ศัพทาภิธานศิลปะ

[Bana]

เย้...ท่านหัวหน้ามาแว้ว  มาถึงก็หางานเลยนะครับ  ที่ท่านหัวหน้ากล่าวถึงคงเป็น  พระธาตุกู่ทอง  กู่เปือยน้อย หรือผาสาทเปือยน้อย  ขอนแก่น  ถือเป็นสถานที่ท่องเที่ยวสำคัญของอำเภอเปือยน้อย  มีทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์ด้วยนะครับ  เห็นว่าคงสร้างประมาณ พุทธศตวรรษที่ 17




ปล.  เปือย  แปลว่า  ต้นตะแบก ครับ.....

[Bana]

ทับหลัง

[ติบอ]

มีทับหลัง.....


แล้วมีทับหน้ามะคับ ??

[pipat]

รูปที่ลงไว้ สองรูปล่าง คือบรรณาลัย หรือห้องสมุดครับ จากอังกอร์วัด
แถมให้อีกรูปละกัน จากพระขันธ์ อังกอร์

[Bana]

ทับหน้า  มีสิครับ  หลังจากเรารองพื้นเสร็จก็ต้อง ทับหน้า ด้วยสีจริง ..........อิอิ

หมายความว่าห้องสมุดมีมาตั้งแต่สมัยทวารวดีหรือครับท่าน .............

[pipat]

ห้องสมุด น่าจะมีมาแต่สมัยจดจารพระธรรมเป็นเล่มสมุดแล้วละครับ
ก่อนทวารวดีไปไกลโพ้น แต่หารูปร่างที่สมบูรณ์ไม่พบเท่านั้น

แต่บรรณาลัยที่นำมาให้ดูนี่ แค่สมัยนครวัด ก็ราวๆ พ.ศ. 1650 ประมาณนั้น
หลังทวารวดีลงมาไม่น้อยกว่า 200 ปีครับ

[ติบอ]

คุณพิพัฒน์คับ
หอสมุดที่อเลกซานเดรียเกี่ยวกะสาระบบนี้มั้ยครับ แหะๆ



ปล. คุณกล้วยจะชวนนายติบอแต่งหน้าซะแล้วหรือ 

[Bana]

หามิได้ครับท่านติบอ  กระผมเพียงหมายถึงการทาสีรองพื้นแล้วต้อง "ทับหน้า" ขอรับ ......อิอิ

ถ้ามีการจารพระธรรมแล้วบรรจุไว้ในสถานที่ศักดิ์สิทธิ์  คงคล้ายกับการบรรจุพระธรรมไว้ในเจดีย์  ที่มีศัพท์เรียกเฉพาะว่า "ธรรมเจดีย์"  แล้วถ้าว่ากันตามประวัติศาสตร์การเผยแพร่พระพุทธศาสนามาสู่ดินแดนสุวรรณภูมิ  คงต้องเริ่มตั้งแต่ พุทธศักราช 345  สันนิษฐานดังนี้พอได้ไม๊ครับท่าน



ปล.  นอนดึกรอดู ลิเวอร์พูล..อิอิ   กล้วยเด็กหงส์..............

[pipat]

การสันนิษฐาน เป็นเอกสิทธิ์ของมนุษย์....ว่าเข้านั่น
แต่การไม่เชื่อ เป็นอภิสิทธิ์ของป๋ม....ว่าเข้านี่

เรื่องธรรมเจดีย์นี่ สงเคราะห์เข้าหมวดศัพท์ศิลปะได้ครับ แต่ต้องใช้สติปัญญามากหน่อย
ตรงนี้ผมอาจจะรับผิดชอบไม่ไหว เพราะต้องรู้เรื่องเจดีย์ทั้ง 4 ของพุทธศิลปะ ดังที่ระบุในเอกสารชั้นพระอรรถกถา
คือเรื่องจารพระธรรมแล้วบันจุในสิ่งก่อสร้างนี่ ต้องพิจารณาสิ่งแวดล้อมแห่งยุคสมัยด้วยครับ
ตรงนี้จะทำให้เข้าใจเรื่องคาถาหัวใจพระพุทธศาสนาได้ด้วย

ผมเชื่อว่า พระธรรมคัมภีร์อย่างที่ทำเป็นเล่มๆ ยึดยาวหลายร้อยหน้า ที่เราคุ้นเคยอยู่ในปัจจุบัน
สมัยอโศกท่านคงไม่รู้จักอะครับ พวกแรกที่รู้จัก คิดว่าเป็นพวกลังกาเขา
เราทราบดีว่าครั้งพุทธกาล ใช้แต่ความทรงจำ และต่างองค์ต่างทรงจำมาคนละสาย
เนื่องจากไม่มีการทำซีดีพุทธโอวาสแจก....

