สงครามเก้าทัพ

[รงค์]

อยากทราบว่าสงครามเก้าทัพในสมัยต้นรัชกาลที่๑ นั้นพม่ายกมาทางใดบ้างแล้วไทยมีกี่ทัพไปรับครับ

[เทาชมพู]

พลโทรวมศักดิ์ ไชยโกมินทร์ รวบรวมไว้ละเอียดดีมาก อ่านได้ที่นี่ค่ะ

http://user.school.net.th/~suttirut/thep6/9tup1.pdf' target='_blank'>http://user.school.net.th/~suttirut/thep6/9tup1.pdf

ถ้าคุณไม่มีโปรแกรม Acrobat reader ที่จะใช้โหลดได้  ช่วยบอกมาอีกทีนะคะ

คือมันยาวมากน่ะค่ะ    ลอกมาทั้งหมดไม่ไหว   แต่อยากให้คุณได้อ่านทั้งหมด จะเข้าใจเหตุการณ์ในตอนนั้นได้ดีกว่าจะบอกเพียงย่อๆ

[รงค์]

พยายามแล้วครับแต่จะอ่านได้บน Acrobat reader ต้องมีตัวอักษรเฉพาะอะไรไม่ทราบ ถ้ายังไงคุณเทาชมพูช่วยเล่าคร่าวๆก็ได้ครับ

[เทาชมพู]

บทความของพลโทรวมศักดิ์   ดิฉันไม่สามารถ save ลง file หรือว่าลากเม้าส์ copy  มา paste ได้ค่ะ
ไม่ทราบว่าต้องทำยังไง    ใครทราบช่วยบอกด้วย  มันไม่เหมือนในเว็บทั่วไป
ต้องใช้วิธีเปิดอ่านแล้วพิมพ์ข้อความมาตอบทีละประโยค

ขอตอบสั้นๆว่า
กองทัพที่ ๑ เป็นทัพเรือ ยกเข้ามาทางใต้ ตั้งแต่ชุมพรถึงสงขลา
กองทัพที่ ๒ ยกเข้าทางด่านบ้องตี้  ตีเมืองราชบุรี เพชรบุรี ไปบรรจบกันที่ชุมพร
กองทัพที่ ๓ เข้าทางเขียงแสนและหัวเมืองริมแม่น้ำน่าน แม่น้ำยม ตั้งแต่สวรรคโลก สุโขทัย พิษณุโลก อีกส่วนหนึ่งแยกไปตีเชียงใหม่และลำปาง  พอได้ทางเหนือแล้วมาชุมนุมที่นครสวรรค์เพื่อเข้ามาถึงกรุงเทพ
กองทัพที่ ๔  ผ่านเข้าเจดีย์สามองค์ เข้ามาถึงกรุงเทพ
กองทัพที่ ๕ ชุมพลที่เมาะตะมะ เป็นกองหนุนกองทัพที่ ๔
กองทัพที่ ๖และ ๗ เป็นกองหน้าของกองทัพหลวง ชุมพลที่เมาะตะมะ
กองทัพที่ ๘ กองทัพหลวง  ชุมพลที่เมาะตะมะ
กองทัพที่ ๙ เข้าทางด่านแม่ละเมาเพื่อเข้าตีตากและกำแพงเพชร  แล้วตรงเข้ากรุงเทพ

[เทาชมพู]

