เรือนไทย

ท่านผู้ไดมีรูปถ่ายวัดภุมรินทร์ราชปักษี(ปัจจุบันรวมกับวัดดุสิดารามราชวรวิหาร) ในสมัยที่ยังไม่ทรุดโทรม รวมทั้งภาพวาดจิตรกรรมฝาผนังภายในพระอุโบสถ ผมอยากได้เพื่อประกอบการบูรณะวัด ผมเป็นกรรมการพัฒนาวัดดุสิดาราม พระเทพสิทธิมุนี ท่านเจ้าอาวาสองค์ปัจจุบันมีพระดำริที่จะบูรณะวัดภุมริน และจะเปิดให้พุทธศาสนิกชนเข้าสักการะ

ธาตรี เตชะพิมานวงศ์
081-8187905
02-7457014
tkcco@truemail.co.th

จำได้ว่าวัดภุมรินทร์กับวัดดุสิตายุบรวมกันในสมัยรัชกาลที่ 6
โดยพระดำริของสมเด็จกรมพระยาวชิรญาณวโรรส

เรื่องภาพถ่าย ไม่แน่ใจจริงๆ ว่าในสมัยนั้นมีใครได้ถ่ายรูปเก็บไว้บ้างหรือไม่
ถ้ามี ก็น่าจะอยู่ในหอจดหมายเหตุแห่งชาติ (ห้องบุรฉัตร ชั้น 2)

ส่วนสมัยหลังๆ อาจารย์ น. ณ ปากน้ำท่านก็คงถ่ายไว้เหมือนกันในคราวสำรวจวัดแถวฝั่งธนบุรี
รูปถ่ายคงอยู่กับศูนย์ข้อมูลเมืองโบราณ บ้านพานถม ราชดำเนินครับ

ขอคัดลอกข้อความจากเวปไซต์ของกรุงเทพธุรกิจ คอลัมน์ Lifestyle:ศิลปวัฒนธรรม วันที่ ๑๑ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๓ บางส่วนที่กล่าวถึงวัดภุมรินทร์ราชปักษี ดังนี้

"เริ่มจาก 'วัดภุมรินราชปักษี' เป็นวัดที่ยุบรวมกันกับวัดดุสิดารามแล้วในปัจจุบัน สาเหตุที่ร้างเพราะว่าเหลือพระจำพรรษาอยู่รูปเดียว ปรากฏบนแผนที่กรุงเทพเมื่อประมาณ 100 ปีมาแล้ว พ.ศ.2453 บริเวณนี้คือปากคลองบางกอกน้อย หรือสะพานปิ่นเกล้าในปัจจุบัน ยังมีป้ายชื่อของวัดภุมรินทร์อยู่ทางทิศเหนือของวัดดุสิดารามหลังจากถูกยุบไปในรัชกาลที่ 6 สภาพในปัจจุบันเป็นวัดร้างที่สมบูรณ์ท่าสุดที่เท่าที่ไปสำรวจมา สันนิษฐานได้ว่าอาจเก่ากว่าสมัยกรุงเทพฯ ที่ด้านหลังของวิหารมีพระพุทธรูปประทับยืนขนาดใหญ่ประดิษฐานอยู่ ที่สำคัญคือส่วนหน้าบันมีลายปูนปั้นที่เป็นพระนารายณ์ทรงครุฑอยู่ด้านบนส่วนด้านล่างจะเป็นรูปนกยูงซึ่งอาจเป็นที่มาของชื่อวัดนี้ก็ได้

 ใกล้ๆ กันมีอีกวัดที่มีประวัติว่าถูกรวมกับวัดดุสิดาราม แต่จากเอกสารบอกว่าไม่เหลือหลักฐานอะไรเลย เนื่องจากภัยจากสงครามโลกครั้งที่ 2 นั่นคือ 'วัดน้อยทองอยู่' ไม่ปรากฎประวัติการก่อสร้าง สันนิษฐานว่าอาจสร้างสมัยรัตนโกสินทร์นี่เอง ยังหลงเหลือยอดเจดีย์และพระพุทธรูปประดิษฐานอยู่ แต่ถูกล้อมด้วยบ้านเรือนและอู่รถเมล์สาย 81 ทำให้สังเกตเห็นได้ยาก "

