ป่าหิมพานต์

[Package]

 ป่าหิมพานต์ เป็นป่าในวรรณคดีซึ่งเป็นจินตนาการของคนไทยมานาน

ตำนานป่าหิมพานต์

ตามตำนานกล่าวไว้ว่าป่าหิมพานต์ตั้งอยู่บนเขา หิมพานต์ หรือหิมาลายา (หิมาลัย) คำว่า “หิมาลายา” นั้นเป็นคำที่ มีรากศัพท์มาจากภาษาสันสกฤตแปลว่าสถาน ที่ๆ ถูกปกคลุมด้วยหิมะ ภูเขาหิมพานต์ประดิษฐานอยู่ในชมพูทวีปมีเนื้อที่ ประมาณ ๓,๐๐๐ โยชน์ (๑ โยชน์ เท่ากับ ๑๐ ไมล์ หรือ ๑๖ กิโลเมตร) วัดโดยรอบได้ ๙,๐๐๐ โยชน์ ประดับด้วยยอด ๘๔,๐๐๐ ยอด มีสระใหญ่ ๗ สระคือ

- สระอโนดาต
- สระกัณณมุณฑะ
- สระรถการะ
- สระฉัททันตะ
- สระกุณาละ
- สระมัณฑากิณี
- สระสีหัปปาตะ

บรรดาสระใหญ่ทั้ง ๗ นั้น สระอโนดาตแวดล้อมไปด้วยภูเขาทั้ง ๕ ที่จัดเป็นยอดเขาหิมพานต์ ยอดเขาทุกยอด มีส่วนสูงและสัณฐาน ๒๐๐ โยชน์ กว้างและยาวได้ ๕๐ โยชน์

ในป่านี้เต็มไปด้วย สัตว์นานาชนิด ซึ่งล้วนแต่แปลกประหลาด ต่างจากสัตว์ที่เราๆรู้จัก บ้างก็ว่า สัตว์เหล่านี้เกิดจากจินตนาการของ จิตรกร ที่ได้สรรค์สร้าง ภาพต่างๆจาก เอกสารเก่าต่างๆ

[Package]

 เราจัดหมวดหมู่สัตว์หิมพานต์อย่างไร
นายช่วง สเลลานนท์ ประพันธ์หนังสือ “ศิลปไทย” ในปีพ.ศ. ๒๔๙๔ และได้มีการกล่าวถึงสัตว์หิมพานต์ ท่านได้จำแนกสัตว์หิมพานต์เป็น ๓ ประเภทคือ สัตว์ทวิบาท (สองขา) สัตว์จตุบาท (สี่ขา) และ ประเภทปลา

ในเวปไซต์นี้ เราได้เปลี่ยนวิธีการจำแนกสัตว์หิมพานต์ ตามคงามคล้ายคลึงทางสรีระภาพของสัตว์ เพื่อให้ผู้อ่านจดจำได้ง่ายขึ้น
 
