ที่มาของ "ตราบัวแก้ว"

[UP]

ผมไม่ใช่ O.V. ครับ แต่ขอนำภาพตราประจำโรงเรียนวชิราวุธวิทยาลัย ในปัจจุบัน ซึ่งเป็นรูปวชิระคมคู่ภายใต้พระมหาพิชัยมงกุฎและเลข ๖ มาลงตามที่คุณนิลกังขาขอไว้ในความเห็นที่ ๒๗ อย่างไรก็ดี ลัญจกรประจำโรงเรียนมหาดเล็กหลวง นั้นคือ ตรา "พระมนูแถลงสาร" ครับ ซึ่งเป็นอดีตไปแล้ว ดูภาพพระมนูฯ ได้ตามลิ้งก์นี้ครับ  http://www.vajiravudh.ac.th/Pramanu/page01.htm

[นิลกังขา]

 ขอบพระคุณคุณ UP ครับ

ผมตก "สิงห์ทอง" ตราของคณะรัฐศาสตร์รามคำแหงไปคณะหนึ่ง ขออภัยลูกพ่อขุนทุกท่านครับ

ผมไม่เคยสังเกตว่าเทวดานั่งขัดสมาธิข้างไหนเลยครับ เห็นจะต้องลองสังเกตดู บางทีนั่งนานๆ ท่านเมื่อยหรือเป็นเหน็บ ท่านอาจจะพลิกเปลี่ยนขาเองก็ได้ !

ยังดีที่มีการกำหนดไว้ชัดเจนตายตัวว่า วชิระต้องอยู่ในมือข้างไหน ดอกบัวต้องอยู่ในมือข้างไหน มิฉะนั้นก็คงมีการแกะหรือวาดรูปตราบัวแก้วกันได้แปลกๆ เทวดาคงจะเมื่อยมือและสลับมือถือด้วยนอกจากที่ได้เมื่อยขามาแล้ว

[เทาชมพู]

ฟังคุณนกข.และคุณ UP อภิปรายเรื่องเทวดาห้อยขาซ้ายบ้างขวาบ้างแล้ว  ทำให้นึกออกนอกเรื่องไปได้อีกเรื่องหนึ่ง ว่าใครเคยสังเกตบ้างไหม ว่าตรา รูปปั้น สัญลักษณ์ ของพระคเณศ หรือพระพิฆเนศวร์ ที่หน่วยงานหลายแห่งของไทยนำไปเป็นเครื่องหมาย หรือรูปเคารพนั้น ท่านเสียงาข้างไหนกันแน่ ภาพนี้เสียงาข้างขวา

[เทาชมพู]

ภาพนี้เสียงาข้างซ้าย

[เทาชมพู]

ภาพนี้เสียงาข้างขวา

[เทาชมพู]

ภาพนี้เสียงาข้างซ้าย

[เทาชมพู]

ภาพนี้เสียงาข้างซ้าย

[UP]

 ในเว็บไซต์ของกระทรวงวัฒนธรรม เรื่อง "รำฉุยฉาย" ได้กล่าวไว้ว่า

"ปรศุรามเจ้าแห่งพราหมณ์์ทะนงตัวว่าเป็นที่โปรดปรานของพระอิศวร คิดจะเข้าเฝ้าในโอกาสที่ไม่สมควรพระคเณศได้ห้ามปราม ในที่สุดเกิดการวิวาท ปรศุราม ขว้างขวานโดนงาซ้ายพระคเณศหักสะบั้นไป"

 http://www.culture.go.th/knowledge/dance/ram4.htm

สรุปว่า งาซ้าย

เว็บนี้คงถือเอาตามบทละครเบิกโรงดึกดำบรรพ์ เรื่องพระคเณศเสียงา พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ครับ

[นิลกังขา]

