เรือนไทย

เห็นภาพเก่าในหลาย ๆ ภาพเกี่ยวกับเรื่องวังหน้า มีภาพเก่าเกี่ยวกับสถานที่ต่าง ๆ เกี่ยวกับวังหน้ากระจัดกระจาย จึงรวบรวมภาพถ่ายเก่าวังหน้าซึ่งมีน้อยมากมารวมไว้ด้วยกัน

เปิดภาพด้วยภาพมุมสูงของวิลเลียมฮันท์ พ.ศ. ๒๔๘๙ มาซ้อนทับกับแผนที่วังหน้า ซึ่งสำรวจสมัยรัชกาลที่ ๕ จะชี้ให้เห็นพื้นที่ของวังหน้านั้นกว้างขวางกินพื้นที่กว้างกว่าปัจจุบันมาก

พื้นที่ตามแผนที่ พ.ศ. ๒๔๓๙ แผนที่วังหน้าเป็นสีเหลี่ยมคางหมู ไม่เท่า

ภาพถ่ายจากหอนาฬิกา ซูมไปยังสนามหลวงและวังหน้า เห็นพลับพลาสูง ป้อมต่าง ๆ ภาพนี้ใส่ตัวเลขโดยคุณ Tommy

พระที่นั่งคชกรรมประเวศ ถ่ายประมาณค.ศ. 2433

รูปนี้ วังหน้าหรือวังหลวงคะ

วังหลวงครับ เก๋งลูกขุนและกรงเลี้ยงสัตว์ต่างๆครับ

ภาพถ่ายพลับพลาสูง มีต้นเสาไม่มีฝาผนัง ประตูทางเข้าวังด้านเหนือคือ ประตูบวรยาตรา ส่วนประตูด้านใต้คือ ประตูพิศาลสุนทร

หลังพลับพลาสูงเห็นโครงสร้างหลังคาสูงใหญ่ คือ โรงช้าง

ภาพจากเฟสบุค ทำภาพกราฟฟิคพลับพลาสูง

วังหน้า  ถ่ายทางอากาศ

วัดพระแก้ววังหน้า  อดีตกับปัจจุบัน
(ภาพจากอินทรเนตร)

http://www.siamrath.co.th/web/?q=node/56998

สถานที่นี้คือวังหน้าแน่ๆ แต่เป็นรูปภาพของอะไร

เชิญเซียนห้องเรือนไทยเฉลยหน่อยครับ

ลักษณะเหมือนพระที่นั่งคชกรรมประเวศยังกะแฝด

อืมมม... ปลูกบนพื้นสนามหญ้า หน้าโรงราชรถ ข้างๆ พระที่นั่งคชกรรมประเวศ

คงเกี่ยวกับงานพิธีอะไรสักอย่างแน่ๆ มีคุณแหม่ม(???) แอ๊คท่าด้วย

เคยเห็นสิ่งก่อสร้างชั่วคราว ?? คล้ายๆอย่างนี้ ในงานพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จเจ้าฟ้าเพชรรัตนฯ   ที่ท้องสนามหลวง
ถ้าสร้างในวังหน้า ก็คงเป็นงานอะไรสักอย่าง เสร็จแล้วรื้อถอนไป ไม่ได้เป็นถาวรวัตถุใช่ไหมคะ

รอคุณหนุ่มสยามผู้รอบรู้เข้ามาก่อนนะครับ แล้วจะเฉลย

ภาพที่ยกปราสาทลงมาให้ดูนั้น งดงามเสียกะไร แต่เสียดายไม่ใช่งานรัฐพิธี หากแต่เป็นการก่อสร้างเพื่อนำไปจัดแสดงที่งาน  Panama Pacific International Expostion 1915 เป็นภาพที่ทำการหยอดสีลงไปให้กับภาพ เนื่องด้วยในสมัยนั้นยังเป็นภาพขาวดำ ภาพที่แนบเป็นภาพปราสาทที่ทำการไปติดตั้งเรียบกร้อยแล้ว มีการกรุกระจกเป็นอย่างดี

โครงสร้างก่อสร้างด้วยฝีมืออันวิจิตรมากครับ

ภาพนี้ได้จากเพื่อน เครดิตคุณ Dispong ส่งมาให้ตื่นเต้นเนื่องจากภาพนี้เป็นภาพสามมิติแล้ว ยังเป็นภาพพระที่นั่งคชกรรมประเวศ พร้อมศาลาคู่หน้าพระที่นั่ง ซึ่งในแผนที่วังหน้าก็มีให้เห็น ตอนนี้ได้เห็นโครงสร้างจริง ๆ แล้วว่าเป็นสภาพเช่นนี้

บัดนี้ชะเองเอย....ผมขอถาม อ.NAVARAT.C ครับว่า รู้จัก "สนามพันชาติ" ในวังหน้าหรือไม่  ???...เชิด

 ไม่รู้จัก

ตะรุ่ม ตุม ตุ้ม ...เพ้ย

ก็ทรุดโทรมจนเป็น "วัดร้าง" ขนาดนั้น ท่าน "พันชาติ" แกเลยถือโอกาสขุดร่องทำสวนปลูกผักซะเลย  ;D

เมื่อภายหลังพื้นที่วังหน้าได้เปลี่ยนเป็นที่จัดแสดงวัตถุโบราณตามภาพ ก็ได้เห็นลักษณะภายในว่า พื้นในวังหน้าเป็นไม้กระดาน ครับไม่ใช่ปูกระเบื้องเหมือนตอนนี้