ผมมีภาพถ่ายของวิหารที่กล่าวถึง ได้ถ่ายไว้เมื่อปีที่แล้ว โดยที่วิหารนี้ได้เห็นมากว่า ๒๐ ปี ทุกครั้งที่นั่งรถข้ามสะพานสมเด็จพระปิ่นเกล้า และเข้าใจว่าเป็นวัดดุสิดาราม ตั้งแต่ยังไม่มีการบูรณะซ่อมแซมโครงสร้างส่วนบนของวิหาร จนกระทั่งมีการซ่อมแซมไปแล้วเมื่อเกือบจะสิบปีแล้วกระมัง

วิหารมีอยู่ ๒ หลัง ตรงกลางเป็นที่โล่ง ปัจจุบันใช้เป็นที่จอดรถ

"... ที่ด้านหลังของวิหารมีพระพุทธรูปประทับยืนขนาดใหญ่ประดิษฐานอยู่ ที่สำคัญคือส่วนหน้าบันมีลายปูนปั้นที่เป็นพระนารายณ์ทรงครุฑอยู่ด้านบนส่วนด้านล่างจะเป็นรูปนกยูงซึ่งอาจเป็นที่มาของชื่อวัดนี้ก็ได้ ..."

บนหน้าบันของวิหารหลังนอกยังคงมีลายปูนปั้นฯ ตามคำบรรยาย แต่วิหารหลังในไม่มีลายปูนปั้นบนหน้าบันแล้ว (จะหายไปเนื่องจากการบูรณะหรือเพราะว่าปูนปั้นเดิมกะเทาะไปจนหมดแล้ว ??)
แต่ด้านหลังวิหารหลังในยังคงมีพระพุทธรูปประทับยืนประดิษฐานอยู่ แต่ด้านหลังวิหารมีสิ่งก่อสร้างไปปลูกเกือบประชิดตัววิหาร ทำให้ผมเข้าไปถ่ายภาพด้านตรงไม่ได้ และแสงไม่พอด้วย

ระหว่างวิหารทั้งสองหลัง มีอาคารไม้ปลูกอยู่ในสระน้ำ น่าจะเป็น "หอไตร" กระมัง ??

ขออภัยด้วยครับที่ผมเรียก "พระอุโบสถ" ว่า "วิหารหลังนอก"

สำหรับภาพจิตรกรรมภายในพระอุโบสถ วันนั้นผมชะโงกเข้าไปดูภายในแล้วเศร้าใจ สภาพภายในสกปรกรกรุงรัง ตอนนั้นยังคิดว่าทางวัดปล่อยปละละเลยให้พวก "สิงห์ชาวยา" เข้าไปใช้สถานที่นี้เสพยาเสพติดกันอย่างสบายอารมณ์

จะถ่ายภาพภายในก็ไม่ได้ เพราะมีแสงน้อยมาก กล้องถ่ายภาพของผมเป็นกล้องป๊อกแป๊กแบบตามใจผู้ถ่ายครับ ตั้งที่ AUTO อย่างดียว

ก็เพิ่งสังเกตเห็น ว่าประตูพระอุโบสถอยู่ทางด้านข้าง ...

ขณะที่ประตูวิหารอยู่ทางด้านหน้า (ด้านทิศตะวันออก หันเข้าแม่น้ำเจ้าพระยา)

เพิ่มเติม -

ครั้นถึงคืนวันที่ ๕ มีนาคม พ.ศ.๒๔๘๘ พระอารามนี้(หมายถึงวัดดุสิตาราม)และวัดน้อยทองอยู่ ได้ประสบภัยทางอากาศในสมัยสงคราม ถูกทั้งระเบิดเพลิงและระเบิดทำลายทรัพย์สินของพระอารามเสียหายเกือบหมด มีสิ่งที่ยังเหลืออยู่ คือ พระอุโบสถพร้อมทั้งพระระเบียง ศาลาคู่หน้าพระอุโบสถ กุฏิด้านเหนือพระอุโบสถ ๓ หลัง ครัว ๑ หลัง ซึ่งสร้างขึ้นในสมัยพระวิเชียรมุนีปกครอง หอระฆัง ๑ หอ เสาคอนกรีตสะพานท่าน้ำ แต่ไม่เรียบร้อยชำรุดบ้างเสียหายไปบ้าง ส่วนทรัพย์สินของวัดน้อยทองอยู่ เสียหายหมดทั้งวัด คงเหลือแต่กำแพงพระอุโบสถเท่านั้น ในระยะหลัง เมื่อสงครามสงบแล้ว พระประสิทธิวีริยคุณ ได้ยื่นหนังสือขอรวมวัดน้อยทองอยู่เข้ากับวัดดุสิดารามต่อทางการคณะสงฆ์ และได้รับอนุมัติจากทางการให้รวมได้ ...

