เรือนไทย

อย่างพระพรหม พระนารายณ์ พระอิศวรเนี่ย อยู่สวรรค์ชั้นไหนครับ

พระอิศวร ท่านประทับอยู่ที่เขาไกรลาศ ครับ
พระนารายณ์ นี่ท่านอยู่ที่เกษียรสมุทรครับ
แต่ว่าทั้งสองที่นี่อยู่ไหนแน่ ก็แหะแหะไม่รู้
พระพรหมองค์เดียวแหละครับที่อยู่บนสวรรค์ชั้นพรหม ซึ่งอยู่เหนือสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ที่เป็นแค่สวรรค์ชั้น 2 เท่านั้นเอง

ขอบคุณครับ แล้วเขาไกรลาศกับเขาพระสุเมรุนี่ใช่อันเดียวกันหรือเปล่าครับ

เรื่องสวรรค์ ๖ ชั้นที่เรียกว่า "ฉกามาพจรภพ" กับสวรรค์ชั้นพรหม ๒๐ ชั้น นี่ เป็นคติพุทธครับ จึงมีแต่พระอินทร์(สถิตอยู่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์)กับพระพรหม(สถิตอยู่ในพรหมโลก) ไม่ได้กล่าวถึงพระอิศวรกับพระนารายณ์(ซึ่งเป็นเทพเจ้าของฮินดูอย่างเดียว)ซึ่งเขาบอกไว้ว่าสถิต ณ เขาไกลาสกับเกษียรสมุทรอย่างที่คุณพระนายบอกไว้ การแบ่งเขตสวรรค์ของฮินดูไม่ได้เป็นชั้นๆเหมือนกับของพุทธ ถึงแม้ว่าพุทธไปเอาคติเรื่องเทวดามาจากฮินดูก็ตาม [อย่างที่บอกว่าสวรรค์ชั้นดาวดึงส์มีเทวดาอยู่ ๓๓ องค์นั้น ก็มาจากคติเทพเจ้าของฮินดูยุคฤคเวท ซึ่งบอกว่าแรกเริ่มเดิมทีมีเทพอยู่ ๓๓ องค์ เป็นวสุเทพ ๑๑ องค์ เป็น อาทิตยเทพ ๑๒ องค์ รุทร(ะ)เทพ ๘ องค์ พระปชาบดี ๑ องค์ แล้วอีกองค์หนึ่งที่เหลือนี่ผมจำไม่ได้ ยุคต่อมาจึงเกิดเทพเจ้าองค์อื่นๆอีกมากมายในภายหลัง แต่พุทธคัดเอาบางองค์เท่านั้นมากล่าวไว้ในตำนานพุทธ] ครับ

เขาไกลาสนี่ตามตำนานบอกว่าอยู่บนเทือกเขาหิมาลัย
ส่วนเขาพระสุเมรุซึ่งเป็นศูนย์กลางของจักรวาลนั้นว่ากันว่าอยู่ขั้วโลกครับ

แม่น้ำคงคาที่ไหลมาจากสวรรค์ผ่านมุ่นพระเกศาพระศิวะนั้น ทั้งในตำนานและเรื่องจริงก็มาจากเขาหิมาลัยครับ

เข้ามาบอกอีกหน่อยว่า...

พระอินทร์ก็เป็นหนึ่งในอาทิตยเทพ เรียกว่า "อินทราทิตย์" ถ้าจำไม่ผิดรู้สึกว่าอินทราทิตย์เป็นเทพเจ้าประจำดวงอาทิตย์ในเดือนศรวณมาศ [เดือนที่พระจันทร์เพ็ญเสวยฤกษ์ดาวนักษัตรศรวณะ (คนไทยเรียกว่าดาวหลักชัยหรือดาวพระฤษี) คือเดือน ๙ ทางจันทรคตินั่นเอง]

"อาทิตฺย" แปลตามรูปศัพท์ว่า "เหล่ากอแห่งนางอทิติ" ที่เป็นเช่นนี้เพราะพระอาทิตย์หรืออาทิตยเทพทั้ง ๑๒ องค์ เป็นบุตรของนางอทิติ(กับฤษีกัศยปะ)

