เรือนไทย

สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี และพระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี เคยมีที่ประทับส่วนพระองค์แห่งแรก ณ สวนรื่นฤดี ถนนราชสีมาตัดกับถนนสุโขทัย แต่ครั้นเมื่อทั้งสองพระองค์เสด็จออกไปประทับ ณ ประเทศอังกฤษ จึงทรงขายที่ดินสวนรื่นฤดีให้แก่กองทัพบก ปัจจุบันเป็นที่ตั้งของกองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร
 
ต่อมาทั้งสองพระองค์ ทรงพระดำริที่จะเสด็จนิวัติประเทศไทยเป็นการถาวร จึงทรงซื้อที่ดินจากนายเออี นานา ในท้ายซอยสันติสุข สุขุมวิท 38 ซึ่งมีพื้นที่กว่า 7 ไร่ แล้วทรงพระกรุณาโปรดให้สร้างวังขนาดย่อมขึ้นในพุทธศักราช 2500 เพื่อเป็นที่ประทับ โดยมีพลเรือตรีสมภพ ภิรมย์ ศิลปินแห่งชาติ เป็นสถาปนิก แล้วเสด็จไปประเทศอังกฤษอีกในปี พ.ศ. 2501 เพื่อทรงเตรียมพระองค์เสด็จกลับประเทศไทยเป็นการถาวร จากนั้นจึงได้เสด็จนิวัตประเทศไทยเป็นการถาวรเมื่อวันที่ 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2502 เมื่อทรงประทับ ณ วังแห่งใหม่ จึงได้ขนานนามวังดังกล่าวว่า วังรื่นฤดี เมื่อวันที่ 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2503 อันมีความหมายว่า ความเบิกบานสบายใจ  ตั้งอยู่เลขที่ 69 ซอยสุขุมวิท 38 กรุงเทพมหานคร และพระองค์ได้ประทับอยู่ตราบกระทั่งสิ้นพระชนม์

ภาพต่อไปนี้ทั้งหมด มีที่มาจากหนังสือเล่มนี้ครับ
เป็นสมุดภาพล้วนๆไม่มีคำบรรยายภาพ ซึ่งผมจะขอแสดงความเคารพโดยรักษารูปแบบไว้ดังนั้น

๑

๒

๓

๔

๕

๖

๗

๘

๙

๑๐

๑๑

๑๒

๑๓

๑๔

๑๕

รูปสุดท้ายแล้วครับ

ต่อจากนี้ ท่านใดมีความเห็นและภาพอื่นๆที่จะมาเสริมกระทู้ก็ขอเชิญ

ชาวสุขุมวิทในย่านนั้นน้อมสำนึกในพระกรุณาธิคุณของสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระวรราชเทวี เสมอมา

ขอบพระคุณคุณ NAVARAT.C สำหรับรูปค่ะ  ดิฉันไม่เคยเข้าไปในวัง  แต่ญาติผู้ใหญ่เคยเข้าเฝ้าสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอฯ เพื่อนำสิ่งของขึ้นทูลถวายสมทบเพื่อทรงพระราชทานต่อแก่หน่วยทหาร  พระองค์ท่านประกอบพระราชกรณียกิจมากมายอย่างเงียบๆ  ทรงพระเมตตามาก

ผมมีบุญ ได้มีโอกาสเฝ้าท่านหลายครั้งตั้งแต่เด็ก เพราะอยู่ในวงดนตรีที่จะต้องเข้าวังไปบรรเลงให้แขกฟังในงานวันประสูติ ท่านก็จะเสด็จมาทักทายทุกครั้ง จนเป็นผู้ใหญ่แล้วมีกิจต้องเข้าเฝ้าถวายงาน สิ่งเดียวที่สัมผัสได้คือท่านมีพระเมตตาสูง พูดแบบชาวบ้านคือท่านใจดีมาก พูดจาไพเราะจ๊ะจ๋ากับทุกคน