ห้องอาวุธ พื้นไม้ ด้านเพดานเปิดได้

เป็นส่วนพื้นของชั้นบนหรือเปล่าคุณหนุ่ม

ชั้นบนเป็นพื้นไม้ ส่วนชั้นล่างที่เป็นห้องช้างศึก ยังเห็นเป็นพื้นไม้เช่นกันครับ

ผมดูโครงสร้างของเพดานแล้ว ไม่ใช่ด้านล่างของพื้นชั้นบนแน่ๆ ถ้าใช่คงเห็นตงวางถี่ยิบ ไม้กระดานขนาดก็เล็กกว่าพื้นด้านล่างที่เห็นมาก
อีกอย่างหนึ่ง ช่องแสงก็ไม่น่าจะเจาะกันที่พื้นแล้วปิดกระจกไว้ อันตรายเรื่องการรับน้ำหนักมากหากทำเช่นนั้น

ผมคิดว่าทั้งสองรูป เพดานที่เห็นคือฝ้าเพดานของห้องใต้หลังคาครับ  ส่วนจะไม่ใช่อาคารสองชั้น แต่เป็นชั้นเดียวน่าเป็นได้

ห้องอาวุธโบราณ คือ ห้องจัดแสดงที่เคยเป็นที่ตั้งของ "พระที่นั่งวายุอมเรศ" ตั้งอยู่อาคารกึ่งกลาง ๓ หลัง ดังนั้นอาคารนี้มีชั้นเดียว

ภาพถ่าย พ.ศ. ๒๔๐๙ ที่พระที่นั่งอิศราวินิจฉัย เป็นภาพการถวายฉันเพลพระ

สถานที่เดียวกัน ต่างกาลต่างกรรมกัน

ผมถ่ายรูปนี้มาจากภาพที่ติดไว้ในพิพิธภัณฑสถานวังหน้า บรรยายภาพว่าเจ้านายฝ่ายในทรงผ้ายก คุณหนุ่มเคยเห็นหรือเปล่า แต่ไม่น่าจะใช่เจ้านายฝ่ายในของวังหน้า


หรือไงครับ?

ไม่เคยเห็นครับ แต่บุคคลที่ ๒ นับจากซ้าย หน้าคุ้น ๆ นะครับ  ???

ท่านนี้หรือ

แม่นแล้ว  ;D

แม่นว่าเป็นท่านผู้ใด

แปลกแฮะ ผมคงตาไม่ดี ดูๆไปเห็นว่าคล้ายจอมพลแปลก

ภาพถ่ายสมัยรัชกาลที่ ๗ มองไปยังพระที่นั่งศิวโมกข์ภิมาน และเห็นโรงเก็บราชรถ และพระที่นั่งพุทไธสวรรค์

ท้องพระโรงพระที่นั่งอิศราวินิจฉัย สมัยรัชกาลที่ ๗ ตั้งเทวรูปสำริด โดยเฉพาะสุดภาพขวามือเราจะเห็น เศียรพระแสนแซ่วที่อัญเชิญมาจากเชียงใหม่ในรัชกาลที่ ๕ (ปัจจุบันตั้งอยู่ที่เชียงใหม่) และสิ่งของจัดแสดงในโต๊ะกระจก

วังหน้า เมื่อเปลี่ยนสภาพเป็นพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ รูปถ่ายสมัยรัชกาลที่๖

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากินรี

ใช่เลยครับ

พระองค์เจ้ากินรี พระราชธิดาในรัชกาลที่๓
ดังนั้น เจ้านายเหล่านี้จึงสังกัดวังหลวง ไม่ใช่วังหน้า

ก่อนหน้านี้ในสมัยต้นรัชกาลที่ ๖ ยังมีเจ้านายน้อยพระองค์มากที่พำนักอยู่ในพื้นที่พระราชวังบวรสถานมงคล จนเมื่อราว พ.ศ. ๒๔๕๘ หลังจากรัชกาลที่ ๖ ทรงแต่งตั้งพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ ขึ้นปกครองเจ้านายฝ่ายวังหน้าแล้ว หลังจากนั้น ๑ ปีพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ก็สิ้นพระชนม์ใน พ.ศ. ๒๔๕๙ จึงได้ทำการโอนย้ายเจ้านายต่าง ๆที่ยังหลงเหลืออยู่ในพระราชวังบวรฯ เข้าสู่พระราชวังหลวงทั้งหมด และโปรดเกล้าให้ใช้พื้นที่ดังกล่าวเป็นของกระทรวงกลาโหม

จะเห็นจากแผนที่สมัยรัชกาลที่ ๗ ว่าบรรดาอาคารที่พำนักของฝ่ายในยังคงอยู่ และถูกใช้เป็นโรงแสง ภายหลังรื้อทิ้งเป็นสนามฟุตบอล มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และการเมือง

ภาพประตูจักรมหึมา เป็นประตูชั้นในกั้นระหว่างฝ่ายในกับพระที่นั่งศิวโมกข์พิมาน ถูกรื้อถอนไปแล้ว

ภาพพระที่นั่งคชกรรมประเวศ อีกลักษณะหนึ่ง พระที่นั่งองค์นี้รัชกาลที่ ๔ เคยเสด็จมาประทับเพื่อดูกระบวนแห่การโสกันต์ของฝ่ายวังหน้า ในภาพจะเห็นหลังคาผุพัง โทรมลงไปมาก

แต่ที่น่าสังเกตุคือ ยอดปราสาทได้หายไปแล้ว  ???

