สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์(ช่วง บุนนาค)

[จ้อ]

 ขอแทรกด้วยความเคารพครับ

หลวงพัฒนพงศ์ภักดี (ทิม สุขยางค์) แต่งนิราศเรื่องนี้เพื่อด่ากระทบสมเด็จเจ้าพระยาครับ ตามที่จิตร ภูมิศักดิ์ค้นคว้าไว้
หนังสือพิมพ์เสร็จแล้วแต่ยังไม่ทันได้จำหน่าย ที่รุนแรงมากคือ หาว่าท่านช่วง จงใจสั่งให้เจ้าพระยามหินทร์ฯ เดินทัพเข้าดงไข้ป่าที่ดงพญาไฟ ไพร่พลล้มป่วยสาหัสนัก ใช้ถ้อยคำรุนแรงมาก
ท่านช่วงรู้เรื่องเข้าก็ฟ้องจะเอาเรื่องให้ถึงนายของนายทิม พระพุทธเจ้าหลวงทรงตั้งเจ้านายรีบตัดสิน และทรงโปรดให้บันทึกด้วยความโล่งพระทัยว่า เรื่องจบเร็วดี ไม่กระทบถึงผู้อื่น(มีในจดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน)
ดูเหมือนนายทิมจะถูกปลด โบยหลัง แต่แกก็มาเอาดีทางวรรณกรรมและการแสดง แต่งบทละคอนไว้มาก เรื่องหนึ่งก็ที่เป็นต้นเหตุของกลอนซึมซาบที่ ร 5 ทรงแต่งล้อเลียนความไม่รู้ราชพิธี ครับ

ขออนุญาตเรียนถามอาจารย์เทาด้วยครับ ว่าเรื่องท่านช่วงไปสิงค์โปร์ปรากฏในเอกสารใดครับ พอดีจะทำรายงาน หาข้อความนี้ไม่เจอ
ขอบพระคุณล่วงหน้าครับ

โดย: pipat  [IP: 58.8.57.126,,]  
วันที่ 23 มี.ค. 2549 - 19:05:28

[จ้อ]

 ถูกจำคุก 9 เดือนด้วยครับ

โดย: pipat  [IP: 58.8.57.126,,]  
วันที่ 23 มี.ค. 2549 - 20:36:10

[จ้อ]

 เรื่องสิงคโปร์ ตอนนี้นึกไม่ออกเลยค่ะ
ใครทราบบ้างคะ ช่วยคุณ pipat หน่อย

โดย: เทาชมพู  [IP: hidden]  
วันที่ 24 มี.ค. 2549 - 07:44:18

[จ้อ]

 งานทางด้านศาสนา
สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ได้สร้างและปฏิสังขรณ์วัดไว้หลายแห่ง เมื่อครั้งที่ท่านยังเป็นที่จมื่นไวยวรนาถ ก็ได้ปฏิสังขรณ์วัดดอกไม้ซึ่งเป็นวัดร้างอยู่ในสวนแห่งหนึ่ง ไม่ห่างไกลจากบ้านที่ท่านอยู่ การปฏิสังขรณ์นี้ท่านได้ทำกับจมื่นราชามาตย์ (เจ้าพระยาทิพากรวงศ์ หรือ ขำ บุนนาค) ซึ่งเป็นน้องชายแล้วกราบทูลขอคณะสงฆ์ธรรมยุติกนิกายจากสมเด็จเจ้าฟ้ามงกุฎให้ไปครองวัดนี้
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเมื่อยังทรงผนวชก็ได้เสด็จไปวัดนี้เสมอ และใช้เป็นที่ทรงศึกษาภาษาอังกฤษร่วมกับจมื่นไวยวรนาถ
วัดที่ปฏิสังขรณ์ใหม่นี้ รัชกาลที่ ๔ ได้พระราชทานนามให้ใหม่ว่า “วัดบุปผาราม”

ภายหลัง พ.ศ. ๒๔๑๖ เมื่อสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์พ้นจากตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน ท่านมักไปพำนักอยู่ที่จังหวัดราชบุรี
ณ จังหวัดนี้ ท่านได้สร้างวัดขึ้นแห่งหนึ่งใน พ.ศ. ๒๔๒๒ เป็นวัดประจำตระกูลของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระราชทานนามว่า “วัดสุริยวงษาวาส”

