ความเห็นสนับสนุนค.ห.ข้างบนนี้
v
v
v
Khemmanat Seehawallop
27 กรกฎาคม เวลา 23:36 น. ·
การรวมศูนย์อำนาจทางภาษา (linguistic centralization) และลัทธิต่อต้านการใช้นะค่ะ (antiนะค่ะism)
DISCLAIMER: โพสนี้เป็นการบ่นโดยอ้างอิงแนวคิดทางภาษาศาสตร์ อาจอ่านเข้าใจยากนิสนึง
#นี่ผมเป็นคนจริงจังไปใช่ไหม
ล่าสุดเห็นเพจรณรงค์ด้านการใช้ภาษาไทยให้ถูกต้องเพจนึง ออกมาแซะคนใช้ "นะคะ" ผิดเป็น "นะค่ะ" อีกแล้ว ซึ่งคนที่ใช้ผิดนั้นก็ได้อธิบายว่า "ทานข้าวไหมค่ะ จะสุภาพกว่า ทานข้าวมั้ยคะ เหมือนถามว่า มึงสิแดกบ่" [1]
สมมติฐาน: คนที่ใช้ผิดคนนั้นเป็นคนอีสาน
คือใครเป็นคนอีสาน/พูดอีสาน จะรู้สึกว่าการพูดว่า "กินข้าวบ่ค่ะ/ขรับ" มันฟังดูสุภาพกว่า "กินข้าวบ่คะ/ครับ" จริงๆ เพราะลงท้ายด้วย "คะ" เสียงสูงมันฟังดูหาเรื่องมากๆ
Fact คือ ภาษาไทยถิ่นอื่นๆ ไม่มีการสะกดคำที่เป็นแบบแผน เพราะไม่มีองค์กรอย่างราชบัณฑิตฯ มาควบคุม การสะกดคำทุกอย่างอ้างอิงภาษาไทยกลางหมด โดยเฉพาะการผันวรรณยุกต์ ดังนั้นสิ่งที่เขียนเลยไม่ตรงกับสิ่งที่อ่านออกเสียงจริงๆ เพราะต้องสะกดคำให้ถูกตามภาษามาตรฐาน การสะกดแบบอื่น ซึ่งถ่ายทอดเสียงได้ตรงมากกว่าแท้ๆ จึงถูกมองว่าผิดในทันที
เช่น คนอีสานพูดว่า
"กิ่นเข่าบอค่ะ" = กินข้าวไหมคะ
"ไป่แหล้วเด้อค่ะ" = ไปแล้วนะคะ
แต่ไม่มีใครสะกดกันแบบนั้น
จริงๆ แล้วคนอีสานก็ยังสะกดว่า "กินข้าวบ่คะ" อยู่ดี เพราะไม่งั้นคนอื่นจะอ่านไม่รู้เรื่อง (ทั้งคนกรุงเทพและคนอีสานด้วยกันเอง)
หรืออย่างคำว่า "เหี่ย" ซึ่งเทียบได้กับภาษากรุงเทพว่า "เรี่ย" แปลว่าหล่น (เรี่ยราด) ตั้งแต่เกิดมาก็ยังไม่เคยเจอคนอีสานสะกดว่าเรี่ย ก็มันออกเสียงว่า "เหี่ย" นี่
ดังนั้นมันเลยเกิดช่องว่างอันถ่างโพด ระหว่างความอ่านออก (intelligibility) กับความตรงเสียง (phoneticity)
ซึ่งมันคือความขัดแย้งระหว่าง การสะกดที่ถูกต้องตามภาษากรุงเทพ vs การสะกดที่ถูกต้องตามการออกเสียงของท้องถิ่น
อีกตัวอย่างนึงที่เห็นได้ชัดในภาษาต่างประเทศ คือคำว่า "โกปี่เตี่ยม" (咖啡店) ซึ่งแปลว่าร้านกาแฟในภาษาจีนฮกเกี้ยน และเป็นคำที่ใช้เรียกร้านกาแฟในหลายจังหวัดภาคใต้ของไทย ทั้งๆที่ภาษาฮกเกี้ยนมีตัวสะกดของคำคำนี้เป็นของตัวเอง (㗝呸店) [2] แต่ไม่มีใครเขาสะกดแบบนี้กันแล้ว เพราะคนอื่นอ่านไม่รู้เรื่อง ทุกวันนี้คำภาษาถิ่นสะกดแบบจีนกลางกันเกือบหมดแล้ว เหลือแค่ฮ่องกงที่ยังรักษาตัวสะกดแบบกวางตุ้งไว้ได้อยู่
หรือจริงๆ แล้ว ปัญหามันอยู่ที่ภาษาท้องถิ่นไม่มีตัวอักษรเป็นของตัวเอง ทำให้ผู้พูดภาษาถิ่นเลือกไม่ได้ที่จะต้องใช้อักษรไทย ในการเขียนภาษาถิ่นของตนเอง ซึ่งทำให้ต้องยึดโยงกับการผันวรรณยุกต์แบบกรุงเทพ และไม่สามารถสะท้อนถึงความ distinct ของภาษาถิ่นได้
