ภาพเมืองไทยในอดีต (๖)

[pipat]

. คดีโบราณเรื่องใครเป็นใครในพระบรมรูปพบใหม่ ท่าจะสนุกเป็นเดือน เอารูปพระโอรสไม่ใส่เสื้อมาแซมก่อน เดาว่าเป็นสมเด็จวังบูรพา สัก 5-6 ขวบ ก็จะตรงกับ 2402+5หรือ 6 = 2407-8 หรืออาจจะถึง 2409

[pipat]

. อันนี้เดาว่าออกงาน อาจจะเป็นงานพระเมรุรัชกาลที่ 4 ทรงเครื่องเต็มพระราชอิสริยยศ

[เทาชมพู]

รูปในค.ห. 31 พระราชโอรสและพระราชธิดาแต่งพระองค์ไม่เหมือนกัน ดูออกว่าองค์ไหนเป็นผู้ชาย องค์ไหนเป็นผู้หญิง องค์นี้เป็นผู้หญิง ดูจากผ้าที่ห่มทับเสื้อ

[เทาชมพู]

. องค์นี้เป็นชาย

[เทาชมพู]

 ย้อนกลับไปดูภาพปริศนา
เจ้านายน้อยๆที่นั่งอยู่ติดกับสมเด็จพระจอมเกล้า องค์ขวาสุดกับองค์กลาง แต่งองค์แบบเดียวกัน
ดิฉันว่าเป็นชาย  พระราชโอรส ไม่ใช่พระราชธิดา

[pipat]

. ถ้าเป็นชาย ก็น่าจะเป็นเจ้าฟ้า จุฬาลงกรณ์ จาตุรนต์รัศมี และภาณุรังษีสว่างวงศ์ (ซ้ายสุด เหมือนมาก) ขาดเจ้าฟ้าหญิงจันทรมณฑล (สิ้นพระชนม์ 2406 หลังพระมารดา 3 ปี) แต่องค์ขวาสุดไม่เหมือนเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์เลย องค์กลางเหมือนกว่าครับ

[pipat]

. ฉายเมื่อ 2406-7 มหาดเล็กไล่กา (ซ้ายไปขวา) สุขสวัสดิ กฤษฎาภินิหาร จุฬาลงกรณ์ จาตุรนต์รัศมี ภาณุรังษีสว่างวงศ์

[Japonica]

. สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ ทรงฉายในฉลองพระองค์เต็มยศ ก่อนเสด็จทิวงคต 1 ปี

[Japonica]

. มิชชันนารีที่เดินทางมาสยามในสมัย ร. 3 บรรยายว่าช้างเผือก เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ที่ผู้คนเคารพบูชา

[pipat]

 ได้แจ้งเวบที่เป็นต้นทางของรูป 37 แล้ว
ว่าเป็นพระรูปสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ
เห็นเขารับปากขมีขมัน ไม่ทราบว่าแก้หรือยัง

พระรูปนี้พิมพ์ในพระราชประวัติ กับที่อื่นๆหลายครั้ง
คนที่ได้ไปคงไม่ได้รับข้อมูลไปด้วย

[Japonica]

 เห็นด้วยอย่างยิ่งว่าเหมือนกรมพระยาดำรงฯ มากกว่าเจ้าฟ้าชายฯ

[pipat]

. เมืองนอกเก็บรูปดีกว่าเรามาก พระรูปขวามาจากวังวรดิศ

[Japonica]

. ภาพสเก๊ตทช์ด้วยเครยองจากจดหมายเหตุของ เซอร์ จอห์น เบาริ่ง View of the Court of the Palace

[Japonica]

. จากจดหมายเหตุของเซอร์ จอห์น เบาริ่ง เช่นเดียวกัน Palace at the Foot of the Maha Prasat

[Japonica]

