เรือนไทย

อยากขอความช่วยเหลือจากบ้านเรือนไทยค่ะ
ตอนนี้กำลังเขียนนิยายอยู่เรื่องนึงค่ะ ในพาร์ทสมัยอดีตคือ สมัยรัชกาลที่ ๕
ต้องมีฉากการแต่งงานของพระเอกกับนางเอกซึ่งเป็นลูกพระยาทั้งคู่
แต่ทีนี้ปัญหาอยู่ที่ หนูอายุ ๑๗ ปีและไม่มีความรู้เรื่องพิธีการแต่งงานเลยค่ะ ยิ่งถ้าเป็นในสมัยนั้นยิ่งแล้วใหญ่
ไม่รู้ว่าจะเหมือนปัจจุบันหรือไม่...
เปิดละครสี่แผ่นดินดู เห็นพิธีแต่งของคุณเปรมกับแม่พลอยก็มีเพียงรดน้ำสังฆ์ ส่งตัวเข้าห้องหอ ก็สงสัยว่าจะมีเพียงแค่นี้หรือ?
หากใครพอจะช่วยอธิบายขั้นตอนการแต่งงานได้ก็ขอรบกวนด้วยนะคะ
 

พิธีรดน้ำในสมัยนั้น  ไม่ได้นั่งเก้าอี้อย่างสมัยนี้ แต่หมอบอยู่บนตั่ง   แขกที่มารดน้ำคือแขกผู้ใหญ่ มีอาวุโส  เพื่อนเจ้าบ่าวเจ้าสาวไม่มารดน้ำ 
หมอบกันเสียเป็นเหน็บไปทั้งเจ้าบ่าวเจ้าสาว   ถ้าแขกมีจำนวนมาก
แขกอาวุโสที่สุดรดเป็นคนแรก   เจิมหน้าผากเจ้าบ่าวเจ้าสาวก่อนจะรดน้ำ
เวลารดน้ำ ไม่ได้รดที่มือ แต่รดที่หน้าผาก  แค่รดนิดหน่อย ไม่ได้เทลงไปจนเปียกโชก 

พิธีอีกอย่างก่อนส่งตัว คือพิธีปูที่นอน    เจ้าภาพจะเชิญคู่สมรสมีเกียรติ  ที่อยู่กันมายาวนานด้วยความสุขความเจริญ มีลูกเต็มบ้านหลานเต็มเมืองมาทำพิธีนี้       คำนี้ไม่ได้แปลว่าท่านทั้งสองจะต้องไปช่วยกันปูที่นอนเหมือนเมดในห้องพักโรงแรม  แต่ว่าจะขึ้นไปนอนบนเตียงวิวาห์พอเป็นพิธี    ทำทีว่านอนหลับ  แล้วตื่นขึ้นมา เล่าความฝันกัน   ฝันว่าใครมานอนเตียงนี้จะมีความสุขความเจริญ  อยู่กันจนถือไม้เท้ายอดทองกระบองยอดเพชร   มีลูกเต็มบ้านหลานเต็มเมือง  ฯลฯ  โต้ตอบกันไปมาเหมือนเล่นละคร   เพื่อเป็นเคล็ดว่าคู่บ่าวสาวจะได้อยู่เย็นเป็นสุข  มีชีวิตเจริญก้าวหน้า 
พิธีนี้จะมีหรือไม่มีก็ได้  แต่ถ้าพระเอกนางเอกเป็นลูกพระยาทั้งคู่ก็น่าจะมี    อย่าเอาพ่อแม่นางร้ายในเรื่องมาทำพิธีปูที่นอนก็แล้วกัน

ขอบคุณคุณเทาชมพูมากค่ะ  :)
แล้วพวกพิธีแห่ขันหมาก หรือพิธีหมั้นที่ต้องมีญาติฝ่ายเจ้าสาวมากั้นประตูเงินประตูทองอะไรแบบนี้ล่ะคะ
สมัยก่อนเขามีกันหรือเปล่า
ส่วนเรื่องการทำบุญก่อนเริ่มพิธีทุกอย่างก็ควรจะมีหรือเปล่าคะ ที่ทำบุญตักบาตรพระเก้ารูป

รู้สึกว่าจะมีการเขียนเรื่องการแต่งงานแบบไทยในเรือนไทยแล้วครับ เพราะเมื่อก่อนผมถามไปแล้ว เพราะจะจัดงานแต่งงาน (และจัดไปแล้วด้วย)

ลองค้นดูนะครับ มีคนตอบให้อย่างละเอียดเลย

ชื่อว่า "การแต่งงานตามธรรมเนียมไทย - ทำอย่างไร" และ "อาหารงานแต่ง"

เอาไปจัดงานได้จริงๆ เพราะผมทำมาแล้ว

พอดีอ่านในวรรณคดีเรื่อง อิเหนา รามเกียรติ์ และพระอภัยมณี

มีการแต่งงานของตัวละครหลายๆคู่ แต่มีขั้นตอนการแต่งงานอย่างหนึ่งที่คิดว่าต่างจากการแต่งงานทั่วๆไปคือ

การจุดเทียนแล้วส่งให้ญาติของเจ้าบ่าวเจ้าสาวเวียนรอบคู่บ่าวสาวเจ็ดรอบ จากนั้นดับเทียนและเจิมหน้าผากบ่าวสาว

