พระอาทิตย์ในวรรณคดีพระเวท

[ฟ้า-เวอร์ริเดียน]

ขอลอกคำตอบของคุณฟ้าฯ จากกระทู้ ๑๑๘ มาขึ้นเป็นหัวข้อใหม่ค่ะ-เทาชมพู

ขอคุยด้วยคนนะคะ คือว่า...ดิฉันเพิ่งได้อ่านบทความเรื่อง "พระอาทิตย์ในวรรณคดีพระเวท" ของ ศ.ดร.ศักดิ์สรี แย้มนัดดา เมื่อวานนี้เอง จึงออกจะดีใจเล็กๆ (ล้อเล่นค่ะ)ที่คุณอินทาเนียเปิดช่องไว้ในความเห็นที่ 10 เพราะคุณอินทาเนียยังไม่ได้กลับมาบอกว่า"พระอาทิตย์" ทั้งสิบกว่าองค์มีชื่ออะไรกันบ้าง...ก็เลยขอ แซงคิวเล่าก่อนนะคะ
ในบทความที่ได้อ่านบอกไว้ว่า ในฤคเวทเล่มแรกๆอ้างถึง "พระอาทิตย์" (ลูกนางอทิติ) เพียง 6 องค์ คือ มิตร, วรุณ, อรรยมัน, ภคะ, อังศะ และทักษะ ในพระเวทเล่มหลังมาอีกนิด
ก็บอกว่ามี 7 องค์แต่ไม่บอกชื่อ และต่อมาก็ว่ามี 8 องค์ องค์ที่แปดชื่อว่า มารตาณฑะ (แปลว่าไข่ตาย หมายถึงอาทิตย์อัสดงค์คือกำลังจะลับฟ้า) ลูกคนนี้เป็นลูกที่นางอทิติไม่รัก เวลาไปขึ้นสวรรค์ก็พาลูกไปเพียง 7 องค์ทิ้งองค์นี้ไว้ ไม่พาไปด้วย
ต่อมาคัมภีร์ศตปถพฺราหฺมณ ได้บอกว่าพระอาทิตย์มี 12 องค์เท่ากับจำนวนเดือนในรอบปี แต่ในคัมภีร์ไม่ให้รายชื่อพระอาทิตย์ 12 องค์นี้
ในส่วนที่คัมภีร์โบราณบอกไว้ก็มีเพียงเท่านี้ แต่ ดร.ศักดิ์สรี สรุปว่าคนอินเดียโบราณได้สร้างจินตนาการไปอย่างกว้างไกล เช่น เห็นอาทิตย์จะลับขอบฟ้าก็เรียกว่า เป็นไข่ตาย ลูกที่แม่ไม่รัก หรือเมื่อเห็นแสงสีชมพูสวยงามในยามเช้าก่อนพระอาทิตย์ขึ้นก็คิดจินตนาการว่าเป็นเทพธิดาจึงเรียกว่าอุษาเทวี เป็นต้น
ดังนั้น ดร.ศักดิ์สรี จึงสรุปว่า "เทพในวรรณคดีสันสกฤตยุคพระเวทและยุคพราหมณะที่นับว่าเป็นพระอาทิตย์หรือนับเนื่องในลักษณะที่เป็นพระอาทิตย์" ดร.ศักดิ์ศรีรวบรวมได้ทั้งหมด18 องค์ก็คือ สูรฺย (มีลักษณะเป็นพระอาทิตย์อย่างที่คนไทยรู้จักมากที่สุด) อินฺทร วรุณ (เป็นหัวหน้าพระอาทิตย์ทั้งหมด) มิตฺร อรฺยมนฺ ภค ทฤษ อํศ มารฺตาณฺฑ ธาตฤ วิวสฺวตฺ วิษฺณุ อศฺวินฺ อุษสฺ สวิตฤ ปูษนฺ และอคฺนิ

[อินทาเนีย]

เดี๋ยวจะไปเขียนต่อที่ http://vcharkarn.com/vcafe/show_message.php?roomname=reurnthai&number=118' target='_blank'>http://vcharkarn.com/vcafe/show_message.php?roomname=reurnthai&number=118 แล้วกันนะครับ :-)

[เทาชมพู]

แนะนำให้คุณฟ้าฯอ่านรายละเอียดเกี่ยวกับพระอาทิตย์ ในหนังสือ เทวดาพระเวท ของ ดร. อุดม รุ่งเรืองศรี

อ่านง่าย  รวบรวมความเป็นมาไว้ได้กะทัดรัดดี



ขอออกนอกเรื่องหน่อยค่ะ  งานของดร.ศักดิ์ศรี น่าอ่านมาก

คุณฟ้าฯอ่านเวตาลปัญจวิงศติหรือยัง   กำลังฮิท

น่าเอามาเปรียบเทียบกับนิทานเวตาลของ น.ม.ส. ถ้ามีเวลา



ต้นฉบับภาษาอังกฤษฉบับที่ น.ม.ส. แปลมา ของ Sir Richard Francis Burton  หาได้ที่

http://www.blackmask.com/olbooks/vikram.htm' target='_blank'>http://www.blackmask.com/olbooks/vikram.htm

[ชงโค]

คุณเทาชมพูเล่าเรื่องพระอาทิตย์จากหนังสือที่ว่าให้ฟังหน่อยสิคะ อยากฟังค่ะ

[เทาชมพู]

คุณชงโคลองเล่ามาก่อนดีไหมคะ  ดิฉันคอแห้งแล้วค่ะ

[ชงโค]

ดิฉันไม่รู้เรื่องเลยอยากฟังจากคุณเทาชมพูค่ะ วันนี้คอแห้งก็ไปพักดื่มน้ำดื่มท่า แล้วค่อยกลับมาเล่าวันหลังก็ได้ค่ะ

[เทาชมพู]

ลอกของคุณอินทาเนียในข้อ ๑๑๘ มาค่ะ
อาทิตยเทพ ๑๒ องค์ ได้แก่
๑. พระมิตร (แปลว่า เพื่อน)
๒. พระวรุณ (แปลว่า โชคชะตา)
๓. พระอรยมัน (แปลว่า ยศฐาบรรดาศักดิ์)
๔. พระทักษะ (แปลว่า ความชำนาญ)
๕. พระภคะ (แปลว่า โชคลาภ)
๖. พระอังศะ (แปลว่า พรสวรรค์)
๗. พระทวัษฏฤ (พยางค์สุดท้ายอ่านว่า -ตฺริ) (แปลว่า ความมีฝีมือทางช่าง)
๘. พระสวิตฤ (พยางค์สุดท้ายอ่านว่า -ตฺริ) (แปลว่า วาจาสิทธิ์)
๙. พระปูษัน (แปลว่า ความเจริญรุ่งเรือง)
๑๐. พระศักระ (สะกดอย่างบาลีว่า สักกะ หมายถึง พระอินทร์) (แปลว่า ความกล้าหาญ)
๑๑. พระวิวัสวัต (แปลว่า กฎหมาย)
๑๒. พระวิษณุ (แปลว่า กฎแห่งจักรวาล)
คิดว่าถ้าดิฉันคอแห้งอยู่นาน คุณอินทาเนียอาจจะมาตอบคุณชงโคเองก็ได้

[ชงโค]

ดิฉันอยากรอฟังฉบับของ ดร. อุดม รุ่งเรืองศรี ที่คุณเทาชมพูบอกว่าอ่านง่าย รวบรวมความเป็นมาไว้ได้กะทัดรัดดีมากกว่าค่ะ จะรอฟังจากคุณเทาชมพูนะคะ