ถามอาว่า ศิลปะการก่อสร้างลไตล์นี้ เรียกว่าแนวประเภทไหนครับ

ก็ modern ละครับ   แต่ modern สมัยเมื่อ๕๐ปีที่แล้ว เน้นเส้นตั้งและเส้นนอน

และจะเห็นอิทธิพลของเหล็ก ที่ถูกเริ่มนำมาใช้ใน interior design

เมื่อเข้าไปถึงห้องโถงในวังรื่นฤดี  จะเห็นพระบรมฉายาทิสลักษณ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว  ประดับเป็นสง่าอยู่บนผนัง  (ในรูปค.ห.ที่ 6)  ผู้เข้าไปทุกคนจะต้องถวายบังคม 
ในห้องโถงนี้เองมีบันไดเวียน  ใต้บันไดคือแกรนด์เปียโนหลังใหญ่ ของสมเด็จเจ้าฟ้าเพชรรัตนฯ โปรดที่จะทรงเล่น  ทรงจำโน้ตได้อย่างแม่นยำเพียงอ่านครั้งเดียว  หลังจากนั้นก็จะทรงเล่นโดยไม่ต้องดูโน้ตเพลง 

วังรื่นฤดีคึกคักในวันครบรอบวันประสูติ    เพราะจะมีคณะบุคคลหลายคณะ ที่ได้รับพระกรุณาธิคุณ พากันมาเฝ้าถวายพระพร ทยอยกันมาตั้งแต่ตอนห้าโมงเย็นจนแน่นสนามหญ้าหน้าวัง      ห้องโถงของวังจะเปิดให้บุคคลทั้งหมดเข้าไปชมนิทรรศการที่ข้าราชบริพารจัดให้ชม ในแต่ละปีไม่เหมือนกัน     คณะที่มาเฝ้าเป็นประจำทุกปีคณะหนึ่งคือวงดนตรีบรรเลงของนักเรียนวชิราวุธ   แต่งเครื่องแบบกันพร้อมเพรียง อายุตั้งแต่ 12 ขึ้นไปจน 18 ปี   ถือเครื่องดนตรีมาตั้งวงเตรียมพร้อม  น่ารักมาก  พอใกล้เวลาเสด็จลงตอนหกโมง   พอดนตรีเริ่มบรรเลงแขกในงานที่กระจัดกระจายกันอยู่ก็จะตั้งแถวรอรับเสด็จ     
สมเด็จเจ้าฟ้าฯเสด็จลงทางประตูด้านหน้าห้องโถง    แล้วทรงเลี้ยวมาตามถนนซึ่งทอดโอบไปรอบสนาม  จนครบรอบแล้วเสด็จกลับไปสู่ทางเข้าตามเดิม   พระราชทานเค้ก แบ่งมาให้ผู้เข้าเฝ้า    ระหว่างนั้นเด็กนักเรียนก็เล่นเพลงที่ทรงโปรดประกอบบรรยากาศให้สนุกสนานคึกคัก จนเสด็จขึ้น

จากนั้นก็ถึงเวลารับประทานอาหารเย็นของผู้เข้าเฝ้า    มีซุ้มอาหารตั้งอยู่เรียงรายจากด้านข้างไปถึงด้านหลัง     เลือกรับประทานได้ตามใจชอบ    โต๊ะอาหารก็จัดไว้ที่สนาม เรื่อยไปจนด้านข้างและด้านหลัง    ข้าราชบริพารที่เคยถวายงานใกล้ชิดมาหลายสิบปี ก็จะเข้าเฝ้าบนพระตำหนักในช่วงนั้น

^

พระบรมฉายาทิสลักษณ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ในฉลองพระองค์สีแดงเพลิงต้องตามตำรับพิไชยสงครามในวันประกอบพระราชพิธีประกาศสงครามกับประเทศเยอรมัน ฝีมืออาจารย์จักรพันธุ์ โปษยกฤต

พระฉายาลักษณ์สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดาฯทรงฉายกับสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร  ณ วังรื่นฤดี

