เรือนไทย

General Category => หน้าต่างโลก => ข้อความที่เริ่มโดย: han_bing ที่ 16 ก.พ. 12, 07:13



กระทู้: การแต่งโคลงคู่แบบจีน (对联:diu lian)
เริ่มกระทู้โดย: han_bing ที่ 16 ก.พ. 12, 07:13
ยามเราไปตามวัดวาอารามหรือสถานที่สำคัญต่างๆในประเทศจีน เรามักจะเจอแผ่นกระดาษ แผ่นไม้ หรือแผ่นหินสลักเป็นอักษรเป็นแถวลงมา โดยประดับไว้คู่กัน

กระทั่งบางทีไม่ได้ประดับตามอาคาร แต่นำมาเป็นแผ่นไว้ในปากสิงโตเวลาเชิด และปล่อยลงมาพร้อมๆก็ยังมี

ตัวอักษรอาจมีได้ตั้งแต่ ๒ ตัวขึ้นไป โดยมากนิยมเขียนยาวสุด ๗ ตัว แต่หากจะอยากเขียนให้ยาวกว่านั้นอีกก็ได้

ตัวแผ่นอักษรคู่นี้ ภาษาจีนเรียกว่า "ตุ้ยเหลียน" (对联:dui lian) แปลความหมายตรงตัวว่า "สัมผัสต้องกัน" นิยมใช้เขียนประดับตามสถานที่ต่างๆ ยามมีเทศการมักมีการนำโคลงคู่ดังกล่าวมาประดับประดาตามประตูทางเข้าบ้านเรือน ทั้งนี้เวลาอ่าน จะอ่านจากขวามาด้านซ้าย และหากมีประดับไว้หลายคู่ ให้อ่านคู่ที่อยู่ในสุด แล้วค่อยๆอ่านคู่นอกออกไป

เหมือนเราเขียน ก ข ค ง จ ฉ เวลาอ่าน ให้อ่านคู่ ค และ ง ก่อน หลังจากนั้นจึงอ่านคู่ ข และ จ กับ ก และ ฉ เป็นลำดับ

หากท่านใดนึกโคลงคู่ตามไม่ออก คิดว่าท่านทั้งหลายคงได้ยินประโยคที่ว่า "ซินเจียยู่อี่ ซินนี้ฮวดไช้" (新正如意   新年发财) ที่เป็นคำอวยพรในวัดตรุษจีนที่คนไทยนิยมพูดกัน ประโยคดังกล่าวเป็นโคลงคู่บทหนึ่งนั้นเอง หมายความว่า “เดือนใหม่คิดสิ่งใดจงสมปรารถนา ปีใหม่ทรัพย์จงเพิ่มพูนหนักหนา”

 ภาพโคลงคู่ประดับไว้ตามอาคารต่างๆ


กระทู้: การแต่งโคลงคู่แบบจีน (对联:diu lian)
เริ่มกระทู้โดย: han_bing ที่ 16 ก.พ. 12, 07:16
การประดับโคลงคู่ไว้ตามหน้าบ้านเรือน และไว้ตามจุดต่างๆ อาทิ ปากสิงโตที่กำลังเชิดอยู่


กระทู้: การแต่งโคลงคู่แบบจีน (对联:diu lian)
เริ่มกระทู้โดย: han_bing ที่ 16 ก.พ. 12, 07:17
ตัวอย่างโคลงคู่สำหรับวันปีใหม่


กระทู้: การแต่งโคลงคู่แบบจีน (对联:diu lian)
เริ่มกระทู้โดย: han_bing ที่ 16 ก.พ. 12, 07:28
ลักษณะพิเศษของการแต่งโคลงคู่นี้ ลักษณะการแต่งนอกจากความหมายของโคลงแต่ละวรรค และเสียงต้องสัมผัสเหมาะกันแล้ว ในคำทั้งหมดเจ็ดคำของแต่ละวรรค จะต้องคู่กัน คือ ถ้าเป็นคำนาม คำของโคลงถัดไปต้องเป็นคำนามด้วย หากเป็นคำกริยา คำถัดไปต้องเป็นคำกริยา และความหมายควรจะพ้องกัน

ตัวอย่างเช่นโคลงว่า

玉露常凝萱草翠;金风运送桂花香。

(yu lu chang ning xuan cao cui; jin feng yun song gui hua kai)

หากแปลความหมายตรงๆจะได้ดังนี้

“น้ำค้างหยกเกาะแข็งตัวบนดอกลิลลี่สีเขียว   ลมทองคำนำพากลิ่นหอมของดอกกุยฮัว”

หากเรานำมาเทียบกัน โดยใช้ไวยากรณ์จีนจะเห็นได้ว่า คำแต่ละคำจำทำหน้าที่ทางไวยากรณ์เหมือนกัน จะอยู่คู่กัน ได้แก่

๑.   玉露 น้ำค้างหยก คู่กับ 金风 ลมทองคำ ทั้งคู่เป็นคำนามเหมือนกัน และมีความหายถึงสภาพธรรมชาติเหมือนกัน

๒.   常凝 เกาะแข็ง คู่กับ 运送 นำพา ทั้งคู่เป็นคำกริยาเหมือนกัน เป็นคำกริยาบ่งการกระทำต่างๆเช่นกัน

๓.    萱草ดอกลิลลี่ คู่กับ 桂花 ดอกกุยฮัว ทั้งคู่เป็นคำนามเหมือนกัน และบ่งถึงดอกไม้เหมือนกัน

