จมื่นฌองฌาค ล่ามโซ่
บุคคลทั่วไป
|
ได้ยิน คำว่า อุเบกขา มาจาก อ. ท่านหนึ่ง ซึ่งท่านก็ได้ สอน พระธรรม ในหมวดนี้อย่างละเอียด แต่ ผมไม่ดีเองจำไม่ได้ อยากจะขอความกรุณาจากท่านที่ทราบ อธิบาย ด้วยได้ไหมครับ ขอขอบพระคุณครับ
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
ภูมิ
บุคคลทั่วไป
|
ความคิดเห็นที่ 1 เมื่อ 29 เม.ย. 01, 23:50
|
|
เมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา รู้สึกจะเรียกว่า พรหมโลก๔ คุณสมบัติของพรหม ๔ประการ
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
จมื่นฌองฌาค
บุคคลทั่วไป
|
ความคิดเห็นที่ 2 เมื่อ 30 เม.ย. 01, 00:29
|
|
ขอความกรุณาท่าน อธิบายความหมายด้วยได้ไหมครับ ขอขอบพระคุณครับ
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
ชายต๊อง
บุคคลทั่วไป
|
ความคิดเห็นที่ 3 เมื่อ 30 เม.ย. 01, 07:50
|
|
อุเบกขา จัดอยู่ในหลัก พรหมวิหารสี่ ครับ ตามที่ท่านผู้เฒ่าสอน พรหมวิหาร 4 ประกอบด้วย 1) เมตตา 2) กรุณา 3)มุทิตา 4)อุเบกขา เจ้าของกระทู้ถามเรื่องอุเบกขา ก็ขอขยายความเฉพาะอุเบกขานะครับ ท่านผู้เฒ่าสอนเรื่องอุเบกขาดังนี้ครับ อุเบกขาหมายถึงการวางเฉย หรือการไม่ยินดียินร้าย การวางเฉยในการนำไปปฏิบัติคือ ถ้าหากว่าเราเจอกับเหตุการณ์ที่ต้องช่วยเหลือหรือสงเคราะห์บุคคลอื่นแต่มันสุดวิสัยที่เราจะช่วยได้ เราก็ต้องวางเฉย คือใจอาจคิดสงเคราะห์เพราะอาศัยพหรมวิหาร 4 3ข้อแรกเป็นพื้นฐาน ในเมื่อไม่สามารถจะช่วยเหลือบุคคลนั้นได้ เราก็ต้องทำใจวางเฉย ไม่ทำใจให้ทุกข์จากการที่เราช่วยเขาไม่ได้ เพราะถือว่าสิ่งที่เขาประสบนั้นเป็นกฎของกรรมที่เขาต้องได้รับ ซึ่งตามธรรมดาของโลกแล้วกฎแห่งกรรมไม่มีใครจะหลีกเลี่ยงได้ ตัวอย่างเช่น เรามีเงินอยู่ 3 บาท มีคนที่เดือดร้อนมากต้องการยืมเงินเราห้าบาท ถ้าเราให้ 3 บาทไปแล้วเราไม่เดือดร้อนอะไรก็ให้เขาไป แต่ถ้าเราให้ไปแล้วเราอดกินข้าว เราไม่ต้องให้(การให้ทานพระพุทธเจ้าท่านก็สอนไว้ครับว่าการให้แบบไหนถือว่าสมควร หรือไม่สมควร) แต่เราไม่ต้องไปทุกข์ใจกับการที่เราไม่ได้ช่วยเขา ถ้าเราทุกข์ใจ จิตก็เศร้าหมอง เป็นการวางอารมณ์ไม่ตรงกับหลักของอุเบกขา ก็ทำใจให้วางเฉยเสียเพราะมันสุดวิสัยที่เราจะช่วยเขาได้ หวังว่าคุณคงจะเข้าใจนะครับ ผมจะลองไปค้นบันทึกของท่านผู้เฒ่าดูซึ่งละเอียดกว่าที่ผมจำได้มาก
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
จมื่นฌองฌาค
บุคคลทั่วไป
|
ความคิดเห็นที่ 4 เมื่อ 30 เม.ย. 01, 18:10
|
|
ขอขอบพระคุณมากนะครับ คุณชายต๊อง (มรว.ต็อง -- แม่เรียกว่าต็อง 5 5 5 ล้อเล่นนะครับ ) แล้ว มุทิตา แปลว่าอะไรหรือครับ
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
นกข.
