เรือนไทย

General Category => ประวัติศาสตร์ไทย => ข้อความที่เริ่มโดย: Kiangsak loekaudom ที่ 18 ส.ค. 18, 18:31



กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: Kiangsak loekaudom ที่ 18 ส.ค. 18, 18:31
ผมได้อ่านพระประวัติของรัชกาลที่ 1 แล้วข้อมูลบอกว่า พระมารดาของพระอัครชายา(หยก) ชื่อกิม เป็นธิดาในเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน) อยากทราบว่าข้อมูลนี้เชื่อถือได้มากน้อยครับ


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 18 ส.ค. 18, 18:42
ขอเรียบเรียงให้ใหม่นะคะ
พระอัครชายาในที่นี้ หมายถึงพระอัครชายาในสมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก  ทรงมีพระนามเดิมว่า "หยก " หรือ "ดาวเรือง"  ทรงเป็นพระบรมราชชนนีในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก
คุณเขียนเหมือนกับว่า พระอัครชายาหมายถึงสมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี  คนอ่านจะงง

เดี๋ยวคุณเพ็ญชมพูหรือท่านอื่นๆคงเข้ามาตอบค่ะ


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: Kiangsak loekaudom ที่ 18 ส.ค. 18, 19:04
ขอบคุณอาจารย์เทาชมพูมากครับ ที่เรียบเรียงให้ผมใหม่


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 19 ส.ค. 18, 07:41
ตระกูลของเจ้าพระยาธรรมาธิกรณาธิบดี (ทองดี) เป็นตระกูลขุนนางใหญ่มาตั้งแต่สมัยอยุธยา  กล่าวกันว่าท่านเป็นบุตรของเจ้าพระยาอภัยราชา ที่เรียกกันว่า เจ้าคุณประตูจีน ครั้งกรุงศรีอยุธยา    เจ้าพระยาอภัยราชาตามความในราชพงศาวดาร เดิมเป็นเจ้าพระยาสุภาวดี บ้านอยู่ประตูจีน แล้วได้เลื่อนเป็นเจ้าพระยาอภัยราชา ตำแหน่งสมุหพระกลาโหม ในตอนปลายแผ่นดินพระเจ้าบรมโกศ  

ตำแหน่งของเจ้าพระยาอภัยราชา (เจ้าคุณประตูจีน) ที่ถูกต้องน่าจะเป็นสมุหนายก

อาจารย์นิธิ เอียวศรีวงศ์ (https://books.google.co.th/books?id=owdgDwAAQBAJ&pg=PT90&lpg=PT90&dq=พระอภัยราชา+สมุหนายก&source=bl&ots=7-Vh3q5hbf&sig=vBYOzYL8gg-Wu12g9srARiRuOJs&hl=th&sa=X&ved=2ahUKEwiuqKzk7ffcAhVFSX0KHUk_AisQ6AEwD3oECAYQAQ#v=onepage&q=พระอภัยราชา%20สมุหนายก&f=false) ได้เขียนไว้ในหนังสือ "การเมืองไทยสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี" ว่า "ในพ.ศ. ๒๒๙๘ พระเจ้าบรมโกศ ก็โปรดฯ ให้เจ้าพระยาอภัยราชาได้เป็นสมุหนายก เจ้าพระยาอภัยราชาเป็นโทษในรัชกาลพระเจ้าเอกทัศน์ จึงปรากฏว่าในพ.ศ. ๒๓๐๒ เจ้าพระยาพระคลังได้ว่าราชการที่สมุหนายกด้วย"

ท่านบุตรอีกคนหนึ่งเป็นบุตรคนโตคือ พระสำราญองค์ ส่วนจะมีธิดาหรือไม่นั้นไม่มีบันทึกไว้

พระมารดาของพระอัครชายา (หยก) ชื่อกิม เป็นธิดาในเจ้าพระยาอภัยราชา (เจ้าคุณประตูจีน)

