เรือนไทย

General Category => ประวัติศาสตร์ไทย => ข้อความที่เริ่มโดย: Wandee ที่ 14 มิ.ย. 11, 23:31



กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 14 มิ.ย. 11, 23:31

จาก  หนังสือ "โคลงภาพพระราชพงศาวดาร"
พิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ  ปีจอ  พ.ศ. ๒๔๖๕

พระยาอนุชิต  ชาญไชย (สาย) เป็นบุตรที่สองของพระยาเพ็ชรชฎา (ดิศ)  และคุณหญิงนุ่ม

เกิดในรัชกาลที่ ๔ เมื่อวันพฤหัสบดี ที่ ๑๐ พฤษภาคม  ปีเถาะ  พ.ศ. ๒๓๙๘

ได้เล่าเรียนในสำนักของบิดา

เป็นศิษย์ในสำนักของสมเด็จพระวันรัตน(ทับ พุทธศิริ)  วัดโสมนัสวิหาร ในคราวบวชเป็นสามเณรแลคราวบวชเป็นพระภิกษุ


กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 14 มิ.ย. 11, 23:53

เจ้าพระยาอภัยราชา(ปิ่น)  ผู้เป็นต้นสกุล   เป็นข้าหลวงเดิมในพระองค์พระบาทสมเด็จ พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก

ได้โดยเสด็จการราชสงครามหลายครั้ง  ถึงเคยต้องอาวุธข้าศึกบาดเจ็บ

เป็นตัวสำคัญช่วยปราบปรามจลาจลในกรุงธนบุรีด้วยคนหนึ่ง


ได้โปรดให้เป็นพระยาพลเทพ  เสนาบดีจัตุสดมภ์กรมนา

ได้เลื่อนเป็นเจ้าพระยาอรรคมหาเสนาบดีที่สมุหพระกลาโหมตลอดรัชกาลที่ ๑

ในรัชกาลที่ ๒  ได้เลื่อนเป็นเจ้าพระยาอภัยราขา  รับราชการเป็นตำแหน่งสมเด็จเจ้าพระยาฝ่ายพระราชวังบวรสถานมงคล

บุตรที่มีชื่อเสียงคือ เจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์)

ในรัชกาลที่ ๔  บุตรของเจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิงห์)  คือ เจ้าพระยามุขมนตรี(เกษ)  ได้ช่วยบิดาทำศึกสงครามมีความชอบ
เจ้าพระยานครราชสีมา(แก้ว) มีชื่อเสียงในการปกครองบ้านเมือง  ได้เป็นเจ้าพระยายมราช

บุตรของเจ้าพระยายมราช(แก้ว) คือ พระยาเพ็ชรชฎา(ดิศ)




กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 15 มิ.ย. 11, 00:09

ยังมีหนังสือ สกุลสิงห์เสนี และ เครือญาติ  อีก สองสามเล่ม

เล่มที่อยู่ในมือคือ ที่ระลึกในงานพระราชทานเพลิงศพ ของ รองเสวกเอก ขุนประทักษ์สุนทรวิท(กระจ่าง  สิงห์เสนี)
ที่ เมรุวัดเทพศิรินทร์ทราวาส   เมื่อวันที่ ๖  สิงหาคม  พ.ศ. ๒๔๘๒   

คงมีโอกาสได้นำมาขยายความต่อไป  เพราะได้เล่าเรื่อง ตำนานอนุสสาวรีย์ เจ้าพระยาบดินทรเดชา (สิง) ไว้
มีชื่อบุคคลที่เกี่ยวข้องเอ่ยไว้   ขัดแย้งกับตำนานบางเล่ม

ในที่นี้  ขอ กลับไปที่  พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย)

ตัวสะกดของแต่ละท่าน  รักษาความเดิมตามเอกสาร



กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 15 มิ.ย. 11, 00:18
สืบเนื่องมาจากกระทู้แฟนพันธุ์แท้ของคุณหลวงเล็ก  ได้ถามเรื่องพระยาอนุชิตชาญไชย

