เที่ยวชมพุทธสถานสุพรรณภูมิ : ตอนที่ ๑ เมืองพระราชา

[โพธิ์ประทับช้าง]

รูปดาวเสด็จ ลายเพดาน ศิลปะอยุธยา

[โพธิ์ประทับช้าง]

ดาวเสด็จ

[โพธิ์ประทับช้าง]

เพดานปรางค์สามยอด ทองหายไปจะหมดแล้ว เหลือแค่ที่ขอบ

[โพธิ์ประทับช้าง]

ดาวเสด็จแห่ประทักษิณล้อมเดือน เพดานอุโบสถวัดสระบัว อาจจะใช้สีขาวเขียนบนพื้นชาด ?

[โพธิ์ประทับช้าง]

ข้าราชการบางกรม กล่าวว่าเป็นลายสมัยรัตนโกสินทร์ แต่ผมไม่เห็นด้วย เพราะลายหน้ากระดานมี ลูกฟักเหลี่ยมย่อมุมประดับด้วยตาบทิพย์ ที่กรุยเชิงก็มีตาบ ลวดลายชั้นสูงและรุนแรงขนาดนี้ เคยเห็นก็แต่เฉพาะศิลปะอยุธยาเท่านั้น ปัจจุบันที่มีลายเหลืออยู่เพียง ๒ ต้นเท่านั้น ด้วยบุญกุศลจึงไม่ถูกลบ เอามาฝากไว้เป็นหลักฐานก่อนจะหายไปอีก

[ติบอ]

 ขอบพระคุณคุณโพธิ์ฯ ที่ชี้แจงครับ เท่าที่ผมเคยทราบมาเรื่องกรุยเชิงก็เหมือนที่คุณอธิบาย แต่กรุยเชิงที่พระที่นั่งดุสิต ลองนับดูแล้วค่อนข้างมั่นใจว่าเป็นอย่างที่ตัวเองจำได้ว่าตัวล่างสุดไม่น่าจะใช่บัวหางยาวตัวเล็กเหมือนในผ้าลายผืนที่คุณโพสต์ครับ (หรือผมจะจำผิดก็ไม่แน่ใจแล้วครับเพราะครั้งที่ไปก็ไปกับกลุ่มเพื่อนที่ลงเรียนรายวิชาเดียวกันที่มหาวิทยาลัย แถมวันที่เข้าชมเป็นวันเสาร์เสียอีกเจ้าหน้าที่ก็ไม่ได้เปิดไฟ ไปถึงก็ต้องรีบๆๆๆ หมดทุกอย่างเพราะเขาจะต้องปิดพระที่นั่ง)

เรียนถามคุณโพธิ์ฯอีกนิดครับ ว่าภาพในความเห็นที่ 42, 43, 44, 45, และ 46 ถ่ายจากที่ไหนครับ (ผมถามเผื่อสมาชิกในเรือนไทยอยากไปชมกันน่ะครับ / ก็ผมอยากไปชมเองแหละครับ แหะๆ)

[โพธิ์ประทับช้าง]

เพดานนี้ ยกผ้าลายอย่าง มาออกลายเลย ยังมีอิทธิพลศิลปะอยุธยาอยู่มาก โดยเฉพาะลายดาวหรือกุดั่น สลับเหลี่ยมย่อมุมที่คาน ศิลปะรัตนโกสินทร์ราวรัชกาลที่ ๑ ครับ

[โพธิ์ประทับช้าง]

 ที่ผมไม่ได้แจ้งไว้ เพราะกลัวจะมีขโมยไปเยี่ยมครับ
ภาพ 42 ด้านหลังตู้พระธรรม วัดแห่งหนึ่งในอยุธยา
ภาพ 43 ด้านหลังตู้พระธรรม ในกรุงเทพฯ
ภาพ 44 ฝ่าพระบาทพระพุทธไสยยาสน์ วัดพระพุทธไสยาสน์ เพชรบุรี
ภาพ 45 เพดานพระอุโบสถวัดตองปุ ลพบุรี
ภาพ 46 เพดานพระอุโบสถวัดตองปุ ลพบุรี
ถ้าคุณติบอมีเวลาน่าจะหาโอกาสไปชมสักครั้งครับ

[โพธิ์ประทับช้าง]