งานทางด้านวรรณคดี
กิจจานุกิจของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ในสมัยที่เป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดินประการหนึ่งคือ ประชุมนักปราชญ์ทางภาษาจีนให้แปลพงศาวดารจีนออกเป็นภาษาไทย เพราะเห็นว่า เรื่องเหล่านี้มีคติสอนใจเหมาะสำหรับประดับสติปัญญานักปกครองหรือขุนนางทั่วไป
เรื่องที่ได้แปลไว้ได้แก่ ไซ้จิ้น น่ำซ้อง ซวยงัก ซ้องกั๋ง ไต้อั้งเผ่า และอื่น ๆ อีกมากมาย

เกร็ดประวัติศาสตร์เกี่ยวกับสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์
เมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดแต่งตั้งพระยาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) เป็นเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ เสนาบดีผู้ช่วยกระทรวงกลาโหมแล้ว ก็โปรดเกล้า ฯ พระราชทานบ้านหลวงให้อยู่สมเกียรติของผู้จะเป็นเสนาบดีกลาโหมคนต่อไป คือ พระราชทานบ้านเจ้าพระยาบดินทร์เดชา (สิงห์ สิงหเสนี) สมุหนายก ซึ่งอสัญกรรมไปเมื่อ พ.ศ. ๒๓๙๒ อยู่ที่ริมคลองสะพานหันฝั่งตะวันออก ตรงข้ามวังบูรพา ให้เป็นจวนประจำตำแหน่งเสนาบดีกลาโหม ปรากฏว่า เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ได้อยู่ที่จวนหลังนี้จนถึง พ.ศ. ๒๓๙๘ เมื่อบิดา คือ สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์ถึงแก่พิราลัย และท่านเข้ารับตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงกลาโหมเต็มที่แล้ว จึงไปสร้างบ้านใหม่อยู่ที่สวนวัดดอกไม้ ฝั่งธนบุรี อันเป็นโรงเรียนสมเด็จเจ้าพระยา หรือที่เป็นโรงเรียนศึกษานารีในปัจจุบัน

โดย: เทาชมพู  [IP: hidden]  
วันที่ 25 มี.ค. 2549 - 08:19:21

[จ้อ]

 เกร็ดประวัติศาสตร์เกี่ยวกับสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์
ในแผ่นดินสมเด็จพระปรมินทรมหาจุฬาลงกรณ์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวขึ้นเถลิงราไชศูริยสมบัติ เป็นบรมกษัตริย์ครอบครองสยาม เจริญพระชนมายุได้ ๑๕ ปี สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) จุดเทียนเล่มใหญ่เข้าไปในบ้านสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ ผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน

สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) เอาคัมภีร์หนีบรักแร้ ตาลปัตรทำหางเสือ จุดเทียนเล่มใหญ่เข้าไปที่บ้านสมเด็จเจ้าพระยา ฯ ในเวลากลางวันแสก ๆ เดินรอบบ้าน (คลองสาน) สมเด็จเจ้าพระยา ฯ อาราธนาขึ้นบนหอนั่ง แล้วนมัสการว่า โยมไม่สู้มืดนักหรอกเจ้าคุณ
อนึ่ง โยมนี้มีใจแน่นแฟ้นในพระพุทธศาสนาแน่นอนมั่งคงเสมอ
อนึ่ง โดยทะนุบำรุงแผ่นดินโดยเที่ยงธรรมและตั้งใจประคับประคองสนองพระเดชพระคุณโดยตรงโดยสุจริต คิดถึงชาติ และศาสนา พระมหากษัตริย์ เป็นที่ตั้งตรงอยู่เป็นนิตย์ ขอเจ้าคุณอย่าปริวิตกให้ยิ่งกว่าเหตุไป
...................
หนังสือประกอบการเรียบเรียง
๑. ธวัชชัย อิศรางกูร ณ อยุธยา (ผู้รวบรวม) สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) วัดระฆังโฆสิตาราม พระนคร โรงพิมพ์อักษรสมัย, ๒๕๑๖
๒. ณัฐวุฒิ สุทธิสงคราม เจ้าพระยาและสมเด็จเจ้าพระยาบางท่านในสกุลบุนนาค พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพอำมาตย์เอก พระยาสุริยานุวงศ์ประวัติ (เต๋า บุนนาค) ท.ม. , ว.ป.ร. , ต.จ.ว. ณ เมรุวัดธาตุทอง วันที่ ๑๙ พฤษจิกายน ๒๕๑๗
๓. ณัฐวุฒิ สุทธิสงคราม สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์, ๒ เล่ม พระนคร โรงพิมพ์เทพไพศาล, ๒๕๐๔
๔. ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยา ประวัติสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ เมื่อก่อนเป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน ม.ป.ท.
๕. ปิยนาค บุนนาค บทบาททางการเมืองการปกครองของเสนาบดีตระกูล “บุนนาค” พระนคร ดวงกมล, ๒๕๒๐