ดิฉันผู้อ่านประวัติขุนนางแล้วก็พยายามเชื่อมโยง เรื่องราวเข้าด้วยกัน

สิ่งที่น่าสนใจ คือ  คุณหญิงเชย  เกิดใน รัชกาลที่ ๔  เมื่อวันจันทร์ที่ ๒๙ พฤศจิกายน  ปีมะเมีย พ.ศ. ๒๔๐๑

เป็นธิดา  พระยาอนุชิตชาญไชย (ผึ้ง  สุวรรณทัต)  และคุณหญิงเกสร


พระยาอนุชิตชาญไชย(สาย  สิงหเสนี)  เป็น บุตรเขยของ พระยาอนุชิตชาญชัย(ผึ้ง  สุวรรณทัต)


กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 15 มิ.ย. 11, 08:23

พระยาอนุชิตชาญไชย(สาย)  เข้ารับราชการในรัชกาลที่ ๕

พอเสร็จการบวชเป็นสามเณรแล้วอายุได้ ๑๕ ปี    บิดาก็นำถวายตัวเป็นมหาดเล็กหลวงเมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๓ 
ประจวบเวลาตั้งกรมมหาดเล็ก   พระยาอนุชิตฯ จึงได้เป็นทหารมหาดเล็กตั้งแต่แรกเข้ารับราชการ

ไม่ช้าก็ได้เป็นนายสิบ  แล้วเลื่อนยศขึ้นโดยลำดับจนเป็นนายสิบเอก   

ในชั้นแรกนั้นกำหนดบันดาศักดิ์นายทหารมหาดเล็กที่ได้รับพระราชทานสัญญาบัตร

นายร้อยโทเป็นจมื่น

นายร้อยตรีเป็นหลวง

จ่านายสิบ (เกาวริงซายันต์)  เป็นนายมีราชทินนาม   พระยาอนุชิตฯ  แรกได้รับพระราชทานสัญญาบัตรเมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๖
เป็น นายสรพลเรืองเดช  จ่านายสิบทหารราบ  กองร้อยที่ ๔


กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: luanglek ที่ 15 มิ.ย. 11, 08:29
ดีครับ ;D


กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: art47 ที่ 15 มิ.ย. 11, 08:33
ดีครับ ;D

ดีเหมือนกันครับ :D


กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 15 มิ.ย. 11, 09:18

หนังสือเล่มที่ใช้ ปกแข็งลายน้ำสีฟ้าอ่อน  มีลายทองเป็นกรอบ

มีรอยแมลงกินเล็กน้อย  เชือกที่เย็บโยง  ขาดปุดหายไปแล้วค่ะ


เล่ม พ.ศ. ๒๔๘๒ ปกอ่อน  มีกรอบเป็นลายสิงห์

มีประโยชน์คือสายสกุลและเครือญาติ


จำได้ว่ายังมีอีกเล่มที่สหายผู้มีอุปการะคุณขอให้ไปถ่ายเอกสารให้

ตอนนี้ยังหาไม่เจอค่ะ


หนังสืออนุสรณ์ก่อน พ.ศ. ๒๕๐๐  หายากมากแล้วค่ะ  แบ่งเป็นประเภทหายากด้วยแล้ว

เป็นสินค้าปรีเมี่ยมส่งมหาวิทยาลัยต่างประเทศ


ใจหายไม่อยากนึกถึง


กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 15 มิ.ย. 11, 12:58

ครั้นตั้งทหารม้าขึ้นในกรมมหาดเล็ก   ได้รับเลือกเป็นทหารม้า

พ.ศ. ๒๔๒๖  ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้ย้ายไปรับราชการในกรมพระตำรวจ  พระราชทานสัญญาบัตร
มีบันดาศักดิ์เป็นจมื่นไชยาภรณ์  ตำแหน่งปลัดกรมพระตำรวจใหญ่ขวา

พ.ศ. ๒๔๒๘  มีโอกาสได้เป็นข้าหลวงพิเศษขึ้นไปไต่สวนคดีเกี่ยวกับคนในบังคับต่างประเทศที่ลพบุรี
คุณวุฒิปรากฎแพร่หลายในครั้งนี้เป็นครั้งแรก

