เรื่องกาพย์ๆ กลอนๆ

[jomyutmerai]

 ไม่มีกรอบกรองคำก็งามได้
อยู่ที่ใครจะไปถึงซึ่งได้ที่
เมื่อสำนึกลึกซึ้งถึงบทกวี
มีไม่มีฉันทลักษณ์ไม่รู้แล้ว

ลืมฉันทลักษณ์บ้างก็ได้ : สุจิตต์  วงษ์เทศ

[ศนิ]

 สรุปว่า ทุกสิ่งต่างก็มีความสำคัญค่ะ
อันดับหนึ่งคือผู้แต่ง มีใจที่จะแต่ง
เรื่องราวที่จะนำมาแต่ง
ตอนเริ่มแรกถ้าจะให้ดีก็ควรเป็นเรื่องที่ผู้แต่งถนัด
หรือเป็นเรื่องที่ผู้แต่งอยู่ในเหตุการณ์ค่ะ
จะทำให้สามารถเข้าถึงอารมณ์และสามารถถ่ายทอดออกมาได้จริงๆ
คือ ไม่ต้องปรับอารมณ์ให้เข้ากับกลอน
แต่ มีอารมณ์ดังกล่าวนั้นๆ อยู่แล้ว แล้วจึงบรรยายออกมาเป็นบทกลอนค่ะ

ขั้นนี้คือ พิจารณาถึงความรู้สึกของผู้แต่งแต่อย่างเดียวนะคะ
ยังไม่ต้องกังวลถึงความรู้สึกของผู้อ่านค่ะ
ตอนที่แต่งขอให้ถ่ายทอดอารมณ์ผู้แต่งแล้วผู้แต่งเข้าใจก็เพียงพอ

อีกเรื่องคือเรื่องฉันทลักษณ์เป็นสิ่งสำคัญค่ะ
ในความคิดของดิฉันหากกลอนไม่มีฉันทลักษณ์ ก็ไม่ใช่กลอน
แต่ในที่นี้ไม่ได้หมายความว่าเนื้อกลอนจะถูกกดโดยฉันทลักษณ์ไปเสียหมดนะคะ
ดิฉันว่า ฉันทลักษณ์ก็เหมือนด้ายกับเข็ม คำทุกคำก็เหมือนดอกไม้
ในการร้อยมาลัย ผู้ร้อยก็สามารถประดิษฐ์ลวดลายได้แตกต่างกัน และผู้มองก็สามารถมองได้หลายแบบ
หากด้ายขาด หรือเข็มหักเสียแล้ว จะเป็นมาลัยได้อย่างไรกันคะ

[ศรีปิงเวียง]

 บทนี้ผมลองแต่งมานะครับ

ฟ้ามิแจ่มฟ้ามิแจ้งกระจ่างฟ้า   ฟ้าหม่นหมองครึ้มมาทั่วธาตรี
ฟ้าไร้แสงดวงดาราสง่าศรี   ฟ้ามิมีแสงจันทราที่พึงชม
แม้จะคอยกาลเวลาอันนานเนิ่น   คืนนี้เกินที่ขอรอจึงขื่นขม
จะมีใครที่ปลดเปลื้องอกอันตรม   ทุกข์ระทมจึ่งจางหายไปจากใจ

ป.ล. ผมนึกไม่ออกครับว่าจะแต่งอย่างไรอีก

[Nuchana]

 บทแรก เสียงคำสุดท้ายของวรรครับ (สามัญ)
ควรสลับตำแหน่งกับนั่นของวรรครอง (สูง) ค่ะ

[ศนิ]

 เท่าที่สังเกตได้จากการอ่านบทประพันธ์ของหลายๆท่านนะคะ
การแต่งกลอนแปด จะนิยมใช้เสียงวรรณยุกต์ที่แตกต่างกัน
ในการลงท้ายแต่ละวรรค

วรรคสดับ มักลงท้ายด้วยเสียงเอก โท ตรี จัตวา
พบเสียงโทมากที่สุด รองลงมาคือเสียงเอก ส่วนเสียงสามัญไม่ค่อยพบ
วรรครับ มักลงท้ายด้วยเสียงโท จัตวา
พบเสียงจัตวามากที่สุด
วรรครองและวรรคส่ง มักลงท้ายด้วยเสียงสามัญ

