ตราโรงเรียน-มหาวิทยาลัย

[นิลกังขา]

ผมลูกพระเกี้ยวครับ มีตราโรงเรียน ที่ คห. บนๆ ท่านหามาใส่ให้ดูแล้ว
อยากรู้คำแปลของคติพจน์ คำขวัญ ต่างๆ ในตราด้วยครับ
มีพี่ที่รักเคารพกันคนหนึ่งจบ มช. เป็นลูกช้าง ผมเคยแซวท่านว่าโรงเรียนท่านนั้นใช้ตราสัญลักษณ์ ช้างชูไอติมโคน ...
ถ้ามีลูกช้าง มช. แถวนี้ ขอทราบความหมายของคำขวัญของ มช. ภาษาบาลีในตราด้วยครับ ติดใจตรคำกลางว่า ทมยนติ เกี่ยวอะไรกับคุณหญิงป้าที่เป็นนักเขียนใหญ่หรือเปล่าก้ไม่ทราบ? ทราบแต่ว่าเป็นนามชายาพระนล แต่ผมเดาว่าในที่นี้น่าจะเกี่ยวกับ ทมะ ความข่มใจหรืออดกลั้น? ไจ้บ่ไจ้เจ้า?

[นิลกังขา]

ตรา NIDA ผมเคยเห็นแล้ว แต่เป็นภาษาไทย เมื่อมาเห็นตราที่เป็นภาษาอังกฤษ จึงขอค่อนหน่อยว่า ท่านที่ถอดคาถาประจำสถาบัน หรือพุทธศาสนสุภาษิตประจำนิด้ามาเป็นอักษรโรมันนั้น เห็นจะไม่รู้จักภาษาบาลีเป็นแน่เชียว เพราะคำว่า ปญญา น่ะถอดเป็นตัวโรมันให้ถูกแท้เขาไม่ได้ถอดว่า Panya เอาดื้อๆ ยังงั้น คำแรกว่า นัตถิ ผมก็สงสัยอยู่ว่าถอดผิดเหมือนกัน

(คำขวัญประจำโรงเรียนนิด้านี้แปลว่า "แสงสว่างเสมอด้วยปัญญา ไม่มี" ครับ)

เมื่อมันเป็นคาถาไม่ใช่ชื่อคนหนรือศัพท์อะไรที่ต้องทับเสียงออกเสียงเป็นภาษาไทย ก็น่าจะถอดตามหลักบาลีเดิม ขลังดีกว่าครับ 

[momo]

ตอบพี่ นกข.ค่ะ เรื่องตราของนิด้าน่ะ จริงๆมีเวอร์ชั่นสะกดบาลีผิด(กว่านี้)ด้วยนะคะ ไม่กี่ปีมานี่เอง สมัยที่หนูยังเรียนอยู่อ่ะค่ะ (แล้วใช้คำขวัญอันเดียวกับโรงเรียนที่หนูเคยเรียนตอนม.ต้น เลยค่ะ ตอนแรกก็ว่าทำไมคำขวัญนี้คุ้นๆ อิอิ)


ส่วนของ มช. “อตฺตานํ ทมยนฺติ ปณฺฑิตา” แปลว่า บัณฑิตทั้งหลายย่อมฝึกตนค่ะ

[นิลกังขา]

เวรกรรม!
ขอบใจที่เล่าให้ฟังจ้ะ

[นิลกังขา]

พยายามแปะตราโรงเรียนตัวเองครับ ทดลอการใส่รูปไปในตัว เรือนไทยเวอร์ชั่นนี้ยังไม่ค่อยคุ้นครับ เพี้ยง ขอให้สำเร็จ.....

[สไบแพร]

โรงเรียนดาราวิทยาลัย เชียงใหม่เจ้า

พอเข้ามาหาดูกระทู้เก่า ก็เลยนึกถึงโรงเรียนตัวเองขึ้นมาทันทีเลยค่ะ
ไม่รอช้ารีบหาข้อมูลโรงเรียนเก่า นี่ถ้าไม่เจอกระทู้นี้ ก็ไม่รู้จะหาเว็บโรงเราได้ไหม



ป.ล. จบมานานสมัยที่จบโรงเรียนยังไม่มีเว็บเลยค่ะ ตอนนี้น้องรุ่นใหม่เข้าใช้เว็บโรงเรียนนี้อ่านข่าว
ส่งเมล์หาอาจารย์กันแล้ว

[นิลกังขา]

ตราโรงเรียนอันที่สองของผม ซึ่งไม่ใช่พระเกี้ยวนั้น ก็รูปเป็นมงกุฎเหมือนกัน เป็นแต่เป็นมงกุฏฝรั่ง ในขณะที่พระเกี้ยวเป็นศิราภรณ์ของเจ้านายไทย
 