จะเห็นอย่างหนึ่งว่า คาถาสำคัญที่สุด ที่พบตั้งแต่สมัยอโศก มาจนถึงสมัยทวารวดีในบ้านเรา
คือคาถา เยธรรมา....นั้น ชาวเราไม่นับถือครับ นำไปบรรจุไว้ในคำของพระอัสชิตอนท่านสอนพระสารีบุตร
และเก็บไว้ในหัวข้อ สาริปุตตเถราปทาน เสียด้วย ท่านพระอัสสชิแทบจะไม่ได้รับยกย่องเลย
http://202.44.204.76/cgi-bin/stshow.pl?book=32&lstart=290&lend=675&word1=อัสสชิ&word2=สารีบุตร
ข้อนี้นับว่าแปลก

ผมจึงเดาว่า ธรรมเจดีย์ที่แท้ คือการยกย่องคาถา เพราะคาถาเป็นคำย่อ เป็นหัวใจ
เข้าใจคาถา ก็เข้าใจทั้งหมด และคาถาเยธรรมา นี้ ก็ลี้ลับหายไปจากการรับรู้ของคนไทยตั้งพันปี
กว่าพระภิกษุเจ้าฟ้ามงกุฏ จะทรงฟื้นคืนความสำคัญกลับมา

ส่วนเจดีย์อื่นๆ อีกสามประเภท ขอมอบเป็นการบ้านให้เพื่อนฝูงเล่าต่อนะครับ
แบ่งกันทำ ช่วยป้ากุนแกหน่อย....

[Bana]

ผมเคยอ่านผ่านตาในเรื่องพระปฐมเจดีย์อ่ะครับ  ที่มีพระธรรมฑูตได้เดินทางเข้ามาสุวรรณภูมิ  มีการทำแผ่นทองจารึกพระคัมภีร์ ในประมาณ พ.ศ.345  เข้าใจว่าเป็นอักษรเทวนาครี  คติคงจะหมายถึงพระคัมภีร์เป็นของสูงบุคคลธรรมดาคงแตะต้องได้ยาก  นอกจากกษัตริย์หรือพระสงฆ์  ที่จะแปลพระคัมภีร์เป็นภาษาต่างๆน่าจะเป็นสมัย ท่านเสอเอดวิน  อาร์โนลด์  ต่อมาประชาชนถึงได้ศึกษากันได้แพร่หลายสะดวก

บรรณาลัยครั้งกระโน้น  นอกจากจะเก็บพระคัมภีร์ ผมคิดว่าน่าจะมีศิลปวิทยา ตำราพิชัยสงคราม หรือคัมภีร์พระเวทย์ต่างๆ  และคงจะเพื่อระดับพระมหากษัตริย์เท่านั้น  สามัญชนคงจะไม่มีโอกาสได้ใช้   ใช่ไม๊ครับท่าน........    

[pipat]

ผมเคยอ่านผ่านตาในเรื่องพระปฐมเจดีย์อ่ะครับ  ที่มีพระธรรมฑูตได้เดินทางเข้ามาสุวรรณภูมิ  มีการทำแผ่นทองจารึกพระคัมภีร์ ในประมาณ พ.ศ.345 
เข้าใจว่าเป็นอักษรเทวนาครี 
คติคงจะหมายถึงพระคัมภีร์เป็นของสูงบุคคลธรรมดาคงแตะต้องได้ยาก  นอกจากกษัตริย์หรือพระสงฆ์ 
ที่จะแปลพระคัมภีร์เป็นภาษาต่างๆน่าจะเป็นสมัย ท่านเสอเอดวิน  อาร์โนลด์ 
ต่อมาประชาชนถึงได้ศึกษากันได้แพร่หลายสะดวก
------------
อ่านของคุณบานาแล้วงง ขอความรู้ก่อนว่า
ที่อ่านมาเรื่องพ.ศ. 345 นั้น ใครแต่งหนังสือนั้นครับ ผมไม่เคยเจอ
ส่วนการแปลพระคัมภีร์นั้น เกิดมานานนมก่อนเสอร์อาโนลด์ครับ ตั้งแต่ยุคที่อังกฤษเริ่มยึดอินเดีย
สมัยอยุธยาด้วยซ้ำ แต่มาทำเป็นเรื่องเป็นราวเอาในยุควิคตอเรีย

ผมเข้าใจว่า บรรณาลัย ไม่ได้สร้างเพื่อประโยชน์ของชาวบ้านครับ
คัมภีร์พราหมณ์นั้น สูงส่ง มือเปื้อนดินอย่าหวังหยิบ
นักบวชเท่านั้น ที่แตะได้ครับ

[Bana]

