เรือนไทย

 ลองอ่านดูดีๆ แล้ว ตอนที่พระพันวษาทรงให้นางวันทองเลือกว่าจะอยู่กับใคร นางวันทองตอบว่า
ความรักขุนแผนก็แสนรัก     ด้วยร่วมยากมานักไม่เดียดฉันท์
สู้ลำบากบุกป่ามาด้วยกัน      สารพันอดออมุถนอมใจ
ขุนช้างแต่อยู่ด้วยกันมา       คำหนักหนาหาว่าให้เคืองไม่
เงินทองกองไว้ไม่ให้ใคร      ข้าไทใช้สอยเหมือนของตัว
จมื่นไวยเล่าก็เลือดที่ในอก    ก็หยิบยกรักเท่ากันกับผัว

ถ้าดูดีๆ แล้วนะ วันทองจะเป็นญสองใจก็เพราะรักลูกกับขุนแผนสองคน  ส่วนขุนช้าง  นางวันทองไม่ใช้คำว่ารักกับขุนช้างเลย  เพียงแต่ซาบซึ้งในความรักที่ให้นางและบุญคุณเท่านั้น
และที่นางถูกว่าเป็น ญ สองใจอาจเป็นเพราะกรรมที่นางเปลี่ยนชื่อเป็นวันทอง ซึ้งคล้องจองกับคำว่าสองใจ คนเลยติดปากมากกว่านางโมรา หรือกากี ไว้วันหลังจะมาต่อเรื่องนางโมรากับกากีนะคะ
แต่วันนี้ใครเห็นว่าไงบ้างคะ เกี่ยวกับเรื่องวันทองญสองใจ

 ผมคิดว่า นางวันทองมีความจำเป็นมากกว่าครับ ที่ต้องอยู่ในสถานะอย่างนั้น อีกอย่างคนเรามีจิตใจเหมือนกันครับ น่ะ บางคนมีความจำเป็นจริง ๆ ที่ต้องทำหน่ะ แต่ก็ขึ้นอยู่กับว่า ใครจะคิดยังไงน่ะครับ เพราะต่างคนก็ต่างจิตใจ จะให้คิดเหมือนกันหมดก็ไม่ได้ อีกอย่างหากใครเป็นนางวันทอง หรือเจอแบบเดียวกับนางวันทอง ก็คงจะเป็นอย่างนั้นน่ะ ผมว่า

 งั้นก็ถือเป็นโชคร้ายของนางวันทอง

 ถือว่าโชคร้ายก้ไม่ได้ครับ เพราะว่ามันจำเป็นจริง ๆ

 วันทองเป็นผู้หญิงที่น่าสงสารที่สุดในวรรณคดีไทย
เป็นการแสดงให้เห้นว่าผู้หญิงสมัยก่อนโดนกดขี่เช่นไร
ทั้งๆตามาตรฐานปัจจุบัน นางวันทองมีน้ำใจอันประเสริฐอย่างยิ่ง

 dก็ท่านสุนทรภู่เขาตั้งใจแต่งเรื่องขึ้นมาอย่างนั้นนี่ อย่าไปซีเรียสเลย เดี๋ยวเกิดสงครามโต้คารมกันอีก   แต่การวิเคราะห์แบบนี้ดีเเล้ว จะได้รู้ความคิดเห็นของคนหมู่มาก

 โชคร้ายที่เป็นคนหัวอ่อน
ยอมให้คนอื่นมากำหนดชีวิตตัวเอง
ลองไปอ่านดูดีๆนะคะ นางวันทองถูกคนอื่นกำหนดชีวิตอยู่ตลอดเลย

 เอ...นางวันทองเห็นจะไม่ใช่คนหัวอ่อนนะคะ
ส่วนในความคิดเห็นเรื่องขุนช้างขุนแผนนั้น หนูหมุดว่าท่านผู้ประพันธ์ไว้ น่าจะจงใจให้นางวันทองเป็นหญิงใจโลเล มากกว่านะคะ ซึ่งแม้กระทั่งปัจจุบันคนที่ตัดสินใจเลือกใครไม่ได้ ก็มักจะถูกตำหนิว่าสองใจเหมือนกัน จริงไหมคะ

 เรื่องขุนช้างขุนแผนไม่ใช่ผลงานของสุนทรภู่(ทั้งเรื่อง)นะคะ แต่เป็นการรวบรวมชำระจากผลงานของกวีหลายท่าน ในฉบับหอพระสมุดวชิรญาณมีของสุนทรภู่ตอนเดียวคือ กำเนิดพลายงาม ค่ะ ส่วนตอนอื่น ๆ ก็มีข้อสันนิษฐานเกี่ยวกับผู้แต่งต่างๆ กันไป บางตอนก็ไม่อาจระบุผู้แต่งได้ค่ะ

