ผู้หญิงเฟย์

[เทาชมพู]

เรื่องนี้เป็นหัวข้อสั้นๆที่คุณเฟื่องแก้วขอเอาไว้ในตอนท้ายของกระทู้  http://www.vcharkarn.com/include/vcafe/showkratoo.php?Cid=20&Pid=46149 เรื่องผู้หญิงเฟย์     เลยขอเล่าให้ฟังก่อนจะไปเตรียมกระทู้ยาวเรื่องใหม่ไว้ ตามที่คุณ paganini ขอมา คือเรื่องสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์  The Kingmaker of Siam ********************************* คำว่า fey  เป็นคำคุณศัพท์ หมายถึง Having or displaying an otherworldly, magical, or fairylike aspect or quality คือมีความวิเศษ เหนือธรรมชาติ    มีอำนาจพิเศษลึกลับ คล้ายภูตพราย  อะไรทำนองนั้น และอีกความหมายหนึ่ง คือ Having visionary power; clairvoyant เสียงและความหมายของมันไปซ้ำกับอีกคำหนึ่งคือ fay  ซึ่งในยุคกลางของอังกฤษ สะกดว่า faie, หมายถึง “a person or place possessed of magical properties,” คำว่า faie ต่อมากลายเป็น fairy หรือนางฟ้าอย่างที่เราเรียกกัน นางฟ้าประเภทนี้ไม่ได้อยู่บนสวรรค์  ใส่ชุดขาวมีปีกใหญ่ยาว ยังงั้นเรียกว่า angel นางฟ้าหรือแฟรี่เป็นอย่างในรูปนี้ค่ะ

[เทาชมพู]

มีบทความที่เชียนเกี่ยวกับเทวดานางฟ้าอยู่บทหนึ่ง ดร.แพรมน เธอรวบรวมไว้เป็นกระทู้ แต่หาไม่เจอว่าอยู่ที่ไหน  ขอรีไซเคิลค่ะ คำว่า fay ก็แยกออกไปเป็นแฟรี่  ส่วน fey เมื่อประกอบกับ woman หมายถึงผู้หญิงที่มีอำนาจพิเศษ พวกนี้เป็นคนธรรมดาอาศัยอยู่ในหมู่บ้านชุมชนก็ได้  หรือบางแห่งจะไปรวมเป็นอมนุษย์ประเภทหนึ่ง อยู่ตามป่าเขาลำธารอะไรก็ได้ แต่มีอำนาจพิเศษเหนือมนุษย์   ส่วนใหญ่มีตาทิพย์ มองเห็นอนาคต   ส่วนน้อยอาจจะมีหน้าที่อื่นที่วิเศษผิดไปจากคนทั่วไป ดินแดนที่มี fey women มากที่สุดคือสก๊อตแลนด์    ถ้าถามว่าทำไม ก็ขอสันนิษฐานว่ามันพัฒนามาจากความเชื่อท้องถิ่นทางยุโรปตะวันตกเฉียงเหนือ ค่อนๆมาทางอังกฤษ และเหนือขึ้นไป   อย่างพวกสก๊อตแลนด์

[เทาชมพู]

ดินแดนเหล่านี้ตั้งแต่ยังไม่แบ่งเป็นอังกฤษ สกอตแลนด์ เวลส์ ไอร์แลนด์     เป็นแหล่งที่มีชุมชนตั้งกันมาก่อนคริสต์กาล มีเทพเจ้าท้องถิ่นของพวกเขาเอง ต่อมาเมื่อคริสตศาสนาแพร่ขยายเข้ามาในยุโรป  เป็นที่ยอมรับนับถืออย่างกว้างขวาง เทพเจ้าดั้งเดิมก็ลดฐานะลงกลายเป็นตำนานท้องถิ่น  จดจำกันต่อๆมา อย่าง fay ที่แปลว่านางฟ้าก็ดี  elf ที่เป็นภูตชนิดหนึ่งก็ดี  leprechaun ก็ดี  เป็นเทพท้องถิ่นมาก่อน

[HotChoc]

 โอ้โห คุณเทาชมพูขยันเล่าเรื่องจังนะครับ ขึ้นกระทู้ใหม่ตามคำขอสมาชิกเร็วทันใจจริงๆ