โดย: เทาชมพู  [IP: hidden]  
วันที่ 25 มี.ค. 2549 - 08:21:31

[จ้อ]

 ขอตอบคำถามของคุณพิพัฒน์ครับ
จากหนังสือ คนดีที่ข้าพเจ้ารู้จัก เล่มที่ 1 และ 3 พระนิพนธ์ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ระบุว่า พ.ศ. 2404 โปรดฯ ให้กรมหมื่นวิษณุนาถนิภาธร เสด็จไปตรวจการงานต่างประเทศกับเจ้าพระยาศรีสุริวงศ์(ในสมัยรัชกาลที่ 5 สถาปนาเป็นสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์) สมุหพระกลาโหมในขณะนั้น และได้เสด็จไปถึงเมืองสิงคโปร์และเกาะหมาก(ปีนัง) ครั้งนี้ กรมหลวงพิชิตปรีชากรเคยทูลขอไปเมืองสิงคโปร์ ในฐานะที่สมเด็จเจ้าพระยาฯ รับไว้เป็นคุณตา

เท่าที่ผมตรวจสอบดู หนังสือคนดีที่ข้าพเจ้ารู้จัก ไม่มีวางจำหน่ายทั่วไปครับ
พระประวัติกรมหลวงพิชิตฯ มีในคนดีที่ข้าพเจ้ารู้จัก เล่ม 1
พระประวัติสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ มีในคนดีที่ข้าพเจ้ารู้จัก เล่ม 2
และพระประวัติกรมหมื่นวิศนุนาถนิภาธร มีในคนดีที่ข้าพเจ้ารู้จัก เล่ม 3 ครับ

ป.ล. ขอถามครับว่า นิราศหนองคายยังเหลืออยู่ในปัจจุบันหรือเปล่าครับ
ได้ข่าวว่า เป็นหนึ่งในหนังสือ 100 เล่ม ที่คนไทยควรอ่านครับ
และขอบพระคุณคุณพิพัฒน์ และ อ.เทาชมพู เรื่องนายทิม มา ณ ที่นี้ครับ

โดย: ศรีปิงเวียง  [IP: 61.19.145.16,192.168.2.59,]  
วันที่ 4 เม.ย. 2549 - 11:25:41

[จ้อ]

 ยังไม่เห็นนิราศหนองคาย วางขายในร้านไหน ดิฉันเคยเห็นแต่ในหอสมุดของมหาวิทยาลัยค่ะที่มช. น่าจะมี

มาเล่าเรื่องสมเด็จเจ้าพระยา ต่อ

เมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคต บทบาทของเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ในฐานะ the kingmaker ก็เป็นที่ประจักษ์แก่ราชสำนัก

ขออธิบายหน่อยนะคะว่า คำว่า kingmaker คืออะไร
คำนี้หมายถึง One who has the political power to influence the selection of a candidate for high public office. หรือบุคคลทรงอำนาจทางการเมือง ผู้มีอิทธิพลต่อการแต่งตั้งบุคคลสู่ตำแหน่งสำคัญยิ่ง
kingmaker นี้ไม่ใช่ king แต่ว่ากุมอำนาจขนาดผลักดันใครสู่ตำแหน่งระดับชาติได้ในอังกฤษ มีอยู่หลายคนในประวัติศาสตร์