ส่วนเรื่องวันทองสองใจนั้น ก็แล้วแต่มุมมองค่ะ แต่ส่วนตัวแล้วคิดว่าวันทองตกเป็นวัตถุสำหรับให้ผู้ชายคือขุนแผนกับขุนช้าง ใช้ชิงดีชิงเด่นกัน ทำให้เธอน่าสงสารมาก

โซ่ที่ยังไม่ได้ปลด
ของ
เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์

"ว่าโอ้พิมนิ่มนวลของเณรแก้ว
เจ้าไปแล้วจะรำลึกถึงพี่บ้าง
ฤๅงามปลื้มแม่จะลืมน้ำใจจาง
แต่ครุ่นครางครวญคิดจนค่อนคืน"

จนคืนค่อนนอนอ่านทั้งหวานฉ่ำ
ทั้งโศกกำสรดทั้งสดชื่น
ว่าวันทองสองใจไม่ยั่งยืน
ใครเล่าขืนกดขี่ชีวิตพิม

ใช่คาถาอาคมพรหมลิขิต
มิใช่จิตจำนนจนหงอยหงิม
หญิงคือเครื่องสังเวยเครื่องเชยชิม
นี่แหละคือดาบทิ่มจิ้มจ่อคอ

บุรุษคือผู้ถูกในทุกสิ่ง
แม้เณรทิ้งจีวรมานอนหอ
ว่าทะนงองอาจชาติสีดอ
สมเป็นหน่อเนื้อพลายชายชาตรี

ครั้นขุนช้างบังอาจด้วยบาทใหญ่
แม่ก็เห็นเป็นใจไปทุกที่
อำนาจเงินครอบงำเข้าย่ำยี
ชั่วว่าดีผิดว่าถูกไปทุกคราว

ความเป็นคนของพิมจึงนิ่มนุ่ม
ถูกเขากุมเขากดกำหนดก้าว
ตัดสินใจไม่ถูกทุกเรื่องราว
จนชื่อฉาวชั่วช้าว่าสองใจ

เพราะโอกาสตัดสินใจไม่เคยมี
จะยืนยันทันทีได้ที่ไหน
ถูกริดรอนสิทธิเสรีทุกทีไป
สงสารพิมพิลาไลตายทั้งเป็น

สังคมคดกดขี่สตรีเพศ
กั้นขอบเขตครอบครองเป็นของเล่น
จงแกร่งกรากกระชากโซ่ทุกเส้นเอ็น
ให้มันขาดกระเด็น...ด้วยมือเรา!