เรื่อง fairy นี่เป็นตำนานความเชื่อของเผ่าเคลท์(celt)ครับ เผ่านี้อยู่แถวๆอังกฤษ เวลส์ สก๊อตแลนด์ ไอร์แลนด์ บริตานี(Brittany - แหลมทางตะวันตกของฝรั่งเศส) มานานตั้งแต่สมัยโรมันครองยุโรปแน่ะ เป็นเผ่าที่อพยพมาจากยุโรปแถวๆเยอรมันอีกที ว่ากันว่าแม่น้ำดานูป(Danube)ก็ได้ชื่อมาจากเทพีสูงสุดของเผ่านี้(Danu) เผ่านี้ก็เป็นอินโด-ยูโรเปียนนะครับ ความเชื่อตำนานคำศัพย์บางอย่างก็คล้ายๆอินเดียพอสมควร เขาว่ากันว่าเทพี Danu ก็เป็นองค์เดียวกับพระแม่คงคา เคารพวัวเหมือนกัน fairy นี่ผมว่าก็คล้ายๆนางไม้แหละครับ

ตำนานเผ่าเคลท์ที่คนรู้จักกันดีก็คงเป็นเรื่องพระเจ้าอาเธอร์กับอัศวินโต๊ะกลม แต่ตำนานนี้โดนคริสตจักรยำไปพอสมควร (เช่นเรื่องจอกศักดิ์สิทธิ) ทำให้คนทั่วไปไม่รู้ว่าเป็นตำนานเผ่าเคลท์มาก่อน แต่ถ้าสังเกตุดีๆจะมี fey women อยู่ในเรื่องเต็มไปหมดครับ (Lady of the Lake - ผู้มอบดาบเอ็กซ์คาลิเบอร์ให้อาเธอร์, Morgana le Fay - น้องสาวอาเธอร์ ชื่อก็บอกอยู่โต้งๆว่าเป็น fey)

[เฟื่องแก้ว]

 เย้... ผู้หญิงเฟย์มาแล้ว
แถมมาพร้อมนางฟ้าตัวน้อยๆ แสนสวยเต็มไปหมด

ขอบพระคุณอาจารย์มากๆ ค่ะ
คอยฟังต่อค่ะ

[HotChoc]

 leprechaun แต่ก่อนไม่ใช่เทพท้องถิ่นธรรมดานะครบ เป็นจอมเทพที่ยิ่งใหญ่ที่สุดเลย (แบบ Zeus/Jupiter/Odin) ชื่อ Lugh Lamhfada (Lugh of the Long Hand) พอคริสเตียนเข้ามาก็กลายเป็น Lugh-chromain (stooping Lugh) แล้วก็กลายเป็น leprechaun ไป

[ติบอ]

 ขออนุญาตเข้ามานั่งฟังนิทานของอาจารย์เทาชมพูเงียบๆต่อไปนะครับ    

[เทาชมพู]

หารูปLugh Lamhfada  ไม่เจอ   ได้แต่รูปของเขาเมื่อถูกลดเกรดลงมาเป็นleprechaun เป็นคนแคระแก่ๆ แต่งสีเขียว   ว่ากันว่าครอบครองหม้อบรรจุทองคำ ซึ่งอยู่สุดปลายสายรุ้ง ใครก็ตามที่ค้นหาปลายสายรุ้งพบ   จะได้ทองของleprechaun ไปเป็นของตัวค่ะ ทำให้เกิดสำนวนที่เกี่ยวกับสายรุ้ง เช่น follow the rainbow  หมายถึงแสวงหาจุดหมายปลายทาง หรือว่าทำตามความใฝ่ฝัน

[เทาชมพู]

fey กับ fay นั้นเดิมเป็นคนละคำกัน   แต่ต่อมาก็มาปนๆกันกลายเป็นสะกดได้ทั้งสองคำในความหมายเดียวกัน พูดถึง fay ที่เป็นความหมายเดียวกับ fairy เราอาจคุ้นกับแฟรี่มากกว่า นิทานสำหรับเด็กที่เราเรียกว่า เทพนิยาย  แปลมาจาก Fairy's tale   อันที่จริงน่าจะแปลว่านิทานนางไม้ เพราะพวกนี้ไม่ได้อยู่บนฟ้า  อยู่ตามป่าเขาลำเนาไพร ในนิทานเด็กมักสร้างให้เป็นผู้หญิงตัวเล็กๆ มีปีกเหมือนผีเสื้อบ้าง แมงปอบ้าง   อยู่ตามดอกไม้

[เทาชมพู]

ส่วน Morgan Le fay ที่คุณHotChoc เอ่ยถึง   หารูปมาให้ดูค่ะ

[นิลกังขา]