โดย: เทาชมพู  [IP: hidden]  
วันที่ 5 เม.ย. 2549 - 10:20:16

[จ้อ]

 ขอบคุณคุณศรีฯครับ

นายยอน คลูมิตธ์ ผมไม่แน่ใจว่าจะเป็นคลูนิตส์หรือเปล่า จะสอบก็ไม่มีหนังสือ แต่มีเล่าละเอียดในประวัติการจอมพลเจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี และ ร.5 ทรงตอบคำกราบบังคมทูลของท่านช่วง เรื่องหลังคาพระที่นั่งจักรี ได้อย่างแนบเนียนหากอาจารย์จะกรุณาเล่าฝากไว้ก็จะเป็นประโยชน์ครับ

อ้อ อย่างให้เล่าเรื่องผ้าสมปักที่น่าสงสาร ที่คุณพุ่มอธิฐานล้อเอาไว้ด้วยครับ

โดย: pipat  [IP: 58.9.195.215,,]  
วันที่ 6 เม.ย. 2549 - 19:57:35

[จ้อ]

 ช่วงก่อนสงกรานต์ งานของดิฉันนอกเน็ตเยอะมากค่ะ จนกระทู้นี้คืบหน้าได้ช้าเหมือนเต่าคลาน อยากจะขอคุณพิพัฒน์ช่วยผลักให้เร็วกว่านี้บ้าง
ดิฉันจะเล่าเรื่องโคมระย้าแก้วในพระที่นั่งจักรีมหาปราสาท คุณช่วยเล่าเรื่องหลังคาพระที่นั่งได้ไหมคะ เรื่องผ้าสมปัก ได้ค่ะ

โดย: เทาชมพู  [IP: hidden]  
วันที่ 7 เม.ย. 2549 - 08:36:39

[จ้อ]

 ได้ครับ รับบัญชา แต่ปัญหาคือผมต้องเล่าจากความจำ หนังสือที่มีมันไปกองรวมกันไม่ได้แยกเข้าชั้น คือจนน่ะครับ มีตังค์ซื้อหนังสือ แต่ไม่มีตังค์ซื้อชั้น

จำได้ว่าในจดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน ปีสัก 2418.....มีบันทึกว่า
สมเด็จเจ้าพระยาเดินทางมาจากราชบุรี คือว่า พอในหลวงทรงครองราชย์โดยพระองค์เองแล้ว ท่านก็ปลีกวิเวกไปอยู่อาณาจักรของท่านที่ราชบุรี เมื่อท่านถึงกรุง ก็ขอเข้าเฝ้าทันที แล้วกราบบังคมทูลอย่างที่เราทราบๆกัน
พระเจ้าอยู่หัว ซึ่งขณะนั้นยังเด็กมากนะครับ 21-22 เท่านั้น
เพิ่งจัดการคดีพระยาอาหารฯลงได้อย่างราบคาบ
เรียกว่าไฟสงครามยังไม่มอดเชื้อ

ท่านตอบว่า
ทรงเห็นแล้วว่าแผ่นดินยังไม่มีพระมหาปราสาทประจำรัชกาล แต่ทรงรอคำกราบบังคมทูลจากท่านผู้ใหญ่ เพื่อให้คำนั้นติดอยู่ในแผ่นดิน เป็นเกียรติยศแก่ผู้เสนอ

ผมอ่านเจอตั้งแต่เด็ก ชอบปฎิภาณของพระองค์จริงๆ
จำได้ด้วยว่าเจ้าพระยามหินทร์ เป็นผู้กล่าวถึงรูปทรงหลังคาว่า ฝรั่งใส่ชฎา และในรูปเก่าๆหน่อย จะเห็นว่าเครื่องบนเป็นช่อฟ้ามอญ มีประราลีด้วยนะครับ

ผิดพลาดขออภัย ขอส่งการบ้านแก้ผ้าเอาหน้ารอดแต่เพียงนี้

โดย: pipat  [IP: 58.9.192.218,,]  
วันที่ 7 เม.ย. 2549 - 09:51:16

[จ้อ]

 ขอบพระคุณทุก ๆ ความเห็นครับ

โดย: ศรีปิงเวียง  [IP: 61.19.145.16,192.168.2.59,]  
วันที่ 7 เม.ย. 2549 - 10:28:43