พ.ศ. ๒๔๒๘  โปรดให้ไปราชการทัพกับกองทัพของกรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม

พ.ศ.​๒๔๓๓  เปนผู้บังคับการทหารม้า ได้เป็นนายพันตรีทหารบก

เลื่อนเป็นพระราชวรินทร์  เจ้ากรมพระตำรวจนอกขวา

เลื่อนเป็นราชองครักษ์  เลื่อนยศเป็นนายพันโท  ผู้บังคับกองทหารรักษาพระองค์




พ.ศ. ๒๔๓๖  เมื่อไทยเป็นอริกับฝรั่งเศส  โปรดให้พระยาอนุชิต  เป็นข้าหลวงพิเศษ
ไปรวบรวมกำลังยานพาหนะ  ที่ปราจิณบุรี


เมื่อตกลงจะส่งกองทัพเพิ่มเติมไปเมืองอุบลราชธานี  เลื่อนเป็นพระพิเรนทรเทพ  เจ้ากรมพระตำรวจใหญ่ขวา 
เลื่อนเป็นนายพลจัตวาทหารบก
คุมทัพออกไปเมืองอุบลราชธานี

ครั้งนั้นกองทัพต้องเดินไปในฤดูฝน  ความไข้เจ็บชุกชุม   พระยาอนุชิตฯ ระวังรักษารี้พลที่คุมไปพรักพร้อม 
มิให้เกิดภยันตราย   และรีบเร่งไปทันเวลากำหนด

พ.ศ. ๒๔๓๗  เลื่อนเป็นพระยามหามนตรี  เจ้ากรมพระตำรวจในขวา



กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 15 มิ.ย. 11, 13:08

ระหว่าง ๒๔๓๗ - ๒๔๔๐     ได้เป็นรัฐมนตรีและองคมนตรี
ได้เลื่อนยศเป็นนายพลตรีทหารบก

ไปช่วยราชการเป็นอธิบดีกรมราชทัณฑ์


พ.ศ.​๒๔๔๓   เลื่อนเป็นพระยาอนุชิตชาญไชย
โปรดให้ไปปราบฮ่อก่อการจลาจลทางลำปาง


พ.ศ.​๒๔๔๙  ได้เป็นองคมนตรีในกรรมการศาลฎีกา

ได้เป็นพระตำรวจเอกและสมุหพระตำรวจ

รับเบี้ยบำนาญเมื่อ พ.ศ.​๒๔๕๘


กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 15 มิ.ย. 11, 13:15
คุณหญิงเชย  มีพี่น้องรับราชการอยู่ฝ่ายหน้าและฝ่ายในหลายคน

เจ้าจอมลม้ายในรัชกาลที่ ๕   เป็นพี่

มหาอำมาตย์โท พระยาธรรมสาตรนารถประณัย  อธิบดีผู้พิพากษาศาลอุทธรณ์เป็นพี่

ท่านสมรสกับพระยาอนุชิตชาญไชยในปี พ.ศ. ๒๔๑๙  เมื่อสามีเป็น นายสรพลเรืองเดช

มีบุตรธิดาสามคน

คุณหญิงสำลี  ยะมาภัย

นางสาวสำรวล

พระยาบุรีนวราษฎร์(ชวน)


กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 15 มิ.ย. 11, 13:21

คุณหญิงถึงแก่กรรมเมื่อ ๒๘ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๖๑      พระยาอนุชิตฯ รักษาศพไว้ที่บ้านเรือน  
รอพระยาบุรีนวราษฎร์  ผู้อยู่ระหว่างการปฎิบัติราชการในต่างประเทศ

สองปีต่อมา  พระยาอนุชิตถึงแก่กรรมเมื่อ วันที่ ๖  พฤษภาคม  พ.ศ. ๒๔๖๓


ในปี ๒๔๖๕  พระยาบุรีนวราษฎร์  ได้ขอพระราชทานกลับมาจัดงานศพ  ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าตามความประสงค์


กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 15 มิ.ย. 11, 13:47


หนังสือโคลงภาพพระราชทาน   เกิดโดยกระแสพระราชดำริห์พระบาทสมเด็จ ฯ พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว 

ทรงเลือกสรรเรื่องในพระราชพงศาวดาร   ให้ช่างเขียนที่มีฝีมือเขียนรูปภาพ

โปรดให้กรมหลวงสรรพสาตรศุภกิจเมื่อยังไม่ได้รับกรม  ทรงคิดแบบทำกรอบกระจกสำหรับรูปภาพทั้งปวงนั้น   

มีโคลงบอกเรื่องราว  รูปขนาดใหญ่ โคลง ๖ บท    ขนาดกลางและเล็ก  จำนวน ๔ บท   
รวมจำนวนโคลง ๓๗๖​โคลง  รูป ๙๒ แผ่น

สร้างสำเร็จเมื่อปีกุน  ๒๔๓๐

นำไปประดับพระเมรุท้องสนามหลวงอวดมหาชนหลายครั้ง


กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: ritti018 ที่ 15 มิ.ย. 11, 17:46
คุณwandee มาแต่ละครั้ง โดนใจผมเสียนี่กระไร ชอบมากๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆ


กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 15 มิ.ย. 11, 20:42
คุณหญิงเชย ธิดาพระยาอนุชิตชาญไชย (ผึ้ง สุวรรณทัต) และเป็นหลานปู่ของพระยาราชภักดี (ทองคำ สุวรรณทัต)

พระยาราชภักดีเป็นพี่ชายของเจ้าจอมมารดางิ้ว หรือหม่อมงิ้วในพระองค์เจ้าลักขณานุคุณ  ซึ่งเป็นเจ้าจอมมารดาของสมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี
ท่านมีญาติอีกคนหนึ่งคือเจ้าจอมมารดาเขียน(อิเหนา) เจ้าจอมมารดาของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรวรรณ  กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์  



กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 15 มิ.ย. 11, 22:14

ขอบพระคุณคุณเทาชมพูค่ะ

ที่กรุณาเติมความรู้


กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 15 มิ.ย. 11, 22:54

คุณฤทธิที่นับถือ

       คุณฤทธิ์คงชอบอะไรที่เหมือน ๆ กันกับดิฉัน  และดิฉันก็ทราบดีว่าคุณฤทธิ์เก็บข้อมูลไว้มากมาย

ตั้งใจไว้ว่าจะถอดประวัติย่อของบุคคลสำคัญ ๆ  มาฝาก  เพราะบางทีก็อ่านข้ามไปบ้าง   เอกสารไม่ได้กล่าวไว้บ้าง

ถ้าค้นหาไม่ทันเวลาต้องการใช้ก็ลืมไปสนิท       

      ประวัติสกุลสิงห์เสนี  (มี ห. การันต์   เขียนตามลายพระหัตถเลขา พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว  ที่พระราชทานนามสกุล)

นี้เมื่ออ่านโดยรวม  สังเกตได้ว่า ฝ่ายหญิงได้สมรสและมีบรรดาศักดิ์สูงตามสามีเป็นจำนวนมากทีเดียว  เป็นหลักฐานในสกุลวงศ์ต่อไป

จะขอคัดเลือกท่านผู้เป็นที่รู้จักดี  มาเล่าแบบคุยกัน  เพราะหลายครั้งก็ไม่มีเอกสารอ้างอิงเก่าแก่ที่เป็นที่เชื่อถือ

     ดิฉันพยายามจัดหนังสือให้อยู่เป็นหมวดหมู่   แต่เนื้อที่เก็บรักษามีจำกัด   จึงต้องจัดประเภทลงกล่องพลาสติคมีล้อเข็นไปบ้าง

เวลานี้สามารถจัดประวัตินักประพันธ์ แน่นอน เก่า  ลงกล่องไปได้เกือบหมดแล้ว   เหลือแต่ประวัติบุคคล