ภาพถ่าย พ.ศ. ๒๔๘๙ ยังคงเห็นพื้นที่พระที่นั่งรังสรรค์จุฬาโลกย์

กรมพระราชวังบวรฯ ในรัชกาลที่ ๑ ทรงสร้างใหม่ตรงที่กรมพระราชวังบวรสุรสิงหนาทจะทรงสร้างปราสาท แล้วเปลี่ยนเป็นพระพิมานดุสิตาซึ่งรื้อออกในสมัยรัชกาลที่ ๒ พระที่นั่งรังสรรค์จุฬาโลกย์เป็นหอที่ใช้สำหรับเสด็จประพาสสำราญพระอิริยาบถ ซึ่งเป็นพื้นที่สวน (คล้ายสวนขวาในพระราชวังหลวง) โดยก่อสร้างเป็นไม้ ภายหลังเปลี่ยเป็นเก๋งในสมัยรัชกาลที่ ๓ มีคูน้ำล้อมรอบ

ปัจจุบันยังคงเห็นร่องรอยเล็กน้อย คือพื้นที่สวนหย่อมหน้าตึกนิติศาสาตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

ภาพสตรีชั้นสูง เป็นรูปหมู่พระราชธิดาในรัชกาลที่ ๓ ครับ
เท่าที่เคยเห็นภาพ จากซ้าย ...,
คนที่ ๑ ไม่ทราบพระนาม
คนที่ ๒ เดาว่า พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากินรี
คนที่ ๓ เดาว่า พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดวงเดือน
คนที่ ๔ ไม่ทราบพระนาม
คนที่ ๕ เดาว่า พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าแสงจันทร์
คนที่ ๖ เดาว่า สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าละม่อม กรมพระยาสุดารัตน์ราชประยูร
คนที่ ๗ เดาว่า พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุบงกช
คนที่ ๘ เดาว่า พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจามรี
คนที่ ๙ เดาว่า พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุตรี กรมหลวงวรเสรฐสุดา

ภาพถ่ายมุมสูง ถ่ายจากพระบรมมหาราชวังออกไปทางถนนหน้าพระลาน เห็นวัดมหาธาตุ อาคารถาวรวัตถุ

จุดสังเกตุเริ่มจากถนนคั่นกลางสนามหลวง ที่อยู่แนวเดียวกับถนนพระจันทร์ อันเป็นจุดเริ่มต้นเขตแนวรั้ววังหน้า เห็นกำแพงวังและประตูสีขาว และยาวเรื่อยไปทางเหนือจะเห็นพระที่นั่งศิวโมกข์ภิมาน

ภาพการซ้อมรบ เห็นกำแพงวังหน้า ถนนพระจันทร์

ชอบภาพถ่ายในอดีตที่คุณหนุ่มสยามนำมาให้ชมกันมาก   ทำให้นึกออกว่าครั้งหนึ่งกรุงเทพฯเคยงดงามขนาดไหน     ขนาดเป็นภาพขาวดำยังงามขนาดนี้  ถ้าเป็นภาพสี เห็นสีสันต่างๆตามธรรมชาติคงจะยิ่งเกินพรรณนา     
ถ้าหากว่าเรายังรักษาบ้านเรือนในช่วงรัชกาลที่ ๕ และ ๖ เอาไว้ได้เหมือนอังกฤษรักษาโบราณสถานในลอนดอนของเขาไว้   กรุงเทพจะเป็นเมืองที่งามติดอันดับโลก
รูปนี้อาจไม่ใช่วังหน้า  คงเป็นวัดพระแก้ว หรือวังหลวง  ไม่แน่ใจ    ฝากถามคุณหนุ่มสยามไว้ในกระทู้นี้ด้วยค่ะ

ถ้าจำไม่ผิด ประตูทางเข้าพระที่นั่งอมรินทร์วินิจฉัยกระมั้ง  ???

ภาพนี้ท่านอาจารย์เทาชมพูลงไว้ตั้งแต่หน้าแรก แต่รูปไม่ค่อยชัด ผมขอลงไว้อีกทีนึงครับ

คุณ Art47 ตอบได้ถูกต้อง เป็นภาพถ่ายพระบรมมหาราชวัง ประตูยอดซุ้มมงกุฎ ซึ่งเป็นศิลปะแบบรัชกาลที่ ๓ และด้านหลังประตูซุ้มจะเห็นอาคารหลังคาทรงไทย สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๔ เป็นพระทวารอีกชั้นหนึ่งครับ ด้านหน้าตั้งปืนใหญ่ไว้ ๒ ข้าง ในภาพนี้ใช้เป็นแบบในการวาดภาพจิตรกรรมที่พระที่นั่งทรงผนวช ในวัดเบญจมบพิตรฯ ปรากฎภาพนี้ด้วยครับ

ขอบคุณสำหรับคำตอบ
ดิฉันยังติดใจภาพวังหน้าที่คุณหนุ่มสยามเอามาให้ดูค่ะ    มองไปสุดถนนพระจันทร์  อยากรู้ว่าสิ่งก่อสร้างตรงปลายถนนนั้นคืออะไร  น่าจะตรงกับท่าพระจันทร์ในเวลานี้

เอาแผนที่วังหน้า ฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยามาให้ชม เป็นแผนที่ช่วง พ.ศ. ๒๔๕๐ ซึ่งได้มีการปรับปรุงวังหน้าไปมากแล้ว มีการรื้อกำแพงด้านหน้าพระที่นั่งศิวโมกข์ฯ ออกไปแล้วหลังจากเสด็จกลับจากยุโรป

ส่วนด้านหลังได้ก่อสร้างที่ทำการทหารปืนใหญ่ (ซึ่งต่อมาควมรวมอาคารเป็นตึกโดม มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์) มีโรงเรือหลวง ๔ หลัง ตั้งอยู่