ยกตัวอย่างจากนิราศพระบาทของสุนทรภู่นะคะ

.....พี่ตันอกตกยากจากสถาน.....เห็นอาหารหวนทอดใจใหญ่หือ
ค่อยขืนเคี้ยวข้าวคำสักกำมือ......พอกลืนครือคอแค้นดังขวากคม
จะเจือน้ำซ้ำแสบในทรวงเสียว....ที่เค็มเปรี้ยวกล้ำกลืนก็ขื่นขม
กินประทับแต่พอรับกับโรคลม....ครั้นค่ำพรมน้ำค้างอยู่พร่างพราย

[jomyutmerai]

 มีกลอนอยู่ชุดหนึ่งที่อยากให้ลองอ่านดูครับ

วิเวกหวานหว่านทำนองร้อยกรองกล่อม
ทับกระท่อมโอฬารพิมานสรวง
แจ้วจักจั่นเจื้อยราวหนาวลมลวง
คืนดาวช่วงประชันฉายพรายเพ็ญจันทร์

ริ้วลมเหนือเอื้ออายห่มกายอุ่น
เมฆละมุนมาคลอทอปุยฝัน
น้ำค้างพร่างเพียงเก็จแพรวเพชรพรรณ
สาดสีสันเสน่หาห้อมราตรี

โดยสายหมอกเส้นไหมไฟความหวัง
คอยเหนี่ยวรั้งเติมรักเลือนศักดิ์ศรี
ความเร่าร้อนฟ้อนเสน่ห์แห่งเทวี
เหมือนฝนที่เทกระหน่ำพรำพรำมา

โอ้อกเอ๋ยเคยคู่กู่กระซิบ
บรรทมทิพย์แทนเรือนทุกเถื่อนท่า
เพลงสวาทวาบหวามยามนิทรา
จนโหยหามิห่างร้างรื่นรมย์

เจ้านกเอี้ยงเอียงคอพ้อไพรพฤกษ์
รอลมดึกโชยมาแทนผ้าห่ม
สบเนตรพริ้มเพียงแก้วแววตาคม
มันบาดจมเปลือกใจคนใกล้เคียง

คัดคำสวยแต่งสีคีตลักษณ์
หมายใจจักบรรเจิดพริ้งเพริศเสียง
บริบทรสคำร่ายจำเรียง
ให้ฟังเพียงเพลินหู...อย่าดูความ

กลอนชุดนี้แต่งโดยสหายท่านหนึ่งของผมคือ คุณเวทย์

อ่านแล้วอยากให้ลองพิจารณาดูว่าเป็นอย่างไรบ้างครับ

[ถาวภักดิ์]

 หุหุ ขอต่อกลอนให้คุณศรีปิงฯคร้าบ

ฟ้ามิแจ่มฟ้ามิแจ้งกระจ่างฟ้า   ฟ้าหม่นหมองครึ้มมาทั่วธาตรี
ฟ้าไร้แสงดวงดาราสง่าศรี   ฟ้ามิมีแสงจันทราที่พึงชม
แม้จะคอยกาลเวลาอันนานเนิ่น   คืนนี้เกินที่ขอรอจึงขื่นขม
จะมีใครที่ปลดเปลื้องอกอันตรม   ทุกข์ระทมจึ่งจางหายไปจากใจ....


เจ็บศรหักปักทรวงหน่วงหนักนึก   ต้องตรอมตรึกตกตรองหมองหม่นไหม้
สุดคะนึงนุชนาสุดอาลัย   เกินกลืนกลั้นฝันใฝ่ไม่คืนคลาย
คงนานแล้วแก้วตาลาลืมพี่   เพราะเธอมีคู่ครองประคองหมาย
แกล้งยั่วเย้าหยอกเอินให้เขินอาย   ลวงให้ชายชอกช้ำระกำเอย

[Nuchana]

 ขอตอบคุณถาวภักดิ์คนดี
ไปไหนพี่ไม่แชทให้หายกังขา
น้องเปิดเมล์เท่าไรเมล์ไม่มา
สี่สัปดาห์เปล่าเปลี่ยวไม่เหลียวดู

อันคนเราขึ้นต้นไว้ไม่สานต่อ
อย่ารั้งรอดักลอบต้องหมั่นกู้
แยปแล้วหนีเดินแว้บหายตายละตู
น้องลุ้นอยู่รอไปก็ไลฟ์บอย

[ศรีปิงเวียง]

