เรือนไทย

 ปืนใหญ่ที่หล่อขึ้นในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราชกล่าวกันว่า เป็นปืนใหญ่ที่หล่อด้วยทองเหลืองที่มีคุณภาพเทียบเท่ายุโรปและโปรดเกล้าฯ ส่งเป็นเครื่องราชบรรณาการแด่พระเจ้าหลุยส์ที่ ๑๔ แห่งฝรั่งเศส จำนวน ๒ กระบอก และปืนใหญ่ ๒ กระบอกนี้ ได้มีส่วนร่วมในการปราบจราจลเมื่อครั้งที่พวกนักโทษแหกคุกบาสติลล์ เมื่อ ๑๔ กรกฎาคม ๑๗๘๙(พ.ศ.๒๓๓๒)อีกด้วย

 ประเทศไทยได้มีการหล่อปืนใหญ่ขึ้นใช้ครั้งสุดท้ายในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว จากหลักฐานที่ปรากฎพบปืนใหญ่ที่ประเทศไทยหล่อขึ้นเพื่อใช้เองมีอยู่จำนวน ๒๒๗ กระบอก ปืนใหญ่บางกระบอก จมน้ำหายบ้าง ถูกทำลายเมื่อครั้งเสียกรุงศรีอยุธยาบ้าง

 ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระองค์ทรงเห็นว่าอารยประเทศได้มีการปรับปรุงรูปแบบปืนใหญ่โดยไม่ต้องบรรจุกระสุนทางปากกระบอก พระองค์ทรงออกแบบปืนใหญ่เพื่อที่จะให้ทัดเทียมกับปืนใหญ่ของอารยประเทศบ้างแต่ขาดเครื่องมืออุปกรณ์ในการสร้าง จึงโปรดเกล้าฯ ให้จัดซื้อมาจากต่างประเทศแทนการสร้างขึ้นใช้เอง
ในสมัยโบราณมีการยิงปืนเที่ยงบอกเวลา ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้สั่งงดการยิงปืนเที่ยงบอกเวลา เมื่อวันที่ ๑ ธันวาคม พ.ศ.๒๔๗๗

 การจัดตั้งปืนใหญ่ขึ้นในครั้งแรกนั้น ถือว่าเป็นการจัดทำพิพิธภัณฑ์การทหารกลางแจ้งครั้งแรกในประเทศไทยอีกด้วย จุดประสงค์เพื่อให้สาธารณชนในสมัยนั้นได้เห็นปืนใหญ่โบราณที่ใช้ในการทำสงครามในอดีต ตั้งแต่ในสมัยกรุงศรีอยุธยาจนถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว และเพื่อให้ทัดเทียมกับอารยประเทศที่จัดตั้งปืนใหญ่โบราณแสดงไว้กลางแจ้งในสมัยนั้นด้วย

 ปืนใหญ่โบราณที่จัดตั้งที่สนามหน้าศาลาว่าการกลาโหม ตั้งแต่ครั้งแรกจนถึงปัจจุบันตามหลักฐานที่ปรากฏ มีอยู่ ๔ ประเภท
๑.ปืนใหญ่โบราณที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้น คือ นารายณ์สังหาร มารประไลย ไหวอรนพ พระพิรุณแสนห่า พลิกพสุธาหงาย พระอิศวรปราบจักรวาฬ และ พระกาลผลาญโลก

 ๒.ปืนใหญ่โบราณที่สร้างในต่างประเทศ ได้แก่ อัคนิรุท ,ALEXO DE TEXEDA,SMICVEL,P 1009 1860,P1010 1860,มักสันแหกค่าย เหราใจร้าย มังกรใจกล้า คนธรรพแผลงฤทธิ์ พรหมมาศปราบมาร ลมประลัยกัลป นิลนนแทงแขน ไวยราพฟาดรถ และ มหาจักรกรด

 ๓.ปืนใหญ่โบราณที่ได้จากการไปราชการสงคราม ได้แก่ พญาตานี ชะนะหงษา และ ปราบอังวะ

 ๔.ปืนใหญ่ที่สร้างในประเทศไทยโดย หลวงบรรจงรจนา เป็นผู้สร้าง ได้แก่ ศิลป์นารายณ์ ปีศาจเชือดฉีกกิน ธรณีไหว ไฟมหากาล มารกระบิล และ ปล้องตันหักคอเสือ