ถนนพระจันทร์ ยาวตรงตลอดไม่มีสิ่งกีดขวางใด ๆ จนกระทั่งไปท่าน้ำท่าพระจันทร์ (ตามแผนที่) ไม่มีอุปสรรคกีดขวาง หากจะมีระยะสุดสายตาก็คงเป็น แนวต้นไม้ - แนวอาคาร ๒ ชั้น หรือ รถรางวิ่งผ่าน  ;D

วัดพระแก้ววังหน้า ถูกสร้างขึ้นเพื่อจะให้เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธสิหิงค์ แต่พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคตเสียก่อน เลยไม่ได้นำมาประดิษฐานไว้

ภาพผนังโบสถ์และภาพที่ทวารวัดพระแก้ววังหน้า

ภาพผนังโบสถ์เช่นกัน
http://www.oknation.net/blog/paaru/2011/02/28/entry-1

เห็นอาจารย์เทาชมพู นำภาพโบสถ์วังหน้ามาแชร์ก็ชื่นใจครับ
สมัยผมเรียนอยู่ที่วังหน้า ผมมักจะแอบเข้าไปร้องเพลง หรือนั่งเล่นคนเดียวในโบสถ์อยู่เสมอ ปกติจะไม่มีใครเข้าได้ง่ายๆ แต่พวกเราชาวนาฏศิลป์ (ผมเรียนจบจากวิทยาลัยนาฏศิลป์)
มีทางลับ เข้าไปกันได้ทุกเวลา แม้ว่าจะดึกดื่นปานไหน เราก็จะแอบย่องเข้าไปกัน (ย่องเข้าไปตอนดึกๆ ไฟมืดๆ เพราะบางทีต้องเข้าไปโยงสายสิญจน์จากพระประทานเข้ามาในพิธีไหว้ครูดนตรี-นาฏศิลป์) ทางลับทางนี้เป็นที่รู้กันในหมู่เด็กๆ ส่วนใหญ่ที่เข้าไปกัน ไม่ได้ไปทำอะไรไม่ดีนะครับ อย่างมากก็แค่โดดเรียน
หรือไม่ก็หลบครูบาอาจารย์ตามประสาเด็กทะโมน เข้าไปผมก็จะไปเพลิดเพลินอยู่กับภาพเขียนประวัติพระพุทธสิหิงค์ สวยงามมากครับ
บางทีเผลอหลับไป ตื่นมาอีกทีก็ตอนเย็น แต่หลับสบายมาก เพราะพื้นโบสถ์เป็นหินอ่อน เย็นมากๆ หลับสนิท ไม่มีอะไรมารบกวนบางคนมักเล่าเรื่องที่มองไม่เห็นให้ฟัง แต่ผมไม่เคยเจอสักครั้ง ผูกพันกับที่นั่นมาก จนจบมาสี่ห้าปีแล้ว ผมก็ยังเข้าไปอยู่เสมอ รักวังหน้ามากๆ

ในนั้น เคยใช้เป็นที่ประดิษฐานพระศพสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมารด้วยนะครับ

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ใช้พระอุโบสถวัดวัดบวรสถานสุทธาวาสเป็นพระเมรุพิมานเวลาสมโภชและบำเพ็ญพระราชกุศลพระศพในปีพ.ศ.๒๔๔๓ พระอุโบสถวัดบวรสถานสุทธาวาสจึงเปลี่ยนเป็น "พระเมรุพิมาน" แต่โปรดเกล้าฯ ให้ปลูกพระเมรุน้อยต่อออกมาทางด้านเหนือของพระอุโบสถ สำหรับเวลาพระราชทานเพลิงพระศพ พระเมรุน้อยแห่งนี้ได้ถูกใช้ต่อ เป็นสถานที่พระราชทานเพลิงพระศพเจ้านายอื่นๆที่สิ้นพระชนม์ในช่วงนั้นหลายพระองค์ ได้แก่

สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมขุนศรีธรรมราชธำรงฤทธิ์
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าศิราภรณ์โสภณ
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาสุดารัตนราชประยูร
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระจักรพรรดิพงษ์

อันนี้เป็นเรื่องเล่าสืบต่อกันมานานครับ
เด็กวังหน้าทุกคนทราบดี และเกรงกลัวมาตลอด ครูบาอาจารย์จะชี้ประตูบานใหญ่ที่อยู่ด้้านข้างของโบสถ์ให้ดู และบอกว่าประตูกลางบานใหญ่บานนั้น เป็นประตูที่ลำเลียงพระศพของเจ้านายออกมาเพื่อไปบำเพ็ญพระราชกุศล ผมไปทีไรก็ไม่เจอนะครับ อาจเพราะเราเคารพสถานที่ด้วย สิ่งศักดิ์สิทธิ์เลยคุ้มครอง ไม่บีฑา