ไทยส่งทัพไปรับนอกกรุงเทพ  แทนที่จะตั้งรับในเมืองหลวงแบบที่อยุธยาเคยทำ  เพราะถ้าปล่อยให้ข้าศึกเข้ามาถึงเมือง  จะลำบาก เรามีกำลังน้อยกว่าเขาครึ่งต่อครึ่ง
ร. ๑ ทรงใช้ยุทธวิธีทุกรูปแบบ เช่นการลวงข้าศึก  การรบแบบกองโจร  การตัดกำลังข้าศึก  ไม่ใช้การรบแบบกองทัพหลวงประจัญหน้าโดยตรง
ทรงแบ่งทัพ
๑  ยกไปนครสวรรค์ ตรึงกำลังพม่าไว้ไม่ให้ลงมาถึงเมืองหลวง
๒  ยกไปด่านเจดีย์สามองค์เพื่อตรึงพม่าไว้ในพื้นที่นั้น
๓ แบ่งกำลังรักษาพระนคร และเป็นกองหนุน
๔ แจ้งเจ้าเมืองทางใต้ให้ช่วยตัวเอง รักษาเมืองไว้ก่อนทัพหลวงจะไปช่วย
๖ ส่งกำลังย่อยไปทำการรบแบบกองโจร  ตีชิง ตัดเสบียงข้าศึกแถวแควน้อย
ส่วนกองทัพ มีเพียง ๔  ทัพ
ทัพที่ ๑ กรมพระราชวังหลังยกไปสกัดพม่าที่นครสวรรค์
ทัพที่ ๒  วังหน้ากรมพระราชวังบวรฯ ยกไปยันพม่าไว้ทางกาญจนบุรี
ทัพที่ ๓  เป็นกองรักษาเส้นทางลำเลียง  ไปสกัดพม่าที่ราชบุรีเพื่อไม่ให้พม่าลงไปถึงชุมพร
ทัพที่ ๔  คุมกำลังรักษาเมืองในกรุงเทพ  มีร. ๑ เป็นจอมทัพ   และเป็นกองหนุนคอยส่งไปช่วยทัพอีก ๓ ทัพ
คราวนี้ไทยทำได้ผลสำเร็จดีมาก   ส่วนสำคัญคือการรบแบบกองโจร  ใช้คนน้อย แต่ตัดเสบียงพม่าลงได้   ตัดการติดต่อระหว่างทัพต่างๆของพม่าได้สำเร็จ   สกัดและขับไล่พม่าให้ถอยกลับไปไม่เข้ามาถึงเมืองหลวง

[รงค์]

ขอบคุณมากครับ ที่ช่วยพิมพ์มาให้ ผมกำลังสงสัยว่าญี่ปุ่นสมัยสงครามโลกครั้งที่สองใช้การบุกพม่าแบบสงครามเก้าทัพย้อนกลับรึเปล่า คือพอดีได้อ่านในข่าวเกี่ยวกับงานสะพานข้ามแม่นำ้แควว่าทหารผ่านศึกของญี่ปุ่นที่มาร่วมงานรู้สึกว่าการแสดงแสงสีเป็นการไม่ให้เกียรติกับผู้เสียชีวิตทั้งฝ่ายญี่ปุ่นและฝ่ายสัมพันธมิตร แล้วเอะใจขึ้นว่าที่อื่นที่เป็นทางทัพระหว่างไทยกับพม่าจะมีสิ่งหลงเหลือเหมือนสะพานข้ามแม่นำ้แควหรือไม่เช่นที่ตากหรือชุมพร
ญี่ปุ่นอาจจะลืมไปว่าไทยยกทัพไปตีพม่าแทบนับครั้งได้ ถึงได้คิดสร้างทางติดต่อระหว่างพม่ากับไทยทางบก แทนที่จะใช้ทางเรือเหมือนทัพที่๑ หรือ อังกฤษ หรือไม่ก็ถูกคนไทยหลอกเพื่อช่วยทำทางไปนำ้ตกไทรโยค

[Tethys]

เคยแวะผ่านไปทุกจุด ทุกด่าน
ประมาณตามรอยทัพน่ะคะ
ขนาดขับรถเองยังประหลาดใจ

คิดเล่นๆ ว่าจะยกทัพมาทำไมหนอ
เส้นทางก็ลำบากลำบน
น่าจะท้อใจตั้งแต่ยกทัพมาแล้ว
จากพม่ามาถึงเมืองไทยในสมัยโน้น
เส้นทางส่วนใหญ่ก็ล้วนแต่เป็นภูเขาทั้งนั้น
สงสารข้าง สงสารม้า
เฮ้อ!!...สงสารคนเดินเท้าอีกต่างหาก

คิดตอน servey เมื่อหลายปีแล้วค่ะ
ไม่ได้รวนกระทู้นะคะ

[ภูมิ]

ผมเเปลงเป็นtext เเละลงไว้ที่กระทู้๒๒๑เเล้วลองอ่านดูนะครับ
ความเห็นต่างๆขอให้ลงไว้ที่นี่เพราะตัวข้อความยาวมาก(ทั้งสิ้น๒๗หน้า)