หนังสือโบราณปกแข็งและปกทองก็พอมีอยู่บ้าง  ดิฉันเก็บเป็นหนังสือวรรณคดีทั้งหมด   ไม่ได้แยกมาเป็นหนังสืออนุสรณ์เลย

สหายนักอ่านหนังสือเก่ากลุ่มดิฉัน สหายเจ้าของร้านขายหนังสือเก่า  และสหายนักสะสม  แทบทุกคนไม่ว่าจะมีหนังสือมากมายมหาศาล

เกินห้าพันเล่มขึ้นไป  จะพูดว่าพอมีอยู่บ้างทั้งสิ้น   หลายต่อหลายคนก็จะเก็บสองชุด


     จะขอแยกกระทู้เพื่อให้อ่านกันง่าย  ไม่สับสน

     ขอเรียนเชิญท่านผู้อ่านแก้ไขและแนะนำได้ตลอดเวลาค่ะ        คำถามไหนที่ไม่ได้ตอบ  ก็เป็นเพราะตอบไม่ได้นั่นเอง

     น้อมรับไมตรีจิตจากคุณฤทธิ์



กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 16 มิ.ย. 11, 05:26
เรื่องพระยาอนุชิตชาญไชยในปลายรัชกาลที่ ๔

เรียนถามคุณหลวงเล็กว่าท่านใดคะ

อ่านมาจากหนังสือจดหมายเหตุ บางกอกรีคอเดอ
เล่ม ๒      จุลศักราช ๑๒๒๘        เดือน เม  วันที่ ๒๙  กฤษศักราช ๑๘๖๖
หน้า ๗๗

คัดลอกมาเพื่อให้ดูภาษาของหมอบรัดเล


"ปลัดกรมโหรพระบวรราชวัง ชื่อ สิง (ขุนโลกพรหมมา  บรรดาศักดิ์ปรากฎใน หน้า ๙๑) ตั้งบ้านเรือนอยู่วัดโมลีโลกย์

เดิมแย้ม มารดากลีบที่เป็นโทษเรื่องทำเสน่ห์นั้น      ก่อนแย้มยังไม่เป็นโทษ   ได้มาวานปลัดกรมสิงดูว่าเคราะห์ดีฤาร้าย

ปลัดกรมสิงทายว่าเคราะห์ร้ายนัก

ครั้นแย้มเป็นโทษก็ซัดว่าปลัดกรมสิงได้ดูว่าเคราะห์ร้าย   แต่จะได้ทำเสน่ห์และรดน้ำมนต์ให้นั้นหามิได้



พระยาอนุชิตชาญไชยให้เกาะเอาตัวปลัดกรมสิงไปขังทิมไว้

ต้องเสียเงินให้พระยาอนุชิตชาญไชยประมาณสักชั่งหนึ่ง  จึ่งออกจากทิมได้   แต่เห็นว่าจะไม่ทรงทราบ



ปลัดกรมสิงออกจากทิมก็เที่ยวพูดว่า  วิชาโหรนี้ให้โทษนัก  ใคร ๆ อย่าได้เรียนเลย

ก็การโหรนี้ในหลวงก็ต้องการอยู่   จึงตั้งเป็นปลัดกรม เจ้ากรมต่อกันมา    วิชานี้คงเสื่อมเป็นแน่

เช่นนี้ในหลวงคิดอ่านอย่าให้ปลัดสิงเสียใจได้

ของสิ่งนี้จะมีคุณต่อแผ่นดินกระมัง     แต่บูราณจึ่งมีต่อ ๆ กันมา   ถ้าจะว่าด้วยความผิดเล่า  ไม่เห็นจะผิดด้วยข้อใด

เหมือนกับพูดกันเล่น  ผิดฤาถูกก็ไม่รู้         ว่าไปตามคัมภีร์โหร"



กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 16 มิ.ย. 11, 05:59
หนังสือจดหมายเหตุบางกอกรีคอเดอ
เล่ม ๒       เดือนยูน  วันที่ ๑๒  กฤษศักราช ๑๘๖๖  ใบที่ ๘
หน้า ๙๑

(หมอบรัดเลแก้ข่าว)