แต่เรื่องสะเดาะกลอนประตูโบสถ์เข้าไปเนี่ย เป็นวิชาขั้นเทพของพวกทะโมนอย่างผม มีอยู่แค่ประตูเดียว ที่สามารถสะเดาะเข้าไปได้ ลับตาคน และแนบเนียนมากๆ
ใครไม่รู้ก็ดูไม่ออกว่าทางไหนคือประตูกล อันเป็นทางลับของพวกเราทุกวันนี้ทาบนั้นยังคงเป็นความลับในกลุ่มเล็กๆ เพราะเดี๋ยวนี้เด็กๆ กลัวผี ปละไม่ค่อยจะมีอารมณ์สุนทรีย์ แอบเข้าไปดูภาพ ไปซ้อมรำ หรือซ้อมดนตรีในนั้นแล้ว
สมัยผม ผมมักเข้าไปบ่อย ระเบียงโบสถ์ก็ไปนั่ง ไปนอน ไปเรียนบ้างก็มี บางทีคุณครูจะสอนเราที่นั่น เพราะเงียบเสียง และมีความก้อง
เวลาเราร้องเพลง เราจะได้ยินเสียงตัวเองชัดเจนดี ที่นั่นจึงเป็นที่ๆ หลายคนใช้เป็นที่ฝึกซ้อม แต่น้อยคนนักที่จะรู้วิชาสะเดาะกลอนประตูโบสถ์วังหน้า โดยไม่ต้องพึ่งวิชาขุนแผนแสนสะท้าน อิอิอิ

ถ้านึกอะไรได้อีกก็เชิญเล่านะคะ   
นอกจากวัดพระแก้ววังหน้า  มีที่ไหนในวังหน้าที่คุณเบนซินไปเที่ยวอีกล่ะคะ

เป็นไปได้ไหมครับที่จะเป็นอาคารของโรงเรียนกุลสตรีวังหลัง ฝั่งโรงพยาบาลศิริราช

มองไกลขนาดข้ามแม่น้ำเป็นไปได้ยากมาก ๆ ครับ เพราะมองจากถนนกลางเข้าไปท่าพระจันทร์ยาวมาก

มีความเป็นไปได้สุงมากว่า สิ่งก่อสร้างที่ขวางถนนนี้คือ "ประตูยอดตัด" ที่เป็นส่วนหนึ่งของกำแพงเมืองครับ ทั้งนี้เคยเห็นภาพในลักษณะเช่นเดียวกันที่ท้ายวัดพระเชตุพนฯ ก็มีประตูยอดตัดแบบนี้สุดถนนพอดีครับ  :D

คุณ siamese ยังแน่น เมหือนเดิมเลยแหะ  ;)

คุณหนุ่มลองหาประวัติของภาพนี้อีกสักครั้งครับ ผมเคยอ่านแต่นานแล้วจำได้ไม่ชัดเจนว่าไม่ใช่การซ้อมรบ แต่เป็นการแสดงแสนยานุภาพด้านอาวุธของกองทัพ ก่อนที่จะไปสงครามปราบฮ่อครั้งที่จอมพลเจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรีเป็นแม่ทัพ

เข้าใจว่าจะอยู่ในหนังสือประวัติของท่านจอมพลเจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี ฉบับที่องค์การค้าคุรุสภาพิมพ์

มีประวัติว่าพื้นที่นั้นเคยเป็นที่ตั้งของวังของพระเจ้าบรมงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม

อ้างจาก - http://www.myfirstbrain.com/main_view.aspx?ID=54891

หยิบแผนที่เก่าระวาง 2439 ขึ้นมาอ่าน ซึ่งเป็นแผนที่ยุบวังหน้าแล้วแต่โครงสร้างอาคารและสิ่งก่อสร้างยังคงอยู่ จะเห็นถนนพระจันทร์เต็มไปด้วยสิ่งก่อสร้างกระจายอยู่ที่ถนนมากมาย และสุดถนนเป็น "ป้อม" เล็ก ๆ ครับ

แผนที่ ร.ศ. 118 ถนนพระจันทร์สวยงามเป็นระเบียบ มีท่าเรือและพื้นที่วังของพระเจ้าบรมงศ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม รวมทั้งพื้นที่ในสังกัดกินบริเวณตามพื้นที่สีชมพู ซึ่งกินบริเวณคร่อมท่าพระจันทร์

ภาพถ่ายกระบวนรถม้าพระที่นั่งคราวเมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ เสด็จนิวัติจากยุโรปครั้งที่ ๒ ภาพถ่ายจากสะพานมัฆวานรังสรรค์ มองเห็นฉากหลังเป็นวังหน้า

วังหน้าถูกรื้อกำแพงวังออกไปก็ราว ๆ ก่อนที่จะเสด็จกลับจากยุโรปไปบางส่วน และหลังจากเสด็จกลับจากยุโรปครั้งที่สอง ก็รื้อเพิ่มเรื่อยมา

จากภาพจะเห็นแนวกำแพงซึ่งปัจจุบันตั้งอยู่บริเวณหน้าหอประชุม ม. ธรรมศาสตร์กำแพงมีใบเสมา ส่วนบริเวณหน้าพระที่นั่งต่าง ๆ ไม่มีกำแพงวังให้เห็นแล้ว

ประตูวังหน้าตรงหัวมุมถนนหน้าพระธาตุ ถ่ายสมัยก่อนสงครามอินโดจีน แต่ปัจจุบันก็ยังอยู่ ผมไม่ทราบชื่อประตูนี้

อ. NAVARAT.C  เคยเห็นภาพนี้ไหมครับ เป็นภาพเขื่อนเพ็ชร์พร้อมหน้าบันท้องพระโรง แบ่งฝ่ายหน้ากับฝ่ายใน

ภาพขอขอบคุณ คุณไข่

ภาพพระที่นั่งปาฏิหารย์ทัศนัย เดิมตั้งอยู่ด้านข้างหมู่พระวิมาน และถูกอัญเชิญมาตั้งไว้หลังพระนารายณ์ทรงปืน ด้านหน้าเคยเป็นที่ตั้งพระที่นั่งคชกรรมประเวศที่รื้อออกไป