ตลกดีตรงที่ตรามงกุฏนี้เป็นตราของสถาบันการศึกษาที่อยู่ในประเทศที่ปกครองลักษณะอย่างสาธารณรัฐ ไม่ยักมีราชวงศ์ แต่ใช้ตรามงกุฏ เหตุเพราะสถาบันของผมตั้งมาตั้งแต่ก่อนดินแดนนี้จะก่อกบฏแข็งข้อแยกตัวออกจากการปกครองของราชอาณาจักรที่เคยเป็นเจ้าอาณานิคมมาก่อนได้สำเร็จ สมัยโน้นเมื่อยังไม่เป็ยประเทศเอกราช เจ้าอาณานิคมเดิมมาตั้งโรงเรียนไว้ในดินแดนใหม่นี้ ให้เป็นสถานที่เล่าเรียนของหลวงใต้พระบรมราชูปถัมภ์ ตรามันก็เลยติดมาตั้งแต่ครั้งกระโน้นครับ จนปฏิวัติสำเร็จเป็นประเทศเอกราชแล้วโรงเรียนก็ยังไม่เปลี่ยนตรา

[caeruleus]

เป็นลูกพระเกี้ยวเหมือนกันค่ืะ แต่แค่ระดับมัธยม เพราะถูกส่งตัวมาดัดนิสัย เ้อ้ย...เรียนหนังสือเสียก่อน

คติพจน์ของโรงเรียนคือ ลูกบดินทรเป็นผู้ประพฤติดีและมีความรู้

ส่วนวัฒนาวิทยาลัยใช้ คุณธรรม นำวิชาการ

[caeruleus]

โรงเรียนที่เคยเรียนที่อังกฤษค่ะ ชื่อว่า Parsons Mead School

[ศนิ]

โรงเรียนปรินส์รอยแยลส์วิทยาลัย เชียงใหม่ ค่ะ

LUX ET VERITUS หมายถึง แสงสว่างและความจริง

[นิลกังขา]

ฮั่นแน่ คำขวัญดังซะด้วย ประโยคนี้ แสงสว่างและสัจจะ Lux et Veritas เป็นคำขวัญของมหาวิทยาลัยเยลเหมือนกันครับ นอกจากของปรินส์รอแยล

เยล Yale เป็นมหาวิทยาลัยชั้นยอดแห่งหนึ่งของอเมริกา จัดอยู่ในกลุ่มสถาบันการศึกษาที่เรียกว่า Ivy League (ห้ามอ่านว่าย่าเหล และดูเหมือนจะไม่เกี่ยวข้องกับกุญแจยี่ห้อเยล...)

เอาตรามหาวิทยาลัยเยลมาฝากครับ 

[นิลกังขา]

ตัวอักษรฮิบรูหรือภาษาของพวกยิวบนหน้าหนังสือนั้นผมอ่านไม่ออก แต่เดาว่าก็คงแปลว่าแสงสว่างและความจริงเหมือนกันนั่นแหละ ม้อตโต้ของมหาวิทยาลัยเขียนอยู่รอบๆ เล่มหนังสือเป็นภาษาลาติน ส่วนที่เขียนอยู่ในวงกลมรอบตรานั้นก็เป็นภาษาลาตินเหมือนกัน เดาแปลได้ว่า ตราแห่งวิทยาลัยเยล (คงคิดประดิษฐ์ตรานี้มาตั้งแต่เยลยังเป็นวิทยาลัย) ตำบล "ท่าใหม่" ในเขต "อังกฤษใหม่" หรือนิวอิงแลนด์

ผมไม่ได้จบเยล จึงไม่รู้ประวัติว่าเยลเคยตั้งอยู่ที่เมืองอื่นก่อนย้ายมาที่ปัจจุบันรึเปล่า แต่เดี๋ยวนี้มหาวิทยาลัยเยลตั้งอยู่ที่เมือง New Haven รัฐคอนเนคติกัต ในแถบนิวอิงแลนด์ของสหรัฐฯ ออกนอกนิวยอร์กไปไกลพอสมควร

ชื่อเมืองนิวเฮเว่นนั้น จะแปลว่าท่าเรือแห่งใหม่หรือ New Port ก็คงพอจะได้มั้งในภาษาลาติน เพราะ haven ในความหมายนั้นก็คืออ่าวหรือแหล่งที่จอดเรือ สามาถทอดสมอพักเรือใบได้ เพราะหลบพ้นจากพายุในทะเล แหล่งที่จอดเรือ มันก็ท่าเรือนั่นแหละ

นอกจากเยล ดูเหมือน Harvadr ก็มีคำขวัญว่า Veritas (สัตยธรรม) ครับ แต่ผมไม่ชัวร์ (ตราที่ฮาร์วาร์ดมีแต่ สัจจะ คำเดียว โดยไม่ต้องเปิดไฟ เอ๊ย ไม่ได้ใส่คำว่า แสงสว่าง เข้าไปในคำขวัญด้วยครับ แต่เชื่อว่าในหอพักนักศึกษาคงจะพอหาสบู่ Lux ได้บ้างหรอกน่า...)

