้องผ่านมะริดก่อน (ตอนนั้นทัพกรุงเทพอยู่ที่ทวาย) ไม่น่าเป็นไปได้ว่าจะกวาดครัวมอญเข้ามาด้วยได้

สรุปว่า หาไม่เจอครับ

โดยความคิดเห็นส่วนตัว ผมว่าไม่น่าจะตามเสด็จ ร.๑ เข้ามาได้ครับ

[promp888]

ขอบคุณ คุณเทาชมพู และ คุณCrazyHOrse เป็นอย่างมาก ที่ช่วยไขข้อกระจ่างได้มากครับ

พอดีได้อ่าน คำตอบของคุณCrazyHOrse แล้วสะดุดใจบางอย่าง ตรงที่บอกว่า

"ปี ๒๓๓๔ หัวเมืองมอญมาขอสวามิภักดิ์กรุงเทพฯ แต่เป็นการขออยู่ในพระราชอำนาจ ไม่ปรากฏว่ามีการอพยพชาวมอญเข้ามา น่าสังเกตว่าปี ๒๓๓๖ เมื่อ ร.๑ ทรงนำทัพไปถึงทวายด้วยพระองค์เอง ฝ่ายมอญกลับไปสวามิภักดิ์อังวะอีก การถอยทัพครั้งนั้นน่าจะมีการกวาดต้อนครัวมอญกลับมาด้วย ปัญหาคือตอนนั้นทางมะริดก็เข้ากับพม่าและตีกระหนาบทัพกรุงเทพด้วย แค่จะให้ทางกรุงเทพสื่อสารไปถึงตะนาวศรีก็เป็นเรื่องยากแล้ว เพราะต้องผ่านมะริดก่อน (ตอนนั้นทัพกรุงเทพอยู่ที่ทวาย) ไม่น่าเป็นไปได้ว่าจะกวาดครัวมอญเข้ามาด้วยได้"


เลยกลับไปถามคุณพ่อมาเพิ่มเติม และยืนยันข้อมูลเผื่อว่า ผมจะจำผิด ว่า มาจากตะนาวศรีใช่มั๊ย คำตอบคือ ใช่ ผมจำไม่ผิด
และอีกคำถามคือ บรรพบุรุษของผม ท่านได้ถูกกวาดต้อน (บังคับ) หรือสมัครใจมาเอง
ได้คำตอบยืนยัน ว่า พวกท่านสมัครใจเดินตามกองทัพมาเอง เพราะกลัวพม่า พม่ามักจะข่มแหงรังแก และไม่ได้มาเพียงครอบครัวเดียว มากันหลายครอบครัว จนได้ตั้งรกราก ที่ บางขันหมาก จ.ลพบุรี

กลับไปค้น ข้อมูลเพิ่มเติมมา ไปเจอนี่ครับ สับสนหนักเข้าไปอีก

http://www.monlopburi.com/mon_bangkhunmark.htm

ขอบคุณสำหรับคำตอบอีกครั้งนะครับ

[CrazyHOrse]

เรื่อง "กวาดครัว" เป็นจารีตของสงครามในละแวกนี้ เพราะคนเป็นทรัพยากรที่สำคัญ กรณีมอญนี้ ผมเชื่อว่ามีมากที่สมัครใจมาครับ แต่ก็ใช่ว่าจะเลือกได้ เพราะถึงไม่สมัครใจก็ต้องมาอยู่ดี บรรพบุรุษผมสายหนึ่งก็เป็นมอญเช่นเดียวกันครับ แต่เป็นมอญปากเกร็ด

จากลิงก์ที่คุณ prom888 ให้มา น่าสนใจตรงที่ว่ามีชาวบางขันหมากเชื่อว่าอพยพมาจากเมืองหงสา ซึ่งน่าจะเป็นหงสาวดี ซึ่งหากเรื่องนี้ถูกต้อง มีความเป็นไปได้ว่าจะเข้ามาคราวปี ๒๓๑๗ ปีนั้นทางอังวะรีดข่มเหงมอญหนัก มอญทางหงสาวดี เมาะตะมะ เข้ามามาก มีเข้ามาทั้งทางระแหงและท่าดินแดง ซึ่งถ้ามาจากหงสาวดีมาทางระแหงก็จะสะดวก ระหว่างเวลานั้นเจ้าพระยาจักรีอยู่ที่พิษณุโลกด้วยครับ

แต่หากคุณ prom888 มั่นใจว่ามาจากตะนาวศรีแน่ อันนี้จะยากตรงที่ว่า ไทยไม่เคยเดินทัพไปทางนั้นตั้งแต่เสียกรุงแล้วครับ เรื่องเดินตามทัพไทยมา ยังนึกๆไม่ออกจริงๆว่าจะเป็นไปได้ในช่วงเวลาไหนครับ

[promp888]

ขอบคุณ ทั้ง 2 ท่าน อีกครั้งหนึ่งครับ

ขอบคุณครับ