๔.   翠 สีเขียว คู่กับ香 กลิ่นหอม ทั้งคู่เป็นคำวิเศษณ์ขยายคำนามเหมือนกัน

ทั้งนี้หากจะเขียนเป็นแถวลงมาตามธรรมเนียมเดิม จะต้องเขียนจากด้านขวา ค่อยมาด้านซ้าย

โคลงคู่บทนี้เป็นโคลงอวยพรแก่มารดา แต่ภายในโคลงไม่ได้กล่าวถึงมารดา ตลอดจนอวยพรมารดาไว้เลย ทั้งนี้เพราะว่าผู้แต่งใช้ความเปรียบในการบรรยาย กล่าวคือ ดอกซวนฉาว หรือดอกลิลลี่เสือ ในวัฒนธรรมจีนหมายถึงความรักของมารดา และยังเป็นดอกไม้แทนมารดา เหมือนกับดอกมะลิเป็นตัวแทนของแม่ในประเทศไทย การกล่าวถึงดอกซวนฉาวที่ต้องน้ำค้าง เปรียบถึงมารดา

ส่วนการอวยพรนั้นใช้ดอกกุยฮัว หรือดอกแรดไม้เป็นตัวเปรียบ  เพราะตามวัฒนธรรมจีนถือว่า การทีดอกกุยฮัวบาน แสดงถึงความสุขความเจริญเริ่มต้น ในโคลงที่กล่าวถึงสายลมที่พัดกลิ่นหอมของดอกกุยฮัว ย่อมหมายถึงความสุขความเจริญได้บังเกิดขึ้น

ดังนั้นความหมายของโคลงคือ อวยพรให้มารดามีความสุขความสดชื่นตลอดกาลนั้นเอง

ภาพดอกซวนฉาว 萱草:xuan cao


กระทู้: การแต่งโคลงคู่แบบจีน (对联:diu lian)
เริ่มกระทู้โดย: han_bing ที่ 16 ก.พ. 12, 07:37
หากจะให้แปลโคลงคู่นี้เป็นไทย ข้าพเจ้าแปลสั้นๆรู้สึกไม่ค่อยได้รสกวีเท่าไร ขอแปลเป็นกลอนแปดดังนี้

玉露常凝萱草翠;金风运送桂花香。

น้ำค้างน้อยพลอยแสงหนึ่งแสงหยก   
น้ำค้างตกยอดบุปผาส่องแสงใส
จับตัวรวมดังแก้วแผ้วนวลใย         
เย็นดวงใจให้ยิ่งทั้งอินทรีย์

สายลมอ่อนรวยรื่นชื่นพัดโรย      
เมฆโบกโบยเหนือฟ้าจำรัสสี
เมฆสะท้อนต้องแสงพระสุรีย์         
รัศมีดั่งสุวรรณอันอำไพ
      
กลิ่นดอกไม้หวานชื่นทั่วอากาศ   
หอมวิลาศรื่นจิตพิสมัย
ลมแผ่วพากลิ่นล่องลอยทั่วไป      
สุขฤทัยเกินกล่าวด้วยวาจา

ขอวันเกิดมารดรในปีนี้      
ให้เปรมปรีย์ศรีสุขเป็นหนักหนา
สิ่งใดร้ายอย่าพ้องต้องกายา         
ปวงโรคาพินาศบำราศคลาย
      
ขอเทวัญรักษะแม่ให้ชื่น      
เกษมรื่นเริงจิตมิรู้หาย
เจริญยิ่งยอดยศบ่รู้วาย         
บ่รู้กลายแสนสันต์นิรันดร์เอยฯ

โคลงคู่ภาษาจีนนี้ข้าพเจ้าคัดลอกมา แต่การแปลและแต่งเป็นภาษาไทยข้าพเจ้าแปลและแต่งเอง

เนื่องด้วยวันนี้ที่ข้าพเจ้าเขียนเรื่องนี้ เป็นวันที่ ๑๖ กุมภาพันธ์ บทความนี้และกลอนบทที่แปลจากโคลงข้าพเจ้าขอมอบเป็นของขวัญวันเกิดให้แม่ของข้าพเจ้าด้วย

สุขสันต์วันเกิดนะแม่นะ

生日快乐我母亲韩春兰

真是爱你,自你的小孩子,韩冰

ภาพดอกกุยฮัว (桂花: gui hua)


กระทู้: การแต่งโคลงคู่แบบจีน (对联:diu lian)
เริ่มกระทู้โดย: han_bing ที่ 16 ก.พ. 12, 07:38
ภาพวาดดอกไม้ทั้งสองในลักษณะอื่นๆ


กระทู้: การแต่งโคลงคู่แบบจีน (对联:diu lian)
เริ่มกระทู้โดย: han_bing ที่ 16 ก.พ. 12, 07:47
ภาพเครื่องกระเบื้องวาดลายเป็นรูปดอกซวนฉาว


กระทู้: การแต่งโคลงคู่แบบจีน (对联:diu lian)
เริ่มกระทู้โดย: han_bing ที่ 16 ก.พ. 12, 07:49
ภาพการแกะสลักตราประทับเป็นรูปดอกกุยฮัว ดอกโบตั๋น ส้มโอมือ องุ่นและผลทับทิม (หรือผลท้อไม่แน่ใจมองไม่ชัด)


กระทู้: การแต่งโคลงคู่แบบจีน (对联:diu lian)
เริ่มกระทู้โดย: บัวรัศมี สีทอง ที่ 16 ก.พ. 12, 10:33
ขอบใจมากลูก  ของขวัญที่ดีเลิศประเสริฐสุดของแม่คือ ลูกเป็นคนดีของสังคมครับ