[pakun2k1d]

เฝ้าดูมาหลายวันแล้วค่ะ  ไม่เห็นมีใครPostไว้เสียที  ตราของ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ค่ะ  ดร.นิพนธ์ ศศิธร ซึ่งเป็นอดีตอธิการบดีเคยอธิบายไว้ว่า กราฟนี้หมายถึงความเจริญที่ไม่มีที่สิ้นสุดค่ะ  เป็นกราฟที่อยู่ในแนวที่เป็นค่าบวกทั้งแกนx และy และจะชึ้นไปได้เรื่อยโดยจะไม่มีวันไปตัดกับทั้งแกน x และ y

สมัยที่ดิฉันเรืยน  อาจารย์ท่านจะประชดประชันตัวเองหน่อยว่า  เราเป็นมหาวิทยาลัยชั้นสอง เพราะนักศึกษาที่เรียนส่วนใหญ่เลือก มศว.เป็นอันดับท้าย ๆ พอขึ้นปี 2 จะมีนักศึกษาหายไปจำนวนมากเอาการโดยเฉพาะคณะวิทยาศาสตร์  เพราะไปentใหม่แล้วติดมหาวิทยาลัยชั้น 1 มหาวิทยาลัยเลยต้องรับนักศึกษาปี 1 เผื่อไว้ทุกที  ในคณะที่ดิฉันเรียนมารายงานตัวไม่ถึงจำนวนที่รับด้วยซ้ำ  อาจารย์ท่านพยายามบอกให้เราขยัน และตั้งใจ เพื่อคุณภาพของพวกเราเอง และมหาวิทยาลัยก็จะได้ยกระดับเป็นมหาวิทยาลัยชั้น 1 กับเขาบ้าง  ซึ่งดิฉันก็ไม่รู้ว่าปัจจุบันสถานการณ์เป็นอย่างไร  ซึ่งดิฉันก็ภาคภูมิใจมาก ๆ เพราะอาจารย์ทุกท่านตั้งใจ ทุ่มเท กับเรามาก ๆ และที่ดิฉันภาคภูมิใจที่สุดก็คือ ห้องสมุดของมหาวิทยาลัยค่ะ  อ้อ... ดิฉันเรียนที่ประสานมิตรค่ะ  ขอเชิญชวนทุกท่านไปใช้บริการนะคะ  เจ้าหน้าที่ทุกท่านน้ำใจให้บริการเป็นยอด  ไม่รู้อะไร หาไม่ได้ หาไม่เจอ หาไม่เป็น ไม่ต้องเสียเวลาเกรงใจอยู่ค่ะ  ไปถามเจ้าหน้าที่ได้เลย  ไม่มี เรื่องถูกดุ ถูกว่า หน้าตาดูหมิ่นเหยียดหยาม  ทุกวันนี้ ถ้าต้องค้นคว้าอะไรดิฉันก็ยังเข้าไปใช้บริการอยู่  ดิฉันแนะนำใครไปไม่มีผิดหวัง

อ้อ.... เพิ่งนึกขึ้นได้ค่ะว่า  ปัจจุบัน มศว.เป็นที่รู้จัก และมีความนิยมเพิ่มขึ้นเพราะ  มีดาราเรียนกันเยอะ  ก็อาจารย์ท่านเดิมนั่นแหละค่ะ  ท่านยังคงช่างประชดประชันเหมือนเดิม เมื่อได้เข้าไปกราบท่านในงานรวมศิษย์เก่าของคณะ

[นิลกังขา]

ผมออกตัวเสียก่อนว่าไม่ใช่นักคณิตศาสตร์ เวลาเรียนหนังสือก็เกือบตกเลข ขอความรู้จากผู้ร่วมเรือน รวมทั้งท่านที่จะข้ามมาจากวิชาการดอทคอม ด้านคณิตศาสตร์ด้วยครับ

ดูหน้าตาเส้นกราฟของ มศว. ผมเข้าใจว่าเป็นการพุ่งขึ้นแบบเอ็กซโปเนนเชียล จะถูกผิดก็ขอวิทยาทานด้วย อันตั้งใจจะหมายถึง การเจริญเติบโตทะยานขึ้นไปได้เรื่อยๆ อย่างไร้ขีดจำกัด ความหมายดีครับ

ที่ยังงงๆ ไม่เข้าใจก็คือ ที่ท่านอาจารย์นิพนธ์ท่านอธิบายว่า เส้นกราฟจะไม่ตัดทั้งแกนเอ็กซ์และแกนวาย ก็ตามรูปตรามหาวิทยาลัยน่ะมันตัดแกนอยู่แกนหนึ่งเห็นชัดๆ นี่ครับ? หรือจะหมายความว่า หลังจากตัดแกนตั้งอยู่จุดหนึ่งแล้วก็แล้วไป ตรงนั้นไม่นับ นับที่ถ้าลากเส้นต่อไปเรื่อยๆ เส้นนั้นจะไม่ตัดแกนตั้งและแกนนอน (อีก) เลย ยังงั้นผมพอรับได้   

[pakun2k1d]

ค่ะ  ถ้านับจากจุดตัดนั้นแล้วลากต่อไปเรื่อย ๆ เช่นนั้นแหละค่ะ  ทีจริงท่านอธิบายไว้ดี ละเอียดรอบคอบ  และมีสาระกว่านี้นะคะ  แต่ดิฉันจำได้เท่านี้เอง