"บัดนี้ข้าพเจ้าได้ทราบความเป็นแน่ว่า   นายสิงขุนโลกพรหมมาไม่ได้เสียเงินเหมือนคำพูดคนพูดนั้น

เหตุเดิมจะเกิดขึ้นเพราะอีมา  ทาสของกลีบมารดา  ได้ให้การซัดทอดถึงขุนโลกพรหมมา

ว่าได้ดูให้กลีบมารดา



พระยาอนุชิตชาญไชยเป็นผู้ชำระ



จึ่งให้เอาตัวขุนโลกพรหมมามาไต่ถาม      ขุนโลกพรหมมารับว่าได้ดูให้แย้มมารดาของกลีบมารดาจริง

ลูกขุนปฤกษาโทษ  ว่า ขุนโลกพรหมมามีความผิด   ให้ถอดเสียจากที่ปลัดกรมโหร   แล้วให้มูลนายมารับเอาตัวไป



พณะหัวเจ้าท่านอธิบดี  ตัดสินว่าถอดขุนโลกพรหมมาเสียจากที่แล้ว   สักเป็นไพร่  ให้รับราชการคงอยู่ตามกรม



ตุลาการนำความขึ้นกราบทูลพระกรุณา พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทราบใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทแล้ว

ทรงพระวินิจฉัยเห็นความของสัตว์ผู้ยาก    จึ่งทรงพระกรุณาโปรดเกล้าว่า  

นายสิง ขุนโลกพรหมมา  ดู   ตามตำราโหร  ทายเคราะห์ดีและร้าย

ไม่ได้ว่ากล่าวเหลือเกินในราชการแผ่นดิน

ไม่มีโทษ



อนึ่ง  โปรดเกล้าว่า   เงินค่าฤาชาธรรมเนียมที่ขุนโลกพรหมมา  ได้เสียให้แก่ตุลาการ     ให้ตุลาการคืนให้แก่ขุนโลกพรหมมา


พระยาอนุชิตชาญไชยได้เอาเงิน สามสิบบาทมาเสียให้เป็นค่าธรรมเนียมนั้น  คืนให้แก่ขุนโลกพรหมมาแล้ว  

แต่ ณ วันเสาร์ เดือนหก แรม สิบสามค่ำ   ก่อนวันที่ออกหนังสือพิมพ์  เมื่อ เดือนหกแรมสิบห้าค่ำ  แล เดือนเจ็ดขึ้นสิบห้าคำ่

แต่ข้าพเจ้าไม่ทราบ  ได้ลงหนังสือพิมพ์ผิดไป

ต่อมาภายหลัง   มีผู้มาชี้แจงให้ข้าพเจ้าฟัง  จึ่งได้ทราบการละเอียด

ข้าพเจ้าไว้ใจแน่ว่า  คราวนี้เป็นความจริงทีเดียว



ข้าพเจ้าขอบพระเดชพระคุณพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเป็นอันมาก   ด้วยเห็นว่า

ทรงพระกรุณาตัดสินนั้นเป็นยุติธรรม  ชอบนัก"



กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 16 มิ.ย. 11, 06:25


       หนังสือจดหมายเหตุ บางกอกรีคอเดอ      ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม

ให้พิมพ์พระราชทาน    ในงานพระราชทานเพลิงศพ   นายสมหมายฮุนตระกูล ป.จ., ม.ป.ช.,  ม.ว.ม.

วันเสาร์ที่ ๒๕ ธันวาคม  พุทธศักราช ๒๕๓๖

พิมพ์ที่อัมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง

พิมพ์จำนวน  ๓,๐๐๐  ฉบับ

หนังสือหนา ๓๐๓  หน้า  ปกแข็งเดินทอง

เล่มที่ข้าพเจ้าถืออยู่ ปกสีเทา      สหายกำนัลมา

ยังมีเรื่องราวที่น่านำมาเล่าต่อได้อีกหนึ่งคือเรื่องกงศุลฝรั่งเศสฟ้องหมอบรัดเล  แต่เรื่องนั้นเป็นที่ทราบอยู่ทั่วไป

