เรือนไทย

ถ้าใครได้เคยเห็นพระบรมฉายาลักษณ์ของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ในพระอิริยาบถทรงผ้าขาวประนมหัตถ์ ประทับนั่งข้างโต๊ะบ่อยๆ แต่ไม่เคยทราบ
ถึงที่มาของพระราชกรณียกิจนี้ ก็ลองอ่านดูนะครับ

สมเด็จฯกรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงเล่าว่า เมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้า
เจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นเสวยราชย์ได้ใหม่ๆ ในเวลาทรงว่างราชการและถึงวันอุโบสถ
ทรงว้าเหว่พระราชหฤทัยว่าเคยประทานพระธรรมเทศนา ในเวลาทรงเป็นเจ้าวัดอยู่
ในวัดบวรนืเวศ จึงโปรดให้เจ้านายและข้าราชการฝ่ายในมาพร้อมกันที่พุทธมณเฑียร
สถานในสวนศิวาลัย พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระภูษาย้อมฝาง
เป็นสีแสดแดง และทรงฉลองพระองค์ผ้าขาวเย็บอย่างฉลองพระองค์ครุย
ทรงสะพักบนพระพาหาข้างซ้ายเช่นเดียวกับเสื้อคลุมพราหมณ์ เสด็จลงทรงนำ
รับศีลและสวดมนต์ แล้วเสด็จประทับบนพระเก้าอี้ พระราชทานพระธรรมเทศนา
หนึ่งกัณฑ์ทุกวันพระ เป็นเหตุให้เจ้านายทรงภูษาสีแดงแทนผ้าย้อมฝางตามเสด็จ
พระเจ้าอยู่หัว และเลยเป็นพระราชประเพณีต่อมาในสมัยหนึ่งว่า เจ้านายจะต้อง
ทรงสีแดงในวันพระเพราะเป็นผู้มีศีลธรรม พระบรมรูปที่ทรงฉายไว้ก็เรียกว่า
"พระบรมรูปทรงศีล"

ในพระบรมรูปองค์นี้ จะเห็นว่าพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระ
ธำมรงค์องค์หนึ่งอยู่ที่นิ้วพระหัตถ์ซ้าย พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสมรรัตน
ศิริเชษฐ์ (พระองค์เจ้าหญิงโสมาวดี) ตรัสเล่าว่า เมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้า
เจ้าอยู่หัวประชวรหนักจะสวรรคตนั้น พระองค์ท่านถวายการพยาบาลอยู่ เห็นพระ
ราชหัตถ์ตั้งต้นจะบวม จึงจับพระธำมรงค์นั้นจะถอดเสียก่อน แต่สมเด็จพระราช
บิดาตรัสว่า  "อย่าลูก, แหวนของลูกชายใหญ่ (กรมหมื่นมเหศวรศิววิลาศ พระองค์
เจ้านพวงศ์) พ่อใส่มาตั้งแต่เขาตาย ปฎิญาณใจไว้ว่าถ้าหายคีดถึงเขาเมื่อไรจึง
จะถอด"แล้วก็มิได้ทรงถอดจนเสด็จสวรรคตไป.

         หม่อมเจ้าพูนพิศมัย ดิสกุล

บทความนี้ลุงแก่เคยนำเสนอในห้องไกลบ้านของพันทิพย์มาครั้งหนึ่ง
ก็ลองทดสอบมาส่งไว้ที่นี่

ขอบคุณครับคุณลุง
ว่าแต่ ( ขอนอกเรื่องหน่อยครับ )
ที่คุณลุงเขียนไว้ เรื่องว่า การเสียเมืองจันทรบุรี เกี่ยวข้องกับ
การเปลี่ยนชื่อ ประเทศสยาม มาเป็น ประเทศไทย
ในสมัยจอมพล ป. นะ พอจะอธิบายเพิ่มได้ไหมครับผม
จะตั้งกระทู้ใหม่ก็ได้ครับ

ขอบคุณค่ะคุณลุงแก่
อยากให้แวะมาโพสต์กระทู้น่ารู้น่าสนใจอย่างนี้อีกบ่อยๆค่ะ