ดิฉันเลยค้นในงานของพระยาอนุมานราชธน และของกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ปรากฏว่าไม่มีขั้นตอนนี้อยู่เลย

จึงอยากทราบว่าขั้นตอนที่ว่านี้มีอยู่จริงหรือไม่ หรือเป็นเพียงจินตนาการของกวีเท่านั้น

ตัวอย่างขั้นตอนการแต่งงานของหัสกันกับนางวันชายา ในเรื่องพระอภัยมณี
 

ให้สององค์ลูกน้อยเกี่ยวก้อยกัน         บนสุวรรณเรืองรองทองอุไร
ประโรหิตจุดเทียนแล้วเวียนแว่น         พลูคะแนนนับที่คัมภีร์ไสย
มโหระทึกกึกก้องลั่นฆ้องชัย             ปี่ไฉนเป่าดังก้องกังวาน
ตั้งแตรสังข์พิณพาทย์ระนาดฆ้อง        ประสานซ้องส่งเสียงสำเนียงหวาน
พวกขับไม้มโหรีที่ชำนาญ               บรรเลงลานซอสีปี่ชวา
ครั้นเวียนครบสรรพเสร็จได้เจ็ดรอบ   ตามระบบเวียนซ้ายแล้วย้ายขวา
ใบพลูดับเทียนพลันโบกควันมา         ตามตำราไสยเวทย์ข้างเพศพราหมณ์
แล้วจุณเจิมพระขนงวงนลาฏ              โดยไสยศาสตร์ค่อยประจงองค์ละสาม
แล้วตักขวัญบายศรีพิธีพราหมณ์         ทำไปตามข้างตำราในสามัญ

ที่ยกมาน่าจะเป็นพระราชพิธีเวียนเทียนค่ะ    ไม่ใช่ประเพณีในบ้านของบ่าวสาวสามัญชน

น่าจะเป็นอย่างที่คุณเทาชมพูว่านะคะ เพราะ ทั้งอิเหนา รามเกียรติ์ พระอภัยมณี ที่กล่าวถึงการแต่งงานก็ล้วนแต่เป็นงานแต่งงานของกษัตริย์หรือเชื้อพระวงศ์ทั้งนั้น

และหากพระราชพิธีเวียนเทียนเป็นพระราชพิธีที่จัดขึ้นเนื่องในวันอภิเษกสมรสของพระมหากษัตริย์หรือเชื้อพระวงศ์

แล้วปัจจุบันพิธีนี้ยังมีอยู่ไหมคะ  และถ้าเป็นไปได้ขอความกรุณาช่วยบอกชื่อหนังสือหรือแหล่งสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับพิธีนี้ด้วยคะ ขอบคุณมากคะ

พระราชพิธีเวียนเทียนไม่ได้จัดขึ้นเนื่องในวันอภิเษกสมรสค่ะ  แต่เป็นพระราชพิธีหนึ่ง มาจากพิธีพราหมณ์  จัดขึ้นในโอกาสสำคัญอันเป็นมงคลต่างๆ  รายละเอียดคงจะมีผู้รู้เรื่องเกี่ยวกับพระราชพิธีมาขยายความให้ฟังเอง
ขั้นต้น  ถ้าคุณไปค้นในกูเกิ้ล พิมพ์คำว่า พระราชพิธีเวียนเทียนสมโภช  จะพบว่าอยู่มีหลายครั้ง เช่นพระราชพิธีฉลองสิริราชสมบัติครบ 60 ปี    ทุกวันนี้ก็ยังมีพระราชพิธีนี้ในวันฉัตรมงคล ๕ พฤษภาคม
ส่วนคำว่าเชื้อพระวงศ์  หมายถึงผู้ที่มี "เชื้อสาย" จากราชสกุลต่างๆ ลงมาถึงระดับม.ร.ว.และม.ล.   ท่านเหล่านี้แม้ว่าไม่ใช่นายหรือนางสาว แต่ก็ไม่นับว่าเป็นเจ้า  ไม่ต้องใช้ราชาศัพท์     เพราะฉะนั้นถ้าท่านจะแต่งงานหรือทำพิธีมงคลอะไรในครอบครัวท่าน   ก็จัดอย่างสามัญชน   ไม่ใช่พระราชพิธีค่ะ
คำว่า "เชื้อพระวงศ์ชั้นสูง" ก็ไม่มีนะคะ    มีแต่คำว่า พระบรมวงศานุวงศ์  หมายถึงเจ้านายตั้งแต่เจ้าฟ้า พระองค์เจ้าลงมาถึงหม่อมเจ้า

ขอบมากคุณคะ ดิฉันลองสืบค้นตามที่คุณเทาชมพูว่า พระราชพิธีเวียนเทียนสมโภช  ทำให้ได้ทราบข้อมูลเกี่ยวกับพิธีนี้มากขึ้นและก็ตรงกับในวรรณคดีเลย

ในส่วนของคำราชาศัพท์ต้องขออภัยด้วยที่ดิฉันใช้ผิดและขอบคุณสำหรับคำแนะนำคะ

หากคราวหน้าต้องใช้คำราชาศัพท์อีก ดิฉันจะรอบคอบมากกว่านี้คะ