ง่ะ  คือผมเคยอ่านเรื่องนี้มานานมากแล้วครับ  เลยลองค้นจากเวปดูได้มาแค่นี้เองครับ  คือจะมีการพบจารึกที่นครปฐม  กล่าวถึงการเข้ามาของพระพุทธศาสนาในสุวรรณภูมิครั้งแรก  คาดว่าราวๆ พ.ศ. 300 กว่าๆ  และเชื่อว่านครปฐมเป็นที่แรกที่เข้ามาอ่ะครับ.......จากเวปนี้ครับ
http://xchange.teenee.com/lofiversion/index.php/t38553.html

อีกอันของท่านปรัชญาเมธี เสถียร  โพธินันทะ  http://mahamakuta.inet.co.th/buddhism/bud~311.html

เอาไว้ถ้าผมค้นเจอหนังสือที่บ้านผมจะนำมาให้ท่านพิจารณาครับ



พระพุทธรูปสมัยศรีวิชัย  จากเวปดังกล่าว

[pipat]

โอ้ น้องบานาของพี่เอ๋ย
ทำมะไรน้องเจื้อคนง่ายหยั่งนี้คร๊าบ....
ขอแก้ข้อมูลก่อนหนา ที่ท่านว่าเทวานัมปิยยะติสสะสังคายนาน่ะ มันทะแม่งทะแม่งอยู่นา
เพราะปี 230 กว่าๆ พระเจ้าอโศกท่านอุปถัมภ์การสังคายนาครั้งใหญ่ สำเร็จแล้ว ก็ทรงนิมนตร์พระสมณฑูต ๙ สาย
ออกเผยแผ่พระธรรม สายหนึ่งคือพระมหินทรเถระ มาที่ลังกา
ทีนี้ ทางลังกาอ้างว่า ปี 230 กว่า อีกเหมือนกัน พระมหินทรเถระกระทำสังคายนาให้กับลังกา

ลองคิดดูถี ท่านเพิ่งมาจากราชสำนักอโศก มาถึงพระเจ้าเทวานัมฯ แค่ 2-3 ปี ทำสังคายนาอีกแระ
แปลว่า พระธรรมที่ท่านเพิ่งเชิญมานี่ บุบสลายแล้วหรือ
แต่นั่นน่ะความเห็นส่วนตัวของผม แต่สิ่งที่ต้องการให้จับผิดก็คือ เวบต้นทางของน้องน่ะ
บอกว่าพระเจ้าเทวานัมฯ แห่งลังกา เป็นผู้ส่งสมณฑูต....ข้อนี้ผิดครับ
มีจารึกบอกเล่าเรื่องนี้ ระบุชื่อพระเจ้าเทวานัมปิยยะทัสสี.....หมายถึงพระเจ้าอโศกครับ นี่เป็นชื่อมาตรฐานในยุคนั้น
แปลว่ากษัตริย์อันเป็นที่รักแห่งปวงเทวดา ลังกามายืมไปใช้ครับ

ส่วนเรื่องจารึกที่นครปฐมนั้น
ไม่มีสักแห่งที่มีข้อความในเชิงบันทึกเหตุการณ์ครับ มีแต่คาถาเยธรรมา...
และการอ้างไปถึงภาคเหนือ ก็เลอะนะครับ....เฮ้อ

สรุปว่า ลิงค์ของน้องน่ะ เข้าไปอ่านแบบเชิญยิ้ม จะเหมาะสมครับ

[Kurukula]

พระองค์นั้นเป็นพระชินพุทธอโมฆสิทธิ ศิลปะชวาครับ บใจ้ศรีวิชัย

[Bana]

ง่ะ ... กลายเป็นกล้วย  เชิญยิ้มเลยเรา..อิอิ  ก็มีความเชื่อกันมาน่ะครับ  ว่าพระพุทธศาสนาเข้ามาสู่ดินแดนนี้ก่อนอู่ทองสุโขทัย  พุทธศาสนสถานที่เชื่อว่าเก่าแก่ที่สุดในสุวรรณภูมิเป็นที่เชียงแสน หรือเวียงกุมกามครับ  หมายเอาที่ตั้งใจแต่แรกว่าป็นวัดพุทธจริงๆ  ไม่ใช่เทวสถานที่มาประดิษฐานพระทธรูปทีหลังอ่ะครับ

และแล้วก็วกมาที่ศัพทาภิธานอีกครับ  ผมอยากทราบครับว่า ใบเสมากับลูกนิมิต  ต้องอยู่ที่เดียวกันหรือเปล่าครับ  บางทีเวลาไปร่วมงานปิดทองก็เห็นอยู่ที่เดียวกัน  บางวัดผมเห็นใบเสมาอยู่นอกกำแพงแก้ว  แต่ลูกนิมิตจะเห็นอยู่ในกำแพงแก้วเสมอครับ  คิดว่าคงบ่งบอกเขตอะไรสักอย่างแต่ไม่ทราบว่าอะไรบอกเขตอย่างไรอ่ะครับ  ต่อไปจะได้เข้าใจถูกซะที.............   ขอบพระคุณมากครับ