 รูปที่ ๔๘ น่าจะขาวผสมรงค์ เลยออกเหมือนทองขนาด

[pipat]

 คุณโพธิ์ประทับช้าง ช่วยอธิบายคำว่าดาวเสด็จเป็นความรู้ได้ใหมครับ โดยเฉพาะคำว่า
"ดาวเสด็จแห่ประทักษิณล้อมเดือน"

ผมเพิ่งเคยได้ยิน

[โพธิ์ประทับช้าง]

 เป็นธรรมดาที่คุณอาจจะไม่เคยได้ยินมาก่อน
เพราะโลกนี้ ยังมีอะไรอีกมากมายที่เรายังไม่รู้หรือได้ยินมาก่อน
ผมทิ้ง Keyword ไว้ให้ คำว่า "ดาวเสด็จ"
คุณลองค้นและคิดดูว่า ควรมีความหมายถึงอะไร ?

[pipat]

 ขอบคุณครับที่จะทิ้งอะไรไว้ให้

ตอบไม่ได้ก็ไม่เป็นไรนะครับ
ผมไปถามน้องกู๊กก็ได้

[โพธิ์ประทับช้าง]

55+ พอดีกำลังทำรูปอยู่กระทู้โน้น ระดับนักปราชญ์อย่างคุณพิพัฒน์แล้ว น่าจะเป็นเรื่องง่ายๆ เฉลยให้ด้วยภาพแล้วครับ ใบ้ให้อีกนิด คุณลองหลับตา คิดเสียว่ากำลังอยู่ในที่มืดมิด มีเพียงแสงสว่างจากประทีป ลองแหงนมองไปที่เพดาน จะพบท้องฟ้าจำลองของชาวอยุธยาครับ ยามที่ดวงดาวบนเพดานต้องกับแสงสว่างท่ามกลางความมืด จะสุกสกาวเหมือนดาวจริงๆ หรือเปล่า ดวงดาวเหล่านั้น มิได้หยุดอยู่นึ่ง หากแต่จะเดินทางโคจร วนประทักษิณ เป็นรูปจักรราศี สร้างความเป็นสิริมงคลให้กับพุทธสถาน ลองนับดูว่ามีดาวเสด็จมากี่ดวงครับ ? ท่ามกลางความมืด ปรากฏแสงสว่างสุกสกาวเหนือยอดไม้ พวยพุ่งลอยเด่นอยู่บนทิศเบื้องบนพระอัฐิธาตุเจดีย์ ที่ปรักหักพังกลางพงรกร้าง หรือ พระปฐมเจดีย์แสดง ปาฏิหาริย์ มีแสงพวยออกมา นั่นแหละครับ เรียกว่า "ดาวเสด็จ" ครับ ลองคิดดูสิครับว่า วัดที่ใช้ชื่อว่า "กุฏีดาว" นั้นจะสุกสกาวเพียงใด ?

[โพธิ์ประทับช้าง]

 ไม่ว่าบ้านเมืองใดในโลก ดวงดาวนั้นมีความสำคัญมาก
สำหรับชีวิตคนในสมัยโบราณ จนกระทั่งในปัจจุบัน
ความสำคัญก็ยังมีอยู่อย่างไม่เสื่อมคลาย วิถีชีวิตคนอยุธยา
ก็เช่นกัน ผูกพันกับดวงดาว ว่างๆ โทรไปคุยกับเทพธิดาพยากรณ์ดูครับ อิอิ

[pipat]

 แหะๆ พอดีผมสนใจแต่เรื่องศิลปะอ่ะครับ
เรื่องสะกดจิตตัวเองนี่ยังไม่มีเหตุจำเป็นต้องใช้กับการเข้าถึงศิลปะ
และถึงใช้ก็คงไม่มาเปิดเผยในที่สาธารณะ

วัดกุฎีดาวนี่คำหลักน่าจะเป็น "กุฎี" นะครับ
ดาวน่าจะเป็นคำขยาย
ไม่เช่นนั้นวัดกุฎีทองก็สู้วัดกุฏีดาวไม่ได้สินะ
ส่วนวัดกุฎีรายนี่ไปไกลๆเลย ไม่มีพวกแสงแล็บแปร๊บๆเลย
และกุฎีจีนก็ยิ่งแย่หนักเข้าไปอีก