ตุ๊กตา: อดีตและปัจจุบัน

[เทาชมพู]

ใครที่เคยอ่าน "บ้านเล็กในป่าใหญ่" ของลอรา อิงกัลส์ ไวลเดอร์   คงจำได้ว่าผู้เขียนเล่าถึงของเล่นของเด็กอเมริกัน ยุคบุกเบิก ค.ศ. ๑๘๗๐-๑๘๘๐ เอาไว้ด้วย เด็กชาวบ้านอย่างลอราไม่มีของเล่นสวยๆซื้อจากร้านอย่างสมัยนี้  ของเล่นแบบนั้นเป็นของแพงเกินฐานะ  แต่เด็กก็คือเด็ก ยังไงก็ต้องมีของเล่นบ้าง  อย่างน้อยก็มีตุ๊กตา ตุ๊กตาตัวโปรดที่ลอราได้เป็นของขวัญคริสต์มาสเมื่ออายุ ๕ ขวบ   ชื่อชาร์ล็อตต์  เป็นตุ๊กตาทำด้วยเศษผ้า  เรียกว่า rag doll  มันยังคงถูกเก็บทะนุถนอมไว้อย่างดีจนเธอแต่งงาน   ถึงในเรื่องไม่ได้บอก ก็พอเดาได้ว่าแม่ของลอราเป็นคนทำขึ้นมา ให้ลูกสาว  เช่นเดียวกับแม่ชาวบ้านทั่วไปในยุคนั้น เพราะตุ๊กตาซื้อจากร้านเป็นของแพงเกินฐานะ ชาวบ้านอย่างพ่อแม่ของลอราต้องประหยัดกันทุกอย่าง แม้แต่ผ้าก็ต้องเก็บรักษากันทุกชิ้น ทั้งเสื้อผ้าเก่าๆ ผ้าปูที่นอนเก่าๆ ผ้าม่าน  ผ้าห่ม  เศษไหมพรม  ไม่ว่าเก่าขาดแค่ไหนก็ไม่ทิ้งขว้างให้เสียเปล่า  แม่จะรวบรวมใส่ถุงเศษผ้าใบใหญ่ กระดุมก็ตัดจากเสื้อผ้าตัวเก่า รวบรวมใส่กล่องไว้นำมาใช้กับเสื้อที่เย็บใหม่  แล้วนำมาใช้อีกจนกระทั่งหมดสภาพ   เสื้อผ้าของพี่คนโตก็จะตกทอดมาถึงน้องคนรองๆ    จนถึงคนเล็ก   เสื้อกระโปรงตัวเก่าของแม่ก็จะเลาะ เอามาแก้ใหม่ทำเป็นเสื้อกระโปรงของลูกๆแทน ตุ๊กตาของลอราจึงทำด้วยเศษผ้า เย็บมืออย่างง่ายๆ   ผมทำด้วยเศษไหมพรม  หน้าทำด้วยเศษผ้าขาว   ตัวก็ทำจากเศษผ้ายัดนุ่น ตาทำด้วยกระดุมสีดำ   เสื้อผ้าและรองเท้าก็เย็บจากเศษผ้าชิ้นเล็กชิ้นน้อย ปากแก้มเขียนด้วยหมึกแดง คั้นจากน้ำผลไม้ป่า หน้าตาของตุ๊กตาเศษผ้า ออกมาคล้ายๆตัวนี้ค่ะ

[เทาชมพู]

ของเล่นอีกอย่างที่แม่ทำให้ลอรากับแมรี่ลูกสาวคนโตก็คือตุ๊กตากระดาษ แม่วาดตุ๊กตา ระบายสีเสื้อผ้าแล้วตัดให้ลูกสาวเล่นแต่งตัวตุ๊กตา สมัยนั้นกระดาษเป็นของแพง เกินกว่าจะใช้ทิ้งใช้ขว้าง  เขาจึงเก็บกันไว้ไม่ขยำทิ้งกันง่ายๆ    แม้แต่กระดาษหนังสือพิมพ์เก่าๆก็ไม่ทิ้ง  เอาตัดเป็นแพทเทิร์นเสื้อผ้า   ปูรองก้นหีบเสื้อผ้า หรือเวลาขนย้ายข้าวของใส่เกวียน ตามซอกเล็กๆก็เอากระดาษหนังสือพิมพ์จุกให้แน่น ของจะได้ไม่คลอนแคลนกระแทกกัน เวลาเดินทาง กระดาษขาวที่แม่เอามาวาดทำตุ๊กตากระดาษให้ลูกสาว  น่าจะเป็นกระดาษจดหมายที่มีคนเขียนมาถึง  ด้านหลังว่างอยู่ หรือไม่ก็เขียนครึ่งหน้า ยังพอมีกระดาษว่างๆ เหลืออยู่ แม่จึงเอามาวาดระบายสีทำตุ๊กตาให้ลูก เสียดายที่หาตัวอย่างตุ๊กตากระดาษวาดด้วยมือในสมัยนั้นไม่ได้  คงสูญไปหมดแล้ว  มีแต่ชนิดที่พิมพ์ขายในเมืองใหญ่ๆ    ตุ๊กตาที่แม่ของลอราวาดให้ลูกคงคล้ายๆอย่างที่เอามาให้ดู   แต่ไม่ละเอียดลออเท่า เป็นฝีมือวาดเองง่ายๆ

