ขอถามบ้างครับ จีบพลูเป็นอย่างไรครับ

[เทาชมพู]

คุณสอบวาเล่าเรื่องเก่งมากค่ะ   อ่านแล้วเพลิน แล้วเห็นภาพได้ชัดเจน มีชีวิตชีวามากทีเดียว

ตอบคุณอ้อยขวั้น

เจ้าลืมนอนซ่อนพุ่มกระทุ่มต่ำ
เด็ดใบบอนช้อนน้ำที่ไร่ฝ้าย
พี่เคี้ยวหมากเจ้าอยากพี่ยังคาย
แขนซ้ายคอดแล้วเพราะหนุนนอน

เป็นบทโรแมนติคสุดๆของคู่รัก สมัยยังไม่มีคอฟฟี่เมท คู่รักคู่รสค่ะ

[อักกา]

ไม่แน่ใจว่าผมเข้าใจถูกหรือเปล่าว่าเวลาขุนแผนคายหมากให้นางพิมด้วยการจูบแทนที่จะคายใส่มือแล้วป้อน หรือผมคิดมากไปเอง

[เทาชมพู]

เอ   ไม่รู้จะไปตามตัวขุนแผนจากที่ไหนมาตอบเสียด้วย

คุณอักกาเข้าใจคิด  ดิฉันไม่เคยคิดละเอียดถึงขั้นนี้เลยค่ะ
แต่อยากวิเคราะห์ตามไปด้วย

ใครเคยเห็นคนกินหมาก ช่วยตอบหน่อยนะคะ
คิดว่าเป็นไปได้ไหมคะที่จะคายจากปากต่อปาก
คงต้องบ้วนน้ำหมากเสียก่อนมั้ง  ไม่งั้นคงเลอะหน้านางพิม

[พวงร้อย]

โห คุณอักกา ชั่งคิดดีจั๊ง  ทำเอาหายหิวเลยค่ะ (โอ้ก)

[เทาชมพู]

แหม คุณพวงร้อยขา ดิฉันอุตส่าห์กลั้นไว้ได้แล้วเชียวนา  
คุณจะทำให้ดิฉันแย่เสียแล้ว เพิ่งทานข้าวไปหยกๆ

คิดว่าคนโบราณคงไม่รังเกียจน้ำหมากน้ำลายกันค่ะ เพราะเพิ่งจำได้ว่าอิเหนาเคยใช้ให้สียะตราไปขอชานหมากจากนางบุษบามาให้
สียะตราซึ่งยังเด็กมากก็เอาใจพระเอก  วิ่งไปหาพี่สาวอ้อนขอหมากกิน  หยิบหมากใส่เครื่องให้เยอะป้อนใส่ปากพี่  
แล้วให้พี่สาวคายใส่มือ  แต่ไม่เอาใส่ปากตัวเอง  กำหมากที่เคี้ยวแล้ววิ่งเอาไปให้อิเหนากิน
อิเหนาก็ชื่นชมชานหมากนั้นเป็นการใหญ่
อย่างในบทความ ชานพระศรี  ร. ๒ ท่านก็ทรงเคี้ยวหมากเสร็จแล้วก็พระราชทานให้เจ้าฟ้ามงกุฎ

ยุคนี้ใครเคี้ยวหมากฝรั่งแล้วส่งให้แฟนกิน  คงเลิกเป็นแฟนกันวันนั้นเอง

[ก.แก้ว]

นั่งอมหมาก เอ๊ย! อมยิ้มตั้งแต่กระทู้ที่ 46-49
เลยค่ะ จินตนาการกันยอดจริง ๆ

[ก.แก้ว]

