คำไทยที่ไม่ค่อยจะรู้จักกันแล้ว

[เทาชมพู]

นุ่งผ้าลอยชาย หรือคะ

[pipat]

มิได้ครับ
ลอยชายนี้ เริ่มต้นที่เป็นของจริง
แต่ลงปลายแล้ว กลายเป็นสำนวน

ผมเข้าใจว่ามาจากกฏมฆเฑียรบาล ที่ห้ามนุ่งลอยชายเข้าพระราชฐาน
ทุกวันนี้ยังตกค้างอยู่ในการเข้าชมพระบรมมหาราชวัง แต่ก็เพี้ยนไปมากแล้ว
คือปกติขุนนางมักจะนุ่งผ้าปล่อย ไม่เหน็บให้เรียบร้อย เพราะสะบายตัว

พอจะเข้าวังก็ต้องเหน็บให้เรียบร้อย กลายเป็นเครื่องแบบ
แต่แล้วคำว่า "ลอยชาย" ก็กลายมาเป็นสำนวน

หมายถึงอะไร ต้องลองให้คนปัจจุบันมาบอกเล่าดู
สมัยผมเป็นเด็ก ความหมายออกแนวเหยียดหยาม
ประเภทอย่ามาลอยชายแถวนี้นะเฟ้ย......

[เทาชมพู]

สำนวนมีอยู่ในขุนช้างขุนแผน ตอนกำเนิดพลายงาม   
ขุนช้างลวงพลายงามไปฆ่า แล้วเดินลอยชายทำไม่รู้ไม่ชี้กลับมาเรือน

[pipat]

"วัดรอย"

คำนี้ ปัจจุบันเพี้ยนแบบกลบตาละปัตรทีเดียว

[SILA]

       วัดรอย นี้คือหนึ่งในสำนวนที่มาจากรามเกียรติ์หรือเปล่า ครับ

[เทาชมพู]

หมายถึงตอนทรพีวัดรอยตีนทรพาหรือคะ

[pipat]

พิมพ์ผิดประจำเลยผม "กลบตาลปัตร"ในความเห็นข้างบน ต้องเปลี่ยนเป็น "กลับตาลปัตร" นะครับ
ขออภัยในความไม่สะดวก

ข่าวพาดหัวหนังสือพิมพ์เมื่อกึ่งพุทธกาล บอกว่า
"ผมไม่วัดรอยท่าน"
เป็นคำพูดของพลเอกสฤษดิ์ เมื่อมีผู้ถามว่า จะล้มรัฐบาลจอมพลป. หรือไม่
ตอนที่ผมโตมา คำนี้ก็เริ่มเพี้ยนนิดหน่อยแล้ว เช่นด่ากันว่า เอ็งจะวัดรอยข้าหรือ
แปลว่า เอ็งจะทำตัวเทียบเท่า

แต่ในความหมายที่แท้จริง วัดรอย = เนรคุณ
จากเรื่องรามเกียรติ ถูกต้องแล้วครับ
เจ้ามหิงสาหนุ่ม เฝ้าวัดรอยตนกับรอยตีนพ่อ ว่าเมื่อไรจะต่อสู้ได้
ตอนจบก็คือลูกฆ่าพ่อ วัดรอยจึงเท่ากับทรพี

แต่ในชาดกนั้น มีกล่าวถึงรอยตีนสัตว์ ที่ไม่ใช่การวัดรอยแบบทรพี
คือท่านเทียบว่า รอยตีนสัตว์เล็ก ย่อมอยู่ในรอยตีนพญาช้าง
ช้างจึงเป็นเจ้าป่า

[Hotacunus]

การนำเรื่องราวจากวรรณคดีไทย (และชื่อตัวละคร) มาใช้ในภาษาพูดชีวิตประจำวันนี้ รู้สึกจะมีมากพอควรครับ โดยเฉพาะจากเรื่องรามเกียรติ์