. ภาพเครยองวัดแจ้ง จากจดหมายเหตุฯ ............................................ ถวิลวันจันทร์ทิวาขึ้นห้าค่ำ ลงนาวาคลาเคลื่อนออกเลื่อนลำ... พอเสียงย่ำยามสองกลองประโคม น้ำค้างย้อยพรอยพรมเป็นลมว่าว.... อนาถหนาวนึกเคยได้เชยโฉม มาลับเหมือนเดือนดับพยับโพยม...... ยิ่งทุกข์โทมนัสในใจรัญจวน โอ้หน้าหนาวคราวนี้เป็นที่สุด.......... ไม่มีนุชแนบชมเมื่อลมหวน พี่เห็นนางห่างเหยังเรรวน............... มิได้ชวนเจ้าไปชมประธมประโทนฯ     ๏ ที่ปลูกรักจักได้ชื่นทุกคืนค่ำ.......... ก็เตี้ยต่ำตายฝอยกรองกร๋อยโกร๋น ที่ชื่นเชยเคยรักเหมือนหลักประโคน.. ก็หักโค่นขาดสูญประยูรวงศ์ ยังเหลือแต่แม่ศรีสาครอยู่...............ไปสิงสู่เสน่หานางสาหงส์ จะเชิญเจ้าเท่าไรก็ไม่ลง................. ให้คนทรงเสียใจมิได้เชยฯ     ๏ วัดระฆังตั้งแต่เสร็จสำเร็จศพ......... ไม่พานพบภคินีเจ้าพี่เอ๋ย โอ้แลเหลียวเปลี่ยวใจกระไรเลย........ มาชวดเชยโฉมหอมถนอมนวล จนนาวาคลาคล่องเข้าคลองกว้าง....... ตำบลบางกอกน้อยละห้อยหวน ตลาดแพแลตลอดเขาทอดพวน......... แลแต่ล้วนเรือตลาดไม่ขาดคราว ทุกเรือนแพแลลับระงับเงียบ............. .ยิ่งเย็นเยียบยามดึกให้นึกหนาว ในอากาศกลาดเกลื่อนด้วยเดือนดาว....เป็นลมว่าวเฉื่อยฉิวหวิวหวัวใจ โอ้บางกอกกอกเลือดให้เหือดโรค....... แต่ความโศกนี้จะกอกออกที่ไหน แม้นได้แก้วแววตามายาใจ................ แล้วก็ไม่พักกอกดอกจริงจริงฯ (นิราศพระประธม สุนทรภู่) วัดแจ้งสันนิษฐานว่าสร้างตั้งแต่สมัยอยุธยา เดิมชื่อวัดมะกอกเพราะตั้งตรงป่ามะกอก ริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา ส่วนที่เปลี่ยนเป็นเรียกว่า    "วัดแจ้ง" นั้น เล่ากันว่า เมื่อสมเด็จ พระเจ้ากรุงธนบุรีได้ทรงกอบกู้กรุงศรีอยุธยาสำเร็จเรียบร้อยในปี    พ.ศ. ๒๓๑๐  แล้ว มีพระราชประสงค์จะย้ายราชธานีมาตั้ง ณ กรุงธนบุรี จึงเสด็จกรีฑาพลล่องมาทางชลมารค พอถึงหน้าวัดนี้ก็ได้รุ่งแจ้งพอดี ต่อมาได้โปรดให้บูรณะปฏิสังขรณ์วัด แล้วเปลี่ยนชื่อ เสียใหม่เป็น"วัดแจ้ง" เพื่อให้เหมาะสมกับเหตุการณ์ สมัยรัชกาลที่  ๒ จึงโปรดเกล้าฯ ให้มีการฉลองแล้วพระราชทานชื่อวัดใหม่ ่ ว่า "วัดอรุณราชธาราม"  ถึงรัชกาลที่ ๔  โปรดเกล้าให้บูรณะปฏิสังขรณ์เพิ่มเติมอีก  แล้วทรงเปลี่ยนชื่อวัดเป็น "วัดอรุณราชวราราม" ดังที่เรียกกันจนถึงปัจจุบัน ยกนิราศพระประธมขึ้นมา เพื่อแสดงให้เห็นเส้นทางไปนมัสการพระปฐมเจดีย์ของสุนทรภู่ จากวังหลัง ท่านคงแจวเรือลัดเลาะคลองบางกอกน้อย ไปออกคลองมหาสวัสดิ์ แถวนครชัยศรี ต่อจากนั้นไม่ทราบว่ามีคลองเชื่อมไปจนถึงองค์พระเลย หรือต้องเดินเท้าต่อ