เราได้จำแนกสัตว์หิมพานต์เป็น ๑๕ ประเภทดังนี้

+ สัตว์ประเภทกิเลน
      - กิเลนจีน
      - กิเลนไทย
      - กิเลนปีก
+ สัตว์ประเภทกวาง
      - มารีศ
      - พานรมฤค
      - อัปสรสีหะ
+ สัตว์ประเภทสิงห์
      - บัณฑุราชสีห์
      - กาฬสีหะ
      - ไกรสรราชสีห์
      - ติณสีหะ
      - เกสรสิงห์
      - เหมราช
      - คชสีห์
      - ไกรสรจำแลง
      - ไกรสรคาวี
      - ไกรสรนาคา
      - ไกรสรปักษา
      - โลโต
      - พยัคฆ์ไกรสร
      - สางแปรง
      - สกุณไกรสร
      - สิงฆ์
      - สิงหคาวี
      - สิงหคักคา
      - สิงหพานร
      - สิงโตจีน
      - สีหรามังกร
      - เทพนรสีห์
      - ฑิชากรจตุบท
      - โต
      - โตเทพสิงฆนัต
      - ทักทอ
+ สัตว์ประเภทม้า
      - ดุรงค์ไกรสร
      - ดุรงค์ปักษิณ
      - เหมราอัสดร
      - ม้า
      - ม้าปีก
      - งายไส
      - สินธพกุญชร
      - สินธกนธี
      - โตเทพอัสดร
      - อัสดรเหรา
      - อัสดรวิหค
+ สัตว์ประเภทแรด
+ สัตว์ประเภทช้าง
      - เอราวัณ
      - กรินทร์ปักษา
      - วารีกุญชร
      - ช้างเผือก
+ สัตว์ประเภทวัวควาย
      - มังกรวิหค
      - ทรพี / ทรพา
+ สัตว์ประเภทลิง
      - กบิลปักษา
      - มัจฉานุ
+ สัตว์ประเภทสุนัข
+ สัตว์ประเภทนก
      - อสูรปักษา
      - อสุรวายุพักตร์
      - ไก่
      - นกการเวก
      - ครุฑ
      - หงส์
      - หงส์จีน
      - คชปักษา
      - มยุระคนธรรพ์
      - มยุระเวนไตย
      - มังกรสกุณี
      - นาคปักษี
      - นาคปักษิณ
      - นกหัสดี
      - นกอินทรี
      - นกเทศ
      - พยัคฆ์เวนไตย
      - นกสดายุ
      - เสือปีก
      - สกุณเหรา
      - สินธุปักษี
      - สีหสุบรรณ
      - สุบรรณเหรา
      - นกสัมพาที
      - เทพกินนร
      - เทพกินรี
      - เทพปักษี
      - นกทัณฑิมา
+ สัตว์ประเภทปลา
      - เหมวาริน
      - กุญชรวารี
      - มัจฉนาคา
      - มัจฉวาฬ
      - นางเงือก
      - ปลาควาย
      - ปลาเสือ
      - ศฤงคมัสยา
+ สัตว์ประเภทจระเข้
      - กุมภีร์นิมิต
      - เหรา
+ สัตว์ประเภทปู
+ สัตว์ประเภทนาค
+ สัตว์ประเภทมนุษย์
      - คนธรรพ์
      - มักกะลีผล

[Package]

สัตว์ประเภทกิเลน กิเลนเป็นสัตว์หิมพานต์ที่ได้รับมาจาก ประเทศจีน เช่นเดียวกับสัตว์หลายชนิดในจีน กิเลนตัวผู้กับตัวเมีย มีชื่อเรียก ไม่เหมือนกัน ตัวผู้มีชื่อเรียกว่า "กิ" ส่วนตัวเมียเรียกว่า "เลน" โดยทั่วไปเรียกโดยรวมว่า กิเลน ในตำนานจีน กิเลนมีหัวเป็นมังกร มีเขาเดียว (เขาแบบกวาง) มีร่างกายแบบกวาง แต่ผิวปกคลุมไปด้วยเกล็ด หางเหมือนหางวัว และมีกีบเหมือนม้า สัตว์วิเศษนี้ประกอบไปด้วบเบญจธาตุ ดิน น้ำ ไฟ ไม้ และ โลหะ กล่าวกันว่า กิเลนมีชีวิตยืนยาวหลายพันปี บางตำนานก็กล่่่าวว่า ตัวผู้เท่านั้นที่มีเขา บ้างก็ว่ามีหลายเขา แทนที่จะเป็นเขาเดี่ยว   กิเลนเป็นสัตว์นำโชค และเป็นหนึ่งในสี่ สัตว์วิเศษของจีน สัตว์วิเศษอีก ๓ ชนิดของจีนคือ นกหงส์ มังกร และ เต่า   ตำนานเกี่ยวกับสัตว์ชนิดนี้มีอยู่ในประเทศอื่นด้วยเช่น ประเทศญี่ปุ่น และ เกาหลี ในญี่ปุ่น เรียกสัตว์ชนิดนี้ว่า คิริน ตามเวปไซต์ www.pantheon.org คิรินคือม้าเขาเดี่ยวของญี่ปุ่น เป็นสัตว์เทวะที่ปราบปรามความชั่ว คอยปกป้องคนดี และมอบความโชคดี ให้คนเหล่านั้น การได้เห็นคิริน นับว่าเป็นโชคอย่างมหาศาล ในไทยเองก็มีรูปกิเลนตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๓ และมีรูปลักษณ์ต่างออกไป โดยมี ๓ แบบคือ กิเลนจีน กิเลนไทย และ กิเลนปีก