[จ้อ]

 ขอบคุณค่ะคุณพิพัฒน์ ที่มาช่วยผลักกระทู้ให้ไปเร็วขึ้น ถ้ามีเรื่องเกี่ยวกับสมเด็จเจ้าพระยาฯก็ช่วยแวะเข้ามาอีกนะคะ

ถึงตอนนี้จะเล่าถึงบทบาทเมื่อสิ้นรัชกาลที่ ๔ อันเป็นที่มาของคำว่า The Kingmaker เก็บความจาก โครงกระดูกในตู้ ของม.ร.ว. คึกฤทธิ์ ปราโมช ซึ่งท่านอ้างอิงจาก พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ของเจ้าพระยาทิพากรวงศ์(ขำ บุนนาค)อีกทีหนึ่ง
********************
เมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคต ก็มีการประชุมใหญ่ในพระบรมมหาราชวังเพื่อเลือกพระเจ้าแผ่นดินพระองค์ใหม่
องค์ประชุมก็ประกอบด้วยพระบรมวงศานุวงศ์ ขุนนางข้าราชการและประมุขทางศาสนา
สมเด็จเจ้าพระยาซึ่งขณะนั้นคือเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์สมุหพระกลาโหม ก็สั่งให้ทหารตั้งกองจุกช่องล้อมวงทั้งชั้นนอกชั้นใน ให้แน่นหนา
คือจะมองว่าเป็นการอารักขาอย่างเข้มแข็งหรือเป็นการปิดล้อมอย่างเข้มงวด ก็ได้ทั้งสองทาง

โดย: เทาชมพู  [IP: hidden]  
วันที่ 7 เม.ย. 2549 - 12:33:57

[จ้อ]

 เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ก็ประกาศต่อที่ประชุม ข้อความในพระราชพงศาวดารยืดยาว สรุปสั้นๆว่าขอให้เสนอพระนามเจ้านายที่จะขึ้นครองราชย์

กรมหลวงเทเวศร์วัชรินทร์ ผู้เป็นเจ้านายพระชนมายุอาวุโสที่สุดในพระบรมวงศานุวงศ์ก็ทรงทำหน้าที่คล้ายประธานฝ่ายเจ้านาย เสนอพระนามสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ กรมขุนพินิตประชานาถ ขึ้นเป็นพระเจ้าแผ่นดิน ซึ่งก็เป็นการสมควรอยู่แล้ว

ขอแวะออกซอยเล็กไปหน่อยนะคะ เพื่ออธิบายว่ากรมหลวงเทเวศร์วัชรินทร์ ท่านเป็นเจ้านายพระองค์ใดในพระราชวงศ์จักรี

ทรงพระนามเดิมว่าพระองค์เจ้าชายกลาง เป็นพระราชโอรสในรัชกาลที่ ๒ ประสูติจากเจ้าจอมมารดาน้อยระนาด นับจากปีประสูติ ทรงมีพระชนม์ลำดับรองลงมาจากเจ้าฟ้ามงกุฏ หรือพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ ห่างกันไม่ถึง ๔ เดือน ทรงกำกับกรมช่างทองมาตั้งแต่ในรัชกาลที่ ๓ ในรัชกาลที่ ๔ ได้ว่าความศาลราชตระกูลจนสิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ ทรงเป็นต้นราชสกุล "วัชรีวงศ์" ในรัชกาลที่ ๕ ทรงเลื่อนขึ้นเป็นกรมพระเทเวศร์วัชรินทร์

ในหนังสือบอกว่าทรงเป็นเจ้านายฝ่ายหน้าที่ทรงมีอาวุโสสูงสุด บวกลบปีดูพบว่าตอนนั้นพระชนม์ ๖๔ พรรษา ถ้าเป็นยุคนี้ก็ต้องถือว่าอายุไม่มากนัก
****************
เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ก็ขอความเห็นชอบจากที่ประชุมอีกครั้ง ที่ประชุมก็ไม่ได้เห็นเป็นอย่างอื่น จึงถือเป็นการลงมติให้อัญเชิญสมเด็จเจ้าฟ้ากรมขุนพินิตประชานาถ ขึ้นสืบราชสันตติวงศ์ต่อไป