ขอบพระคุณข้อมูลของลุงไก่และคุณ ART47 ผมมีโอกาสได้เปิดพระอุโบสถและพระวิหาร โดยรวมสภาพของภาพจิตรกรรมฝาผนังไม่ได้เสียหายมาก พระประธานเสียหายและส่วนฐานชุกชีเสียหายมาก พระอัครสาวกทั้ง 2 พระองค์เสียหายทั้งหมด ดังภาพถ่ายที่แนบมา ท่านผู้ไดมีภาพหน้าบันว่าเดิมมีเสากี่ต้นและลายปูนปั้นเป็นอย่างไร ช่วยส่งให้ด้วยครับ เพราะกรรมการพัฒนาวัดกำลังทำเรื่องเสนอกรมศิลปเพื่อบูรณะครับ

ส่งรูปเพิ่มเติมครับ

รูปเพิ่มเติม

รูปผนังด้านข้าง

โห... งามเหมือนกันนะครับ
หลังพระประธานเป็นรูปเขียนเรื่องพระพุทธเจ้าเสด็จลงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์
ด้านข้างเป็นเทพชุมนุม

ยุคสมัยไม่แน่ชัด

นับว่าเป็นข่าวดีที่ทางวัดมีความประสงค์จะบูรณะวัดภุมรินทร์ราชปักษี ประวัติวัคนั้นไม่มีที่ใดระบุไว้อย่างชัดแจ้งได้แต่สันนิษฐานจากสภาพสถาปัตยกรรมที่พบปรากฏในปัจจุบัน ตัวพระอุโบสถและวิหารที่ทำฐานแอ่นโค้งแบบท้องสำเภา ว่าเป็นสมัยอยุธยาตอนปลาย แต่ถ้าพินิจพิเคราะห์ จากทำเลที่ตั้งในย่านฝังธนใกล้เคียงกันที่ใกล้ที่สุดคือวัดดุสิตารามเองซึ่งสร้างสมัยรัชกาลที่1(สถาปัตยกรรมที่พบในปัจจุบัน) วัดสุวรรณาราม (วัดทอง)สมัยร.1เช่นเดียวกัน วัดภุมรินทร์น่าจะสร้างในสมัยรัชกาลที่1เช่นเดียวกันฃึ่งก็ยังนิยมคติทำฐานพระอุโบสถเป็นท้องสำเภาอยุ่เพราะช่างก็คงตกทอดมาแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา และอีกประเด็นนึงถ้าเป็นสมัยอยุธยาแล้วพระอุโบสถไม่นิยมเจะช้องหน้าต่างจำนวนมากอย่างเช่นที่วัดภุมรินทร์ฯนี้ ส่วนประกอบของสถาปัตยกรรมอย่างคันทวยก็เป็นคันทวยอย่างสมัยร.1เหมือนที่วัดดุสิตเป๊ะ(ดูรูปประกอบ) ส่วนแต่เดิมเมื่อครั้งมีวัดครั้งแรก อาจมีมาแต่สมัยอยุธยาเช่นวัดดุสิตอันนี้น่าจะเป็นตามนั้น สำหรับจิตรกรรมในพระอุโบสถและลวดลายประดับตกแต่งหน้าบันคงมาบูรณะสมัยรัชกาลที่3ต่อเนื่องมาถึงสมัยรัชกาลที่4ค่อนข้างแน่นอนโดยเฉพาะจิตรกรรมฝาปผนังชัดเจนว่าเป็นสมัยร.3แต่คติการเขียนด้านหลังพระประธานป็นพระพุทธเจ้าเปิดโลก ส่วนด้านหน้าพระประธานเข้าใจว่าเป็นเมือง...?นึกไม่ออกแทนที่จะเป็นมารผจญและไตรภูมิก็เป็นแบบที่นิยมช่วงปลายร.ต่อร.4
ตัวผมเองได้เคยเข้าไปถ่ายภาพวัดนี้เมื่อครั้งเรียนที่โรงเรียนเพาะช่างเมื่อปี2527 แต่ถ่ายไม่ได้เลยเพราะมีค้างคาวอยู่เต็มและกองมูลค้างคาวอยู่เต็มไปหมด เหม็นจนทนไม่ได้ ครั้นปัจจุบันเข้าไปถ่ายรูปที่วัดดุสิตารามล่าสุดเมื่อ 19มิ.ย.52ก็ได้แต่ถายภาพภายนอกมาและมองลอดช่องไปถ่ายจิตรกรรมมาได้บางส่วนจึงขอนำเสนอดังนี้ครับ(รูปแรกภาพถ่ายทางอากาศของวิลเลี่ยมฮันท์ บริเวณวัดดุสิดารามเห็นวัดภุมรินราชปักษีทางทิศใต้มุมขวาบน เห็นแต่โบสถ์วิหารถูกต้นไม้บัง )