กิตติพงษ์ วิโรจน์ธรรมากูร (https://books.google.co.th/books?id=NMA7DwAAQBAJ&pg=PT203&lpg=PT203&dq=พระอัครชายา+หยก+จีนกิม+คหบดีชาวจีน&source=bl&ots=waSPuB_uKu&sig=-AYQGCcNz-qtSoVEp9wae3rZT0Y&hl=th&sa=X&ved=2ahUKEwiAsKDDzPbcAhXRTn0KHfFnDQ0Q6AEwC3oECAIQAQ#v=onepage&q=พระอัครชายา%20หยก%20จีนกิม%20คหบดีชาวจีน&f=false) ได้เขียนไว้ว่า หากเมื่อได้ศึกษาถึงเชื้อสายแห่งราชจักรีวงศ์จะพบว่าพระอัครชายา (หยก) แห่งองค์สมเด็จพระปฐมบรมมหาชนกก็เป็นธิดาของจีนกิม คหบดีชาวจีน ประสูติที่บ้านภายในกำแพงพระนคร ด้านทิศตะวันออกเฉียงใต้ บริเวณป้อมเพชร ซึ่งเป็นย่านอาศัยของชาวจีนในรัชสมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ

หาก "กิม" เป็นหญิง อาจจะต้องสืบเสาะต่อไปว่าเป็นธิดาของเจ้าคุณประตูจีนจริงหรือไม่ แต่หากเป็นชายดังที่คุณกิตติพงษ์ว่าก็คงจะสรุปได้ว่าข้อมูลที่คุณ Kiangsak ได้รับมานั้น คงไม่น่าเชื่อถือเท่าไรนัก


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: Kiangsak loekaudom ที่ 19 ส.ค. 18, 07:52
ขอบคุณอาจารย์เพ็ญชมพูมากๆครับ แต่ผมอ่านเจอมาว่า พระอัครชายา(หยก)ในสมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก เป็นธิดาของนายหลง และนางกิมอ่ะครับ


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 19 ส.ค. 18, 10:46
โดยส่วนตัวแล้วไม่เชื่อข้อมูลนี้ค่ะ
ถ้าเจ้าพระยาอภัยราชา หรือเจ้าคุณประตูจีน เป็นตาของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าฯ จริงๆ   พงศาวดารน่าจะบันทึกเอาไว้แล้ว
เรื่องอะไรจะบอกแต่ชื่อลูกชายท่าน  แต่ไม่บอกชื่อลูกสาวซึ่งมีความสำคัญมากกว่าลูกชายเป็นไหนๆ 

ส่วนคำว่าจีนกิม   คำว่าจีนต่อด้วยแซ่   ใช้สำหรับผู้ชายอยู่แล้ว  หมายความว่าชายชาวจีนผู้นี้แซ่กิม


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 19 ส.ค. 18, 13:27
คำว่าจีนกิม   คำว่าจีนต่อด้วยแซ่   ใช้สำหรับผู้ชายอยู่แล้ว  หมายความว่าชายชาวจีนผู้นี้แซ่กิม

กิมนี้น่าจะเป็น "ชื่อ" มากกว่า "แซ่" ดังตัวอย่างชื่อ "จีนกุน"

ครั้งหนึ่งในสมัยธนบุรี มีจีนคนหนึ่งที่คุ้นเคยกับเจ้าพระยาจักรี นำของมาให้

คุณแว่น หรือหม่อมแว่น อนุภรรยาของเจ้าพระยาจักรีออกมาต้อนรับแขก อยากจะถามชื่อ แต่จะถามตรงๆก็เกรงเสียมารยาท

เลยอ้อมค้อมไปมา

"คุณชายฉิม" วิ่งเล่นอยู่บนนอกชาน เห็นดังนั้นก็บอกคุณแว่นว่า

"พี่แว่นพูดมากถลากไถล ไปเรียนเจ้าคุณ เถิดว่าจีนกุนเขาเอามาให้"