ถึงต่อให้จะสะกดในแบบที่ท้องถิ่นคิดว่าถูกแล้ว ก็จะไม่ได้รับการยอมรับ เพราะภาษาถิ่นไม่มีสถานะ official พอที่จะมาเป็นภาษาเขียนทางการแบบภาษากรุงเทพได้เลย
ยกตัวอย่างเพลงเต่างอย ของจินตหรา พูนลาภ [3]
มีท่อนนึงที่ร้องว่า "ปล่อยน้องระทม ขื่นขมน้ำตาย้อย" ซึ่งจริงๆ คำว่าย้อย ควรสะกดว่า "ญ้อย" ด้วยซ้ำ เพราะมันเป็น ย แบบขึ้นจมูก (เป็นยังไงลองฟังดูได้)
แต่ในเมื่อภาษากรุงเทพบัญญัติไปแล้วว่า ย้อย คือการสะกดที่ถูกต้อง คนนิยมใช้กันจนแพร่หลายแล้ว คำว่า "ญ้อย" จึงกลายเป็นการสะกดแบบเอเลี่ยนไปโดยปริยาย
ทั้งหมดนี้มีส่วนให้คนจำนวนมากยังสะกด "นะค่ะ" หนึ่งในนั้นคือคนอีสาน
ไม่รู้ว่าภาษาถิ่นอื่นเป็นอย่างไร เพราะภาษาอีสานเป็นภาษาถิ่นเดียวที่เรารู้ แต่เราสามารถ justify การใช้นะค่ะโดยคนอีสานได้ ตามเหตุผลข้างต้น
สุดท้ายนี้อยากฝากใครก็ตามที่พูดภาษากรุงเทพ (โดยเฉพาะผู้นิยมลัทธิต่อต้านการใช้นะค่ะ) ว่า
1. อักษรไทยไม่ได้มีไว้เพื่อเขียนภาษาไทยมาตรฐานเพียงอย่างเดียว
ยกตัวอย่างอักษรละติน หรือ a-z (Latin Script) ซึ่งเป็นอักษรที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในโลก ใช้เขียนภาษาต่างๆ มากมาย โดยเฉพาะภาษาในยุโรป [4] แต่ทุกภาษาก็ล้วนมีระบบของตัวเองในการสะกดคำและการออกเสียง เช่น ตัว r ในภาษาอังกฤษเป็นเสียงห่อลิ้น ภาษาฝรั่งเศสเป็นเสียงขากเสลด ภาษาสเปนเป็นเสียงรัวลิ้น หรือที่แปลกๆหน่อยก็ภาษาจีนกลางที่ใช้ r แทนเสียงอะไรก็ไม่รู้ (มันคล้ายเสียง z ในภาษาอังกฤษที่ต้องห่อลิ้น)
อักษรละตินมันก้าวข้ามความเป็นเจ้าของ ก้าวข้ามการผูกขาดโดยกลุ่มผู้ใช้ภาษาใดภาษาหนึ่งไปแล้ว
ทีนี้มันขึ้นก็อยู่กับความใจกว้างของผู้ใช้ภาษากรุงเทพแล้วล่ะว่า จะยอมให้ภาษาถิ่นอื่นๆ ใช้อักษรไทยในระบบของตัวเองหรือเปล่า
2. ถึงภาษากรุงเทพจะเป็นภาษาราชการ แต่ไม่ใช่ทุกคนจะพูดภาษานี้ในชีวิตประจำวัน
ยกตัวอย่างป้าร้านโจ๊กแถวออฟฟิศ จะถามเราทุกวันว่า "ไซไคบอค่ะ" (ใส่ไข่ไหมคะ) คือถึงแม้ว่านี่จะลูกครึ่งอีสาน แต่หน้าจีนพอที่จะไปวัดพระแก้วแล้วโดนถามว่าคนไทยมั้ย ไม่ใช่ว่าป้าแกรู้ว่าเราพูดอีสานได้ เพราะไม่เคยพูดอีสานกับป้า แต่เพราะป้าพูดภาษากรุงเทพไม่ได้ ฟังได้อย่างเดียว และไม่มีเหตุผลที่ป้าจะพูดอีสานกับเจ๊กชนชั้นพนักงานออฟฟิศในกรุงเทพ เพราะหากป้าแกพูดกรุงเทพได้ก็คงพูดไปแล้ว
การที่เขาพูดไม่ได้ ทำให้เขาไม่รู้ว่าจะสะกด "นะคะ" ให้ถูกได้อย่างไร ก็ภาษาบ้านเขาใช้ "ค่ะ" มาตลอด
และคนอีสานไม่ได้พูด "นะคะ" แต่พูดว่า "เด้อค่ะ"
อ้างอิง:
[1]https://www.facebook.com/…/a.154972285201…/2078345595816976/
[2]https://www.facebook.com/…/a.809874489118…/1115088018597606/
[3]http://music.sanook.com/…/s…/Be_yumzpmco4DVOmGyqJZQ==/lyric/
[4]https://en.wikipedia.org/wiki/Spread_of_the_Latin_script
https://www.facebook.com/k.seehawallop/posts/2519823864698111