 ประนตน้อมวอนกราบกรานท่านถาวศักดิ์ นักเลงนักกลอนแห่งเรือนไทยเอ๋ย
กระหม่อมนั้นเลบงกลอนถึงทรามเชย แม้มิเคยมีคู่ครองตระกรองใจ
อันตัวท่านจะแชทไปช่างท่านเถิด ข้าน้อยเอิดเถิดเทิงจะถอยให้
ตัวท่านนี้แต่งกลอนดีมาแต่ไร แต่งอีกไซร้คงจะมันม่วนงันดี

[ถาวภักดิ์]

 ยังล้อหลอกตอกย้ำเป็นซ้ำสอง
ถูกจับจองเคล้าเคียงเรียบเรียงร้อย      
มีมิ่งมิตรสนิทหมอนเฝ้านอนคอย      
ไยแต่งถ้อยปล่อยเสน่ห์เป็นเล่ห์กล         
สนุกหรือแกล้งทำให้ช้ำแสน
เหลือคิดแค้นแน่นจุกทุกข์โรมล้น
ใจร้ายนักหักชายไห้ระทม
ใกล้สิ้นลมสมจิตที่คิดทำ

[ถาวภักดิ์]

 ท่านศรีปิงมิ่งเมืองกระเดื่องชื่อ
นามเลื่องลือยอดครูไม่รู้หนี
ประคารมคมวิชาไม่ปราณี
ทั้งปฐพีลี้หลบสยบสิ้น
ขอรับเกียรติคำชมคารมหวาน
ที่ทำทานผู้น้อยด้อยศาสตร์ศิลป์
จะน้อมนึกตรึกคุณเป็นอาจินต์
ย้อมชีวินชุ่มชื่นคืนกำลัง

[Nuchana]

 รู้ว่าผิดแกล้งตัดพ้อป้อคำหวาน
มัวทำการบ้านอื่นไงน่าใจหาย
แกล้งกลบเกลื่อนรู้ทันสันดานชาย
เบื่อหน่ายจับมัจฉาพลั้งทั้งสองมือ

อย่าทำซื่อแล้วตะแบงแสร้งตัดพ้อ
ไม่มัวรอพี่แกล้งไก๋ทำไขสือ
พลาดทางโน้นชม้ายเมียงเสียงล่ำลือ
ไม่ใช่ชื่อยอดพธูหมูในอวย

[ภูมิ]

 ฟ้ามิแจ่มฟ้ามิแจ้งกระจ่างฟ้า  
ฟ้าไร้แสงดวงดาราสง่าศรี
ฟ้าหม่นหมองมาครึ้มทั่วธาตรี
ฟ้ามิมีแสงจันทราที่พึงชม

ลองสลับคำเล่นดู

[ถาวภักดิ์]

 เพิ่งมาเห็นมา 2 วรรคท้าย ดันสับสนใช้แม่กมแทนแม่กน
ขอแก้หน่อยนะครับ เพื่อความถูกต้องของฉันทลักษณ์

ยังล้อหลอกตอกย้ำเป็นซ้ำสอง
ถูกจับจองเคล้าเคียงเรียบเรียงร้อย
มีมิ่งมิตรสนิทหมอนเฝ้านอนคอย
ไยแต่งถ้อยปล่อยเสน่ห์เป็นเล่ห์กล
สนุกหรือแกล้งทำให้ช้ำแสน
เหลือคิดแค้นแน่นจุกทุกข์โรมล้น
ใจร้ายนักหักชายไห้ทมทน
ถึงปี้ป่นย่อยยับนับวันตาย

[ถาวภักดิ์]

 "....รู้ว่าผิดแกล้งตัดพ้อป้อคำหวาน
มัวทำการบ้านอื่นไงน่าใจหาย
แกล้งกลบเกลื่อนรู้ทันสันดานชาย
เบื่อหน่ายจับมัจฉาพลั้งทั้งสองมือ
อย่าทำซื่อแล้วตะแบงแสร้งตัดพ้อ
ไม่มัวรอพี่แกล้งไก๋ทำไขสือ
พลาดทางโน้นชม้ายเมียงเสียงล่ำลือ
ไม่ใช่ชื่อยอดพธูหมูในอวย..."


อันใจพี่มีหนึ่งไม่พึงสอง
ไม่คิดลองเปลี่ยนเตียงเพียงเห็นสวย
ต้องงามพิศงามจิตจึงงงงวย         
งามพร้อมด้วยกริยาจึงกล้าชม
อนิจจาเรือนร้างเพียงนางแก้ว
ถึงเพริดแพร้วใสส่องทองประสม
เหมือนกรงขังชังเหงาเศร้าซวนซม
คงขื่นขมจมช้ำทุกค่ำคืน