กำลังจะอ้างถึงพระคเณศเสียงาเหมือนกันครับคุณ UP ใจตรงกันพอดี

ผมจำกลอนบทละครไม่ได้หรอกครับ แต่คิดเอาเองตามสามัญสำนึกว่า ถ้างานี้หักขณะต่อสู้กับปรศุราม และถ้าปรศุรามถนัดขวาเหมือนคนทั่วๆ ไปส่วนใหญ่ เวลาหันหน้าเข้าสู้กันแล้วปรศุรามโกรธจามขวานวิเศษพระศุลีมา แล้วคเณศกุมารไม่สู้ (เพราะเห็นว่าเป็นขวานของพ่อ) เอางารับ ก็ควรจะเป็นงาข้างซ้ายคือข้างที่ตรงกับมือขวาของปรศุราม

ยกเว้นเสียแต่ว่าปรศุรามเผอิญถนัดซ้ายเท่านั้นแหละ ก็เป็นอันจนใจ

[UP]

 จริงของคุณนิลกังขาครับ

หากปรศุรามถนัดขวา แล้วพระคเณศเกิดให้งาขวารับขวาน ก็เกิดอาการที่พระคเณศหันหลังให้คนดู ซึ่งดูจะขัดหลักการแสดงนาฏศิลป์ไทยอยู่มาก ผมว่าต้องใช้งาซ้ายรับแหละครับ ทั้งปรศุราม และพระคเณศ ก็จะหันหน้าให้คนดูเห็นชัดๆ ว่าทำอะไรอยู่ทั้งคู่

[เจ้าสำราญ]

 พูดถึงเรื่องตราหรือสัญลักษณ์ประจำหน่วยงานราชการแล้ว
ทำให้อยากทราบว่าตราประจำกระทรวงวัฒนธรรมคือตราอะไร และมีความหมายอย่างไรครับ
เคยเข้าไปในเว็บของกระทรวงฯ แต่ปรากฏว่าค้นไม่เจอ

[UP]

 ตอบคุณเจ้าสำราญครับ,

ตราสัญลักษณ์กระทรวงวัฒนธรรม

ตราสัญลักษณ์เป็นรูปดวงประทีปภายในบุษบก เหนือหมู่ลายเมฆหมอก หมายถึง ปัญญาซึ่งเป็นรากฐานของวัฒนธรรม (กรมศิลปากร เป็นผู้ออกแบบ โดยศึกษาจากรูปแบบตราสภาวัฒนธรรมแห่งชาติ เมื่อพ.ศ. ๒๔๘๕ และนำมาดัดแปลง ปรับรูปแบบให้มีความเหมาะสมยิ่งขึ้น)

 http://www.m-culture.go.th/culture01/information/information-detail.php?information_id=1&lang=th  

[เทาชมพู]

.

[เทาชมพู]

ที่ดิฉันถามว่าพระคเณศเสียงาข้างไหน เพราะตามหลักฐานข้างบนนั้น บางรูปก็เสียงาซ้าย บางรูปก็เสียงาข้างขวา ค่ะ ทำนองเดียวกับเทวดานั่งขัดขาขวาบ้างซ้ายบ้าง รูปนี้ก็เสียงาข้างขวา

[นิลกังขา]

 ผมเองเข้าใจว่าเพราะเป็นตำนาน คนเล่าหลายคน เล่าไม่ตรงกัน สกุลช่างก็มีหลายสกุล ปั้นรูปวาดรูปไม่เหมือนกัน จึงมีรูปพระคเณศงาหักข้างซ้ายบ้างขวาบ้างครับ (และเข้าใจว่ารูปที่งาไม่หักเลยบริบูรณ์ดีทั้งสองข้างก็ดูเหมือนจะเคยเห็น)

ถ้าเรายึดตำนานที่ว่าที่พระคเณศเสียงานั้น เสียไปเพราะปรศุรามใช้ขวานที่ได้จากพระอิศวรฟันเอาเป็นเหตุ ก็อธิบายได้ว่า สมมติว่าไปเจอรูปพระเคเณศเสียงาข้างซ้าย ก็คงเดาอธิบายได้ว่าเพราะปรศุรามในเรื่องนั้นถนัดขวา ฟาดขวานด้วยมือขวา แต่ถ้าไปเจอรูปพระคเณศเสียงาข้างขวา ก็เดา (ฮี่ๆ -) ได้ว่าคงเป็นเพราะปรศุรามในเรื่องนั้นถนัดซ้ายกระมังครับ...