พระองค์เจ้าหญิงผ่องประไพ พระราชธิดาพระองค์แรกผู้อาภัพ

[หยดน้ำ]

 คุณ  vun  ครับ  ผมว่าสมเด็จพระนางเจ้าสว่างวัฒนาฯ  ไม่ได้ทรงถูกลดพระอิสริยยศนะครับ  (หากเปรียบเทียบกับกรณีของสมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจีฯ) เพราะเมื่อมีการสถาปนาตำแหน่ง  "พระบรมราชินีนาถ"  พระอิสริยยศของสมเด็จฯ  ท่านยังคงเป้น  "พระบรมราชเทวี"  อยู่เช่นเดิม  แต่ฐานะของท่านต่างห่างที่เปลี่ยนไป  คือ  จากพระอัครมเหสี  กลายมาเป็นพระมเหสีรองครับ

[vun]

 ใช่ครับ ผมไม่ค่อยรู้อไรมากหรอก ที่ร.ร.ไม่เคยสอนเลย

[หยดน้ำ]

 เรื่องพระองค์เจ้าหญิงผ่องประำไพ  ทรงมีพระพักษ์คล้ายสมเด็จพระเทพศิรินทรามาตย์  เป็นพระราชดำรัสของรัชกาลที่  4  เองครับ  เพราะเมื่อคราวที่พระองค์หญิงเพิ่งประสูติ  เจ้าจอมมารดาเที่ยงได้อุ้มถวายให้รัชกาลที่  4  ทอดพระเนตร  และทรงมีรับสั่งถามว่าเป็นธิดาของใคร  เจ้าจอมมารดาเที่ยงมิได้ทรงตอบ  เพียงแต่ตอบเลี่ยงๆ  ว่าให้ทอดพระเนตรว่าพระพักตร์นั้นเหมือนผู้ใด  รัชกาลที่  4  จึงตรัสว่า  "เหมือนแม่เพย"

และเหตุที่เสด็จพระองค์หญิงไม่เสด็จไปบ้านเจ้าพระยารามราฆพ  ตามคำกราบทูลเชิญ  เนื่องจากทรงถือธรรมเนียมที่ว่า  ขุนนางต้องเป็นฝ่ายมาเฝ้าเจ้านาย  การที่เจ้านายจะเสด็จไปบ้านขุนนางนั้นเป็นการไม่เหมาะสม  เป็นที่เสื่อมเสียพระเกียรติยศ

แต่ก็เคยเสด็จไปบ้านท่านเจ้าคุณรามฯ  ครั้งนึงครับ  ซึ่งเป็นเพราะเจ้าคุณพระประยูรวงศ์ท่านทเกลี้ยกล่อม  จึงไดทรงยอมไป

ผมก็ลอกมาจากหนังสือเหมือนกันครับ

[คุณจันต์]

 เจ้าจอมมารดาแพกับเจ้าคุณพระประยูรวงศ์ ใช่คนเดียวกันมั้ย???
เคยอ่านผ่านๆตาหลายครั้งแล้ว  แต่จำไม่ค่อยได้

[หม่อมจุมพฏเพ็ชรกล้า]

 คนเดียวกันครับ ชื่อเดิมคือ แพ บุนนาค

[UP]

 พระนามของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าผ่อง นั้นเห็นจะใช้สลับไปสลับมากันทั้งสองแบบ คือ "ผ่อง" เฉยๆ บ้าง หรือ "ผ่องประไพ" ก็มี

ตัวอย่างเช่นพระพุทธรูปเงินที่เสด็จพระองค์ผ่อง ทรงสถาปนาถวายพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากรเป็นพุทธบูชานั้น โปรดให้จารึกทีฐานว่า "พระเจ้าพี่นางเธอ พระองค์เจ้าผ่อง"

ส่วนจารึกพระนามที่พระอนุสาวรีย์บรรจุพระอัฐิ ณ สุสานหลวงวัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามจารึกว่า "ผ่องประไพ"

[vun]

 ผมยังงงอยู่ว่าพระจ้าพี่นางเธอผ่อง กับพระองค์หญิงผ่องใช่คนเดียวกันอะบ่าว แล้วที่คุณหญิงจันต์ถามใช่ครับเจ้าคุณพะเป็นนามที่ถูกสถาปณาในร.6 ไม่ทราบหม่อมจุมพฎเพ็ชรกล้าเป็นหม่อมจริงหรอครับ