อุ๊บ ขอโทษค่ะ ขอเปลี่ยนคำว่ากระทู้ที่46-49
เป็นความเห็นที่ 46-49 ค่ะ เพลินไปหน่อย
เรื่องคุณยายเลือดกบปาก ทำให้ดิฉันคิดถึงอีกเรื่องนึงค่ะ เมื่อปีก่อนดิฉันไปร่วมงานทำบุญที่วัดเสมียนนารี ในขณะที่พระท่านสวดมนตร์อยู่ก็เกิดโกลาหลขึ้น พระรูปหนึ่งเป็นลมล้มตึงลงนอนเลยค่ะ มีสีเหมือนเลือดสีแดงไหลเลอะเทอะนองไปหมด ทุกคนตกใจมาก คิดว่าเลือดออก ก็เตรียมตัวจะนำไปโรงพยาบาล ปรากฏว่าท่านล้มทับกระป๋องน้ำหมากหก  ปฐมพยาบาลกันฟื้นแล้วก็โล่งใจกันไป

[สอบวา]

ไหนๆ ก็เข้ามาแล้ว ผมช่วยเพิ่มเติมให้แล้วกันครับ จะได้รวมไว้ในเรื่องนี้ซะเลยทีเดียว
ปริศนาคำทายที่เกี่ยวกับการกินหมากของล้านนานั้น  บอกว่าการกินหมากของล้านนานั้นมีมานานมาก
ทั้งหมดผมใช้การเขียนแบบล้านนาดั้งเดิมแล้วกันครับ แต่จะกำกับคำแปลไว้ให้ด้วย
ไม้เต้เข้ ปักกลางหนอง คนใดมากค็ถอด (ไม้ปักอยู่กลางสระ คนใดมาถึงก็ถอด)
ไม้หลักต้นหน้อย อยู่กลางหนอง คนใดมาค็ถอด
ไม้หลักปักอยู่กลางหนอง ไผมาก็ต้อง ไผมาค็ต้อง(ผู้ไปก็แตะต้อง)
ไม้หน้อยหน้อย ปักอยู่กลางหนอง คนใดไปค็ถอด คนใดมาค็ถอด
ทั้งสี่ข้อนี้แปลว่า “ไม้ควักปูน”

[สอบวา]

ไก่แม่แดง แทงลงช่อง
ไก่แม่แดง แทงรูช่อง
สองปริศนานี้แปลว่าน้ำหมากที่บ้วนผ่านร่องกระดานหรือร่องฟากสับ(คำว่าไก่แม่แดงนี้อยู่ในคำทายของทางล้านนาหลายอย่าง แล้วแต่ที่ที่จะนำไปใช้  มีบางปริศนาคำทายที่ใช้ไก่แม่แดงในเรื่องอาหารและการครัวจะใช้ในความหมายที่แปลว่าปลาไหล)
อุ้มลุ้มเท่าไข่เป็ด  กินเจ็ดวันบ่เสี้ยง แปลว่าสีเสียดที่กินกับหมาก

[สอบวา]

ปริศนาคำทายชุดนี้ของทางล้านนา เป็นเรื่องที่เกี่ยวกับกริยาอาการที่เกี่ยวข้องกับการเคี้ยวหมาก โดยเน้นที่รูปคำและความหมายที่สองแง่สองง่าม
พระห้าตน ล่นเข้ารู คำออกมามีตนเดียว(พระห้ารูปวิ่งเข้ารู  ออกมารูปเดียว)
แปลว่า “คนเคี้ยวหมาก” (คำหมากของทางเหนือประกอบด้วยพลู ปูน สีเสียด ยาเส้น และหมากดิบหรือหมากแห้ง)
ทุเข้าถ้ำเจ็ดตน ออกมาตนเดียว(ภิกษุเข้าถ้ำเจ็ดรูป  ออกมารูปเดียว)
แปลว่า”คำหมาก” ที่เพิ่มเครื่องปรุงที่เพิ่มผิวหมากดิบหรือแห้งและเปลือกไม้ก่อที่ทุบ และนำไปตากให้แห้ง เพื่อเพิ่มรสอร่อย
ห่อแท้บแพ้บ โช่งเข้าจ้อก ห่มย้อกย้อก เปนน้ำแซะแฟะ (ห่อแบนๆ โยนเข้ามุม ขยับๆ น้ำแฉะๆ)
แปลว่า” คนเคี้ยวหมาก”
เอายำยุไฟใส่ยำยะ เอายำยะไพใส่รูหนัง – คนตำหมาก คนเคี้ยวหมาก