จีนกุนในเรื่องนี้ ต่อมาคือเจ้าพระยารัตนาธิเบศร์ (กุน)

จีนกุนคนนี้มีแซ่ว่า 黄 (หวง - จีนกลาง, อึ้ง - แต้จิ๋ว) มีเรื่องเล่าว่า

黄贵 (หวงกุ้ย - จีนกลาง, อึ้งกุ๋ย - แต้จิ๋ว) อพยพมาจากแต้จิ๋วเข้ามาอยู่ในจังหวัดราชบุรี สมัยกรุงธนบุรีเข้ารับราชการโดยดูแลด้านการค้าทางเรือ ในสมัยรัชการที่ ๒ นั้น  黄军 (หวงจวิน - จีนกลาง, อึ้งกุน - แต้จิ๋ว) บุตรชายคนที่สอง รับราชการโดยได้รับการแต่งตั้งเป็นสมุหนายก จนตำแหน่งสูงสุดคือ  เจ้าพระยารัตนาธิเบศร์  เป็นต้นสกุล “รัตนกุล”

http://www.thaichinese.net/thaichineseblog/chinese-in-siam/


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 19 ส.ค. 18, 14:29
จีนกุน ข้างบนนี้คือการเรียกอย่างกันเอง(หรือไม่เป็นทางการ) ในครอบครัวของเจ้าพระยาจักรี
 อาจเรียกโดยชื่อตัวของบุคคลได้ ตามความคุ้นเคยส่วนตัว
แต่ถ้าเป็นเอกสาร หรือเรียกอย่างทางการ   น่าจะระบุแซ่มากกว่าชื่อตัวนะคะ


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 19 ส.ค. 18, 20:21
แต่ถ้าเป็นเอกสาร หรือเรียกอย่างทางการ   น่าจะระบุแซ่มากกว่าชื่อตัวนะคะ

ในประกาศรัชกาลที่ ๔ เรื่องนี้ เป็นการเรียกอย่างเป็นทางการ "เสง" เป็นชื่อของจำเลยหาใช่แซ่ไม่

http://vajirayana.org/ประชุมประกาศรัชกาลที่-๔-ภาค-๕/๑๘๓-หมายประกาศพระราชกระแสซึ่งทรงตัดสินโทษจีนเสงอำแดงอิ่มผู้ทำวิชาอาคม (http://vajirayana.org/ประชุมประกาศรัชกาลที่-๔-ภาค-๕/๑๘๓-หมายประกาศพระราชกระแสซึ่งทรงตัดสินโทษจีนเสงอำแดงอิ่มผู้ทำวิชาอาคม)



กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 19 ส.ค. 18, 20:35
ทำไมคุณเพ็ญชมพูถึงคิดว่าจีนเสงเป็นคนชื่อเสง ไม่ใช่แซ่ ล่ะคะ?

จีนเสง --> แซ่เส่ง?


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: Kiangsak loekaudom ที่ 20 ส.ค. 18, 06:41
ผมเคยอ่านในเรือนไทย เรื่องพระคุณพ่อมหาอำมาตย์ตรี พระยาพิพัฒนธนากร (ฉิม โปษยานนท์) ตอนที่ไปงานแล้วมีวัยรุ่นตามมาท่านก็แนะนำตัวว่า ท่านชื่อ ท่าเจ้าคุณกิม ซึ่งกิมเป็นแซ่ของท่าน