[เทาชมพู]

ในเรื่อง "บ้านเล็กริมห้วย"  ลอราไปเรียนหนังสือ พบเนลลี่  ออลิสัน ลูกสาวเจ้าของร้านในเมือง พ่อแม่รวยพอจะซื้อของเล่นสวยๆให้ลูกได้ ตุ๊กตาราคาแพงในสมัยนั้นคือตุ๊กตาทำด้วยขี้ผึ้ง  แบบหุ่นขี้ผึ้งของมาดามทุสโซด์ เป็นตุ๊กตาส่งมาจากอังกฤษ  หล่ออย่างประณีต มีเส้นผมเหมือนคนจริงๆ หลับตาลืมตาได้ พร้อมด้วยเสื้อผ้าสวยๆ  ตุ๊กตาของเนลลี่มีเสียงพูดได้ด้วย

[เทาชมพู]

เมื่อลอราโตเป็นสาว อพยพมาอยู่ที่เซาธ์ดาโกต้า    พ่อคงจะพอมีเงินเก็บบ้าง  เมื่อไปส่งแมรี่เข้าวิทยาลัยคนตาบอดที่ไอโอวาจึงสามารถซื้อตุ๊กตาตัวเล็กๆกลับมาให้เป็นของขวัญเกรซ ลูกสาวคนเล็กได้ ตุ๊กตาของเกรซเป็นตุ๊กตาธรรมดาๆของสมัยนั้น  ราคาไม่แพง ขายกันทั่วไปในเมือง   มีหัวทำด้วยกระเบื้อง แต่ตัวเป็นผ้ายัดนุ่นธรรมดา   ไม่มีเสื้อผ้า    แม่กับลอราช่วยกันเย็บเสื้อนอนตัวยาวๆให้ตุ๊กตาใส่   พร้อมหมวกใส่นอน  เย็บเบาะเล็กๆพร้อมหมอนให้ด้วย พ่อเอาหีบซิการ์มาทำเป็นเปลโล้ให้ตุ๊กตา  เท่านั้นก็เป็นของขวัญที่ทำให้เกรซดีใจมากที่สุด ตุ๊กตาแบบนี้  ดูดีขึ้นเมื่อช่างตัดเย็บเสื้อผ้าให้อย่างหรูหรา เหมือนในภาพ

[เทาชมพู]

ตุ๊กตาเศษผ้า  rag doll ในปัจจุบัน  พัฒนาผลิตเป็นอุตสาหกรรม  ออกมาน่ารักแบบนี้ค่ะ

[เทาชมพู]

อีกแบบหนึ่งของ rag doll

[เทาชมพู]

Strawberry Shortcake doll ค่ะ

[เทาชมพู]

ตัวผู้ชายชื่อ Blueberry ค่ะ

[ทองรัก]

 กระทู้นี้ถูกใจจังเลยค่ะ เพราะเมื่อวานนี้เปิดเว็บบาร์บี้ให้หลานสาวตัวเล็กที่บ้านดู ในนั้นมีตุ๊กตาสวยๆ  เต็มไปหมด แล้วเกิดสงสัยขึ้นมาว่า เอ ตุ๊กตาสมัยก่อนนี่หน้าตามันเป็นอย่างไรกันนะ เพราะตุ๊กตาที่ตัวเองเคยเล่นสมัยเด็ก ๆ น่ะมันก็เป็นตุ๊กตาพลาสติกมีผมทองหลับตาลืมตาได้แล้ว พอมาเห็นกระทู้นี้เข้าเลยชอบใจจริง ๆ
ขอบคุณคุณเทาชมพูมากค่ะ    

[เทาชมพู]

เอาบาร์บี้มาฝากหลานสาวคุณทองรักค่ะ

[เทาชมพู]

ตุ๊กตาตัวนี้มาจากโรงงานที่มีชื่อเสียงของเยอรมัน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เคยเสด็จเยี่ยม  เจ้าของโรงงานทูลเกล้าฯถวายตุ๊กตาสวยงามมากเป็นที่ระลึก และนำภาพมาลงทางเน็ตด้วยค่ะ

[เทาชมพู]

ตุ๊กตาอีกตัวหนึ่งจากโรงงานเดียวกัน

[เทาชมพู]

ในยุค 1950s ตุ๊กตากระดาษยอดนิยม คือตุ๊กตาวาดจากดาราดังของฮอลลีวู้ด พร้อมเสื้อผ้าสวยงาม ตัวนี้กลายเป็นของหายากของนักสะสมไปแล้ว  ตุ๊กตากระดาษเอลิซาเบธ เทเลอร์ค่ะ

[เทาชมพู]

ตุ๊กตาจากนิยายเด็กยอดนิยมในปัจจุบัน   แฮรี่ พ็อตเตอร์

[เทาชมพู]

ตุ๊กตาเฮอร์ไมนี่ ในชุดแฮรี่ พ็อตเตอร์