กรมสนมทหาร บางท่านบอกว่ามีแต่ในสมัยอยุธยา โดยนำข้าราชการฝ่ายในมาฝึกในระบบทหาร ถ้าดูหนัง สุริโยทัย / ตำนานสมเด็จพระนเรศวรฯ คงจะเห็นสตรีที่ถือดาบไปรบด้วย ประมาณนั้นล่ะครับ
กรมทหารใน พวกนี้น่าจะเป็นที่เขาเรียกว่า "กรมล้อมวัง" กระมัง ? เพราะต้องคอยถวายการอารักขาในเขตพระราชวังเท่านั้น
กรมทหารใน มีชื่อเรียกอย่างอีกว่า "กรมช่างทหารใน"
มีพระยาราชสงคราม เป็นจางวาง
พระวิสูตรโยธามาตย์ เป็นเจ้ากรมกรมทหารในขวา
พระราชโยธาเทพ เป็นเจ้ากรมกรมทหารในซ้าย
หน้าที่หลักคือ “เป็นพนักงาน ซึ่งจะทำหน้าที่ประทับ พลับพลา หรือทำการที่เป็นการใหญ่จะให้แล้วโดยเร็ว เช่น ทำพระที่นั่ง ทำพระเมรุ เป็นต้น"
และยังเป็นฝีพายเรือหลวงในกระบวนพยุหยาตราทางชลมารคอีกด้วย (มีตำแหน่ง "สมุหบาญชีเรือดั้ง" "รักษาเรือดั้ง" "นายเรือดั้ง")
ยกตัวอย่าง นายพลเรือตรี พระยาราชสงคราม (กร หงสกุล) ในสมัยรัชกาลที่ 5 - 6
ก็เป็นนายช่างทำการงานต่างๆ มากมาย เช่น วัดเบญจมบพิตร พระที่นั่งวิมานเมฆ พระเมรุของรัชกาลที่ 5
พระวิสูตรโยธามาตย์ (โหมด อมาตยกุล) ก็เช่นกัน
คงเพราะมีความถนัดในเรื่องช่างฝีมืออยู่แล้ว ดังจะเห็นได้จากราชทินนามเจ้ากรมทหารในขวา
จึงทำให้เป็นผู้กำกับโรงกสาปน์แห่งแรกของประเทศไทยในสมัยรัชกาลที่ 4
และเลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น "พระยากสาปน์กิจโกศล"
กรมทหารใน ไม่ใช่กรมล้อมพระราชวัง อย่างคุณ samun007 เข้าใจ
เพราะกรมล้อมพระราชวังมีหน้าที่พิทักษ์รักษาพระบรมมหาราชวัง โดยการเกณฑ์ไพร่พลขึ้นประจำป้อมต่างๆ
ดูแลป้องกันพระราชวังโดยรวม ไม่ได้มีหน้าที่ถวายอารักขาส่วนพระองค์อย่างใด
เรียกว่า "กรมทหารรักษาวัง" มากกว่า
ส่วนกรมพระตำรวจสนมทหารนั้น
เคยอ่านข้อวินิจฉัยของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ (จำไม่ได้แล้วว่าที่ไหน) ว่า
มีหน้าที่ คุ้มครองอารักขาฝ่ายใน ในเวลาเสด็จพระราชดำเนินไปยังที่ต่างๆ เพราะคำว่า "สนม" น่าจะหมายถึงฝ่ายใน
แต่ตำรวจเหล่านี้เป็นผู้ชายไม่ใช่ผู้หญิง มีเจ้ากรม ปลัดกรม สมุหบาญชีย หัวหมื่น ครบตามทำเนียบ
ที่คุณ samun007 บอกว่าเป็นผู้หญิงนั้น คงจะเป็น "โขลน" กระมั้ง เพราะโขลนเหล่านี้ถูกฝึกเพื่อเป็นตำรวจของฝ่ายใน
อยู่ประจำตามจุด ตามประตู ตำหนักต่างๆ เหมือนทหารยาม