เรือนไทย

รบกวนพี่ๆช่วยดูรูปก๋ง ของผมให้หน่อยครับว่าน่าจะเป็นทหารหน่วยไหน รัชกาลใด เนื่องจากรูปนี้ตกทอดมาจากเตี่ยผมซึ่งเกิดมาก็จำหน้าก๋งไม่ได้แล้วเพราะท่านเสียก่อน รู้แต่เพียงจากปากคำของบรรดาลุง-ป้า ว่าก๋งเป็นทหารมหาดเล็กในวังแต่ไม่ทราบว่าประมาณปีใด หน่วยไหน และตรงกับรัชกาลใด ผมเพิ่งเข้าเวปนี้เป็นครั้งแรกเลย ขอรบกวนพี่ๆผู้มีความรู้ด้วยครับ ผมจะได้เล่าให้ลูกหลานได้รับรู้เพื่อถ่ายทอดสืบต่อไป ขอขอบพระคุณล่วงหน้าครับ

ถ้ารุ่นก๋ง ก็ไม่พ้นประมาณรัชกาลที่ ๖ - ๗ และหากเป็นหทารมหาดเล็กรักษาพระองค์แล้ว เสื้อก็จะพื้นแดง แถวพาดบ่าสีขาว เสียดายหน้าหมวกมองไม่ชัด จะมีครุฑประดับอยู่ด้วย

ภาพไม่ค่อยชัด  จึ
พอจะอธิบายภาพได้เพียงคร่าวๆ ว่า  ท่านผู้นี้เป็นนายทหารรักษาพระองค์  ซึ่งกรมทหารรักษาพระองค์ทีใช้หมวกยอดมีพู่ในสมัยก่อนเปลี่ยนการปกครองมีอยู่เพียง ๓ กรม คือ
กรมทหารราบที่ ๑ มหาดเล็กรักษาพระองค์
กรมทหารราบที่ ๑๑ รักษาพระองค์
กรมทหารบกม้ารวมกรุงเทพฯ รักษาพระองค์ (กรมทหารราบที่ ๑ รักษาพระองค์)

ในภาพนี้ติดกระดุมเสื้อแถวเดียวจึงตัดกรมทหารม้าออกไปได้  แต้่จะเป็นกรมใดคงต้องดูที่ตราหน้าหมวกว่าเป็นตราใด  ถ้าเป็นตราราชวัลลภ ก็จะเป็นกรมทหารราบที่ ๑  แต่ถ้าเป็นพระมหามงกุฎก็จะเป็นกรมทหารราบที่ ๑๑
และสำหรับคำถามที่ว่าภาพนี้ถ่ายเมื่อใด  ดูจากพู่หมวก  ก็มีข้อที่ต้องพิจารณาว่า พู่หมวกเป็นสีใด  เพราะกรมทหารราบที่ ๑ นั้นในสมัยรัชกาลที่ ๕ ใช้พู่แดง  มาเปลี่ยนเป็นสีดำในต้นรัชสมัยรัชกาลที่ ๖ 
ส่วนกรมทหารราบที่ ๑๑ นั้นเมื่อแรกยอดหมวกเป็นพระครุฑพาห์  มาเปลี่ยนเป็นพู่ดำราว พ.ศ. ๒๔๕๙  แต่ดูจากสีอินทรธนูและสายคันชีพที่สะพายเฉียงบ่าซ้ายนั้นระบุได้ว่าท่านเป็นนายทหารพลรบ
จึงต้องดูที่คอเสื้อว่าติดเครื่องหมายพระเกี้ยวหรือพระมหามงกุฎเปล่งพระรัศมี  ถ้าเป็นพระเกี้ยวก็จะระบุได้ว่าภาพนี้ถ่ายในตอนต้นรัชกาลที่ ๖ พ.ศ. ๒๔๕๓ - ๒๔๕๕  แต่ถ้าเป็นพระมหามงกุฎรัฒนมีก็จะระบุได้ว่า ภาพนี้ถ่ายในช่วงรัชกาลที่ ๖ ถึงยุคเปลี่ยนแปลงการปกครอง (พ.ศ. ๒๔๕๖ - ๒๔๗๕)