ภาพเปรียบเทียบคันทวยวัดดุสิตรูป1กับวัดภุมรินทร์รูป2

หากทางวัดมีความประสงค์จะให้กรมศิลป์บูรณะ ผมขอออกความเห็นว่า ควรจะพิจารณาว่าทางกรมศิลป์จะมอบหมายให้ใครทำ เพราะระบบราชการปัจจุบันเป็นระบบประมูลงาน เมื่อรับงานแล้วเอาไปให้ผู้รับเหมาประมูลไปทำต่อ ขาดทั้งนักวิชาการ นักประวัติศาสตร์ศิลป นักศิลปะและช่างศิลปที่ชำนาญงาน การบูรณะเชิงอนุรักษ์ก็จะกลายเป็นการทำลายของเก่าเหมือนที่เป็นอยู่หลายๆวัดในปัจจุบัน ผมละเป็นห่วงจริงๆ

น. ณ ปากน้ำ ได้เขียนเรื่องของวัดดุสิตารามไว้ในหนังสือ "ศิลปกรรมในบางกอก" ฉบับพิมพ์ พ.ศ. ๒๕๑๔ ว่า "... วัดดุสิดาราม เป็นวัดโบราณเก่าแก่มีมาแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา

... หลักฐานว่าวัดนี้เป็นวัดเก่ามีอยู่ที่พระวิหารเล็กหลังวัด ๒ หลัง ซึ่งบัดนี้ถูกถนนผ่ากลางตัดแยกให้ห่างจากบริเวณวัดเสียแล้ว ทรวดทรงเป็นสถาปัตยกรรมสมัยอยุธยาตอนต้น คือมีเสากลมและบัวหัวเสาเป็นบัวกลุ่ม อันสถาปัตยกรรมแบบนี้เป็นที่นิยมกันในสมัยปลายของอยุธยาตอนต้น เพราะสมัยต่อมาได้เปลี่ยนแปลงหันมานิยมใช้เสาเหลี่ยมย่อมุม ๑๒ และบัวหัวเสาเป็นบัวกลีบยาว สถาปัตยกรรมแบบนี้ยังเห็นอยู่อีกแห่งหนึ่งในธนบุรี ที่วัดราชคฤห์ และยังมีอีกบ้างตามวัดในสวนลึก

ส่วนพระอุโบสถนั้นเป็นแบบแผนรัชกาลที่ ๑ ทุกอย่าง แต่มีเพิงยื่นออกด้านหน้า ใช้เสาสี่เหลี่ยม แสดงว่ามาปฏิสังขรณ์ในสมัยรัชกาลที่สามอีกครั้งหนึ่ง ตามประวัติกล่าวว่าสมเด็จเจ้าฟ้ากรมหลวงคิรีสุนทรเทพ พระราชธิดาในชกาลทีหนึ่งทรงสถาปนาพระอารามนี้ ต่อมาสมัยรัชกาลที่สอง กรมพระราชวังบวรมหาเสนานุรักษ์ทรงสร้างและปฏิสังขรณอีกครั้งหนึ่ง ครั้นปฏิสังขรณ์เสร็จจึงได้พระราชทานนามเสียใหม่ว่า วัดดุสิดาราม

...