ภาพวังรื่นฤดีในวันครบรอบวันประสูติ   มองเห็นนักเรียนร.ร.วชิราวุธตั้งแถวรับเสด็จ

เครดิต athiwin.wordpress.com

สมัยผมเข้าวังไปเล่นดนตรีนั้นเป็นเวลาเย็น ก็ไม่ได้เข้าไปกันหมดทั้งวงแต่จะครูจะคัดไปสักครึ่งหนึ่ง พวกชั้นเล็กๆจะยังไม่ได้ไป
ครั้งแรกที่ได้เข้าวังก็ตื่นเต้นมากเป็นธรรมดา ไปถึงตั้งแต่เย็นแขกยังไม่ทันมา คุณข้าหลวงก็จะเชิญไปทานอาหารก่อน จำได้ว่าอร่อยกว่าอาหารของโรงเรียนมาก อิ่มหมีพีมันแล้วจึงมานั่งบรรเลงเรียกแขกไปเรื่อยๆ วงที่ผมสังกัดอยู่เป็นวงโยธะวาทิต เล่นเป็นแต่เพลงมาร์ชสวนสนาม เขาก็ให้บรรเลงก่อนเป็นวงโหมโรง พอแขกเริ่มมากันหนาตาขึ้นแล้วเขาก็ให้วงปี่สก๊อตเล่น ซึ่งแขกจะชอบฟังมากกว่า พอเสด็จลงแล้ว ก็เปลี่ยนเป็นวงเครื่องสายสากล ซึ่งต้องเล่นเพลงโปรดที่ทรงขอทุกครั้ง เป็นเพลงอิตาเลี่ยน ชื่อลาปาโลม่า

ลองฟังเพลงนี้ บรรเลงโดยวงเครื่องสายครับ
http://www.youtube.com/watch?v=u0tsEb6hgsw
 

พระองค์ท่านและพระมารดาจะจูงพระหัตถ์กัน เสด็จไปตามหมู่แขกที่ตั้งแถวรอเข้าเฝ้าอยู่ ซึ่งจะมีผู้แทนกล่าวถวายพระพร เมื่อมาถึงเต้นท์ของพวกเรา ท่านผู้บังคับการจะเป็นผู้ถวายพระพร พระองค์ท่านก็จะทรงตรัสว่าขอบใจพวกน้องๆมากนะจ๊ะ

ผมไปอยู่สักสามปีเห็นจะได้ก่อนออกจากโรงเรียน หลังจากนั้น จำไม่ได้ว่าเป็นเมื่อใด ได้ไปอีกครั้งหนึ่งก็เป็นงานที่จัดกันตอนกลางวันแล้ว พระองค์ไม่ได้เสด็จไปรอบๆบริเวณที่จัดงานอีก คงประทับอยู่แต่บนพระตำหนัก

วันสุดท้ายของพระราชพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลถวายพระศพสมเด็จเจ้าฟ้าเพชรรัตน์ราชสุดาที่พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ก่อนจะเคลื่อนพระศพไปยังพระเมรุมาศนั้น วงปี่สก๊อตของนักเรียนวชิราวุธได้ไปบรรเลงถวายเป็นครั้งสุดท้าย เป็นวงเล็กๆคัดไปไม่ถึงสิบคน แต่ทุกคนซ้อมมาอย่างดีและบรรเลงได้อย่างประทับใจ ตรึงผู้ที่มาในงานเช้าวันนั้นให้อยู่กับที่ได้ตลอดครึ่งชั่วโมงที่บรรเลงติดต่อกัน

ตั้งแต่ผมได้ฟังวงปี่สก็อตของโรงเรียนมาตั้งแต่เด็กจนแก่ ไม่เคยมีครั้งใดที่ไพเราะถึงหัวจิตหัวใจเช่นในวันนั้นเลย
น่าจะเป็นพวกหัวกระเด็นกลุ่มนี้นะครับ
http://www.youtube.com/watch?v=k-uqVrvDwqk

“วังรื่นฤดี”จุดเริ่มต้นงานสังคมสงเคราะห์ในไทย (http://www.chaoprayanews.com/2012/04/10/%E2%80%9C%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%A3%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%99%E0%B8%A4%E0%B8%94%E0%B8%B5%E2%80%9D%E0%B8%88%E0%B8%B8%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B9%89/)

อดีตกับปัจจุบัน

เมื่อก่อนนี้  วังรื่นฤดีคึกคักอีกครั้งก็ในวันคริสต์มาส     ผู้ไปร่วมงานได้รับคำเชื้อเชิญให้แต่งตัวสีเขียว หรือแดง   เข้ากับเทศกาล
มีงานเลี้ยงเล็กๆสำหรับข้าราชบริพารจัดที่สนามด้านข้างและด้านหลัง    จัดอาหารแบบบุฟเฟ่ต์   อาหารจานสำคัญคือไก่งวงที่คุณ UP ไปหามาจนได้
มีการละเล่นเล็กๆน้อยๆบนเวที แบบแสดงกันเอง   และจับฉลากแลกของขวัญที่นำมาจับกันเอง