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 20 ส.ค. 18, 07:16
รถทั้งสองคันแล่นเข้าไปถึงซอยพระพิศาล   เจ้าคุณปลอบลูกสาวไม่ให้ตกใจ  แล้วสั่งคนรถให้กลับรถ เผชิญหน้ากับรถคันที่ตามมา  เผื่อเกิดอะไรขึ้นก็ให้พุ่งชนได้เลย
ท่านลงจากรถ มีลูกชายตามไปด้วย   สั่งให้คนขับเปิดไฟหน้ารถพุ่งไปที่รถคันนั้น   คน 2 คนในรถคันนั้นก็ลงมา  เป็นชายจีนวัยรุ่น  มีคนขับอีกคนรออยู่ในรถ
เจ้าคุณล้วงมือลงในกระเป๋าเสื้อนอก เหมือนว่ามีปืนอยู่ในนั้น    พอเข้าใกล้กัน ท่านก็พูดขึ้นว่า
" ลื้อรู้จักอั๊วหรือเปล่า  อั๊ว กิมเจ้าคุณนะ"

คำว่า "กิมเจ้าคุณ "เป็นคำที่พ่อค้าจีนที่อยู่ในแวดวงสมาคมเดียวกับเจ้าคุณ เรียกท่าน   คือเอาแซ่ขึ้นหน้า บรรดาศักดิ์ตามหลัง  หรือถ้าเป็นพ่อค้าจีนที่รู้ภาษาไทยดีหน่อยก็เรียกว่า "เจ้าคุณกิม"     เจ้าคุณพิพัฒนฯกว้างขวางอยู่ในบรรดาคนจีนในกรุงเทพ

เป็นธรรมเนียมการเรียกชื่อแบบคนจีนโดยเอาแซ่นำหน้าชื่อหรือตำแหน่ง ซึ่งต่างจากการเรียกแบบคนไทยซึ่งให้ความสำคัญที่ชื่อมากกว่า

http://campus.sanook.com/912539/


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 20 ส.ค. 18, 07:25
พระยาพิพัฒนธนากร  เป็นบุตรของหลวงวารีราชายุกต์ (โป๊ โปษยานนท์) มารดาชื่อท่านเสงี่ยม เป็นบุตรีพระยาภักดีภัทรากร(ตระกูลภัทรนาวิก)  เกิดเมื่อวันที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2426  ณ บ้าน "โปษ์กี่" ริมแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งธนบุรี

ตามประวัติที่จดจำสืบต่อกันมา  ต้นสกุลโปษยานนท์ได้อพยพมาจากประเทศจีนมาพึ่งพระบรมโพธิสมภาร  ตั้งแต่สมัยต้นรัตนโกสินทร์   แซ่เดิมคือแซ่กิม เป็นภาษาจีนแต้จิ๋ว แปลว่า “ทอง” หรือ “ทองคำ”
บรรพบุรุษคนแรกของสกุลนี้ที่มาตั้งรกรากอยู่ในสยาม คือ" เจ้าสัวล่อแช”  เช่นเดียวกับคนจีนอื่นๆ ท่านยึดอาชีพทำมาค้าขาย โดยอาศัยอยู่บนแพริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา (ที่ตั้งบ้านโปษ์กี่ในภายหลัง) เมื่อกิจการค้าดีมีฐานะมั่นคงขึ้น จึงได้สร้าง “เก๋งจีน” ขึ้นและใช้ชื่อยี่ห้อว่า
“โปษ์กี่”

ในรัชกาลที่ 6  พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวพระราชทานนามสกุลนี้ให้หลวงพิพัฒนธนากร สังกัดกระทรวงมหาสมบัติ ว่า “โปษยานนท์” เป็นนามสกุลอันดับที่ 686  พระราชทานเมื่อวันที่ 21 กันยายน 2546

ชื่อเรียกว่า "เจ้าสัวล่อแซ" คือการเรียกแบบไทย ถ้าเป็นแบบจีนต้องว่า "กิมเจ้าสัว"  ;D


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 20 ส.ค. 18, 20:06
ในราชกิจจานุเบกษาสมัยรัชกาลที่ ๕ เรียกจีนตามท้ายด้วยชื่อเช่นกัน

http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2451/049/1424.PDF


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: Naris ที่ 21 ส.ค. 18, 10:00
ไม่ทราบว่าถามตรงนี้จะเป็นการนอกประเด็นหรือขัดจังหวะไหมนะครับ

