เท่าที่ผมศึกษาประเด็นนี้ ขอตอบฟันธงแบบยังไม่ได้ขัดเกลาแล้วกันนะครับ
ตามความรู้สึกว่า "ตัวศิลาจารึกหลักที่ ๑"
ไม่ได้สร้างในรัชสมัยของพ่อขุนรามคำแหง เพราะ
๑. เจอจารึกที่ใช้อักษรนี้ เพียงหลักเดียวเท่านั้น (เมื่อสามสี่ปีก่อน เห็นว่า ได้จารึกแผ่นทองคำที่ใช้อักขรชุดนี้ แต่ก็เงียบ ไม่มีข่าวคืบหน้า
... หอสมุดแห่งชาติ ...)
๒. ระยะเวลาเกือบ ๖๐ ปี จากอายุศักราชในจารึกหลักที่ ๑ กับจารึกสมัยพญาลิไท "ไม่พบจารึกสุโขทัย" อื่นๆ เลย
ส่วนเรื่อง อักขรวิธีเรียงบรรทัดเดียว ผมว่าไม่เป็นประเด็นครับ แต่มันจะเป็นประเด็นสำหรับคนที่ไม่มีความรู้เกี่ยว อักขรวิธีของตัวปัลลวะ-เขมร เวลาใช้เขียนภาษาสันสกฤต-เขมร
คราวนี้ก็มาตอบว่า แล้วทำไม ระยะเวลาเกือบๆ ๖๐ ปี จึงไม่พบจารึกสุโขทัยเลย
ผมคิดว่า "มีการทำลายจารึกกันขนานใหญ่" และซากจารึกอาจถูกฝังทำลาย หรือ ถูกบรรจุไว้ในพระธาตุ
ทำไมต้อง ทำลาย
เพราะมีการเปลี่ยนสายราชวงศ์อยู่ในช่วงเวลาสั้นๆ ดังมีความอยู่ในจารึกของพญาลิไท ที่ทรงเล่าว่า ก่อนขึ้นครองราชย์ พระองค์ต้องยกทัพมาปราบศัตรูทางการเมืองของพระองค์
ศัตรูของพระองค์ เป็นใคร
ศัตรูของพระองค์ ผมสันนิษฐานว่า "อาจเป็น" เชื้อพระวงศ์สายพ่อขุนบานเมือง ? ดังปรากฎชื่อในจารึกหลักที่ ๔๕ (จารึกปู่ขุดจิดขุนจอด พ.ศ. ๑๙๓๕) โดยมีชื่ออยู่ ๒ พระองค์ คือ
.
.. ปู่ขุนจิด ขุนจอด ปู่พระยาศ
-------- (รีอินทราทิ)ตย์ ปู่พระยาบาน
ปู่พระยารามราช ปู่ไสส ---งคราม ปู่พระยาเลอไทย
ปู่พระยางัวนำถม ปู่ (พระ) ยามหาธรรมราชา พ่องำเมือง พ่อเลอไทย--- ผมสันนิษฐานว่า เหตุที่ไม่พบจารึก อื่นๆ นั้น เพราะ "ถูกทำลาย" ครับ
++++++++++++++++++++++++++++++
ผมไม่เชื่อถือทฤษฎีที่ว่า จารึกหลักที่ ๑ สร้างในสมัย ร.๔ อย่างแน่นอนครับ เพราะหลักฐานทุกข้อที่ยกมาอ้างนั้น "อ่อนมากๆ"
- ศัพท์ที่จารึก เป็นศัพท์ไทโบราณ หลายคำที่เพิ่งมาตีความกันได้ในชั้นหลังนี้เอง เป็นไปไม่ได้ที่จะมีใช้กันอยู่ในสมัย ร.๔
- พระนามศรีอินทราทิตย์ มีพบเพียง ๒ จารึกเท่านั้น คือ ในจารึกหลักที่ ๑ (พบเมื่อ พ.ศ. ๒๓๗๖) และจารึกหลักที่ ๒ (พบเมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๐) ที่สำคัญคือ จารึกหลักที่ ๒ พบหลังจารึกหลักที่ ๑ ซึ่งแน่นอนว่า ร.๔ ท่านต้องไม่ทราบชื่อนี้มาก่อนแน่ๆ .... แต่ ท่านด็อกก็ว่า "มีคนเอาหลักที่ ๒" ไปซ่อนไว้ ... ถ้าอธิบายแบบนี้ก็จบ ผมก็บอกได้ว่า มนุษย์ต่างดาวสร้างอักษรไทยแล้วกัน แต่ล้างความจำคนไทยทั้งหมด ...
++++++++++++++++++++++++++++++
ผมเชื่อว่า "หลักศิลา" นี้ "
สร้างขึ้นในสมัยพญาลิไท" ครับ แต่
- เนื้อความ "น่าจะ" ลอกมาจาก "ต้นฉบับ" ที่อาจอยู่ในรูปสมุดข่อย ซึ่งมีอักขระวิธีอยู่ครบ และแน่นอนว่า ปัจจุบันผุสลายไปหมดแล้ว
- มี "วลี" คล้ายๆ กันอยู่ระหว่าง จารึกหลักที่ ๑ (พ่อขุนรามคำแหง) กับ จารึกหลักที่ ๕ (พญาลิไท) ซึ่ง ผมมองว่า หลักที่ ๕ น่าจะเป็นจารึก "ทดลอง" เล่าเรื่องราวตามแบบจารึกของพ่อขุนรามคำแหง
- มีความบางตอนในจารึกของพญาลิไท กล่าวเชิดชูพ่อขุนรามคำแหง และบางตอนกล่าวทำนองตัดพ้อที่สุโขทัยสมัยพระองค์ไม่กว้างขวางเท่าสมัยปู่ของพระองค์
แล้วพญาลิไท "ทำสำเนา" ขึ้นทำไม ?
- ผมมองว่า เป็นการ "สร้างรัฐนิยม" หลังเกิดความวุ่นวายอยู่หลายปีในแคว้นสุโขทัย โดยนำความ "มั่งคง" ในสมัยพ่อขุนรามคำแหงกลับมาเป็นต้นแบบ ทั้งทางการเมือง อำนาจนิยม และการศาสนา
สรุปความคิดของผมตอนนี้คือ ผมเชื่อว่า "เนื้อความ" เป็นเรื่องจริงกว่า 80% (อีก 20% อาจเพิ่มเติมโดยพญาลิไท
เรื่องนี้ผมยังไม่ได้วิเคราะห์ครับ) แต่ "ตัวหลักศิลา" ทำขึ้นในสมัยพญาลิไท ครับ