[Package]

สัตว์ประเภทกวาง คงเป็นเพราะกวางเป็นสัตว์ที่มีอยู่หลายแห่งในโลก จึงมีสัตว์ประหลาดที่มีเค้าจากกวาง ในตำนานหิมพานต์ ก็มีสัตว์บางตัวที่มีรากมาจากกวางเช่นกัน

[Package]

สัตว์ประเภทสิงห์ นับได้ว่าสัตว์ในป่าหิมพานต์ส่วนใหญ่จัดอยู่ในหมวดสิงห์ คงเป็นเพราะสิงห์เป็นสัตว์ที่ดูสง่า และน่าเกรงขาม สิงห์ในตำนานหิมพานต์สามารถจำแนกออกได้เป็น ๒ ชนิดหลักๆ คือ ราชสีห์ และ สิงห์ผสม ราชสีห์เป็นสัตว์ที่มีพละกำลังสูง ราชสีห์มีอยู่ด้วยกัน ๔ ชนิดคือ บัณฑุราชสีห์ กาฬสีหะ ไกรสรราชสีห์ และ ติณสีหะ ส่วนสิงห์ผสมนั้นมีอยู่มากมาย โดยปกติสิงห์ผสมคือสัตว์ประสมที่มีลักษณะของ ราชสีห์กับสัตว์ประเภทอื่น

[Package]

สัตว์ประเภทม้า ม้าเป็นสัตว์ที่อยู่คู่มนุษย์มาตั้งแต่โบราณกาล ม้ามีคุณประโยชน์ต่อมนุษย์มากมาย ไม่ว่าจะเป็นเพื่อการทำงานหรือแม้กระทั่งการสงคราม นั่นกระมังที่ทำให้มีการวาดรูปม้า หรือมีเรื่องเล่าของม้าในเกือบทุกอารยธรรม สัตว์ประเภทม้าในตำนานหิมพานต์ก็มีไม่น้อยทีเดียว

[Package]

สัตว์ประเภทแรด คำว่า “ระมาด” ในภาษาเขมรแปลว่าแรด ระมาดเป็นสัตว์หิมพานต์ที่ มาจากสัตว์ที่มีตัวตนอยู่จริง แต่อาจจะเพี้ยนไปบ้าง เพราะระมาด หรือแรดเป็นสัตว์ ป่าหายาก ศิลปินไทยในสมัยโบราณไม่รู้ว่าจริงๆแล้ว ระมาดหน้าตาเป็นอย่างไร จึงได้แต่วาดตามคำอธิบาย ระมาดที่ปรากฎในศิลปะไทยจึงดูคล้ายกับตัวสมเสร็จ ซึ่งมีจมูกเป็นงวงสั้นๆ ดูน่าจะเป็นพันธุ์ Malayan Tapir ที่มีอยู่ในเขตตะวันตกของประเทศไทย ตามประวัติศาสตร์แล้วคนไทยในกรุงเทพฯ มีโอกาส ได้เห็นแรดตัวจริงก็เมื่อสมัยรัชกาลที่ ๕ เจ้าเมืองน่านส่ง ลูกแรดถวายตัวหนึ่ง จากนั้นรูปแรดที่ในตำรา สัตว์หิมพานต์ก็ถูกยกเลิกไป ไม่เขียนแบบสมเสร็จอีก นอกจากนี้ ระมาดยังเป็นพาหนะทรงของพระอัคนี เทพเจ้าแห่งไฟ ของศาสสนาฮินดู

[Package]

สัตว์ประเภทช้าง ช้างเป็นส่วนประกอบสำคัญของประวัติศาสตร์และ วัฒนธรรมไทยตั้งแต่ครั้งโบราณกาล ช้างเคยเป็นส่วนหนึ่งของธงชาติไทย น่าเสียดายที่ปัจจุบันนี้ช้าง มีจำนวนลดลงอย่างน่ากลัว จากที่เคยมี 4000 ตัว (เชือก) เมื่อ 10 ปีก่อน เหลือเพียงประมาณ 2500 ในป่าหิมพานต์เองก็มีสัตว์ประเภทช้าง ตำนานเกี่ยวกับช้างอาจจะ มีเหตุมาจากความเชื่อของศาสนาฮินดู ที่มีช้างเทวบุตร เอราวัณ

