ความหมายและที่มาของคำ "เจ้านายฝ่ายหน้าและเจ้านายฝ่ายใน"

[ครูหมูอ้วน]

ได้ยินว่าเจ้านายฝ่ายในคือเจ้านายผู้หญิง   เจ้านายฝ่ายหน้า คือเจ้านายทั่ว ๆ ไป   จึงไม่มั่นใจในความที่ได้ยินมานัก  อยากทราบความหมายและที่มาที่แท้จริงค่ะ  ขอบพระคุณค่ะ

[เทาชมพู]

คนที่จะอธิบายได้ดีกว่าดิฉันน่าจะเป็นคุณ UP    คุณV_Mee  และคุณหยดน้ำ

ดิฉันเข้าใจเพียง ว่าเจ้านายฝ่ายใน คือเจ้านายสตรี ที่ทรงอยู่ในเขตพระราชฐานชั้นในของพระบรมมหาราชวัง    อันเป็นเขตหวงห้ามสำหรับบุรุษเพศ  นอกจากพระเจ้าอยู่หัวแล้วไม่มีชายใดอยู่ปะปนได้  เจ้านายเล็กๆที่เป็นชายพอโสกันต์แล้วก็ต้องทรงย้ายออกไปอยู่วังที่ประทับภายนอก
ส่วนเจ้านายสตรีที่ประสูติมาก็ทรงอยู่กับพระชนกชนนี ตามวังต่างๆภายนอกพระบรมมหาราชวัง  ไม่เรียกว่าเป็นเจ้านายฝ่ายใน

ส่วนเจ้านายฝ่ายหน้า คือเจ้านายที่เป็นบุรุษเพศ   เข้าเฝ้าพระเจ้าอยู่หัวได้ในพระบรมมหาราชวัง แต่เข้าไปในเขตพระราชฐานชั้นในไม่ได้

ถ้าทั้งสามท่านที่เอ่ยมาข้างบนนี้ แวะเข้ามาอ่าน  กรุณาช่วยแก้ไข หรือเติมความให้สมบูรณ์ด้วยค่ะ

[หยดน้ำ]

 สำหรับที่มาของการแบ่งเจ้านายเป็นฝ่ายหน้า  (ข้างหน้า)  และเจ้านายฝ่ายใน  (ข้างใน)  ผมก็ไม่เคยทราบนะครับ  แต่คิดว่าน่าจะมีมาตั้งแต่สมัยต้นอยุธยา  หรือก่อนหน้านั้น  เพราะกฎมณเฑียรบาลที่ตราขึ้นในสมัยอยุธยาตอนต้น  มีกล่าวถึงว่า  "...พระที่นั่งรัถยาหอพระข้างหน้า..."  และน่าจะมีการเรียกขานแบบนี้เกิดขึ้นพร้อมกับการแบ่งเขตพระราชฐานเป็นชั้นใน  ชั้นกลาง  และชั้นนอกอ่ะครับ

ส่วนความหมายของเจ้านายฝ่ายใน ผมมีความคิดเห็นต่างจากคุณเทาชมพูครับ  ผมคิดว่า  "ฝ่ายใน"  หมายถึงเจ้านายที่เป็นผู้หญิง  สังเกตจากการพระราชทานเครื่องราชอิสสริยาภรณ์  ถ้าเป็นผู้หญิงก็เรียกว่าฝ่ายในครับ  หรือแม้แต่เวลาที่มีงานพระราชพิธีต่างๆ  ในสมัยรัชกาลที่  5  ก็จะทรงจัดที่ไว้สำหรับเจ้านายผู้หยิง  และเจ้านายผู้ชายแยกกันน่ะครับ  แต่ถ้าเรียกว่า  "ข้างใน" หมายถึงเจ้านายที่ประทับอยู่ในพระบรมมหาราชวังครับ

[ครูหมูอ้วน]

ขอบพระคุณท่านทั้งสองมากค่ะ  รู้สึกอายตัวเองเหมือนกัน  มาที่ไรก็รบกวนขอความรู้ทุกที แต่ตัดใจถือคติ "เสียศักดิ์สู้ประสงค์......สิ่งรู้" ค่ะ