[สอบวา]

คำกล่าวที่ว่าข้าวยากหมากแพงนั้น เป็นความหมายที่ใช้เหมือนกันทั่วทุกถิ่น หมายถึงบ้านเมืองเดือนร้อน ประชาชนเดือดร้อน  เพราะสมัยก่อนคนไทยผูกพันกับข้าวและหมากมาก  การรบหรือสงครามต้องหลบซ่อนหรือต้องย้ายที่อยู่บ่อยๆ ฝนฟ้าไม่ตกต้องตามฤดูกาล หรือการเก็บส่วนอากรจังกอบที่สูงเกินไป จะกระทบต่อข้าวและหมากเป็นเบื้องต้น  ดังนั้นหมากในความหมายนี้ก็คือหมากที่ใช้เคี้ยวร่วมกับพลูนั้นเอง
ไม่ได้หมายถึงหมากที่นำหน้าผลไม้  หรือหมากที่เแปลว่าลูกไม้แบบทางอีสาน
แจกหมากนั้นเป็นสำนวนเก่า  มาจากสำนวนเต็มที่กล่าวว่า “แจกหมาก แจกแว่น”  สำนวนนี้มาเฟื่องฟูสมัยพระนครและถนนราชวงศ์มาก  จะเห็นสำนวนนี้เช่นว่า “เจ้าพลนั้นออกหมัดแจกหมากแจกแว่นอย่างรวดเร็ว ทั้งซ้ายและขวา  ส่วนนิกรนั้นอาศัยความไวในการแจกหมากของสิงห์สำอางฝั่งตรงข้าม  ส่วนดิเรกนั้นมัวแต่งุ่มง่าม เลยได้รับแว่นเข้าเต็มเปา”  สำนวนนี้ใช้ในเรื่องพล นิกร กิมหงวนเยอะมาก(เท่าที่เคยอ่านเจอ)
แจกหมากเนื่องจากการกินหมากจะให้น้ำหมากสีแดงเขรอะอยู่ที่มุมปากและริมฝีปาก  ซึ่งต้องมีผ้าคอยซับน้ำหมากอยู่บ่อยๆ แต่คราบน้ำหมากก็ยังคงจับอยู่ตามรอยย่นอยู่บ้าง  การแจกหมากจึงมีที่มาด้วยเหตุนี้ครับ

[สอบวา]

ส่วนเรื่องการเคี้ยวหมากและคายหมากให้อีกฝ่ายหนึ่ง   และเป็นการมอบความไว้วางใจให้อีกฝ่ายหนึ่ง ถ้าเป็นชายกับหญิงก็เพื่อเป็นการแสดงความรักกันอย่างที่สุด  แบบที่มอบใจให้กันนิรันดร แต่ถ้าเป็นชายกับชายนั้น เพื่อแสดงเจตนาบริสุทธิ์และไว้วางใจกันมาก  เนื่องจากสมัยก่อนคนไทยมีการใช้อาคมและไสยเวทกันเยอะ  
ทุกวันนี้คนลัวะในดอยสูงเหนือขุนแม่แจ่มนั้น ฝ่ายหญิงก็ยังคงแสดงความรักต่อชายที่หมายใจด้วยการจุดบุหรี่ให้เช่นเดียวกันครับ

[สุรัชน์]

มายาวถึงนี่กันแล้วหรือครับ ไม่ได้มาอ่านแป๊บเดียว ชอบปริศนาที่ยกมาครับ ไม่ทราบว่าปกติเขาเคี้ยวหมากแต่ละครั้งนานเท่าไรครับ รสชาดมันจะจางลงใช่หรือไม่ หรือเมื่อยปากเมื่อไร เมื่อนั้นจึงหยุดครับ

[นกข.]