[Package]

สัตว์ประเภทวัวควาย เนื่องด้วยประเทศไทย และอินเดีย เป็นประเทศกสิกรรม สัตว์ประเภทวัวควาย จึงมีส่วนสำคัญในการดำรงชีพ ตำนานบางเรื่องจึงมีวัวควายเป็นตัวละคร เรื่องที่ดังที่สุดเห็นจะเป็นเรื่อง

[Package]

สัตว์ประเภทลิง ในตำนานหลายๆเรื่อง มีลิงเป็นตัวตัวละครอยูมากมาย โดยเฉพาะเรื่อง รามเกียรติ์มีตัวละครหลายตัวเป็นตัวเด่น เช่นหนุมาน มัจฉาน

[Package]

สัตว์ประเภทสุนัข Little’s known about Khi Mee. In old paintings, Khi Mee has yellowish dog like body with thick neck fur and a bushy tail. There are, howver, many different types of Khi Mee. Hence they look different from the painted version on this page. Omnivorous in nature, Khimee belongs to Canine group of animal. Most of these animals hunt alone, but some catch their food in pack. Khi Mee has keen sense of smell and strong legs built for hunting. The main diets for Khi Mee are smaller animals such as squirrels, rabbits, etc. When sick, a Khi Mee has a way to heal himself by eating grass much like modern day dogs.

[Package]

สัตว์ประเภทนก Birds are probaly the most diverse creatures in the Himmapan forest. There are about 28 different types of birds roaming the land of Himmapan. Each with is own unique physical appearance. Some birds are highly respected for Hindus such as Garuda, the king of birds. Some, like Thepp Puksee & Thep Kinnanorn, are believed to be holy spirits. In the epic tale of Ramayana (Ramakien) alone, there are quite a few number of birds that play important roles such as Sadayu (pictured above) who served and aided prince Rama in the battle againt the giant race. In this section you will see different types of สัตว์ประเภทนก in the magical land of Himmapan.

[Package]

สัตว์ประเภทปลา Most of marine creatures in Himmapan world are combination of a land animal and fish. Perhaps because in ancient time, people associate water with fish. Hence, everything that's able to swim would have fish tail.

[Package]

สัตว์ประเภทจระเข้ Some say Naga and Dragon are from the same root, crocodile. In some Chinese depictions of dragons, artists would draw the faces like those of crocodile's. Only newer Chinese dragons would have more of lion features for a dragon's head.   Crocodile is one of the creatures that truly exist in real world. The main Thai literature that mentioned this creature extensively is Krai Thong the crocodile hunter. In this story, crocodiles have more than physical power, they are able to transform themselves as human beings and have many other magical powers. The main story is about relationship between crocodiles and humans from the conflict between teh 2 species, the hatred, and the love.   Another country which has a lot of Crododile's tales is Egypt because the country's main river, Nile, is infesdted with crocodiles.

[Package]

สัตว์ประเภทปู Crab is another creature that got mentioned quite often in tales and stories espeically ones that related to Lord Buddha. Perhaps, due to its already strange features; hard shell, big clumsy claws, and multiple legs, the creature's often not changed from its real physical form. In fact, in most legends, they are simply larger ones.   Buddha was once born as a great elephant living in Himmapan forest near a pond. This pond's called "Nong Pu" or Crab Pond because the pond is dwelled by a giant crab. This immense crab would slay and eat elephants that come in to the pond for a bath. The great elephant eventually defeat the crab by stumping onto the crab's hard shell. Only the 2 large claws of the crab remain. These 2 claws were floated from this pond. One of the claw was sent to a king which he made a long drum out of it.   The other one was picked up by the race of giant which they used to create a large war drum. Many years pasted, the giants lost the long war against lord Indra. Lord Indra took this drum away from the giants and kept in the heaven called "Dow Dueng". From this legend, it's believed that the tremorous sound from thunder's the result of this war drum.