 ส่วนปืนใหญ่ที่เหลือซึ่ง ได้แก่ ถอนพระสุเมรุ ไตรภพพ่าย จีนสาวไส้ ไทยใหญ่เล่นหน้า ฝรั่งร้ายปืนแม่น ขอมดำดิน ยวนง่าง้าว เสือร้ายเผ่นทยาน สายอสุนีแผ้วราตรี มุงิดทลวงฟัน และ แมนแทงทวน ปืนใหญ่ทั้งหมดเหล่านี้ ไม่ปรากฏหลักฐานการสร้างหรือการได้มาแต่อย่งใด

 ปืนใหญ่โบราณที่หน้าศาลาว่าการกลาโหมที่มีความสำคัญมากได้แก่ ปืนพญาตานี ปืนนารายณ์สังหาญ ปืนมารประไลย ปืนไหวอรนพ ปืนพระพิรุณแสนห่า ปืนพลิกพสุธาหงาย ปืนพระอิศวรปราบจักรวาฬ และ ปืนพระกาลผลาญโลก

 ฟังชื่อปืนใหญ่แต่ละกระบอกแล้วล้วนน่ากลัวทั้งนั้น

 สวัสดีค่ะคุณ thawankesmala แต่บัวชอบชื่อปืนใหญ่นะค๊ะเพราะว่าตั้งได้คล้องจองกันดี  และก็แสดงถึงความน่าเกรงขามดีด้วยค่ะ

 เมื่อวันที่ ๔ มิถุนายน ๒๕๔๙ ได้มีการเปิดผ้าแพร "พญาคชสีห์ราชเสนีพิทักษ์" และ "พญาคชสีห์สยามปฐพีพิทักษ์" ซึ่งพญาคชสีห์ทั้ง ๒ องค์นี้มีขนาดเท่ากันคือ ความสูงจากเท้าถึงหัวไหล่ ๑ เมตร ๒๐ เซนติเมตร ส่วนความสูงจากเท้าถึงปลายยอดมงกุฎ ๓ เมตร ๒๐ เซนติเมตร ความสูงของฐาน ๑ เมตร ๓๐ เซนติเมตร รวมความสูงจากฐานถึงยอดมงกุฎ ๔ เมตร ๕๐ เซนติเมตร

 สงสัยครับ ใช้กระสุนลูกเหล็ก แบบลูกเปตองยักษ์หรือเปล่า หรือกระสุนกระทบแตกแบบสมัยใหม่  ยิงได้ไกลเท่าไหร่ มีแรงถีบเท่าไหร่ (ประมาณเอาก็พอ)

 ถึงจะเป็นอาวุธ แต่งามมากนะคะ

 ก่อนอื่นต้องขอโทษคุณ thawankesmala ที่หาข้อมูลกำลังในการยิงของปืนแต่ละกระบอกไม่ได้ หาแล้วค่ะแต่ไม่เจอ มีแต่รูปกระสุนปืนใหญ่สมัยโบราณมาฝากค่ะ นำรูปมาจากหนังสือต่วยตูนพิเศษ ฉบับที่ ๓๕๕ กันยา ๒๕๔๗ ค่ะ

 ทำไมส่งรูปไม่ได้ก็ไม่รู้พยายามหลายครั้งแล้ว

 ทราบอำนาจการยิงหนึ่งกระบอกแล้วค่ะคือ "ปืนพญาตานี" สามารถยิงได้ไกลประมาณ ๑๔๖๐ เมตร ถึง ๑๘๐๐ เมตร ได้ผลในการยิงที่แน่นอนในระยะ ๓๐๐ เมตร