ดวงอาทิตย์ที่กำลังส่องแสงอยู่นี้เรียกว่า "สูรยาทิตย์" หรือ "สุริยาทิตย์" เป็นน้องของ "อินทราทิตย์" (พระอินทร์)

ถ้าเป็นไปได้...พรุ่งนี้จะไปค้นชื่อของพระอาทิตย์ทั้ง ๑๒ องค์มาเขียนลงให้ครับ

"ศรวณะ" อ่านว่า "สะ-ระ-วะ-นะ" นะครับ

"ศรวณะ" เป็นคำในภาษาสันสกฤต บาลีใช้ว่า "สาวนะ" (อ่านว่า สา-วะ-นะ)

เหมือนกับวันธรรมสาวนะ หรือวันพระหรือเปล่าครับ คุณอินทาเนีย

เอ..หรือว่าธรรมสวนะหว่า

เรียกว่า "ธรรมสวนะ" ครับ

"สวนะ" เป็นคำในภาษาบาลี แปลว่า "การฟัง"

"ธรรมสวนะ" ก็คือ "การฟังธรรม" นั่นเอง





ส่วนชื่อดาวนักษัตรศรวณะนั้น จริงๆแล้วบาลีใช้ว่า "สวณะ"

และชื่อเดือนที่มีพระจันทร์เพ็ญเสวยฤกษ์สวณะ เรียกว่า "สาวณะ"

(เป็นไปตามหลักไวยากรณ์ภาษาบาลี เหมือน "ศรวณะ" กับ "ศราวณะ" ในภาษาสันสกฤต)

แต่ราชบัณฑิตยสถานสะกดด้วย 'น' เป็น 'สวนะ' กับ 'สาวนะ' ครับ

(ศัพท์นี้เห็นทีต้องทักท้วงราชบัณฑิตยสถานไปด้วยเหมือนกัน ว่าควรจะเขียนเป็นแบบภาษาเดิม คือ สะกดด้วย "ณ" ผมได้เคยเสนอให้เปลี่ยนจากคำว่า 'ภาณุ' ในพจนานุกรมฯ เป็น "ภานุ" อย่างภาษาเดิมแล้วเหมือนกัน แต่อาจจะปรับปรุงไม่ทันพจนานุกรมฉบับเฉลิมพระเกียรติที่กำลังจะออกปีหน้า)



สำหรับเรื่องชื่อเทวดาทั้ง ๓๓ องค์ รวมทั้งชื่ออาทิตย์เทพ ๑๒ องค์นั้น ผมจะขอผัดไปเป็นพรุ่งนี้นะครับ เพราะตอนนี้ชักง่วงแล้วครับ ^_^

สำหรับท่านที่ไม่ค่อยคุ้นเคยกับศัพท์เหล่านี้ อย่างเช่นพระจันทร์"เสวยฤกษ์"นั้น"เสวยฤกษ์"นี้หมายความว่าอย่างไร ถ้ามีโอกาส..พรุ่งนี้ผมจะมาเขียนอธิบายให้ครับ เคยเขียนไว้แล้วครั้งหนึ่ง ขอไปหาดูก่อน

สำหรับท่านที่คอยอ่านอยู่ กรุณารออีกนิดนะครับ ตอนนี้ผมกำลังอ่านทบทวนอยู่ครับ คาดว่าเสาร์อาทิตย์นี้คงได้ฤกษ์เขียนแล้วหละครับ แล้วจะมีแถมเรื่องเขาพระสุเมรุ เขาไกลาส เรื่องความหมายจริงๆของชื่อ "ครุฑ" (แต่เคยอ่านเจอที่ไหนสักแห่งบอกว่า ครุฑ แปลว่า ผู้ยกของหนัก???) และทำไมครุฑถึงมีอีกชื่อหนึ่งว่า "สุบรรณ" (และอีกหลายสิบชื่อ) รวมทั้งชื่อลูกครุฑทั้ง ๖ ให้ด้วยครับ

หรือหากใครทราบ จะช่วยเขียนก่อนก็ได้นะครับ จะได้ประหยัดพลังงานผมครับ ^_^

จะมีใครร่วมสนุกเฉลยก่อนไหมครับว่าทำไมครุฑจึงมีอีกชื่อหนึ่งว่า "สุบรรณ" ? :-)