ผมสังเกตว่า ชาวจีนที่ได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์ จะมีคำว่า จีน ในราชทินนามด้วย คนแรกที่ผมจำได้ก็ พระยาจีนจันตุ นั่นแหละครับ แต่เอ ถ้าประเทศเรามีธรรมเนียม หรือมีรูปแบบการตั้งราชทินนามอย่างนี้แล้ว มีราชทินนามที่แสดงสัญชาติอื่น เช่น พระแขกXXXX หรือ ขุนญวณYYYY อะไรเช่นนี้ไหมครับ


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 21 ส.ค. 18, 10:50
ผมสังเกตว่า ชาวจีนที่ได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์ จะมีคำว่า จีน ในราชทินนามด้วย คนแรกที่ผมจำได้ก็ พระยาจีนจันตุ นั่นแหละครับ แต่เอ ถ้าประเทศเรามีธรรมเนียม หรือมีรูปแบบการตั้งราชทินนามอย่างนี้แล้ว มีราชทินนามที่แสดงสัญชาติอื่น เช่น พระแขกXXXX หรือ ขุนญวณYYYY อะไรเช่นนี้ไหมครับ

คนไทยรู้สึกใกล้ชิดชาวจีนมากกว่าคนชาติอื่น สมัยก่อนจึงเรียกคนจีนในไทยว่าจีนโน่นจีนนี่ (ออกชื่อ) ในขณะที่คนชาติอื่นเช่น แขก, ญวน, ญี่ปุ่น มีจำนวนน้อยกว่า ไม่มีการเรียกว่าชื่อโดยขึ้นต้นด้วยสัญชาติเหมือนคนจีน จึงไม่ใคร่พบราชทินนามที่แสดงสัญชาติเดิมของผู้นั้น


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 21 ส.ค. 18, 11:05
ขออนุญาตต่อเรื่องการเรียก "จีนตามด้วยชื่อ"

ในราชกิจจานุเบกษาสมัยรัชกาลที่ ๕ เรียกจีนตามท้ายด้วยชื่อเช่นกัน

http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2451/049/1424.PDF


(http://www.reurnthai.com/index.php?action=dlattach;topic=6931.0;attach=68942;image)

ในประกาศพระราชทานนามสกุลครั้งที่ ๖๘  พบชื่อท่านขุนในราชกิจจานุเบกษาข้างบนอยู่ ๓ ท่าน มีท่านหนึ่งนอกจากชื่อยังระบุแซ่ด้วยคือ รองอำมาตย์ตรี ขุนนายกจีนพานิช (เฮ่าเอียนเบี้ยน)  หรือ เอียนเบี้ยน แซ่เฮ่า

http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2460/D/387_1.PDF


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: ศรีสรรเพชญ์ ที่ 23 ส.ค. 18, 09:17
ในจดหมายรายวันทัพสมัยกรุงธนบุรี คราวปราบเมืองพุทไธมาศและเขมร เมื่อ พ.ศ. ๒๓๑๔ มีการกล่าวถึงชาวจีนผู้หนึ่งนามว่า "จีนบุนเส็ง" ครับ

บุนเส็ง เห็นจะเป็นทั้งชื่อและแซ่ ชาวจีนผู้นี้น่าจะมีแซ่ 文 ซึ่งในสำเนียงจีนกลางออกเสียงว่า เหวิน แต่ในสำเนียงฮกเกี้ยนออกเสียงว่า บุน ครับ


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 23 ส.ค. 18, 10:26
บุนเส็ง เห็นจะเป็นทั้งชื่อและแซ่ ชาวจีนผู้นี้น่าจะมีแซ่ 文 ซึ่งในสำเนียงจีนกลางออกเสียงว่า เหวิน แต่ในสำเนียงฮกเกี้ยนออกเสียงว่า บุน ครับ