ภาพขอขอบคุณ คุณไข่

พระที่นั่งเอกอลงกฎ ปัจจุบันรื้อถอนไปแล้ว

ไม่เคยเห็นครับ เป็นภาพถ่ายสมัยไหน ทำไมดูชำรุดทรุดโทรมเหลือเกิน

พระที่นั่งเอกอลงกฎ และท้องพระโรง

ในแผนที่เก่าไม่ปรากฏประตูนี้ แต่แผนที่ ร.ศ. ๑๒๘ มีปรากฏให้เห็น

หมู่พระวิมานก่อนบูรณะ ทรุดโทรมมาก ๆ

ต่อนั่งร้านซ่อมภายในพระที่นั่งพุธไธสวรรค์

ประตูวังหน้าตรงหัวมุมถนนหน้าพระธาตุ ตามรูปนั้น  ชื่อ  ประตูพรหมทวาร

ที่เห็นปัจจุบันมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์สร้างขึ้นใหม่ เมื่อกว่า ๒๐ ปีมาแล้ว 

ประตูพรหมทวาร ในแผนที่เก่าเป็นประตูตรง ไม่หักมุมนิครับ

สงสัยว่าในภาพที่เห็นข้างหลังขบวนนักศึกษาเป็นประตูใหม่ที่สร้างเก่าในสมัยรัชกาลที่๕

คือหลังจากรื้อบางส่วนของวังหน้าลงเพื่อทำท้องสนามหลวง ก็ต้องรื้อกำแพงวังลง ประตูพรหมทวารเดิมคงไปด้วยแล้ว แต่อาจสร้างขึ้นใหม่ให้หักมุมรับกับกำแพงที่สร้างขึ้นเพื่อกำหนดเขตวังในส่วนที่เหลือ

เอาวัดบวรสถานสุทธาวาสมุมนี้มาลงเพิ่มเติมครับ

ไม่เคยเห็นรูปนี้มาก่อน   ดูอยู่พักใหญ่แล้ว ยังจับทิศเหนือใต้ออกตกไม่ถูก    เดาว่าถ่ายประมาณรัชกาลที่ ๖ เมื่อวังหน้าหมดสิ้นเจ้านายลงไปแล้ว   
แต่ยังดูไม่ออกว่าอาคารต่างๆนั้นคืออะไร และอยู่ทางทิศไหนของพิพิธภัณฑ์สถานในปัจจุบัน
ก็เลยทำวงกลมสีแดงนั้นไว้แทนคำถามค่ะ  ส่วนเส้นตรงสีแดง เข้าใจว่าเป็นถนนรอบสนามหลวง    แต่เส้นตรงใกล้ของล่างของรูป ไม่แน่ใจว่าเป็นถนนหรือว่าเป็นคลอง

เลยขอถามตามนี้ค่ะ

มุมมองจากเครื่องบินทางอากาศครับ ถ่ายเมื่อ พ.ศ. ๒๔๘๙ โดยวิลเลี่ยมฮันท์ครับ ลักษณะมุมมองเครื่องบินอยู่เหนือแม่น้ำเจ้าพระยาครับ ถ่ายเข้ามายังแผ่นดิน จะเห็นอาคาร ๓ หลัง (โบริสสภา - ศาล) อยู่ด้านขวาของวัด เห็นคลองด้านซ้ายมือ และอาคารไกลลิบ ๆ คือโรงแรมรัตนโกสินทร์ครับ

สนามหลวงอยู่ทางซ้ายของภาพหรือคะ

1 โรงแรมรัตนโกสินทร์

2 ปัจจุบันเป็นโรงละครแห่งชาติ

3 ปัจจุบันเป็นโรงเรียนนาฏศิลป์

4 ทำเนียบท่าช้างของนายปรีดี(?)

5 ขึ้นสพานสมเด็จพระปิ่นเกล้า

สนามหลวงอยู่ด้านหน้าของโรงแรมครับ มองไม่เห็นในภาพ(มุมบนขวา)

ตึกที่คุณ NAVARAT.C เรียกว่าทำเนียบท่าช้าง  เป็นบ้านพักส่วนตัวของนายปรีดี พนมยงค์ หรือว่าเป็นบ้านหลวงคะ
อยู่ที่ถนนพระอาทิตย์หรือเปล่า

ถนนที่ถาม เดี๋ยวนี้ชื่ออะไรไม่ทราบ แต่เป็นแนวเดียวกับถนนพระอาทิตย์มุ่งตรงไปสุดที่ประตูมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ฝั่งทิศตรงข้ามกับท่าพระจันทร์

ส่วนทำเนียบท่าช้าง เป็นบ้านหลวงที่นายปรีดีครอบครัวอาศัยอยู่ครับ เรียกทำเนียบเพราะตำแหน่งท่านเป็นถึงผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน และเป็นนายกรัฐมนตรีสมัยหนึ่งด้วย

ในแผนที่สำรวจสมัยรัชกาลที่ ๖ และภาพเก่านำมาประกอบข้อมูลกัน เห็น โรงสูบ และ โรงทหาร

อาคารหมายเลข ๔ ปัจจุบันคือที่ตั้งของสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา ครับ บ้านเลขที่ ๑ ถนนพระอาทิตย์