ตามมามั่วด้วยเหมือนเดิม
"สุบรรณ" นี่แปลว่า "ทอง" ด้วยหรือเปล่าครับ
ถ้าใช่คงเป็นเพราะว่าครุฑมีกายเป็นสีทองครับ

มามั่วต่อท่าทางเมื่อกี้จะผิดแน่ๆ
ถ้าแยกคำ "สุ" กับ "บรรณ"
บรรณ แปลว่า ปีก ถ้าอย่างนั้น "สุบรรณ"
จะแปลว่า "ผู้มีปีกที่ดี" หมายถึง "มีปีกที่แข็งแรง"
หรือเปล่าครับ (แหะๆ ยังมั่วเหมือนเดิม)

เข้าเค้าแฮะ
สุบรรณ บรรณแปลว่า ใบไม้ก็ได้ หนังสือก็ได้นี่ (คงจะเพราะหน้าหนังสือเป็นใบๆ) สุบรรณ มั่วแปลว่า หนังสือดี ได้ไหมครับ หรือจะแปลว่า คนแต่งหนังสือดี งั้นนักเขียนทั้งหลายก็คงหน้าเหมือนครุฑกันหมด...
มั่วครับมั่ว ไม่มีสาวอักษรฯ ให้ปรึกษาหารืออยู่ใกล้ๆ ตัวนี่ครับ

ครุฑ แปลว่าผู้รับภาระหนัก เป็นพรที่ฤาษีตัวเล็ก ที่ครุฑช่วยไว้ ไม่ให้ตาย ให้พรครับ เพราะว่าครุฑเป็นลูกกตัญญูกับมารดาที่แพ้พนันพี่สาว โดนโกงแล้วครุฑต้องช่วยแม่
โดยไปขโมยน้ำอมฤกตจากพระอินทร์ ให้พวกนาค เรื่องยาวครับแต่นั่นแหละสรุปว่าเลยได้รับสมญาว่า ครุฑ

รอฟังเรื่องปิ่นดวงจันทร์ของพระศิวะจากคุณพระนายด้วยครับ

ขอคุยด้วยคนนะคะ  คือว่า...ดิฉันเพิ่งได้อ่านบทความเรื่อง "พระอาทิตย์ในวรรณคดีพระเวท" ของ ศ.ดร.ศักดิ์สรี  แย้มนัดดา  เมื่อวานนี้เอง  จึงออกจะดีใจเล็กๆ (ล้อเล่นค่ะ)ที่คุณอินทาเนียเปิดช่องไว้ในความเห็นที่ 10 เพราะคุณอินทาเนียยังไม่ได้กลับมาบอกว่า"พระอาทิตย์"  ทั้งสิบกว่าองค์มีชื่ออะไรกันบ้าง...ก็เลยขอ แซงคิวเล่าก่อนนะคะ
   ในบทความที่ได้อ่านบอกไว้ว่า  ในฤคเวทเล่มแรกๆอ้างถึง "พระอาทิตย์"  (ลูกนางอทิติ) เพียง  6 องค์ คือ มิตร, วรุณ, อรรยมัน, ภคะ, อังศะ และทักษะ  ในพระเวทเล่มหลังมาอีกนิด
ก็บอกว่ามี 7 องค์แต่ไม่บอกชื่อ  และต่อมาก็ว่ามี 8 องค์  องค์ที่แปดชื่อว่า มารตาณฑะ (แปลว่าไข่ตาย หมายถึงอาทิตย์อัสดงค์คือกำลังจะลับฟ้า) ลูกคนนี้เป็นลูกที่นางอทิติไม่รัก  เวลาไปขึ้นสวรรค์ก็พาลูกไปเพียง 7 องค์ทิ้งองค์นี้ไว้ ไม่พาไปด้วย  
     ต่อมาคัมภีร์ศตปถพฺราหฺมณ ได้บอกว่าพระอาทิตย์มี 12 องค์เท่ากับจำนวนเดือนในรอบปี  แต่ในคัมภีร์ไม่ให้รายชื่อพระอาทิตย์ 12 องค์นี้  
      ในส่วนที่คัมภีร์โบราณบอกไว้ก็มีเพียงเท่านี้  แต่ ดร.ศักดิ์สรี สรุปว่าคนอินเดียโบราณได้สร้างจินตนาการไปอย่างกว้างไกล เช่น เห็นอาทิตย์จะลับขอบฟ้าก็เรียกว่า เป็นไข่ตาย ลูกที่แม่ไม่รัก  หรือเมื่อเห็นแสงสีชมพูสวยงามในยามเช้าก่อนพระอาทิตย์ขึ้นก็คิดจินตนาการว่าเป็นเทพธิดาจึงเรียกว่าอุษาเทวี เป็นต้น    
     ดังนั้น ดร.ศักดิ์สรี จึงสรุปว่า "เทพในวรรณคดีสันสกฤตยุคพระเวทและยุคพราหมณะที่นับว่าเป็นพระอาทิตย์หรือนับเนื่องในลักษณะที่เป็นพระอาทิตย์" ดร.ศักดิ์ศรีรวบรวมได้ทั้งหมด18 องค์ก็คือ สูรฺย (มีลักษณะเป็นพระอาทิตย์อย่างที่คนไทยรู้จักมากที่สุด) อินฺทร วรุณ (เป็นหัวหน้าพระอาทิตย์ทั้งหมด) มิตฺร  อรฺยมนฺ  ภค  ทฤษ  อํศ  มารฺตาณฺฑ  ธาตฤ  วิวสฺวตฺ  วิษฺณุ  อศฺวินฺ  อุษสฺ  สวิตฤ  ปูษนฺ  และอคฺนิ
     