ภาพเขียนวัดนี้เป็นที่เลื่องลือว่าภาพนรกผนังหลังพระประธาน เขียนได้งามมีชีวิตจิตใจแบบนรกแท้ๆ ไม่มีแห่งใดสู้ และภาพพระทวารบาลก็น่าชมเช่นกัน ส่วนที่พระระเบียงซึ่งประดิษฐานพระยืนปางรำพึงเป็นระยะนั้น ระหว่างช่อง เขียนภาพพระยืนและนั่งกรรมฐานสลับกันไป ฉากหลังเขียนภูเขาและต้นไม้ เส้นสวยงามเหมือนกัน แต่ส่วนใหญ่ลบเลือนหมดแล้ว

ภาพเขียนยังมีอีกที่วิหารเล็กสองหลังทางหลังวัด เฉพาะวิหารซึ่งประดิษฐานพระพุทธรูปปูนปั้นปางมารวิชัยสมัยอยุธยานั้น ฝีมือเขียนบนผนังสมัยรัชกาลที่ ๓ ภาพผนังด้านหลังปางเสด็จจากดาวดึงส์ ผนังด้านข้างรูปเทพชุมนุม ๓ แถวข้างล่าง ระหว่างหน้าต่างเขียนเรื่องทศชาติชาดก ฝีมือช่างหลวงงามมาก"

นอกจากนี้ น. ณ ปากน้ำ ยังเขียนคำตำหนิไว้อีกว่า "ส่วนวิหารด้านทิศเหนือซึ่งเคยประดิษฐานพระยืน คือมีร่องรอยเจาะซุ้มไว้พระยืนบนผนังหลัง เขียนภาพประดับซุ้มเป็นลายเปลวก้อนเมฆและต้นไม้ และผนังด้านหน้าเขียนมารผจญ เป็นงานที่ดี น่าจะทะนุถนอมรักษาอย่างดีที่สุด แต่ทางวัดไม่อินังชังขอบ ปล่อยให้หลังคารั่ว น้ำฝนไหลลงมาทำลายรูปเขียนทุกวัน น่าเศร้าใจเหลือประมาณ ทางกรมศาสนาก็ไม่เคยเหลียวแลที่จะบำรุงรักษาสมบัติของพระศาสนาอันล้ำค่าไว้ จึงปล่อยเป็นวิหารร้างไว้อย่างนั้น ทั้งๆ ที่ไม่ชำรุดมากนัก เพียงมุงหลังคาเสียใหม่แล้วซ่อแซมกับปรับพื้นบางส่วน ..."

หมายเหตุ - ผมไม่มีความรู้ทางด้านศิลปะนะครับ ไม่อาจวิจารณ์อะไรได้ พบเห็นข้อความหรือภาพใดที่เกี่ยวข้อง ก็สำเนาข้อความและภาพมาร่วมรายการเท่านั้นครับ

หน้าบันรูปนกยูงอยู่ส่วนใต้องค๋นารายณ์ทรงสุบรรณอันเป็นชื่อที่มาของวัดตามที่สันนิษฐานกัน(สวัสดีครับคุณลุงหลวงไก่ สบายดีนะครับ ส่วนผมไม่สบายครับ คงไม่ต้องบอกว่าเรื่องอะไร) ข้อมูลคุณของอาจารย์ น. ถ้าจำไมผิดจะตั้งแต่ปี2516แล้วมั๊งครับ

ช่วยแทรกแผนที่สมัยรัชกาลที่ ๕ ให้ชมว่าพื้นที่บริเวณวัดดุสิตาราม มีวัดที่ใกล้ติดกันอยู่ด้วยกันถึง ๔ วัด

๑. วัดน้อยทองอยู่
๒. วัดดุสิตาราม
๓. วัดภุมรินทร์ราชปักษี
๔. วัดใหม่ใน xxx

วัดน้อยทองอยู่ ตั้งรั้วติดกับวัดดุสิตาราม ด้านหลังลึกเข้าไปเป็นวัดภุมรินทร์ราชปักษี ส่วนวัดใหม่ใน xxx มีพื้นที่วัดกว้างพอสมควร ปัจจุบันคงเป็นที่ตั้งของสะพานพระปิ่นเกล้า