บุคคลทั่วไป
|
ความคิดเห็นที่ 5 เมื่อ 30 เม.ย. 01, 22:38
|
|
ท่านอาจารย์ท่านหนึ่ง เข้าใจว่าจะเป็นท่านเจ้าคุณธรรมปิฎก แต่ไม่แน่ใจ อธิบายไว้คล้ายๆ กับท่านผู้เฒ่าของชายต๊องครับว่า อุเบกขาเป็นเหมือนเบรค ในยามที่ไม่สมควรใช้เมตตากรุณามุทิตา 3 ข้อแรก เพราะถ้ามีแต่เมตตากรุณา ก็อาจจะเกิดฉันทาคติได้
พรหม หรือผู้เป็นใหญ่ นอกจากเมตตากรุณาแล้ว ต้องยุติธรรมด้วย ถ้าใครผิดก็ต้องว่าไปตามผิด จะเมตตากรุณาดะไปก็เสียผู้ใหญ่ ยกตัวอย่างเช่นเราเลี้ยงเด็ก เขาทำผิด เขาต้องรับกรรมของเขา เขาจะได้เรียนรู้ ดีกว่าโอ๋เลยเถิดไป จนเสียเด็ก อุเบกขานอกจากแปลว่าวางเฉยแล้ว ยังแปลว่าวางใจให้เป็นกลาง ให้เที่ยงธรรมตามที่ควรจะเป็น ด้วย และหมายรวมไปถึงการที่ชายต๊องบอก คือรักษาพื้นอารมณ์ให้เป็นปกติ ไม่ให้จิตเศร้าหมองด้วย
มุทิตาที่ถามมา แปลว่าความพลอยยินดีในความได้ดีของคนอื่น เป็นเครื่องกำจัดความอิจฉาครับ เห็นคนอื่นเขาได้ดีเราก็พลอยยินดีกับเขาด้วยไม่ริษยาเขา เรียกว่า มุทิตา
เมตตา คือ อยากให้คนอื่นมีความสุข กรุณา คือ เห็นคนเขาทุกข์อยู่ อยากช่วยให้เขาพ้นจากทุกข์ มุทิตา คือ เห็นคนเขามีความสุขอยู่แล้วก็ไม่อิจฉาเขา ยินดีไปกับเขาด้วย อุเบกขาคือ เห็นคนที่เขาทุกข์ ถ้าไม่ใช่เรื่องที่จะสงเคราะห์ด้วยกรุณาได้ ก็ต้องเบรคใจตัวเอง หรือพิจารณาเรื่องราวต่างๆ อย่างเป็นกลาง อย่างไม่ใส่อารมณ์เกินไป
ธรรมะของพระพุทธเจ้ามีลักษณะที่น่าทึ่งคือ ท่านจัดหมวดไว้สมดุลครับ ไปดูเถอะ ทุกหมวดธรรม มันจะมีข้อต่างๆ กำกับกันเองอยู่เสมอไม่ให้หนักไปทางไหนเกินไป
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
ภูมิ
บุคคลทั่วไป
|
ความคิดเห็นที่ 6 เมื่อ 01 พ.ค. 01, 08:45
|
|
จําผิด :-)
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
นกข.
บุคคลทั่วไป
|
ความคิดเห็นที่ 7 เมื่อ 03 พ.ค. 01, 05:00
|
|
ผมว่า มุทิตาเป็นธรรมที่คนไทยน่าจะเจริญให้มากๆ นะครับ จะได้เลิกพูดว่า "จงทำดีแต่อย่าเด่นจะเป็นภัย ไม่มีใครอยากเห็นเราเด่นเกิน" กันเสียที
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
พวงร้อย
|
ความคิดเห็นที่ 8 เมื่อ 03 พ.ค. 01, 05:52
|
|
สาธุ เห็นด้วยกับหลวงปู่ เอ๊ย คุณ นกข มากเลยค่ะ คิดว่านอกจากจะเป็นข้อควรเจริญในทางธรรมแล้ว ยังเป็นทางเจริญของสังคมด้วยค่ะ เพราะเป็นการผันพลังงานของคนในสังคมไปในทางสร้างสรรค์ ดีกว่าจะเอามาใช้ในทางที่ไม่สร้างสรรค์ เช่น เลื่อยขา เจาะยาง ค่อนแคะกระแนะกระแหน กันจนเป็นที่น่าเสียดายในความสูญเปล่าทางปัญญาเหล่านี้จริงๆด้วยค่ะ
|
|
|
บันทึกการเข้า
|
|
|
|
|