อาจจะ "เป็น" หรือ "ไม่เป็น" ดังที่คุณศรีสรรเพชญ์กล่าวก็ได้ ตัวอย่างในชื่อ จีนกิมสุย คำว่า กิม (金 ออกเสียงตามสำเนียงแต้จิ๋ว แปลว่า ทอง) อาจเป็นแซ่ก็ได้ คือ สุย แซ่กิม แต่ในชื่อของขุนนครจีนวิจารณ์ ชื่อคือ กิมสุย แซ่คือ หลี

๓๙๒๑ ลีละพันธุ (http://www.phyathaipalace.org/นามสกุลพระราชทาน/namemonkey.html) ขุนนครจีนวิจารณ์ (กิมสุย)  กรมการพิเศษ  เมืองนครศรีธรรมราช  แซ่หลี ปู่ชื่อจีนอี  บิดาชื่อหล้อย

การเรียกชื่อคนจีนโดยใช้คำว่าจีนนำหน้า บางทีก็รวมแซ่กับชื่อเหมือนกัน เช่นชื่อคุณปู่ของขุนนายกจีนพานิช ที่บันทึกไว้คือ จีนเฮ่าจุ้ย หรือ จุ้ย แซ่เฮ่า

๓๘๙๐ เหาตะวานิช (http://www.phyathaipalace.org/นามสกุลพระราชทาน/namebox.html) ขุนนายกจีนพานิช (เฮาเอียนเบี้ยน)  กรมการที่ปฤกษาจังหวัดสงขลา แส้เฮ่า ทวดชื่อเฮ่าจ่ายเซ่ง ปู่ชื่อจีนเฮ่าจุ้ย  บิดาชื่อหลวงจีนพานิชกรณ์ (เฮ่าจั่ว)


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: Naris ที่ 23 ส.ค. 18, 10:39
อ้างถึง
บุนเส็ง เห็นจะเป็นทั้งชื่อและแซ่ ชาวจีนผู้นี้น่าจะมีแซ่ 文 ซึ่งในสำเนียงจีนกลางออกเสียงว่า เหวิน แต่ในสำเนียงฮกเกี้ยนออกเสียงว่า บุน ครับ

ผมนึกถึงตัวละครในสามก๊ก "บุนทิว"
(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/23/Wen_Chou_Qing_portrait.jpg)
ในวิกิบอกว่า "อังกฤษ: Wen Chou ; จีนตัวย่อ: 文丑; จีนตัวเต็ม: 文醜; พินอิน: Wén Chǒu; เวด-ไจลส์: Wen Ch'ou"

คือ "บุน" เดียวกันสินะครับ


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: CVT ที่ 23 ส.ค. 18, 10:48
มาสนับสนุนเรื่องการเรียกชื่อด้วยใช้คำว่า จีน นำหน้าครับ


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 23 ส.ค. 18, 14:03
ชื่อจีนจูหลายเป็นตัวอย่างหนึ่งของคำเรียกคนจีนว่า "จีนตามท้ายด้วยชื่อ"

ในบันทึกของ ตระกูลคณานุรักษ์ (http://www.kananurak.com/mcontents/marticle.php?headtitle=mcontents&id=74143) จีนจูหลายมีนามว่า จูล่าย แซ่ตัน เป็นบรรพบุรุษของคุณหมอ CVT

บรรพบุรุษผมได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์จากล้นเกล้าฯรัชกาลที่ ๕ เมื่อคราวเสด็จประพาสเมืองตานีครั้งแรก ร.ศ.๑๐๗ ให้เป็นที่ หลวงจีนคณานุรักษ์ กัปตันจีนเมืองตานี

ตอนนั้นท่านยังไว้ผมเปียเหมือนกันครับ ถ้านับจากรุ่นบิดาท่านที่มาจากเมืองจีน ท่านเป็นรุ่นที่ ๒ และเกิดในเมืองไทย