ผมไม่ใด้ยุ่งกับการจัดหน้า เพราะฉะนั้นอาจอ่านยากหน่อยและเลขหน้าและ
หัวกระดาษ(ชื่อผู้เขียน)จะติดอยู่ทุกหน้า
**เจ้าของคงไม่ว่ากันในการเอามาเผยเเพร่

[ภูมิ]

พึ่งเห็นว่าpostลงไป๒ครั้ง
ช่วยลบออกอันหนึ่งนะครับ>คุณเทาชมพู

[CrazyHOrse]

นักเรียนประวัติศาสตร์ที่ศึกษาเรื่องสงครามเก้าทัพใหม่ๆ จะสงสัยว่าพม่าโง่หรือเปล่า กำลังพม่า 9 ทัพมาพลรวมประมาณหนึ่งแสนหนึ่งหมื่นเศษ ส่วนไทยมีเพียงเจ็ดหมื่นเศษ จะเห็นว่าพม่าแยกกำลังไป(เชียงใหม่ยันภูเก็ต)ทำให้ทัพหลวงเสียเปรียบทัพกรมพระราชวังบวรฯที่ไปตั้งรับที่กาญจนบุรี จนทำให้ทัพหลวงต้องถอยไป และทัพกรมพระราชวังบวรฯ ตามไปจัดการทัพอื่นๆที่ยกมาทางใต้จนราบคาบ
ความเป็นจริงแล้วพม่าตั้งใจที่จะโจมตีหัวเมืองเพื่อป้องกันไม่ให้หัวเมืองเหล่านั้นยกมาช่วยกรุงเทพฯได้ แต่ไทยเชื่อว่าถ้าสามารถโจมตีทัพหลวงให้ถอยไปได้จะทำให้ทัพอื่นๆถอยไปเอง ซึ่งก็ได้ผลอย่างที่เห็นครับ
ส่วนเรื่องยกทัพมาทำไม เดินทางลำบากเปล่าๆนั้นผมเห็นด้วย เหตุผลน่าจะเป็นเรื่องอุดมการณ์ของการแสดงบารมี คงไม่ใช่เพียงหวังผลประโยชน์จากทรัพย์และเชลยเพียงอย่างเดียว

[รงค์]

ขอบคุณ คุณภูมิมากครับที่ทำให้ผมได้มีโอกาสอ่านบทความของท่านพลโทรวมศักดิ์
จะว่าไปแล้วสิ่งที่เป็นหลักฐานจากสงครามเก้าทัพก็อยู่ในกรุงเทพฯนี่เองหน้ากระทรวงกลาโหมเคยผ่านออกบ่อยแต่ไม่ทราบ
ิ์

[CrazyHOrse]

สงครามโลกครั้งที่สองนั้นญี่ปุ่นยกพลขึ้นบกทางใต้ของไทยด้วยเหตุผลที่ว่าต้องการโจมตีกองกำลังอังกฤษในพม่าเป็นสำคัญครับ การยกพลขึ้นบกที่พม่าในช่วงเวลานั้นเข้าใจว่าทำได้ยาก เพราะว่ามีกำลังอังกฤษประจำการอยู่ และช่องแคบมลายูเองก็อยู่ในอิทธิพลของอังกฤษด้วย ไทยเองเป็นพื้นที่เป็นกลาง ไม่มีกองกำลังอังกฤษตั้งอยู่ ดังนั้นการต้านทานจึงน้อยกว่าครับ ทางรถไฟสายมรณะนี้เป็นเส้นทางยุทธศาสตร์ที่สำคัญ ตัดประเด็นเรื่องที่ว่าไทยหลอกให้ญี่ปุ่นสร้างไปได้เลยครับ ถึงแม้ว่าจะได้ใช้งานเพียงช่วงสั้นๆราวปีครึ่ง แต่ก็ทำประโยชน์ให้กับทัพญี่ปุ่นมาก ในทางตรงกันข้ามหลังสงครามเลิก ทั้งไทยและอังกฤษต้องรื้อทางรถไฟสายนี้ออกไปมากเลยครับด้วยเหตุผลเรื่องความมั่นคง เพราะดินแดนที่ทางรถไฟวิ่งเข้าไปด้านพม่านั้นเป็นพื้นที่ปฏิบัติการของกองกำลังกะเหรี่ยงแบ่งแยกดินแดนครับ