หนังสือเล่มนี้ในตลาดหนังสือเก่าพอมีปรากฏอยู่บ้างแบบสายฟ้าฟาด   

สหายเจ้าของโรงพิมพ์จิ๋ว(เล็กมาก)ถอนใจว่า  แจกกันที่ไหนหนอ  ทำไมเขาไม่ได้

สหายปัญญาแหลมราวกับเข็มลอบยิ้ม  เพราะมีอยู่หนึ่งเล่ม   



กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 16 มิ.ย. 11, 18:02

สารบาญเครือญาติของสกุลสิงห์เสนีนั้น  ลงไว้  ถึงชั้นที่ ๗

จะขอเอ่ยนาม บุคคลสำคัญ  และญาติใกล้ชิดของท่าน  พอเป็นตัวอย่างสักสองสามราย             



หม่อมกอบแก้ว  อาภากร  ชายาพระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพอาภาอาภากร

คุณแม่  คือ   คุณหญิงเนื่อง  สุรินทรราชา

พี่น้อง

๑.  ญ.  แจ่มศรี  สนิทวงศ์  ภรรยาพระสุวพันธ์พิทยาการ (ม.ล. เป้  สนิทวงศ์)

๒.  ช.  สมบุญ  วิเศษกุล

๓.  ญ. นวลแข  นวราข  ภรรยาพระพหิทธานุกร(ล้วน  นวราช)

๔.  หม่อมกอบแก้ว

บิดาของคุณหญิงเนื่องคือ  พระบริหารหิรัญราช(สาย)


พระบริหารหิรัญราช(สาย)  ยังมีธิดาอีกหนึ่งคน  คือคุณหญิงเรียบ  เพ็ชรพิไสยศรีสวัสดิ์
บุตรธิดาของคุณหญิงเรียบคือ

๑.  ญ. ศิริเลิศ  เทวกุล  หม่อมในหม่อมเจ้าสุรวุฒิประวัติ  เทวกุล

๒. ญ.  แม้นวาด  วสันตสิงห

๓.  ญ.  กองกาญจน์   วสันตสิงห

๔.  ช.  เมืองเริง  วสันตสิงห

๕. ช.  ลาภ  วสันตสิงห

๖. ญ.  พวงเพ็ชร์  วสันตสิงห

๗. ญ.  อรอวล  วสันตสิงห

๘.  ช.  สุเทพ  วสันตสิงห

๙.  ช. สุพรหม  วสันตสิงห

๑๐.  ญ.  ใจใส  วสันตสิงห์



กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: ritti018 ที่ 16 มิ.ย. 11, 18:39




๗. ญ.  อรอวล  วสันตสิงห






ขอปาดนิดนึงนะครับ


กล่าวถึงนาม อรอวล  วสันตสิงห์ ถ้าผมจำไม่ผิด ท่านคือ ท่านผู้หญิงอรอวล  อิศรางกูร ณ อยุธยา ภริยาของ นายจรูญพันธ์  อิศรางกูร ณ อยุธยา อดีตองคมนตรี และเป็นมารดาของนายจิรายุ  อิศรางกูร ณ อยุธยา ทราบว่า ปัจจุบัน ท่านยังมีชีวิตอยู่


กระทู้: พระยาอนุชิตชาญไชย (สาย สิงหเสนี) และคุณหญิงเชย สิงหเสนี
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 17 มิ.ย. 11, 01:35


ไม่เคยสังเกต ลูกผู้น้องของหม่อมกอบแก้วมาก่อน

ถ้าจะบังอาจนับอายุ  ทราบว่าท่านอยู่ในวัยสูงกว่า ๘๕ - ๙๐ ปีเป็นแน่

คุณท่านหม่อมกอบแก้วนั้น  แต่งกายประณีต  ทันสมัย  งดงามหาที่เปรียบได้ยาก

ถ้าใครจะเผลอไปเรียกท่านว่า ซุปเปอร์ไฮโซ  ก็คงจะต่ำกว่าความเป็นจริง