วัดรอย (เนรคุณ) - รามเกียรติ์
น้ำบ่อน้อย (น้ำลาย) - รามเกียรติ์
ราพณาสูร (ราบคาบ) - รามเกียรติ์
กากี (ผู้หญิงมากชู้) - นิทานชาดก
วันทอง (ผู้หญิงหลายใจ) - ขุนช้างขุนแผน
ขุนแผน (ผู้ชายเจ้าชู้, ผู้ชายหลายเมีย) - ขุนช้างขุนแผน

นึกไม่ออกแล้ว อิอิ 

===============

ปัจจุบัน เก๋เท่ ตามศัพท์วงการบันเทิงไทย ต้องใช้ คาซาโนว่า - คาซาโนวี่ 

[เทาชมพู]

มาเพิ่มเติม จากวรรณคดีอื่นๆค่ะ
ว่าแต่เขาอิเหนาเป็นเอง
จรกา (แปลว่ารูปชั่วตัวดำ)
บุษบา( หมายถึงสวยมาก)
เสี่ยงเทียน   
เรื่องนี้นึกถึงตอนที่พระเฑียรราชา ขุนพิเรนทรเทพ และอีกสองสามคนวางแผนกำจัดขุนวรวงศาฯ  ไปเสี่ยงเทียนกันในโบสถ์
ตามประวัติ   นิทานเรื่องอิเหนาเข้ามาในอยุธยาสมัยพระเจ้าบรมโกศ  นานหลังสมัยพระเจ้าจักรพรรดิสองสามร้อยปี   แต่ธรรมเนียมในเรื่องนี้คล้ายกัน
ทำให้คิดว่าเหตุการณ์ตอนบุษบาเสี่ยงเทียน น่าจะเป็นธรรมเนียมไทย แทรกเอาไว้ในเรื่องมากกว่าค่ะ

[Bana]

แล้วคำว่า  "สามหาว"  ล่ะครับมาจากวรรณคดีหรือเปล่าครับ  .........

[Hotacunus]

สามหาว นี่ไม่ทราบครับ แต่ได้ยินจากหนังจีนบ่อยๆ โดยเฉพาะเปาบุ้นจิ้น "วาจาสามหาว" อิอิ

นึกออกอีกคำครับ

สิบแปดมงกุฎ (เจ้าเล่ห์) - รามเกียรติ์

[Wandee]

เกรียก     หน่วยวัดความยาว

เมื่อวันก่อนได้ฟังรายการสุขภาพทางวิทยุ  โฆษกีอ่านตะกุกตะกัก เพราะไม่คุ้นกับชื่อผักไทยๆ

มีเรื่องหนึ่งคือการชวนเชิญให้ดื่มน้ำผักต่างๆเพื่อสุขภาพ   
มาถึงการนำบรเพ็ดยาวหนึ่งเกรียกมาต้มกับน้ำ    เจ้าหล่อนกระชดกระช้อยบอกว่าไม่ทราบว่ายาวแค่ไหน
สารภาพว่าไม่ทันฟังว่าใช้น้ำปริมาณเท่าใดเพราะสนใจเรื่อง"เกรียก" อยู่



เกรียก ๒ (ราชบัณฑิต ๒๕๔๒  หน้า ๑๔๑)
 ระยะยาวชั่วนิ้วหัวแม่มือกับนิ้วชี้กางออก เช่นยาวแค่เกรียก


เหวอ....ขอผ่านค่ะ  ไม่ชอบของขม

[กุ้งแห้งเยอรมัน]

รีดนาทาเร้น
ไปถามเด็กสาวๆรุ่นนี้ เขาว่าเขาไม่รู้จัก ขนาดที่บ้านทำนา
 

[CrazyHOrse]

รีดนาทาเร้น

อ่านหนังสือของจิตร ภูมิศักดิ์ จะเขียนว่า นีดนาทาเร้น อ่านพบหลายครั้งจนมั่นใจว่าไม่ได้พิมพ์ผิด ไม่รู้ว่ามีที่มาอย่างไรนะครับ

แต่สงสัยว่าน่าจะเป็นภาษาเขมรครับ

[กุ้งแห้งเยอรมัน]

จะลองไปถามอาจารย์ที่เก่งภาษาเขมรในคณะอักษรฯ จุฬาดูค่ะ คุณเครซี่ฮอร์ส