ข่าวไทยรัฐออนไลน์

เมื่อวันที่ 31 ต.ค. 2556  ที่กรมศิลปากร นายเอนก สีหามาตย์ อธิบดีกรมศิลปากร เปิดเผยว่า จากการที่กลุ่มวิจัยและพัฒนางานโบราณคดี สำนักโบราณคดี กรมศิลปากร ได้มีการขุดค้นทางโบราณคดี ในพื้นที่สนามด้านข้างของพระที่นั่งพุทธไธสวรรย์ ภายในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ตามโครงการอนุรักษ์และพัฒนาพระราชวังบวรสถานมงคล (วังหน้า) ในปีงบประมาณ 2556 ซึ่งจากการขุดค้นเมื่อวันที่ 29 ต.ค. ที่ผ่านมา ได้รับแจ้งจากบริษัทนอร์ทเทิร์นซัน จำกัด ผู้รับจ้างว่า การดำเนินการขุดค้นในพื้นที่ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ของสนามด้านข้างพระที่นั่งพุทไธสวรรย์ ได้พบกองปืนที่มีขนาดและลักษณะต่างๆ กัน รวม 8 กระบอก พร้อมลูกกระสุนปืนจำนวนมาก จึงได้สั่งการให้คณะนักโบราณคดี เข้าไปตรวจสอบ พร้อมทั้งรายงานกลับมาว่า พื้นที่ดังกล่าวเป็นพื้นที่ซึ่งตามหลักฐานตำนานวังหน้า จากพระนิพนธ์ในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ กล่าวถึงการใช้พื้นที่บริเวณนี้ ในช่วงสมัยพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นพื้นที่ตรวจแถวทหารประจำวังและโรงทหาร อีกทั้งยังปรากฏในแผนที่ช่วงสมัย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่5 พ.ศ. 2430 และแผนที่ช่วงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6  พ.ศ.2461 ว่าเป็นที่ตั้งของอาคารโรงทหาร

นายเอนก กล่าวด้วยว่า จากการตรวจสอบตำแหน่งของการขุดพบกลุ่มปืนใหญ่ขนาดต่างๆ พร้อมลูกกระสุนปืนนั้น พบว่า อยู่ด้านนอกของส่วนฐานรากอาคาร ที่สันนิษฐานว่าเป็นโรงทหาร มีการวางกองกันไว้อย่างไม่เป็นระเบียบ มีลักษณะเป็นปืนใหญ่ที่มีขนาดกระบอกปืนเล็ก บางกระบอกเป็นปืนประเภทปืนหลังช้าง หล่อด้วยสำริด และเหล็ก ขนาดกระบอกยาว ประมาณ 75-100 เซนติเมตร มีเส้นผ่านศูนย์กลางปากกระบอกปืน ประมาณ 10-15 เซนติเมตร ลักษณะการยิงใช้ดินปืนเป็นตัวขับเคลื่อนลูกกระสุนปืน (ลูกเหล็กกลม) ใส่ลูกกระสุนปืนจากปากกระบอก แล้วจุดชนวนเพื่อให้ดินปืนขับลูกกระสุนออกไปตามเป้าหมาย ทั้งนี้ปืนใหญ่ดังกล่าวปรากฏมีการใช้ทั้งยุโรป และเอเชีย เมื่อราวพุทธศตวรรษที่ 19-20 และมีการพัฒนาศักยภาพการใช้งานอย่างต่อเนื่อง สำหรับประเทศไทยเริ่มมีการซื้อปืนใหญ่จากตะวันตก มาใช้ในการทหารนับตั้งแต่สมัยอยุธยาเป็นต้นมาถึงกรุงรัตนโกสินทร์

อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวอีกว่า อย่างไรก็ตามได้มีการสันนิษฐานว่า ปืนใหญ่ที่ค้นพบ อาจเป็นปืนที่ปลดประจำการแล้วและไม่สามารถใช้งานต่อไปได้ ในสมัยพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ต่อเนื่องถึงสมัยกรมพระราชวังบวรวิไชยชาญ และเมื่อเปลี่ยนสภาพโรงทหาร ในสมัยรัชกาลที่ 5 ภายหลังทรงโปรดเกล้าให้ยกเลิกตำแหน่งพระราชวังบวรสถานมงคล (วังหน้า) เมื่อปี 2429 อาคารโรงทหารดังกล่าวจึงเป็นส่วนแรกที่ถูกรื้อถอน พร้อมกับส่วนป้อมและกำแพงวัง ขณะที่อาวุธที่ไม่ได้ใช้งานเหล่านี้จึงถูกนำมากองไว้นอกอาคาร อย่างไรก็ตามภายหลังการตรวจสอบปืนใหญ่ที่พบแล้วทางกรมศิลปากร จึงได้นำบางส่วนไปขึ้นทะเบียนโบราณวัตถุ และให้ทางกลุ่มวิทยาศาสตร์เพื่อการอนุรักษ์ สำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ดำเนินการอนุรักษ์ เพื่อใช้ประโยชน์ทางวิชาการ จากนั้นนำไปเก็บไว้ที่คลังพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร และจะนำมาจัดแสดงเพื่อเป็นองค์ความรู้ด้านประวัติศาสตร์แก่ประชาชนในโอกาสต่อๆ ไป

“จากการขุดค้นในพื้นที่ดังกล่าว ยังได้พบสิ่งก่อสร้างด้วยอิฐสอปูน สร้างซ้อนทับกัน ซึ่งสอดคล้องกับตำแหน่งสันนิษฐานในการสำรวจข้อมูลสารสนเทศทางภูมิศาสตร์ และการสำรวจทางธรณีวิทยาโบราณคดี สิ่งก่อสร้างด้วยอิฐนี้มีลักษณะเป็นส่วนฐานอาคาร ถนน รางระบายน้ำ ฯลฯ สันนิษฐานว่าอาจจะเป็นอาคารโรงทหารที่มีการสร้างซ้อนทับกันหลายสมัย ทั้งยังพบหลักฐานทางโบราณคดีประเภทลูกกระสุนปืน เกือกม้า ฯลฯ อีกทั้งได้มีการสังเกตว่าสิ่งก่อสร้างดังกล่าวมีการรบกวนด้วยการขุดปรับ
พื้นที่เพื่อใช้ในกิจกรรมของพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ในการสร้างเวทีสังคีตศาลา เมื่อปี2505 เป็นต้นมา” นายเอนก กล่าว

