วรรคทองในวรรณคดีสุดโปรดของท่าน

[ลิงน้อย]

• กาพย์เห่เรื่องกากีฉบับของเดิม ตอน : พญาครุฑอุ้มนางกากี  พระนิพนธ์ของเจ้าฟ้ากุ้ง  กางกรอุ้มโอบแก้ว       กากี ปีกกระพือพาศรี            สู่งิ้ว ฉวยฉาบคาบนาคี          เป็นเหยื่อ หางกระหวัดรัดหิ้ว          สู้ไม้รังเรียง ๚    กางกรโอบอุ้มแก้ว       เจ้างามแพร้วสบสรรค์พางค์ ปีกปกอกเอวนาง           พลางคลึงเคล้าเต้าจรัล ฉวยฉาบคาบนาคา        เป็นภักษาพาผกผัน หางกระหวัดรึงรัดพัน      ดั้นเมฆาสิมพลี ดลสถานพิมานมาศ       เกลียวกลมสวาทนาฏกากี เหิมหวนยวนกามี           ปรีดาแนบแอบอิงองค์ ๚

[นิรันดร์]

 ทั้งทรวดทรงองค์เอวก็อ้อนแอ้น . . . . เป็นหนุ่มแน่นน่าชมประสมสอง
ถ้าแม้นได้กันกับกูเป็นคู่ครอง   . . . . .จะประคองกอดแอบไว้แนบเนื้อ
น้อยหรือแก้มซ้ายขวาก็น่าจูบ   . . . . . ช่างสมรูปนี่กระไรวิไลเหลือ
ทั้งลมปากเป่าปี่ไม่มีเครือ . . . . . . . . นางผีเสื้อตาดูทั้งหูฟัง
ยิ่งปั่นป่วนรวนเรเสน่ห์รัก . . . . . . . .สุดจะหักวิญญาณ์เหมือนบ้าหลัง
อุตลุดผุดทะลึ่งขึ้นตึงตัง . . . . . . . . .โดยกำลังโลดโผนโจนกระโจม
ชุลมุนหมุนกลมดังลมพัด . . . . . . . .กอดกระหวัดอุ้มองค์พระทรงโฉม
กลับกระโดดลงน้ำเสียงต้ำโครม . . . กระทุ่มโถมถีบดำไปถ้ำทอง ฯ

นึกถึงกลอนบทนี้ของที่รัตนกวีศรีสุนทรโวหาที่พรรณารักแรกพบของผีเสื้อสมุทรที่หลงไหลในรูปรสกลิ่นเสียงของพระอภัยมณีแล้ว ก็ร้องอ๋อที่ว่าทำไมวันรุ่นหญิง หรือแม้บางทีก็มีวัยไม้ใกล้ฝั่งไปหลงใหลศิลปินอย่างไม่คำนึงถึง
จารีตประเพณี คงจะเป็นเชื้อสายนางผีเสื้อสมุทรนี่เอง แล้วเหล่าศิลปินที่มีโอกาสเชยชมสตรีเหล่านั้นก็คงจะนึกแบบนี้

๏ พระฟังคำจำจิตพิศวาส. . . . . . . . .ฝืนอารมณ์สมพาสทั้งโศกเศร้า
การโลกีย์ดีชั่วย่อมมัวเมา. . . . . . . . . เหมือนอดข้าวกินมันกันเสบียง
เกิดกุลาคว้าว่าวปักเป้าติด. . . . . . . . กระแซะชิดขากบกระทบเหนียง
กุลาส่ายย้ายหนีตีแก้เอียง. . . . . . . . .ปักเป้าเหวี่ยงยักแผละกระแซะชิด
กุลาโคลงไม่สู้คล่องกะพร่องกะแพร่ง. .ปักเป้าแทงตละที่ไม่มีผิด
จะแก้ไขก็ไม่หลุดสุดความคิด. . . . . .ประกบติดตกผางลงกลางดิน
สมพาสยักษ์รักร่วมภิรมย์สม. . . . . . .เหมือนเด็ดดอกหญ้าดมพอได้กลิ่น
เป็นนิสัยในภพธรณินทร์. . . . . . . . ไม่สุดสิ้นสิ่งเสน่ห์ประเวณีฯ

[เทาชมพู]

มาร่วมวงกับคุณติบอ เรื่อง อุณรุทร้อยเรื่อง  ค่ะ

สมัยเรียน อาจารย์สอนให้จำบทนี้  คุณสุวรรณเข้าใจคิดได้เก๋มาก
คือบทยกทัพแปลงตัว ซึ่งเป็นทำนองแต่งในเรื่องรามเกียรติ์ หลายตอน  
ตัวละครของเธอก็แปลงตัวบ้าง แต่แปลงแล้วคือตัวเดิมทุกประการ
ผู้หญิงแปลงเป็นผู้หญิง  กองทัพแปลงเป็นกองทัพ  ช้างแปลงเป็นช้าง
ม้าแปลงเป็นม้า ฯลฯ
แสดงความแตกฉานเรื่องศัพท์ภาษาไทย และความรอบรู้เรื่องวรรณคดีของคุณสุวรรณ

