ราชทินนาม เจ้าฟ้าทรงกรม

[TNT108]

 เคยลองสังเกตดู ราชทินนาม เจ้าฟ้าที่ทรงกรม จะเป็นชื่อจังหวัด เช่น

กรมหลวงสงขลานครินทร์
กรมหลวงกำแพงเพชรอัครโยธิน
กรมหลวงสุโขทัยธรรมราชา
กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ
กรมหลวงราชบุรีดิเรกฤทธิ์
กรมหลวงนครสวรรค์วรพินิจ
กรมหลวงจันทบุรีนฤนาถ
ฯลฯ

และอยากทราบว่า มีกี่จังหวัดที่เป็นราชทินนามแล้วบ้างอ่ะครับ

ขอบคุณครับ

[ติบอ]

 เรียนถามคุณ TNT 108 เจ้าฟ้าทั้งหมด เป็นเจ้าฟ้าในรัชการไหนครับ ?

แล้วอย่าง กรมหลวงศรีรัตนโกสินทร์ล่ะครับ ?

[เทาชมพู]

 รายพระนามที่คุณยกมาข้างบนนี้  มีที่ทรงเป็นเจ้าฟ้าอยู่ ๔ พระองค์เท่านั้น  อีก ๓ พระองค์เป็นพระองค์เจ้า

และระดับกรมที่นำหน้าของบางพระองค์ก็ผิดอีกด้วย
กรมหลวงนครสวรรค์วรพินิจ  ที่ถูกคือกรมพระนครสวรรค์วรพินิต
กรมหลวงกำแพงเพชรอัครโยธิน ที่ถูกคือกรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน
กรมหลวงจันทบุรีนฤนาถ ที่ถูกคือ กรมพระจันทบุรีนฤนาถ
ค่ะ

เจ้านายที่มีพระนามเป็นจังหวัด  ส่วนใหญ่เป็นพระราชโอรสธิดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว   ส่วนน้อยเป็นพระโอรสของเจ้านายเหล่านี้  พระนามทรงกรมคล้ายพระบิดา

ใน ๔ รัชกาลแรก เจ้าฟ้าที่ทรงกรม ไม่มีพระองค์ไหนมีพระนามทรงกรมเป็นจังหวัดค่ะ
ส่วนคำถามท้าย  กำลังรวบรวมอยู่ในกระทู้ เจ้านายทรงกรม

[TNT108]

 ขอบคุณครับ อาจารย์เทาชมพู ที่ให้ความกระจ่าง

อย่างนี้ก็แสดงว่า เจ้านายที่ทรงกรม ไม่ว่าจะเป็น กรมหลวง, กรมพระ, กรมขุน ที่เป็นชื่อของจังหวัดนั้น จะเป็นพระราชโอรสธิดา หรือพระราชนัดดา ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทั้งหมด

และอีกข้อสงสัยคือ มีที่มาจากอะไรครับ เช่นว่า จะพระราชทานให้เจ้านายพระองค์นี้ทรงกรม โดยมีชื่อของจังหวัดนี้ หรือว่าแล้วแต่จะทรงโปรดครับ

[เทาชมพู]

อ่านพบว่าที่มาคือฐานันดรศักดิ์ของเจ้านายในยุโรป อย่างอังกฤษ   เขามีธรรมเนียม ยศนำหน้าตามด้วยชื่อเมืองหรือแคว้น เช่นมกุฏราชกุมารของอังกฤษจะดำรงพระยศเป็น เจ้าชายแห่งแคว้นเวลส์ (Prince of Wales)  
พระราชโอรสองค์รองลงไป เป็น Duke of York  บางทีถ้ามีหลายองค์ ก็มี Duke of Gloucester ด้วยอีก

ส่วนพระนามกรมที่เป็นจังหวัด   เข้าใจว่าทรงเลือกจาก
๑) อาณาจักรสำคัญในอดีตและปัจจุบัน  เช่น ทวาราวดี  สุโขทัย  รัตนโกสินทร์
เจ้านายทรงกรมระดับนี้เป็นเจ้าฟ้าชั้นทูลกระหม่อม
๒) หัวเมืองชั้นเอก โท ตรี ของไทยที่มีมาตั้งแต่สมัยอยุธยา

ถ้าเป็นเจ้าฟ้าโดยกำเนิด เมืองที่ทรงกรมเป็นเมืองใหญ่   ถ้าเป็นพระองค์เจ้าก็เมืองลำดับรองลงมา

[TNT108]

 กระจ่างแจ้งชัดเจนเลยครับ เพิ่งนึกออกตอนที่อาจารย์เทาชมพู พูดถึง เจ้าชาย แห่งอังกฤษ ที่มีตำแหน่งเป็นแคว้นต่างๆ

ขอบพระคุณอาจารย์อย่างยิ่งครับ และผมจะติดตามที่กระทู้เจ้านายทรงกรมครับ