 ปืนใหญ่ที่บรรจุทางลำกล้องปืนใหญ่สมัยโบราณนั้น ระยะในการยิงได้ไกลไม่แตกต่างกันมากนัก แต่ขนาดของลูกปืนจะทำให้อำนาจในการยิงต่างกัน ถ้าลูกกระสุนปืนใหญ่มีขนาดที่ใหญ่กว่ากันและหนักกว่ากันเมื่อยิงในระยะที่ไกลพอกัน จะได้ผลในด้านของแรงกระทบที่ต่างกันค่ะ ลูกปืนที่ใหญ่กว่าและหนักกว่าจะมีแรงปะทะที่สูงกว่าดังนั้นอำนาจในการทำลายล้างจึงได้ผลดีกว่าลูกปืนที่เล็กและมีน้ำหนักเบากว่าค่ะ

 สุดยอดครับ ทันใจดีจังเลย

 จำได้ว่าก่อนนี้ปืนทุกกระบอกเล็งไปยังวัดพระแก้ว พึ่งจะมาเปลี่ยนทิศทางเมื่อไม่นานมานี่เอง

 เห็นลือว่าการหันปากกระบอกปืนใหญ่หน้ากระทรวงฯ ไปทางอื่นเป็นการแก้เคล็ดเป็นความเชื่อของผู้มีอำนาจวาสนา เห็นว่าการเล็งปืนใหญ่ไปทางพระบรมมหาราชวังและวัดพระแก้ว เป็นอัปมงคลทำให้ ภาคใต้และบ้านเมืองถึงไม่สงบสุข (ก่อนหน้าท่านผู้มีอำนาจคนนี้จะขึ้นมากินเมือง ปืนใหญ่ก็เล็งไปทางวัดพระแก้วมาเป็นสิบๆ ปี ไม่เห็นบ้านเมืองจะทุกข์ร้อนอะไรเท่าไหร่) เลยย้ายเสียจะได้สงบสุข ผลเป็นไงละสงบสุขจริงๆ(ประชด) แต่ถ้าท่านทั้งหลาย ทอดสายตาไปก็จะเห็นว่า แม้ว่าจะหันปลายกระบอกปืนออกจากวัดพระแก้วแล้ว ปากกระบอกปืน ทางด้านขวาของตึกกระทรวงฯ ก็เล็งไปที่ศาลพระหลักเมืองและศาลเทพารักษ์ประจำเมือง ซึ่งก็เป็นสถานที่สำคัญเช่นเดียวกัน เลยสรุปว่า "ไม่เล็งวัดพระแก้ว แต่ไปเล็งศาลพระหลักเมือง"  (แล้วมันจะสงบไหมเนี่ย)
ขอให้บ้านเมืองสงบสุข

 คุ้นๆว่า เมื่อหลายปีก่อนมีข่าวว่า ท่านผู้แทนจากปัตตานี ได้ทำเรื่องขอปืนพญาตานี กลับไปที่จังหวัดปัตตานีเพื่อเป็นมรดกทางประวัติศาสตร์ แต่ว่าทางรัฐ หรือ กระทรวงกลาโหม ไม่เห็นด้วย ซึ่งผมเอง(โดยส่วนตัว)ก็ไม่อยากให้ส่งปืนพญาตานีกลับไปเลย เพราะปืนกระบอกนี้เป็นสมบัติของกระทรวงฯ และก็อยู่คู่กรุงเทพมานานเป็นร้อยๆปีแล้ว ไม่ค่อยจะเคลื่อนย้ายไปไหน

 ที่เขียนเรื่องปืนใหญ่หน้าศาลาว่าการกลาโหมเผื่อไว้เป็นที่ระลึกค่ะ เพราะได้ยินข่าวมาว่าจะมีการย้ายปืนทั้งหมดไปไว้ที่จังหวัดอื่นค่ะ

 จะย้ายปืนใหญ่ไปที่ไหนหรอครับผม ผมไม่ค่อยเห็นด้วยเท่าไหร่ ปืนใหญ่หน้ากระทรวงเป็นเหมือนสัญลักษณ์ของหน้าตึกกระทรวงกลาโหมอยู่แล้ว ที่สำคัญที่สุด ในบริเวณท้องสนามหลวงก็อุดมไปด้วยโบราณสถาน โบราณวัตถุ ให้คนไทยแต่ต่างชาติต่างภาษาได้มาทัศนศึกษาหาความรู้ และการจัดแสดงปืนใหญ่ที่หน้ากระทรวงฯ นั้นก็เป็นเหมือนการจัดแสดงโบราณวัตถุที่สำคัญของชาติไทย ที่ผู้เข้าชมสามารถเยี่มชมและศึกษาได้อย่างไกล้ชิดพอควร ถ้าย้ายไปแล้วต่อไปคำว่า "ปืนใหญ่หน้ากระทรวงฯ" ก็คงต้องเลิกใช้ไป