ภาพจิตรกรรมฝาผนังบางส่วนในระหว่างช่องหน้าต่างนั้น ไม่น่าจะใช่ทศชาติชาดกทั้งหมด ดูจากรูปนี้ยิ่งไม่น่าจะใช่เลย อาจเป็นพุทธประวัติบางตอนผสมกับทศชาติ ต้องเข้าไปดูของจริงอีกทีอันนี้ไม่ยืนยัน ส่วนด้านบนเทพชุมนุมแน่นอน ดูลักษณะตัวภาพบอกได้เลยว่าฝีมือระดับช่างหลวงร.3

ด้านหลังพระอุโบสถยังปรากฎลวดลายหน้าบันประดับกระจกสีอันงดงามหลงเหลืออยู้เป็นภาพนารายณ์ทรงสุบรรณ ซึ้งถ้าจะบูรณะ จะหาช่างใดทำได้เทียบของเดิมคงไม่มีทางจะเป็นไปได้เลย เพราะช่างหลวงตอนนี้เราไม่มีแล้วมีแต่ช่างเถอะ อีกทั้งประยืนปางห้ามญาติอันงดงามอีกองค์ช่างมีพระพักตร์ที่เมตตาสงบน่เลื่อมใสศรัทธา ถ้าบูรณะมั่วๆมาคงเสียดายแย่

รูปผิดซะงั้น นี่ครับหน้าบันประดับกระจกที่เหลืออีกอันนึงน่าจะเป็นของวิหาร ด้านหลังก็ยังพอหลงเหลืออยู่บ้าง สังเกตลายเครือเถารูปดอกพุตตาลประกอบหน้าบันเป็นแบบที่นิยมทำในสมัยรัชกาลที่3ค่อนข้างชัดเจน แต่ชอบนารายณ์ทรงครุฑที่นี่มากงามจริงๆ ขอจบการโพสต์แต่เพียงเท่านี้ ว่าแต่มวลหมู่สมาชิกชมรมไปไหนหมด พอหัวหน้าหาย ลูกน้องเลยหายตาม มาช่วยกันหน่อยเร็ว ต่อลมหายใจศิลปะไทยกันหน่อย

มีภาพมาฝากคุณ Thatri และคุณ jean1966 ผมเข้าใจว่าเป็นภาพพระวิหารก่อนการบูรณะ
ภาพอาจจะไม่ชัดนัก เพราะผมขยายจากภาพต้นฉบับที่เล็กไปหน่อย