 น.ม.ส. ทรงบัญญัติศัพท์เรียกผู้หญิงที่มีลักษณะเป็นคล้ายๆ เฟย์ในนิทานฝรั่งนี้ว่า นางมายินี ครับ แปลว่าสตรีผู้มีมายา จะเรียกว่ามายานีก็คงได้เหมือนกัน

[เทาชมพู]

ใช่ค่ะ   อีกคำหนึ่งที่เรียกก็คือ   enchantress บทกวีที่โด่งดังของ John Keats ชื่อ La Belle Dame Sans Merci  เรียกตัวนางเอกในเรื่องว่า A fairy's child ก็คือนางไม้นั่นเอง     นางเป็นทั้ง fay และ enchentress ล่อลวงพระราชาและอัศวินไปตายเพราะเสน่ห์ของนางก็เยอะแยะ ภาพนี้วาดจากบทกวีของคีทส์  ฝีมือHenry Maynell Rheam

[Nuchana]

 เทวดาไทย - เทวดาฝรั่ง

เมื่ออ่านวรรณคดี คำว่า ‘เทวดา’ ‘เทพ’ หรือ ‘เทพธิดา’ หรือ ‘นางฟ้า’ มักจะปะปนอยู่ในเรื่อง
ไม่ว่าจะเป็นนิทานสำหรับเด็ก หรือวรรณคดีชั้นเรียนในมหาวิทยาลัย บางครั้งถ้าเป็น
การแปลก็อาจเกิดความข้องใจขึ้นมาว่า คำว่า angel , god หรือ fairy นี้.....
 http://www.vcharkarn.com/include/vcafe/showkratoo.php?Cid=20&Pid=5287&PHPSESSID=c38df9171383a6564756612319f2bb65  

[เทาชมพู]

ขอบคุณคุณนุชนาที่หากระทู้ให้จนเจอค่ะ Marie Corelli นักเขียนสตรียอดนิยมยุควิคตอเรียนได้เคยสร้างนางเอกของเธอเป็นผู้หญิงเฟย์ (fey woman) ในเรื่อง The Secret Power  แปลเป็นไทยโดยคุณ "อมราวดี" ชื่อ "อานุภาพพิศวง" เป็นการแปลชื่อเรื่องออกมาได้เพราะพริ้งมาก ในเรื่องนี้นางเอกชื่อมอร์กานา    ลูกสาวมหาเศรษฐี  ผู้เขียนระบุว่าเธอเป็นผู้หญิงเฟย์ ถ้าเป็นอย่างในเรื่องก็แสดงว่าผู้หญิงเฟย์เป็นกันได้โดยกำเนิด   และอาจจะเป็นอยู่เพียงคนเดียว  พ่อแม่พี่น้องตลอดจนปู่ย่าตายายไม่ได้เป็นด้วย มอร์กานาเป็นนักวิทยาศาสตร์ที่ประดิษฐ์คิดค้นเครื่องบินประสิทธิภาพสูง    สามารถบินได้โดยไม่ต้องใช้น้ำมัน    แต่ใช้พลังงานอะไรสักอย่างที่โลกยังไม่รู้จัก เท่าที่คอเรลลี่อธิบาย คล้ายๆกับเป็นพลังงานแสงเลเซอร์หรืออะไรทำนองนั้น ด้วยความเป็นผู้หญิงเฟย์  เธอสามารถติดต่อกับดินแดนในอีกมิติหนึ่งกลางทะเลทรายได้   ซึ่งมนุษย์เห็นในรูปของภาพลวงตา เรื่องนี้สนุกมากค่ะ   แม้ว่าเขียนมาร้อยกว่าปีแล้วก็ตาม  อาจจะมีอะไรเชยๆบ้าง แต่เมื่อนึกว่าเธอเป็นผู้หญิงที่เรียนแค่ในคอนแวนต์ ไม่เคยเรียนมหาวิทยาลัย  ไม่มีพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ เขียนได้ขนาดนี้ก็น่าทึ่งมาก คนเรียนสายวิทย์คนไหนอยากอ่าน  ดาวน์โหลดได้ฟรีที่นี่  http://www.gutenberg.org/etext/3831

[เทาชมพู]

ย้อนกลับมาถึงเรื่อง  leprechaun   เป็นที่รู้จักกันแพร่หลายในไอร์แลนด์มากกว่าที่อื่น มีคุณสมบัติอีกอย่างคือซ่อมรองเท้าได้เก่งมาก   จึงมักมีภาพขณะซ่อมรองเท้าให้เห็นเป็นสัญลักษณ์