จำจะยกโยธาคลาไคล
ตามองค์พระอภัยเชษฐา
ว่าพลางนางแปลงกายา
เป็นองค์สุดาเยาวมาลย์

รี้พลให้กลายเป็นโยธา
ไอยราแปลงเป็นคชสาร
พาชีแปลงเป็นอาชาชาญ
พระพรหมานแปลงเป็นท้าวธาดา

ไกรสรให้แปลงเป็นสิงหราช
สกุณชาติให้แปลงเป็นปักษา
พระราเมศแปลงเพศเป็นรามา
พยัฆาแปลงเป็นพยัคฆี

พระยาครุฑแปลงเป็นสุบรรณจร
วานรแปลงเป็นกระบี่ศรี
นาคาเป็นพระยาวาสุกรี
โกสีย์แปลงเป็นท้าวหัสนัยน์

พระสุริยันนั้นเป็นทินกร
ศศิธรเป็นดวงแขไข
เจ้าพลายงามแปลงนามเป็นหมื่นไวย
ชาละวันนั้นให้เป็นกุมภา

พระอิศวรแปลงเป็นพระศุลี
ทรพีแปลงเป็นมหิงษา
เทเวศรแปลงเพศเป็นเทวา
กินราแปลงเป็นกินรี

พระยาหงส์แปลงองค์เป็นเหมราช
พระดาบสแปลงชาติเป็นฤๅษี
โคกลายกายาเป็นคาวี
มฤคีแปลงเป็นมฤคา

มยุเรศกลายเพศเป็นยูงพลัน
ทศกัณฐ์นั้นแปลงเป็นยักษา
อุณากรรมนั้นเป็นบุษบา
ปันหยีแปลงกายาเป็นอายัน

ขุนแผนแปลงกายเป็นพลายแก้ว
สียะตราเพริศแพร้วเป็นย่าหรัน
คนธรรพให้แปลงเป็นคนธรรพ์
นางพิมกลายกายพลันเป็นวันทอง

ต่างตนสำแดงแผลงฤทธิ์
ทศทิศไหวจบสยบสยอง
โยธาเหลือหลายก่ายกอง
คับคั่งทั้งท้องสนามใน

[เทาชมพู]

ตอบคุณจันต์
มาจาก กฤษณาสอนน้องคำฉันท์
พระนิพนธ์ใน, สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส
ค่ะ

[kenkorn]

 กูจักฆ่าเทวา ห่าเหว
เลวทรามต่ำช้ามี ดีชั่ว

[kenkorn]

 ต่อให้หน่อยซิครับคุณ "เทาชมพู"

[เทาชมพู]

ทำไมจะต้องให้ดิฉันต่อล่ะคะ
คุณเอามาจากไหนก็ต่อของคุณเอง
อยากจะเห็นว่ามันเป็นวรรคทองตรงไหน

[kenkorn]

 "วิวาห์พระสมุทร" - พระมงกุฎเกล้า

ถึงกลางวันสุริยันแจ่มประจักษ์
ไม่เห็นหน้านงลักษณ์ยิ่งมืดใหญ่
ถึงราตรีมีจันทร์อันอำไพ
ไม่เห็นโฉมประโลมใจก็มืดมน

[kenkorn]

 "อิเหนา" - พระมงกุฎเกล้า

โอ้ว่าอนิจจาความรัก
พึงประจักษ์ดังสายน้ำไหล
มีแต่จะเชี่ยวเป็นเกลียวไป
ไหนเลยจะไหลกลับมา


"ดุสิตสมิต" - พระมงกุฎเกล้า
มัวเผลอเพลินเพลิดด้วย     ความสุข
มัวฝันว่ามั่นทุก                    อย่างแล้ว
มัวคิดว่าหมดยุค                  เข็ญหมด
มัวพูดอวดดีแจ้ว                  จักต้องเสียใจ
.................................................................................
                     