ขอโทษค่ะที่ชวนออกนอกกระทู้ไป (เยอะ) หน่อย

หายหน้าไปพักใหญ่นะคะคุณฟ้า
ว่างพอจะกลับมาคุยกันแล้วใช่ไหม  
ขอยกเรื่องพระอาทิตย์ในพระเวทไปตั้งเป็นหัวข้อใหม่นะคะ
จะได้เห็นกันง่ายๆ เข้ามาแจมง่ายๆ

มาตอบเรื่อง สุบรรณ  อีกคนค่ะ
สุ = ดี  สวย งาม
บรรณ= ปีก
สุบรรณ = มีปีกงาม

ฉายาของครุฑมีอีกหลายชื่อด้วยกันค่ะ ล้วนเกี่ยวกับลักษณะ ประวัติ และพฤติกรรม
กาศยะปี= ลูกพระกัศยป
ไวนะเตยะ หรือเวนไตย= ลูกนางวินะตา
สิตานน =  หน้าขาว
รักตปักษ์ = นกปีกแดง
เศวตะโรหิต =  มีสีขาวแดง
สุวรรณกาย = ตัวทอง
ศะรุตมาน = เจ้าแห่งนกทั้งหลาย
นาคานตะกะ/ปันคะนาศนะ = ผู้ปราบงู
สรรปาระตี= ข้าศึกของงู
ตระรัสวิน/ตรัสวิน = รวดเร็ว
รสายน = แล่นเหมือนปรอท
กามะจาริน =ไปตามใจตนเอง
กามายุส = อยู่สบาย
จิราท= กินนาน
วิษณุรถ = รถของพระนารายณ์
อมฤตาหรณ /สุธาหร= ผู้ลักน้ำอมฤต
สุเรนทรชิต= ผู้ชนะพระอินทร์
วัชระชิต = ผู้ชนะสายฟ้า(ของพระอินทร์)