 สวัสดีค่ะคุณลำดวนฯขอโทษที่จำไม่ได้ว่าจะย้ายปืนไปจ.จังหวัดไหนค่ะ ส่วนข่าวว่าจะย้ายได้ยินมาก็หลายเดือนแล้วแต่ก็ไม่มีวี่แววว่าจะย้ายเลยค่ะ อาจจะเปลี่ยนใจแล้วก็ได้มั้งค่ะ แต่ถ้ายายจริงก็น่าเสียดายค่ะ เพราะภูมิทัศน์ตรงนี้สวยและเหมาะที่สุดแล้วค่ะ

 แต่ก็มีปืนที่โดนย้ายบ่อยๆก็มีค่ะคือ ปืนพระมหาฤกษ์และปืนพระมหาไชย ซึ่งปืนพระมหาฤกษ์และปืนพระมหาไชยนั้นเป็นปืนใหญ่ที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงโปรดเกล้าฯ ให้จัดสร้างขึ้นเป็นปืนคู่แฝด หล่อด้วยสัมฤทธิ์ มีขนาดเท่ากัน กล่าวคือ มีความยาว ๒.๒๐ เมตร ลำกล้องกว้าง ๑๑๕ มิมิเมตร
พระราชประสงค์ในการสร้างปืน ๒ กระบอกนี้ คือ
ปืนพระมหาฤกษ์ ใช้สำหรับยิงเป็นสัญญาณยกทัพ และพระราชพิธี ลักษณะเด่นของปืนคือมีลายประดับตัวปืนเป็นลวดลายคร่ำเงิน
ปืนพระมหาไชย ใช้สำหรับยิงเป็นสัญญาณในยามมีชัยชนะ ลักษณะเด่นของปืนคือมีลายประดับตัวปืนเป็นลวดลายคร่ำทอง
ปืนทั้งสองกระบอกนี้แต่เดิมอยู่ที่พิพิธภณฑ์สถานแห่งชาติ ต่อมา เมื่อวันที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๒๒ ศูนย์การทหารปืนใหญ่ได้ทำหนังสือขอยืมปืนพระมหาฤกษ์จากพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ มาจัดตั้งที่พิพิธภัณฑ์ทหารปืนใหญ่ สำเร็จเมื่อ ๑๔ กรกฎาคม ๒๕๒๓ ต่อมาใน พ.ศ.๒๕๒๔ ศูนย์การทหารปืนใหญ่ได้ทำหนังสือขอรับมอบ ปืนพระมหาไชยจากพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาตมาจัดตั้งที่พิพิธภัณฑ์ศูนย์การทหารปืนใหญ่ สำเร็จเมื่อวันที ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๒๔ ในปี๒๕๔๗ ศูนย์การทหารปืนใหญ่ได้มอบปืนพระมหาฤกษ์ มหาไชยให้กระทรวงกลาโหม(แต่ไม่ทราบว่าเป็นกระบอกไหนเลยไม่มีรูปให้ชมค่ะ)

 รู้สึกว่าย้ายปืนหันไปท่างอื่นก็ไม่เห็นว่าบ้านเมืองจะสงบอย่างที่พูดไว้เลย

 ปืนใหญ่หน้ากระทรวง เค้าก็อยู่เฉยๆมาเป็นร้อยๆปีแล้ว บ้านเมืองจะสงบสุขหรือทุกข์เข็ญ มันอยู่ที่คน ต่อให้เอาปากกระบอกปืนปักลงดินแบบที่อยู่รอบอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย แต่ถ้าคนมันยังทำให้ยุ่งไม่ว่าด้วยกรณีใดๆ บ้านเมืองฤาจะสงบสุขลงได้