ขอบพระคุณพี่ๆมากเลยนะครับสำหรับคำตอบ พอดีผมได้รูปที่ชัดน้อยไปหน่อยด้วยเนื่องจากเวลาหลายสิบปีมาแล้ว และเก็บรักษาได้ไม่ดีพอเลยทำให้มองภาพได้ไม่ชัดเท่าที่ควรครับ  อนึ่งผมได้แนบรูปเพิ่มขึ้นให้ใกล้ๆอีกเผื่อจะมีประโยชน์ในการสืบค้นครับ..ขอบพระคุณจากใจจริงครับพี่ๆ

ผมเจอรูปที่แต่งกายคล้ายๆกับเครื่องแบบของก๋งผมที่สุดก็ภาพนี้ครับ แต่ไม่ทราบว่าข้องเกี่ยวในยุคเดียวกันหรือไม่ครับ

ภาพหมู่นายทหารสามท่านนั้นเป็นนายทหารสังกัดกรมทหารราบที่ ๑ มหาดเล็กรักษาพระองค์  ถ้ายสมัยรัชกาลที่ ๕  เพราะพู่หมวกยังเป็นสีแดงเหมือนกับสีเสื้อครับ

ถ้าคุณบอกนามสกุลของก๋งมาด้วย อาจจะช่วยให้ค้นง่ายขึ้นค่ะ      ถ้าเป็นนามสกุลพระราชทาน จะมีบันทึกไว้ด้วยว่าพระราชทานใคร เมื่อพ.ศ.ไหน และผู้ขอพระราชทานรับราชการอยู่ที่หน่วยงานใด

ก๋งผมนามสกุล " วงษ์น้อย " ครับพื้นเพอยู่แถว วัดลาดสะแก อำเภอบางเลน จังหวัดนครปฐมครับ ขอขอบคุณครับมากๆครับสำหรับคำตอบ

นามสกุลวงษ์น้อย ไม่ใช่นามสกุลพระราชทาน   
คุณเพ็ญชมพูเคยผ่านสายตาบ้างไหม

ขออนุญาตแสดงความเห็นค่ะ มี วงศ์น้อย ในบทความนี้ค่ะ http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:KL3SSd966pQJ:https://th-th.facebook.com/History.KingdomOfSiam/posts/220158778136253+&cd=1&hl=en&ct=clnk&gl=th

นครปฐมเป็นเมืองที่รัชกาลที่ 6 เสด็จบ่อย และเป็นที่ทรงฝึกเสือป่าด้วยค่ะ

เห็นคุณเจ้าของกระทู้สะกดนามสกุลก๋งว่า วงษ์น้อย  ไม่ใช่ วงศ์น้อย ค่ะ

ขอขอบพระคุณมากๆเลยนะครับสำหรับคำตอบของพี่ ผมเพิ่งจะมาได้ทราบเอาวันนี้เองครับว่าคำว่า " วงษ์ "  น้อย เกิดจากบรรพบุรุษที่อาจชื่อน้อยแล้วนำคำว่า " วงษ์ " มาไว้ตรงหน้า ผมเข้าใจมาตลอดว่าคำว่า " วงษ์ "  น้อยอาจเกิดจากเพราะสมัยก่อนตระกูลเรามีคนน้อยซะอีก  :-[  แล้วอีกอย่างนึงครับพอจะทราบไหมครับทำไมนามสกุลผมถึงใช้ " ษ " แทน " ศ " หรือเป็นไปได้ว่าอาจเขียนกันผิดมาตั้งแต่เก่าก่อนเพราะสมัยนั้น ใช้พยัญชนะ " ษ " แทน " ศ " ต่อท้ายแทนกันได้  ??? ขอขอบพระคุณมากๆอีกครั้งครับ  :)

มีรูปก๋งรูปเดียวเองหรือ รูปอื่นไม่มีหรือครับ แล้ววัตถุของเก่ามีบ้างไหม

ไม่มีเลยครับพี่ มีแต่รูปนี้รูปเดียวลุง-ป้า นำรูปไปอัดขยายแล้วจึงเอารูปนี้ที่เป็นต้นฉบับมาให้เตี่ยผมเก็บรักษาไว้ ตอนนี้เตี่ยผมก็เสียไปได้ 8 ปีแล้ว ตอนเตี่ยผมเกิดมาได้ไม่นานก๋งก็เสีย เตี่ยผมยังไม่ทันจำหน้าได้เลยครับ ขอบคุณมากครับพี่ที่ช่วยหาข้อมูลให้ครับ