....ต้องขออภัยคุณเทาชมพูจริงๆค่ะที่หายหน้า+หายตัวไปพักใหญ่ (มาก)  ตอนนี้เริ่มว่างบ้างแล้ว  คงจะได้เข้ามาเยี่ยมเยียนและขอนั่งพักที่เรือนไทยได้บ่อยขึ้นค่ะ
....ขอตอบเรื่องที่อยู่ของเทพเจ้าค่ะ   ขอเริ่มที่พระนารายณ์ก่อนนะคะ  พระนารายณ์มีที่อยู่ 2 แห่งค่ะ  แห่งแรกก็คือที่เกษียรสมุทรอย่างที่คุณพระนายและคุณอินทาเนียเล่ามาแล้ว  แต่ว่าที่เกษียรสมุทรนี่ไม่ใช่ "บ้าน" จริงๆหรอกนะคะ  เรียกว่า "บ้านพัก" น่าจะเหมาะกว่าค่ะ  ส่วน "บ้าน" จริงๆของพระนารายณ์ก็คือสวรรค์ที่มีนามว่าไวกูณฐ์
....ในหนังสือเรื่องลิลิตนารายณ์สิบปางพระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระ
มงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวได้อธิบายว่าไวกูณฐ์เป็นสวรรค์ที่มีพื้นแผ่นดินเป็นทอง  วิมานทั้งปวง (แปลว่าไม่ได้มีวิมานเดียว) ทำด้วยแก้วมณี  เสาประดับด้วยพลอยสีต่างๆ  พระนารายณ์จะประทับบนอาสนะบัวขาวโดยมีพระลักษมีประทับทางเบื้องขวาเสมอ
....ส่วนประเด็นที่ว่าแล้วสวรรค์ไวกูณฐ์อยู่ที่ตรงไหนนั้นก็สุดจะเดาค่ะ  และยังนึกไม่ออกว่ามีใครเขียนไว้ที่ไหนบ้างหรือไม่  แต่คิดว่ายังไม่เคยผ่านตามาก่อนเลย  ถ้าท่านใดทราบกรุณาเล่าให้ฟังบ้างก็จะเป็นพระคุณอย่างยิ่งค่ะ  ส่วน
เกษียรสมุทรนั้นพอจะมีข้อมูลอยู่บ้างแล้วค่ะ  แต่ขอเวลาทบทวนอีก (หลาย) ครั้งก่อนดีกว่า เพราะว่ามันจะเกี่ยวข้องและต้องโยงไปถึงเรื่องเขาพระสุเมรุ (ที่อยู่ของพระอินทร์) เขาไกลาส (ที่อยู่ของพระอิศวร)  และพรหมโลก (ที่อยู่ของพระพรหม) ด้วย  มันพันกันยุ่งอินุงตุงนังไปหมด....ต้องขอเวลาตั้งตัวก่อนค่ะ

....ขอบคุณคุณอินทาเนียมากค่ะที่บอกความหมายของชื่อเทพต่างๆให้ทราบ  มีประโยชน์มากเลย  เทพหลายองค์ได้ยินชื่อบ่อยๆแต่ก็ไม่เคยรู้ว่าแปลว่าอะไร... ยังไงก็ขอจำไว้ใช้นะคะ

กลับไปประเด็นของกระทู้ต่อ
ตามที่ท่านเจ้าของกระทู้สงสัยว่า พระพรหม พระนารายณ์ พระอิศวร ประทับอยู่ตรงไหนกันบ้างนั้น ได้มีท่านผู้รู้จริงตอบไว้เยอะแล้ว ผมเพียงแต่ขอเสนอว่า ที่ประทับที่หนึ่งของพระนารายณ์ อยู่ในเมืองไทยครับ
... ที่จังหวัดพิษณุโลก ...
(ฮา - หรือ ฝืด???)

คุณเทาชมพูขา..เครื่องคอมฯพังอีกแล้วค่ะ คราวนี้อาการโคม่า  เพิ่่งส่งเข้าห้อง I.C.U.เมื่อเช้านี้เองค่ะ (ส่งไปให้คุณหมอที่ไปติดตั้ง Internet ให้คุณเทาชมพููนั่นแหละค่ะ) ตอนนี้ี่ก็ใช้เครื่องที่ทำงาน....แล้วจะรีบกลับมาใหม่เมื่อรับน้องคอมฯกลับบ้านนะคะ  สวัสดีค่ะ  

(ฮือ..ฮือ เหลืองานต้องพิมพ์เยอะแยะ... ส่งไม่ทันแน่ๆเลย)

