แรกสร้างพระที่นั่งวิมานเมฆ

[tuka007]

ที่มาของกระทู้นี้ ได้มาจากหนังสือวิมานเมฆ ปีที่๗ ฉบับที่ ๓๘ ประจำเดือน สิงหาคม - กันยายน พ.ศ. ๒๕๔๖  ของสำนักพระราชวัง ก่อนที่จะมาเปิดกระทู้ได้โทรศัพท์ไปเพื่อติดต่อขออนุญาตนำมาเผยแพร่เพื่อเป็นประโยชน์แก่สาธารณะ   แต่ได้รับทราบว่าส่วนงานวารสารของสำนักพระราชวังได้ถูกยกเลิกไปแล้ว จึงคิดเอาเองว่าคงไม่เป็นไรที่จะนำมาโพสค่ะ

[tuka007]

 เมื่อราวรัตนโกสินทรศก ๑๑๘  ที่ทรงเริ่มการปลูกสร้างในวังสวนดุสิตบ้าง  แต่ยังมิได้ทรงปลูกอาคารหรือพระที่นั่งขนาดใหญ่ขึ้นบริเวณสวนดุสิตเลย  จนกระทั่งในปีต่อมาคือเมื่อวันที่ ๑๔  พฤษภาคม  รัตนโกสินทรศก ๑๑๙ (พุทธศักราช ๒๔๔๔)  พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  เสด็จประพาสหัวเมืองชายทะเลทางฝั่งตะวันออก  ได้ทอดพระเนตรพระที่นั่งมันธาตุรัตนโรจน์  ซึ่งโปรดเกล้าฯ  ให้สร้างขึ้น  ณ  เกาะสีชัง เมื่อรัตนโกสินทรศก ๑๑๑  แต่การยังไม่ทันแล้วเสร็จบริบูรณ์  รกเรื้อเปล่าประโยชน์อยู่  ทรงพระราชดำริว่าเกาะสีชังในเวลานั้นไม่ได้เสด็จประพาสเนืองๆอย่างแต่ก่อน  สมควรรื้อพระที่นั่งไปปลูกไว้ที่สวนดุสิต  จะได้เป็นที่ประทับแรมได้โดยสะดวกทุกเมื่อ

[tuka007]

 จึงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ  ให้พระราชโยธาเทพ(กอน  หงสกุล  ภายหลังเป็นพระยาราชสงคราม)  บุตรพระยาราชสงคราม(ทัด)  เป็นนายงานรื้อพระที่นั่งมันธาตุรัตนโรจน์  จากเกาะสีชังมาสร้างขึ้นในสวนดุสิต  พระราชทานนามเปลี่ยนเป็น  "พระที่นั่งวิมานเมฆ"  ดังมีรายละเอียดพิสดารในหนังสือราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๗ หน้า ๓๐๒ ถึง ๓๐๕ ลงวันที่ ๙  กันยายน  รัตนโกสินทรศก ๑๑๙  เกี่ยวกับการก่อฤกษ์สร้างพระที่นั่งวิมานเมฆ  และประกาศพระบรมราชโองการ  สร้างพระที่นั่งวิมานมฆ  ต่อไปนี้

[tuka007]

 ด้วยได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ  ให้รื้อพระที่นั่งมันธาตุรัตนโรจน์  ที่เกาะสีชังมาสร้างขึ้นที่สวนดุสิต  และได้พระราชทานนามว่า  "พระที่นั่งวิมานเมฆ"  นั้น ได้เริ่มการก่อรากมาโดยลำดับ  บัดนี้สมควรที่ทรงวางศิลาฤกษ์พระที่นั่งได้  จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดการที่จะทรงวางศิลาฤกษ์พระที่นั่ง  ในวันที่ ๓๐  สิงหาคม  รัตนโกสินทรศก ๑๑๙  เจ้าพนักงานได้จัดการปักธงผูกใบไม้และโคมญี่ปุ่นตามทางที่จะทรงเสด็จไปยังพระที่นั่งนั้น  แล้วตั้งที่อาศนสงฆ์สวดพระพุทธมนต์ที่รากพระที่นั่งด้านหนึ่ง  แลตั้งที่สำหรับทรงนมัสการ  มีม้าหมู่ตั้งพระไชยวัฒน์ที่ท่ามกลาง  เป็นที่ซึ่งจะทรงวางศิลาฤกษ์  อีกด้านหนึ่งเป็นที่ประทับ  แลที่สำหรับพระบรมวงษานุวงษ์เฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท

[tuka007]

พระยาราชสงคราม (กอน  หงสกุล)

[tuka007]

ภาพพระที่นั่งด้านตะวันตกเฉียงใต้มองเห็นโรงเฟิน  ที่เป็นอาคารต่อจากบริเวณแปดเหลี่ยมไปทางทิศตะวันตก

[tuka007]

พระที่นั่งมองจากด้านที่เป็นพระที่นั่งอนันตสมาคมในปัจจุบัน

[tuka007]

สำเนาร่างพระราชหัตถเลขาในรัชกาลที่ 5  พระราชทานสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์  เรื่อง  พระราชปรารภพระที่นั่งองค์ใหม่ในพระราชวังดุสิต

[tuka007]

 ต่อจากความเห็นเพิ่มเติมที่ 3


ครั้นเวลาบ่าย ๕ โมงเศษ  พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว  เสด็จออกทรงรถพระที่นั่งแต่พระบรมมหาราชวัง  ไปประทับสวนดุสิต  พระสงฆ์ราชาคณะ ๕ รูปที่จะสวดพระพุทธมนต์มีพระราชพงษ์ปฏิพัทธ์เป็นประธานได้มานั่งที่พร้อมแล้ว เวลาทุ่มเศษ  พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จมาประทับที่พระที่นั่งวิมานเมฆ  ทรงประเคนไตร พระสงฆ์รับไตร และครองไตรแล้ว  เข้ามานั่งที่เดิม  พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงจุดเทียนนมัสการ ทรงศีลแล้ว พระสงฆ์สวดพระพุทธมนต์สัตตปริต  พระธรรมโกษาจารย์ขัดตำนานทำนองดีเปนที่เฉลิมพระราชศรัทธา  พระราชทานปัจจัยมูล ๑ ชั่ง  ครั้นพระสงฆ์สวดมนต์จบแล้ว ถวายอดิเรก  ถวายพระพรลา  แล้วพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้น  ในคืนวันนี้เสด็จมาประทับแรมที่สวนดุสิต

[tuka007]

 รุ่งขึ้น วันที่ ๓๑  สิงหาคม  เวลาเช้า ๒ โมง ๓๕ นาที ๓๘ วินาที  เป็นปฐมฤกษ์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จออก  ทรงจุดเทียนนมัสการ ทรงศีล  แล้วทรงบรรจุกล่องซึ่งมีประกาศพระบรมราชโองการในนั้น  ลงในช่องศิลาพระฤกษ์ท่อนล่าง  พระสงฆ์สวดไชยมังคละคาถา  เจ้าพนักงานประโคมแตร สังข์  พิณพาทย์  ฆ้องไชย  แลทรงจับศิลาท่อนบน  เจ้าพนักงานหย่อนรอกลงวางทับท่อนล่าง  แล้วทรงวางอิฐทอง  อิฐนาก  อิฐเงิน  แลทรงหลั่งน้ำพระมหาสังข์รดศิลาฤกษ์  แล้วพระสงฆ์ถวายพรพระต่อไป  แล้วพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว  ทรงประเคนอาหารบิณฑบาต  พระสงฆ์รับพระราชทานฉัน  ฉันแล้วได้ประเคนจัตุปัจจัยมูลราคาองค์ละ  ๔ บาทแก่พระสงฆ์  พระสงฆ์ถวายอนุโมทนา  ถวายอดิเรก  ถวายพระพรลา  พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้น  เปนเสร็จการทรงวางศิลาฤกษ์สร้างพระที่นั่ง วิมานเมฆแต่เพียงเท่านี้

[tuka007]

สวนรุกขชาติอันน่ารื่นรมย์  โดยรอบพระที่นั่งวิมานเมฆ

[violoncello]

 เคยไปที่เกาะสีชัง รอบๆพระที่นั้งองเดิมสวยมากๆครับ มีต้นลีลาวดีเต็มไปหมดเลย