เรียมรักนุชนาฏด้วย       เห็นใจ จริงเอย
ใช่รักรูปวิไล                     เลิศล้ำ
ชื่นจิตแต่หล่อนไข              คำซื่อ
อีกสิ่งปฏิบัติซ้ำ                  ส่งให้รักแรง

[เทาชมพู]

 อิเหนา เป็นพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยค่ะ

[ติบอ]

 เมื่อนั้น
กุมภกรรฐ์คำนับรับบรรหาร
กับพระคาวีปรีชาชาญ
รับสั่งแล้วคลานออกมา

เกณฑ์หมู่จตุรงค์องอาจ
พรหมทัตธิราชเป็นกองหน้า
ปีกซ้ายชุณรัตน์ราชา
ปีกขวาอินทรชิตฤทธิรงค์
กองหลวงล้วนสันทัดจัดเจน
กะเกณฑ์ให้พระสุวรรณหงษ์
คุมพวกพหลรณรงค์
แล้วโบกธงสัญญาคลาไคล ฯ ๔ คำ ฯ กราว

ออกจากขีดขินธานี
ปัถพีเลื่อนลั่นหวั่นไหว
เร่งทัพขับพหลพลไกร
เข้าในเหมันต์ทันที ฯ ๒ คำ ฯ เชิด




ขอบคุณอาจารย์เทาชมพูนะครับ สำหรับบทแปลงกาย
เป็นอีกบทนึงที่ผมชอบที่สุดใน อุณรุทร้อยเรื่องเลยครับ

เลยเอาบทจัดทัพ-เคลื่อนทัพมาฝากครับ






เคยมีผู้ใหญ่ท่านนึง เล่าให้ผมฟังว่าคุณพุ่มเป็นเหมือนดีเจประจำวัง ใครมีก๊อซซิปอะไร ก็ไปเล่าให้เธอฟัง แล้วเธอก็กระจายเสียงผ่านบทขับกลอนไป เหมือนที่เราจะเห็นได้จากกลอนเพลงยาวเรื่องหม่อมเป็ดสวรรค์ ที่หม่อมสุดกับหม่อมขำเล่นเพื่อนกันในตำหนักกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพซึ่งว่ากันว่าเป็นบทประพันธ์ของเธอ

ตามความเห็นของผู้ใหญ่ท่านที่เล่าให้ผมฟังนั้น กลอนบทละครเรื่องอุณรุทร้อยเรื่อง จึงเหมือนการรวบรวมเอาเรื่องก๊อซซิปต่างๆของชาววังเอาไว้ และนำเสนอผ่านตัวละครแทบไม่ซ้ำหน้าที่เปลี่ยนชื่อ แปลงร่างกันไปในแต่ละบทละบาทของกลอน

แต่ในช่วงบั้นปลายชีวิตของคุณพุ่ม จึงดูเหมือนว่าเธอเป็นคนไม่เต็มซักเท่าไหร่ ได้แต่แต่งกลอนแปลกๆๆในนามปากกาของคุณสุวรรณ แต่ถ้าใครที่เคยได้อ่านกลอนของเธอ ไม่ว่าจะอุณรุทร้อยเรื่อง หรือ พระมเหลเถไถ เทียบกับระเด่นลันไดของพระมหามนตรี(ทรัพย์)แล้ว คงพอจะดูออกว่าสำนวนที่เขียนมีระดับแตกต่างกันมากขนาดไหน

แต่ผู้ใหญ่ที่เล่าให้ผมฟัง ท่านก็เตือนผมไว้ว่า ท่านเอง ก็เกิดไม่ทันคุณสุวรรณและไม่ได้เติบโตในรั้วในวัง จึงอยากให้คนรุ่นหลังอ่านอุณรุทร้อยเรื่องเหมือนอ่านกลอน อ่านนิทานสนุกๆสักเรื่องมากกว่านะครับ


(ขอยกมาพูดเกี่ยวกับคุณพุ่มไว้ตรงนี้นะครับ หงังว่าคุณ paganini คงไม่โกรธผมนะครับ)

[kenkorn]

 แฮะๆๆๆๆ รู้ไปหมดเลยนะครับคุณ เทาชมพู ผมเนี่ยความรู้แค่หางอึ่งเมื่อเทียบกับคุณเทาชมพู

[kenkorn]

 อย่างที่ท่านผู้นำของเรากล่าวไว้เลยว่า รู้น้อยอย่าพูดมาก งั้นคราหน้าถ้าผมไม่รู้ก็จักไม่โพสต์อีกเลย

[kenkorn]

 บางครั้งปล่อยตัวไปในกระแสรัก
บางคราโจนทะยานไปในธารเมรัย
บางครั้งกระชับดาบ
บางครามือจับพู่กัน
ในระหว่างความเป็นและความตาย
เพียงชั่วกระพริบตาเท่านั้น
มีชีวิตจะเป็นไร
ตายไปก็จะเป็นไรไปเล่า ?

[เทาชมพู]

 คุณพุ่ม กับคุณสุวรรณเป็นคนละคนกัน  
คุณติบอเขียนเหมือนเป็นคนเดียวกัน
ยังงั้นหรือคะ