 ช่วยหาบทที่ด้นสด ตอนแสดงงานคอนเสิร์ตคาราบาวหน่อยดิครับ

 จากบทประพันธ์ ตอนที่ขุนแผนขึ้นเรือนขุนช้าง ลักนางวันทองไปนั้น นางวันทองเองก็มิได้เต็มใจไปแต่โดยตี ขุนแผนต้องทั้งใช้คาถาเป่าอยู่หลายคาบ ทั้งขู่ ทั้งใช้วาจาค่อนขอดกว่านางวันทองถึงจะตามไปได้ แต่ก็ตามไปด้วยความอาลัยรักขุนช้างอยู่เหมือนกัน ขนาดถึงกับเอ่ยปากบนบานผีพรายที่ขุนช้างเลี้ยงไว้เฝ้าบ้านให้ช่วยคลายมนต์ที่ขุนแผนสะกดให้ขุนช้างหลับไหลอยู่  และตอนที่เก็บข้าวของเดินลงจากเรือน ก็พร่ำพรรณาไปต่างๆนา ที่ว่า "กลับเสียใจอาลัยขุนช้างเล่า  นิจจาเจ้าหลับกลิ้งอยู่ไกลหมอน จะเย็นฉ่ำน้ำค้างขจรจร  ใครจะซ้อนผ้าห่มให้ผัวรัก  เป็นม่านขาดกลาดขวางอยู่กลางห้อง  สองมือตีอกเพียงจะหัก  จัณฑาลผลาญทำเจ็บช้ำนัก  สะอื้นฮักฮักแล้วเดินมา  ถึงหอกลางเกลื่อนกลาดด้วยทาสหญิง  นอนกลิ้งนิ่งหลับไม่เงยหน้า  ดูพลางทางคิดอนิจา  ถึงห้องแก้วกิริยายิ่งเศร้าใจ  พี่จะลาไปแล้วเจ้าแก้วเอ๋ย  สิ่งไรเคยทำเจ้าจำได้  ฝากขุนช้างด้วยช่วยปลอบใจ  ข้าวปลาหาให้เหมือนพี่ยัง  ถึงกรงนกขุนทองอยู่ทั้งคู่  นกโนรีแขวนอยู่ที่เตียงตั้ง  นกเอ๋ยเคยเสียงเสนาะดัง  ฟังชื่นเชยชมอารมณ์นาง  ขุนช้างเรียกแม่วันทอง  สาลิกาเจ้าก็ร้องอย่างนั้นบ้าง  แต่นี้เช้าเย็นจะเว้นวาง  ครวญพลางทางตามขุนแผนมา  ถึงกลางนอกชานละลานจิต  ตะลึงคิดลังเลดูเคหา  แล้วชำเลืองเยื้องย่างถึงอ่างปลา  ชะโงกหน้ามือช้อนมาชมชู  .... ลำดวนเอ๋ยพี่จะด่วนไปก่อนแล้ว  ทั้งเกิดแก้วพิกุลยี่สุ่นสี  จะโรงร้างห่างสิ้นกลิ่นมาลี  จำปีเอ๋ยกี่ปีจะมาพบ  ที่มีกลิ่นก็จะคลายหายหอม  จะพลอยตรอมเหือดสิ้นกลิ่นตลบ  ที่มีดอกก็จะวายระคายครบ  จะเหี่ยวเฉเซาซบสลบไป ... รากไม้ต่างหมอนนอนอนาถ  ดาวดาษจะต่างไต้น่าใจหาย  ลงบันไดใจเจียนจะขาดตาย  น้ำตาตกกระจายพรั่งพรายลง ... อนิจจาครานี้นะตัวกู  มาอ้างว้างค้างอยู่ในป่าใหญ่  จะเป็นเหยื่อเสือสางที่กลางไพร  เอาป่าไม้เป็นเรือนเหมือนป่าช้า  นี่จะอยู่อย่างไรไม่เล็งเห็น  ตายเป็นก็คงป่นอยู่ในป่า มิได้คิดถึงตัวมังจะมา  ไม่รู้ว่าจะเป็นเช่นนี้เลย  ขุนแผนพามาด้วยความรัก  ก็ประจักษ์ใจจริงไม่นิ่งเฉย  แต่ทุกข์ยากอย่างนี้ยังมิเคย  อกเอ๋ยเกิดมาพึ่งพาบพบ ... ยังพรุ่งนี้จะเป็นกระไรเล่า  จะลำบากยิ่งกว่าเก่าหรือไรนั้น  คิดขึ้นมาน้ำตาตกอกใจตัน  กลับหวั่นหวั่นหวนคะนึงถึงขุนช้าง  นิจจาเอ๋ยเคยสำราญอยู่บ้านช่อง  ถนอมน้องมิให้หน่ายระคายหมาง  คลึงเคล้าเช้าเย็นไม่เว้นวาง  อยู๋กินก็สำอางลออองค์"....แสดงว่าใจของวันทองนั้นก็มีความห่วงอาลัยขุนช้างอยู่ลึกๆ  เพราะขุนแผนแม้นจะเป็นรักแบบสามีภรรยา  แต่ขุนแผนเองก็เจ้าชู้ทำให้นางวันทองต้องเจ็บช้ำระกำทรวงอยู่ ตั้งแต่คราวนางสายทอง นางลาวทอง แม้นวันที่ขึ้นเรือนขุนช้างลักพาตัวนางวันทองไป ก็ยังไปมีสัมพันธ์สวาทวันนางแก้วกิริยา อีก แต่ขุนช้างนั้นมีแต่ความรักมั่นคงให้แก่นางวันทองรักเดียว ไม่แปรเปลี่ยน ถ้าจะเปรียบความรักของขุนแผนที่มีให้กับนางวันทองก็เหมือนไม้เลื่อย หาได้มั่นรัก แต่รักของขุนช้างนั่น มันคงดุจเขาสิเนรุ จำได้ว่า หลังจกวันทองตายไป ขุนแผนก็ยังมีความสุขอยู่กับเมียๆ แต่ขุนช้างนั้นพอนางวันทองตายก็เสียใจ โกนหัวออกบวชเป็นพระ   ในความคิดของผม ผมสงสารนางวันทองกับขุนช้าง  ถ้าขุนช้างไม่เกิดมาอัปลักษณ์  และนางวันทองไม่เจอผู้ชายเจ้าชู้อย่างขุนแผน  ชีวิตของนางวันทองก็คงร้าวราญอย่างนี้ก็เป็นได้