ปืนที่ขุดพบในภาพของ คห ๙๐  น่าจะเป็นปืนหามแล่น .. รายละเอียดต้องให้คุณณลมาอธิบาย


 "บางกระบอกเป็นปืนประเภทปืนหลังช้าง หล่อด้วยสำริด และเหล็ก ขนาดกระบอกยาว ประมาณ 75-100 เซนติเมตร มีเส้นผ่านศูนย์กลางปากกระบอกปืน ประมาณ 10-15 เซนติเมตร ลักษณะการยิงใช้ดินปืนเป็นตัวขับเคลื่อนลูกกระสุนปืน (ลูกเหล็กกลม) ใส่ลูกกระสุนปืนจากปากกระบอก แล้วจุดชนวนเพื่อให้ดินปืนขับลูกกระสุนออกไปตามเป้าหมาย"

ขนาดปากกระบอกปืนอย่างนี้ เท่ากับปืนเรือรบหลวงสุโขทัย ที่ยิงสู้กับเรือรบลามองปิเกต์ ของฝรั่งเศส ที่ยุทธนาวีเกาะช้างเลยนะครับ

ขออภัยครับ ขอแก้จากชื่อเรือรบหลวงสุโขทัย เป็นเรือรบหลวงธนบุรี

ภาพนี้บรรยายว่า
Funeral Pile for the Second King

หมายถึงพระเมรุมาศของสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว   ไม่น่าจะใช่นะคะ
http://www.gutenberg.org/files/13770/13770-h/13770-h.htm

ไม่ใช่ครับ ข้างบนเป็นเขาไกรลาศที่สร้างขึ้นในงานพระราชพิธีโสกันต์พระเจ้าลูกเธอและเจ้านายชั้นสูงครับ

พระเมรุมาศเจ้าฟ้าจัทรมณฑลในรัชกาลที่๔ รูปแบบสถาปัตยกรรมเป็นแบบเขาไกรลาศสำหรับพระราชพิธีโสกันต์ ทั้งนี้เพราะพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯทรงเห็นว่า หากเจ้าฟ้าพระองค์นั้นยังดำรงพระชนมชีพอยู่ ก็จะถึงคราวจะต้องทรงโสกันต์เหมือนกัน จึงโปรดเกล้าฯให้อัญเชิญพระศพขึ้นตั้งบนเขาพระสุเมรุจำลอง ซึ่งตั้งอยู่ ณ ท้องสนามหลวง เพื่อพระราชทานเพลิง

คงจะมีใครเข้าใจผิด แล้วไปบอกฝรั่ง เลยยิ่งผิดกันไปใหญ่

ภาพนี้คือพระเมรุมาศของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดสังเกตุความใหญ่โตโดยเปรียบเทียบขนาดพระมหาพิชัยราชรถที่จอดเทียบอยู่ข้างหน้า

ดิฉันยังสับสนระหว่างพระเมรุมาศของสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว    มีอะไรพอเป็นที่สังเกตความแตกต่างบ้างคะ

เคยถกกันค่อนข้างละเอียดในกระทู้เรกๆที่ผมเขียนที่วิกโน้นนานมาแล้ว ยังเข้าไปอ่านได้อยู่ครับ

http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2008/11/K7236250/K7236250.html

เรื่องพระเมรุมาศของสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ตั้งแต่คคห.ที่๑๐๓เป็นต้นไป

ขออนุญาตนอกเรื่องนิดหนึ่ง
ผมได้ย้อนกลับไปอ่าน“ศพในโกศ เรื่องที่ทุกคนอยากรู้”ของผมแล้ว เห็นว่าโอกาสที่ผมจะเขียนเนื้อหาสาระอะไรยาวๆอย่างนั้นคงจะไม่มีอีกเป็นแม่นมั่น จึงขอฝากระโยงนี้ไว้ในเรือนไทย เผื่อท่านที่สนใจจะเข้าไปดู เพราะระโยงที่ชี้ช่องไว้ในกระทู้ให้เปิดเข้าไปติดตามอ่านตอนต่อๆไปนั้น ไม่สามารถเปิดได้ครับ
ต้องตามนี้

บทสรุปของ “ศพในโกศ เรื่องที่ทุกคนอยากรู้”
http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2008/12/K7328524/K7328524.html

ศพในโกศ นี่คือ คำตอบสุดท้าย
http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2009/01/K7399936/K7399936.html

ค่อยๆอ่านนะครับ ระวังตาจะแฉะ(เหมือนผม)

เมื่อคืนท่องยูทู้ปจนเจอรายการของอาจารย์เผ่าทอง ประทับใจตอนที่เกี่ยวกับวัดพระแก้ววังหน้า

เช้ามาลองสุ่มกระทู้เก่าๆในประวัติศาสตร์ไทยมาอ่านเล่น มาป๊ะกับกระทู้นี้  ช่างเป็นเรื่องบังเอิญจริงๆ

ลองดูคลิปนี้นะครับ อาจารย์เผ่าทองนำชม

https://www.youtube.com/watch?v=gu8ZGUOukxk

เคยได้ยินว่าในวัดพระแก้ววังหน้านั้นมีอุโมงค์ลัดออกไปแม่น้ำเจ้าพระยาได้ ไม่รู้จริงเท็จประการใด ?