ภาพทวารบาลนั้นไม่ใช่ของวัดภุมรินทร์ครับ เป็นของวัดดุสิตาราม

ขอขอบพระคุณผู้ที่ให้ข้อมูลทุกท่าน ผมไม่มีความรู้เรื่องศิลปโบราณมาก่อนเลย พื้นฐานเป็นวิศวกร ปัจจุบันทำธุรกิจ เดิมไม่เคยสนใจศาสนา จนได้เข้าปฎิบัติธรรม และได้รู้จักท่านพระราชวรมุณี (ปัจจุบันพระเทพสิทธิมุนี เจ้าอาวาสวัดดุสิดาราม)เป็นพระสุปะฏิปันโน สมควรแก่การกราบไหว้ หลังจากท่านได้รับพระบัญชาแต่งตั้งเป็นเจ้าอาวาสปี 2553 ได้เริ่มบูรณะพระปรธธานในโบสถ์ พระวิหารรอบพระอุโบสถพระอารามหลวงวัดดุสิดาราม คาดว่าจะเสร็จประมาณปลายปีนี้ หรือต้นปีหน้า ก่อนบูรณะพระพุทธรูปยืน 64 องค์เสียหายเกือบหมด,ภาพวาดจิตรกรรมฝาผนังเสียหายเกือบทั้งหมด,หลังคารั่ว และปลวกกินเสาและไม้ระแนงหลังคาบางส่วน อัฐิได้ฐานพระย้ายออกทั้งหมดไปอยู่ที่จัดให้ใหม่ โดยได้รับการอนุมัติจากกรมศิลป์ ทางวัดหาช่างและเงินทุนจากเงินทำบุญทั้งหมด อาจารย์สุวรรณเป็นผู้ซ่อมพระพุทธรูป,ภาพวาดฝาผนัง และซ่อมผนังโดยใช้ปูนตำแบบโบราณ ทางวัดเปิดให้ผู้มีจิตศรัทธามาร่วมทำบุญบูรณะ/ซ่อมแซมพระวิหารได้
นอกจากนี้ท่านพระเทพสิทธิมุนีเห็นว่าพระอุโบสถและพระวิหารวัดภุมรินราชปักษี ควรจะได้รับการบูรณะและเปิดให้พุทธศาสนิกชนและผู้สนใจเข้าสักการะและชมได้ หลังจากปิดมาไม่ต่ำกว่า 30 ปี จึงแต่งตั้งกรรมการพัฒนาวัดขึ้นมา โดยผมเป็นประธานกรรมการ มีหน้าที่ความรับผิดชอบ งานบูรณะโบราณสถานและงานวิปัสสนา
1-งานบูรณะพระอุโบสถและพระวิหารวัดภุมรินราชปักษี ผมได้ติดต่อ หจก.บูรณาไท มาประเมินราคาและเสนอแบบ เพื่อขออนุมัตกรมศิลป์ในการบูรณะ โดยส่วนตัวผมไม่รู้จักบูรณาไท ได้รับคำแนะนำมาอีกที คุณ jean มีความเห็นอย่างไรครับ ถ้าเป็นไปได้ช่วยแนะนำบริษัทเพิ่มเติมได้ครับ เพราะผมเห็นด้วยกับคุณ jean อย่างยิ่งว่าการบูรณะควรอนุรักษ์ให้ได้ใกล้เคียงกับของดั้งเดิมที่สุด ถ้าเป็นไปได้ผมอยากจะเรียนเชิญคุณ jean มาให้คำปรึกษาก่อนเริ่มงานบูรณะ
2-งานวิปัสสนา ทางวัดเริ่มเปิดให้มีการวิปัสสนาตั้งแต่ปี 2550 วันจันทร์-เสาว์ เวลา 19.00-21.00 น. วันอาทิตย์ 13.00-20.00 น. ตอนเย็น สวดมนต์ทำวัตรเย็นและฟังธรรมจากพระเทพสิทธิมุนี วันสำคัญทางศาสนา เช่นวันมาฆะบูชานี้ จัดระหว่างวันที่ 18-20 ก.พ.2554 ค้างคืนที่วัด รับประมาณ 100 คน

วัดภุมริน/ฝ้าเพดาน ซ่อมตั้งแต่สมัยไหนไม่แน่ใจ เข้าใจว่าเป็นการซ่อมเบื้องต้นเพื่อกันน้ำฝนไม่ให้ไหลมาโดนภาพวาด

วัดภุมริน จิตรกรรมหลังพระอุโบสถ เหนือพระยืนสภาพยังสมบูรณื

วัดภุมริน / หน้าบันเสียหายทั้งหมด เสา 4 ต้นพังหมด หลังคาด้านหน้าไม่เหลือ

วัดภุมริน / ภาพวาดตรงหน้าต่างภายในพระอุโบสถเลือน

ยินดีอย่างยิ่งถ้าจะได้ร่วมเป็นที่ปรึกษาครับ ยังไงผมจะติดต่อไปอีกครั้งครับ

มาเห็นช้าไปหน่อย..
แต่ขออนุโมทนากับคุณธาตรีที่มีจิตศรัทธาค่ะ หากมีอะไรให้ช่วย ยินดีรับใช้นะคะ

ปล.อยากทราบความหมายของนกยูงใต้พระนารายณ์ทรงสุบรรณจังค่ะ เพราะว่าเคยเห็นนกยูงประดับหน้าบันแบบนี้ที่วัดพันเตา จะมีความหมายอะไรเป็นพิเศษไหมคะ
เพราะของวัดพันเตา มีคำอธิบายว่า เพราะวิหารสร้างโดยเจ้านายฝ่ายเหนือ จึงติดนกยูงเอาไว้เป็นสัญลักษณ์