แต่ต่อมาท่านก็ตัดเปีย ไว้ผมแบบไทย และในสมัยล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๖ ได้เลื่อนเป็น พระจีนคณานุรักษ์ กรมการพิเศษเมืองตานี


(http://www.kananurak.com/mcontents/1081081954kananurakcom3.gif) (http://www.kananurak.com/mcontents/1078931390kananurakcom2.gif)

http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2457/D/515.PDF


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 24 ส.ค. 18, 20:41
คุณเพ็ญชมพุจะสรุปว่าชื่อที่ต่อจากคำว่าจีน เป็นชื่อตัว ไม่ใช่ชื่อแซ่
หรือว่า เป็นชื่อตัวบ้าง ชื่อแซ่บ้างคะ


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 25 ส.ค. 18, 10:31
จากข้อมูลที่แสดงไว้ข้างต้น

จีนกุน จีนจูหลาย จีนกิมสุย จีนเองท่าย จีนกี่เซี่ยน จีนเอียนเบี่ยน ล้วนเป็นชื่อตัวต่อท้ายคำว่าจีน แต่มีบางครั้งก็มีแซ่รวมกับชื่อต่อท้ายเช่น จีนเฮ่าจุ้ย

แต่ไม่มี

คำว่าจีนต่อด้วยแซ่  

พบแต่คำเรียก

เจ้าพระยารัตนาธิเบศร์ ว่า จีนกุน ไม่ใช่ จีนอึ้ง
พระจีนคณานุรักษ์ ว่า จีนจูหลาย ไม่ใช่ จีนตัน
ขุนนครจีนวิจารณ์ ว่า จีนกิมสุย ไม่ใช่ จีนหลี
ขุนนายกจีนพานิช ว่า จีนเอียนเบี่ยน ไม่ใช่ จีนเฮ่า


ขอสรุปดังนี้จะดีไหม
คำคนไทยเรียกจีนถิ่นสยาม
ใช้นำหน้าว่าจีนก่อนออกนาม
ชื่อตัวตามใช่แซ่แน่แท้เทียว


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: CVT ที่ 25 ส.ค. 18, 17:31
นี่มาทั้งแซ่และชื่อครับ


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: CVT ที่ 25 ส.ค. 18, 17:35
ผมเห็นด้วยกับอาจารย์เพ็ญชมพูครับว่าใช้คำนำหน้าว่า จีน แล้วตามด้วยชื่อ

เพราะหากตามด้วยแซ่มันยากจะบอกได้ว่าหมายถึงใคร
เช่น จีนตันเมืองปัตตานี ไม่แน่ใจว่าเป็นตันไหน ตันจูเบ้ง ตันจูหลาย ตันจูเซียน ต้นจูเส้ง ตันจูอิ้น
แต่พอเอ่ยว่า จีนจูอิ้น มันค่อนข้างจะชี้ชัดว่าเป็นตันจูอิ้น เพราะชื่อจีนไม่ค่อยจะซ้ำกันครับ


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 25 ส.ค. 18, 18:29
นี่มาทั้งแซ่และชื่อครับ

จีนกางเซงหิ้น หรือ กางเซงหิ้ง พ่อค้าเมืองตานี ต่อมาได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น รองอำมาตย์โท หลวงประสิทธิ์บุรีรมย์ นายอำเภอในมณฑลปัตตานี ต้นสกุลกิติสาธร

http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2451/011/315.PDF
http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2462/D/544.PDF


กระทู้: อยากทราบเรื่องบุตรีของเจ้าพระยาอภัยราชา(เจ้าคุณประตูจีน)
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 25 ส.ค. 18, 19:07
เรื่องคำเรียกว่าจีนต่อท้ายด้วยชื่อหรือแซ่ ดูจะยาวกว่าเรื่องต้นตระกูลของพระอัครราชายา (หยก)

หากคุณเทาชมพูจะพิจารณาแยกเป็นอีกกระทู้หนึ่ง น่าจะค้นหาได้ง่ายขึ้น
  ;D