เช็คให้ดีนะคะ  ถ้าทำได้ย้ายหาหมอคอมคนใหม่ดีกว่า
ตอนแกมาติดตั้งให้    ปรากฏว่า save password ไม่ได้  โปรแกรมเดิมในคอมฯหายเรียบ  ทำ font ภาษาไทยไม่ได้  แกมานั่งหน้าคอมพ์อยู่ ๓-๔ วันก็ยังทำไม่ได้เช่นเดิม
ที่เล่นได้จนทุกวันนี้เพราะมีหนุ่มอินทาเนียโขลงหนึ่งมาเยี่ยมเยียน  ก็เข้ามามุงกัน จัดการsave  password โหลดfont ภาษาไทยเข้ามาให้  ใช้เวลาไม่ถึงครึ่งชั่วโมงก็เรียบร้อย

ใช้น้องคอมที่ทำงานก็ได้ค่ะ อย่าเพิ่งหายหน้าไปไหน มีเรื่องอยากคุยด้วยแยะ
คุณ B ที่กระทู้ ๑๕๐ อยากรู้เรื่องเพลงพื้นเมืองภาคใต้และเพลงโคราช    คุณฟ้าช่วยถามคุณแม่และคุณป้าให้หน่อยเถอะนะ ขอบคุณค่ะ

มุขของคุณนิลกังขาเรวตะเข้าท่าดีแฮะ ; )

กระพ้มขอใช้สิทธิพาดพิงครับ ท่านประธาน
คือ กำลังจะยืดอกรับคำว่าเรวตะอยู่หรอก แต่พอดีนึกขึ้นได้ว่า กระพ้มไม่รู้ว่า เรวตะ แปลว่าอะไร เลยต้องขอให้ท่านสมาชิกผู้ทรงเกียรติที่อภิปรายไปเมื่อสักครู่นี้ ช่วยแถลงชี้แจงด้วยครับ ว่าเป็นภาษาอันใด แปลแล้วเป็นคุณกับเจ้าของชื่อหรือเปล่า
ใครจะไปรู้ล่ะ ในภาษาแอฟริกันโบราณ หรือภาษาอบิสสีเนีย เรวตะอาจจะแปลว่าจิ้งจกตุ๊กแก หรือ ปลาทูอยู่ทะเล ปลาขี้เหร่ไม่สู้ดี หรือหน้าปลาจวด ... อะไรก็ได้

เคยเห็นชื่อนี้ที่ไหนสักแห่ง จำไม่ได้แล้วว่าที่ไหน เห็นว่าเท่ดี เลยเอามาใช้ค่ะ แต่ไม่ทราบเหมือนกันค่ะว่าแปลว่าอะไร

คำว่า "เรวตะ" คู่กับคำว่า "เรวตี" (ซึ่งไทยใช้ว่า "เรวัต" กับ "เรวดี")

"เรวตะ" หรือ "เรวัต" แปลว่า ชายผู้มีทรัพย์
"เรวตี" หรือ "เรวดี" แปลว่า หญิงผู้มีทรัพย์

"กังขาเรวตะ" เป็นชื่อของพระอรหันต์องค์หนึ่ง ท่านได้รับการยกย่องจากพระพุทธเจ้าว่าเป็นเอตทัคคะทางด้านการเข้าฌาน ท่านชำนาญเข้าฌานโดยลำดับจนถึงขั้นนิโรธสมาบัติได้คล่องทั้งโลกียะและโลกุตระ

"ดูกรภิกษุทั้งหลาย... พระกังขาเรวตะ เป็นเลิศกว่าพวกภิกษุสาวกของเราผู้ยินดีในฌาน ฯ"

พระกังขาเรวตะได้ชื่อนี้เพราะท่านเกิดในตระกูลผู้มีทรัพย์มาก (เรวตะ แปลว่า ผู้มีทรัพย์ ดังที่กล่าวไว้แล้วข้างต้น)

ขอบคุณ คุณวีณาฯ
คุณวราลีเอาผมไปเปรียบกับพระอรหันต์เชียว เห็นจะไม่กล้ารับเกียรตินี้ครับ ผมยังเป็นปุถุชนที่หนาแน่นไปด้วยกิเลสและตัณหาครับ เฉพาะตัณหานี่หนาเยอะสักหน่อยด้วย

ต้องขอโทษด้วยค่ะ ไม่ได้ตั้งใจ แต่ทีแรกจำไม่ได้ค่ะว่าเป็นชื่อของใคร