นามสกุล "วงษ์น้อย" นอกจาก "น้อย" อาจมาจากชื่อบรรพบุรุษ แล้ว "วงษ์" ก็อาจจะมาจากชื่อตัวเอง บิดา ปู่ หรือทวดของผู้เป็นต้นสกุลก็ได้  

นามสกุลพระราชทานก็ใช้หลักเช่นนี้เหมือนกัน

วงกะพันธุ์ Vankabandhu หลวงประดิษฐ์นาวา (จัน) กรมเจ้าท่า กระทรวงนครบาล ทวดชื่อวง  

วงกะวัน Vankavana พันเด็กชาเอกกุน ประจำกรมช่างมหาดเล็ก บิดาชื่อวง  ปู่ชื่อวอน

วงศพินทุ Vansabindu ว่าที่นายร้อยตำรวจตรีวุ่น ประจำกองตำรวจภูธร ปู่ชื่อวงศ์  บิดาชื่อพิน  

วงศะคุปต์ Vansagupta นายร้อยตำรวจตรีวงษ์  กองตำรวจภูธร มณฑลนครสวรรค์ ปู่ชื่อพรหม บิดาชื่ออิน
 
(http://ptcdn.info/emoticons/smiley/อมยิ้ม04.png)

คำว่า "วงษ์" หรือ "พงษ์" เป็นคำที่คนโบราณนิยมใช้ ที่ถูกต้องคือ "วงศ์" หรือ "พงศ์" คนไทยนำคำนี้มาจากภาษาสันสกฤตว่า วํศ  ในภาษาบาลีใช้ว่า วํส หากถอดเป็นไทยต้องเป็น "วงส์" หรือ "พงส์" แต่ไม่ใครนิยมใช้  ;D

ขอขอบพระคุณพี่ๆมากเลยนะครับ ที่ช่วยไขข้อสงสัยต่างๆที่ติดค้างในใจมานานแสนนาน มีลูกจะบอกลูกมีหลานจะบอกหลานครับว่าปู่หรือก๋ง ปู่ทวดหรือเหล่ากงของพวกเจ้าเป็นใคร ให้ได้ภาคภูมิใจในสายเลือดว่า บรรพบุรษของเราเคยเป็นทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์ ในราชวงศ์จักรีรัชสมัยรัชกาลที่ 6 และตัวผมได้ความรู้ดีๆเหล่านี้มาจากพี่ๆผู้ใจดีในเว็ปไซต์ " เรือนไทย.วิชาการ.คอม " แห่งนี้ อนึ่งผมขออนุญาต..ก๊อปปี้ข้อความในกระทู้นี้เก็บไว้ในคอมของผมหน่อยนะครับเพื่ออ้างอิงถึงแหล่งที่มาของคำตอบครับ ขอขอบพระคุณจากใจจริงๆครับ

ผมเจอข้อมูลและความหมายเพิ่มเติมจากเรื่อง คำว่า " วงษ์ "  มาประมาณได้ว่า สมัยเก่าใช้คำว่า " วงษ์ "จากพจนานุกรมของ อ.เปลื้อง ณ นคร แต่ต่อมาเปลี่ยนจาก ษ์ มาเป็น ศ์ แทน หากแต่ความหมายเดียวกันครับ

ผมช่วยค้นโดยดูจากราชกิจจานุเบกษา ในเว็บราชกิจจานุเบกษา / สมัยก่อนจะมีข่าวแจ้งเมื่อข้าราชการถึงแก่กรรม ถ้าเป็นนายทหารสัญญาบัตร ชั้นนายร้อยขึ้นไปจะมีลงในราชกิจจานุเบกษา เรียกว่า ข่าวตาย
ลองค้นดูนะครับ โดยพิมพ์คำที่ค้นหาว่า ข่าวตาย ก็จะมีถึง ๑,๙๖๙ ข่าว ถ้าทราบปีที่ถึงแก่กรรม หรือปีที่ใกล้เคียงก็จะหาง่ายขึ้น

ตัวอย่างครับ