จากคห. คุณศรีฯ ทำให้นึกถึง Kitsch ครับ
http://en.wikipedia.org/wiki/Kitsch เคยดูสารคดีสั้นๆ จากเยอรมัน (คำนี้เป็นคำกำเนิดจากเยอรมัน) พาไปดูสิ่งของต่างๆ ทั้งรูปถ่าย ของใช้ ของประดับเก่าๆ เชยๆ
ที่ไม่ใช่งานฝีมือ หรืองานศิลป์ขึ้นหึ้ง แต่มีคุณค่าให้บางคนที่ "เล่นของ" แบบนี้หามาสะสมกัน
ได้เก็บบทความภาษาไทยหนึ่งชิ้นไว้ ขอนำมาแสดงไว้ดังนี้ ครับ
เมื่อของเก๊กลายเป็นของเท่สุธี คุณาวิชยานนท์
หนึ่งในคำเท่ปนขลังที่ทำให้ผมงุนงงก็คือ คำว่า คิทช์ (kitsch) ดูเหมือนว่าคำๆ นี้ จะเป็นหนึ่งในคำสำคัญของ ศิลปะแนวโพสท์โมเดิร์น
ที่ชอบทำอะไรขวางหูขวางตาพวกอนุรักษนิยม
หากจะแปลคำๆ นี้ออกมาเป็นคำไทยเพียงคำเดียว ดูจะเป็นเรื่องยาก เพราะดูเหมือนว่าจะหาคำที่มาแทนกันตรงๆลำบาก เคยมีคนถอดเป็นภาษาไทย
เอาไว้ว่า “กำมะลอ” ซึ่งแปลเป็นไทยอีกชั้นหนึ่งได้ว่า “ของปลอม ของที่ไม่ใช่ของแท้”
แต่ทว่า “กำมะลอ” คำนี้ยังไม่สามารถถ่ายทอดความหมายในอีกมิติหนึ่งออกมาได้
เพราะคำว่า คิทช์ ยังมีมิติของ “ความเชยและของโหล” อยู่ด้วย
อันว่าของที่เป็น “กำมะลอ ปลอม ของโหลๆ และเชย” นั้น ล้วนแล้วแต่เป็นสิ่งต้องห้ามสำหรับวิจิตรศิลป์หรือศิลปะชั้นสูงทั้งหลาย
ศิลปะสมัยใหม่ที่เคยเป็นของแปลกปลอมสำหรับศิลปะตามหลักวิชา (academic art) และศิลปะคลาสสิคชั้นสูงในอดีต ก็มีท่าทีหยามเหยียดของที่เป็น คิทช์
พวกสมัยใหม่เห็นว่า คิทช์ นั้นเป็นของตลาดระดับ “แมส” มหาชนคนชาวบ้าน เป็นเรื่องของสินค้าผลผลิตอุตสาหกรรม บ้างก็เรียกมันว่าเป็น โลว์ อาร์ต หรือ
โลว์ คัลเจอร์ (Low art, Low culture) เป็นศิลปะระดับล่าง วัฒนธรรมระดับต่ำแบบวัฒนธรรมย่อย
ของที่จัดว่าเป็น คิทช์ มีทั้งที่เป็นสินค้าราคาถูกตามตลาด ของที่ระลึกขายนักท่องเที่ยว ของที่จำลองลอกเลียนแบบงานศิลปะมาสเตอร์พีซ
ของที่เป็น คิทช์ มักจะมีสีที่สดฉูดฉาดแบบสินค้าตามตลาด เป็นของที่มองปั๊บก็รู้ได้ทันทีว่าเป็นของที่ผลิตออกมาเป็นอุตสาหกรรม ไม่ใช่ของแฮนด์เมดทำมือ
ที่มีอยู่แค่ชิ้นสองชิ้นในโลกนี้ อะไรทำนองนั้น
คิทช์ มักจะเป็นที่รังเกียจของพวกปัญญาชน ศิลปิน คนชนชั้นสูง ซึ่งมักจะมีรสนิยมที่สูงส่ง จะซื้อจะใช้ของอะไรก็ต้องเป็นของดีราคาแพง เป็นของแท้ของต้นฉบับ
ไม่ใช่ของราคาถูกของโหลแบบที่ชาวบ้านใช้กัน
ศิลปะสมัยใหม่หรือ โมเดิร์น อาร์ต คือศิลปะที่ทวนกระแสความนิยมของสังคม เป็นศิลปะที่ต่อต้านขัดขืนรสนิยมของตลาดมหาชน ศิลปะสมัยใหม่ จึงต่อต้าน คิทช์
ศิลปะหลังสมัยใหม่ หรือ โพสท์โมเดิร์น อาร์ต คือกระแสศิลปะที่ต่อต้านและท้าทายศิลปะสมัยใหม่ ดังนั้น คิทช์จึงเป็นเครื่องมือที่ดีสำหรับพวกโพสท์โมเดิร์น อาร์ต
เพื่อใช้ในการต่อต้าน โมเดิร์น อาร์ต
มีต่อ...