เรื่องบุหรี่สาวจุดให้ของคุณสอบวา ทำให้นึกขึ้นได้อีกเรื่องหนึ่ง

ผมไม่สูบบุหรี่นะครับ เมื่อไปเมืองจีนก็อึดอัดหน่อย เพราะคนเอเชียตะวันออกเฉียงเหนือ ทั้งจีน เกาหลี และญี่ปุ่น สูบบุหรี่กันมากเหลือเกิน จนกระทั่งอดีต รมต.สาธารณสุขจีนท่านหนึ่ง (นพ. เฉิน หมิ่น จาง- เสียไปแล้ว) ต้องออกมารณรงค์อย่างจริงจังให้คนจีนเลิกบุหรี่ หรือเพลาๆ บุหรี่ลงบ้าง งานการรณรงค์ตลอดชีวิตท่านงานนั้น ทำให้ท่านได้รับพระราชทานรางวัลมหิดลจากในหลวงอยู่ปีหนึ่ง จะราว 5-6 ปีมาแล้วกระมัง เพราะเป็นผลงานสาธารณสุขที่ส่งผลกระทบคนเป็นพันล้าน และยากเย็นแสนเข็ญยิ่งกว่าเข็นภูเขาลงครกอีก

นอกเรื่องไปหน่อย ผมได้รับเชิญจากคนจีนที่ขับรถสถานทูตให้ไปงานแต่งงานญาติเขา ก็ไปในฐานะแขกผู้มีเกียรติครับ นั่งโต๊ะประธานเลย งานแต่งงานคนจีนนี่เราเคยได้ยินในหนังกำลังภายในว่ามีสุรามงคลใช่ไหมครับ สุรามงคลผมมก็พอจะดื่มได้ แต่งานนี้มีบุหรี่มงคลด้วย เจ้าสาวจุดให้นะครับ ผมก็ขอตัวว่า ทำงานด้วยกันก็รู้อยู่แล้วว่าผมไม่สูบบุหรี่ คนขับรถก็มาคะยั้นคะยอ สูบให้เป็นเกียรติหน่อยน่า นี่บุหรี่มงคลเจ้าสาวจุดให้เชียวนา สูบแล้วไม่เป็นพิษเป็นภัยหรอก - ว่าไปโน่น

ผมก็เลยต้องทำตามประธานาธิบดีคลินตัน คือยอมให้เขาจุดให้พ่นควัน แล้วก็ I didn't inhale...

เห็นจะไม่ไหวครับ ด้วยรักและมะเร็งนี่

[อ้อยขวั้น]

นึกขึ้นมาได้อีกอย่างค่ะ  สลาเหินที่ปู่เจ้าสมิงพรายเสกส่งไปให้พระลอ  ถ้าคนอื่นเกิดเอาไปเคี้ยวแทนจะเป็นยังไงคะนี่

ส่วนที่ว่าคายหมากให้คนที่รัก  น่าจะให้แบบปากต่อปากล่ะมังคะ  คิดสภาพดูแล้วว่าถ้าคายใส่มือก่อนแล้วส่งให้อีกฝ่ายรับเอาไปใส่ปากเคี้ยวต่อ  มันจั๊กกึ๋ยยังไงไม่รู้  จากปากเข้าปากยังไม่ค่อยพะอืดพะอมเท่า  หมายเหตุว่าคงบ้วนน้ำหมากที่ท่วมอยู่ทิ้งไปก่อนแหละ  อ้อ สมัยเด็กๆ เคยได้ไปนมัสการหลวงปู่ขาวที่อุดร  ท่านเคี้ยวหมาก  มีคนขอชานหมากของท่านไปบูชา  ผู้ใหญ่ที่ไปด้วยก็ได้มาขยุ้มหนึ่ง  ดีอกดีใจใหญ่เลย