[ศรีปิงเวียง]

 ถามเล่น ๆ ครับว่า ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 พระบรมวงศานุวงศ์ที่ประทับในวังหลวงเขาจะทำอย่างไรครับ

[หยดน้ำ]

 ผมคิดว่าส่วนหนึ่งคงตามเสด็จสมเด้จพระพันวัสสาไปประทับที่พระราชวังบางปะอินน่ะครับ

[vun]

 แล้วพระพี่นางเอผ่อง กับองต์ผ่องท่านเดียวกันใช่ไหมครับ

[UP]

 พระพี่นางเธอ พระองค์เจ้าผ่อง กับพระองค์เจ้าผ่อง ก็คือพระองค์เดียวกันนั่นแหละครับ เพียงแต่เมื่อสิ้นรัชกาลที่ ๕ คำนำพระนามก็เปลี่ยนไปจาก "พระเจ้าลูกเธอ" พระองค์เจ้าผ่อง เป็น "พระเจ้าพี่นางเธอ" พระองค์เจ้าผ่อง ในรัชกาลที่ ๖ และที่ ๗ ครั้นถึงรัชกาลที่ ๘ คำนำพระนามจึงกลายเป็น "พระเจ้าบรมวงศ์เธอ" พระองค์เจ้าผ่อง

คุณ vun อาจเคยได้ยินอีกพระนามหนึ่งคือ "ท่านหญิงผ่อง" อย่าจำสับสนนะครับ เพราะท่านหญิงผ่องไม่ได้หมายถึงเสด็จพระองค์ผ่อง แต่หมายถึง หม่อมเจ้าผ่องผัสมณี (สวัสดิวัตน์) จักรพันธุ์ พระขนิษฐภคินีใน สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินีในรัชกาลที่ ๗

[Doraikufuki]

 โห มาช่วยกันให้ความรู้กันใหญ่เลย ดีค่ะ ชอบ

[หนอนบุ้ง]

เอารูปมาฝากค่ะ

[นิลกังขา]

เห็น คห. 12 ช้าไปสองปี !

ผมขอยืนยันว่า ข้อหนึ่ง สกุล ณ พัทลุง มิได้เป็นราชสกุลครับ อย่ายกขึ้นไปถึงขนาดนั้นเลยพวกเราไม่อาจเอื้อม ถ้าว่ามีความเกี่ยวข้องกับราชสกุลบ้างละก็ใช่ แต่ก็ยังไม่ถือว่าเป็นราชสกุลอยู่ดี
ข้อสอง พระยารามอะไรนั่นท่านไม่ได้เป็นต้นสกุล ณ พัทลุง ครับ ยิ่งเป็นรามัญยิ่งไม่ใช่ใหญ่ ต้นตระกูลตัวจริงของสายนี้ท่านเป็นมุสลิมมาแต่ชวา ตั้งแต่ 400 ปีมาแล้ว

พระยาเกียรติพระยาราม ที่ว่าเป็นมอญและเป็นบรรพบุรุษของท่านท้าวทรงกันดาลนั้น ผู้สืบเชื้อสายของท่านมาได้เป็นญาติเกี่ยวดองกับสายสกุลที่ ต่อมาสืบลงมาเป็น ณ พัทลุง โดยการแต่งงาน (ผมเข้าใจว่ายังงั้น) และมาแต่งกันทีหลังมาก คือราวหลังกรุงศรี หรือช่วงกรุงธน หรือต้นรัตนโกสินทร์ละมั้ง จึงไม่เรียกว่าเป็นต้นสกุลของทางนี้ครับ

[Wandee]

ขออนุญาต คุย ต่อเล็กน้อย

พระราชธิดาองค์ที่สองในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
คือพระองค์เจ้าหญิงศรีวิลัยลักษณ์ สุนทรศักดิ์กัลยาวดี ต่อมาสถาปนาเป็นกรมขุนสุพรรณภาควดีี
เป็นที่ ๑ ในเจ้าจอมมารดาแพ(ในรัชกาลที่ ๖ ทรงสถาปนาเป็นเจ้าคุณพระประยูรวงศ์)   
ประสูติเมื่อวันที่ ๒๔ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๑๑  เพียงเจ็ดเดือนหลังจากนั้น
มีบุญอย่างหาที่เปรียบได้ยาก

สิ้นพระชนม์ใน พ.ศ. ๒๔๔๗
พระชันษา ๓๗ ปี