ดูๆจากเท่านี้ก็ไม่ได้สะท้อนให้เห็นบทบาทและความสำคัญของเจ้าพระยาศรีฯมากมายนัก แต่ขั้นตอนต่อไปนี่สิคะ แสดงออกมาชัดทีเดียว

โดย: เทาชมพู  [IP: hidden]  
วันที่ 7 เม.ย. 2549 - 12:35:37

[จ้อ]

 ยินดีครับ ถ้าจะเป็นประโยชน์

1 เสริมเรื่องการเปลี่ยนจากอิสลามมาเป็นพุทธ ครับ
อ่านจากใหนจำไม่ได้(อีกแล้ว)ว่า ตอนนั้นจะเสด็จประพาสพระบาท มีการเตรียมการกันโกลาหล แต่ทางบุนนาคไม่ได้เกี่ยวด้วยเลย ท่านก็เลยถามพระเจ้าอยู่หัวว่าทำไมจึงไม่ได้ไปพระบาท ท่านตรัสว่า ก็ไม่ใช่พุทธ จะไปได้อย่างไร ท่านก็เลยเปลี่ยนศาสนา

ผมเดาเอาว่า สมัยนั้นสกุลบุนนาคคงคลายการนับถือเดิมไปมากแล้ว ก็เลยเปลี่ยนความเชื่อได้ง่าย

2 ใครที่มีบันทึกของหมอปลัดเล (ฉบับภาษาอังกฤษ) ขอเชิญแวะมาส่งความรู้ฝากไว้ด้วยเถิดครับ
ผมว่าถ้าเราช่วยกันคนละไม้คนละมือ เวบนี้จะเป็นที่พึ่งของเด็กๆในอนาคตครับ

3 ไม่ทราบอาจารย์เทาฯ เคยผ่านตาหนัสือของชัย เรืองศิลป์ บ้างใหม แกเขียนไว้หลายประเด็น ดีทีเดียว และมีพิมพ์เป็นป็อกเก็ตบุคเรื่อง ยอดคน ว่าด้วยประวัติท่านช่วงโดยเฉพาะ

4 ท่านช่วงเล่นแง่ กรมหลวงวงษาธิราชสนิท เลยไม่ได้เป็นสมเด็จกรมพระยาฯ ใครรู้เรื่องนี้ใหมครับ

เสริมมากไป อาจารย์เทาฯ อย่าเอ็ดนะครับ

โดย: pipat  [IP: 58.9.183.94,,]  
วันที่ 7 เม.ย. 2549 - 13:31:08

[จ้อ]

 แถมอีกเรื่อง
อันนี้อัดอั้นมาเป็นสิบปีแล้ว เรื่องที่สมเด็จฯกรมพระยาดำรงฯ ทรงดูแคลนสมเด็จเจ้าพระยาฯ
ท่านทรงไว้ที่ใหนสักแห่ง(ประวัติสมเด็จเจ้าพระยา....หรือ ตำนานการที่ไทยเรียนอังกฤษ หรือจดหมายเหตุนิราศลอนดอน ประชุมพงศาวดารภาค 45....ขออภัย ความจำสั้น)
ว่า สมเด็จเจ้าพระยาฯ เห็นจะรู้ภาษาอังกฤษแต่พออ่านออกเขียนได้ พูดได้ไม่คล่อง ดูเหมือนท่านจะอ้างว่าเคยเจอตัวท่านช่วงด้วย
ข้อนี้ผมไม่เห็นด้วยเลย ท่านช่วงคบฝรั่งมาตั้งแต่อายุยี่สิบเศษ
เจอคนทุกสถานะ จะอาศัยแต่ล่ามเจียวหรือ
อีกอย่าง สมัยร.3 จะหาใครมาเป็นล่าม ในเมื่อไม่รู้ภาษาอังกฤษสักคน นับตั้งแต่ยุคหันแตรลงมาก็พอ

ฝากวินิจฉัยด้วยครับ ว่าท่านใช้ภาษาอังกฤษได้ดีขนาดใหน

โดย: pipat  [IP: 58.9.195.158,,]  
วันที่ 7 เม.ย. 2549 - 14:27:43