สมเด็จเจ้าฟ้าฯ ทรงมีพระพลานามัยไม่สมบูรณ์นักในช่วงนั้น  จึงเสด็จลงแค่ในห้องกระจกด้านหลังของพระตำหนัก    ทอดพระเนตรออกมาเห็นผู้คนและตัวงานที่สนาม      คนในงานก็ได้เห็นพระองค์ท่านประทับอยู่พร้อมกับข้าราชบริพารชั้นผู้ใหญ่ จนกระทั่งเสด็จขึ้น    แค่นี้ก็ปลื้มใจสำหรับทุกคน

ทั้งหมดนี้ก็เหลือแต่เพียงความทรงจำ   และความรู้สึกเหงาเงียบเมื่อรำลึกถึงเท่านั้น

สงสัยครับ ทำไมฟ้าหญิงเพชรรัตนใช้คำราชาศัพท์สูงกว่าฟ้าหญิงองค์เล็ก/ทูลกระหม่อมอุบลรัตน์ เช่น บำเพ็ญพระกุศล พระราชทาน แต่ของฟ้าหญิงองค์เล็กกลับใช้แค่ ประทานทั้งที่ท่านเป็นเจ้าฟ้าชั้นเอกเหมือนกัน

จากเวปรอยอิน

ต้องการทราบลำดับชั้นการใช้คำราชาศัพท์ของพระบรมวงศานุวงศ์ เช่น ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตน์ราชกัญญาสิริโสภาพรรณวดี ต้องใช้คำราชาศัพท์ลำดับชั้นใดจึงจะถูกต้อง (ต้องการทราบแบบละเอียด เพราะต้องการนำไปสอนนักเรียนใช้ให้ถูกต้อง)
ขอบคุณค่ะ
 
ราชาศัพท์ที่ใช้แก่ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี ใช้เทียบเท่ากับการใช้ราชาศัพท์แก่พระบรมวงศ์ชั้นสมเด็จเจ้าฟ้า เช่น สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี
 
นางสาวกุลศิรินทร์ นาคไพจิตร นักวรรณศิลป์ชำนาญการ

ตัวอย่าง

ข่าวในพระราชสำนัก พระบรมมหาราชวัง ประจำวันเสาร์ ที่ 14 กันยายน พุทธศักราช 2556
วันนี้ เวลา 14.21 น. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี เสด็จแทนพระองค์ ไปพระราชทานปริญญาบัตรแก่ผู้สำเร็จการศึกษา จากมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ประจำปีการศึกษา 2555 ณ ศูนย์ประชุมนานาชาติฉลองสิริราชสมบัติ ครบ 60 ปีมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่ อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา เป็นวันที่ 1

ตัวอย่าง

แถลงการณ์สำนักพระราชวัง

ตามที่ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ได้เสด็จไปประทับ ณ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ตามคำกราบทูลของคณะแพทย์ เมื่อวันจันทร์ที่ 20 ธันวาคม 2553 ด้วยพระอาการกระดูกพระอูรุ (กระดูกต้นขา) ข้างซ้ายหัก และคณะแพทย์ได้ถวายการรักษาด้วยการผ่าตัดเป็นที่เรียบร้อยแล้วนั้น คณะแพทย์ได้รายงานว่า ทรงมีพระอาการดีขึ้นโดยลำดับ ไม่มีภาวะแทรกซ้อนแต่ประการใด วันนี้ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ได้เสด็จออกจากโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ไปประทับที่โรงพยาบาลศิริราช เพื่อรักษาพระอาการและรักษาทางกายภาพบำบัดฟื้นฟูอย่างต่อเนื่องต่อไป ในการนี้ คณะแพทย์ได้กราบทูล สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ขอให้ทรงงดพระกรณียกิจอีกสักระยะหนึ่ง

จึงประกาศมาเพื่อทราบโดยทั่วกัน สำนักพระราชวัง 30 ธันวาคม พุทธศักราช 2553

ขอบคุณครับ
ทำไมผมได้ยินข่าว กับเขาเขียนแค่ ประทานเอง
แสดงว่าเขียนไม่ถูกต้องแน่ๆ

ไม่แน่ใจในส่วนของสมเด็จเจ้าฟ้าเพชรรัตน์ แต่สำหรับเจ้าฟ้าหญิงจุฬาภรวลัยลักษณ์ต้องใช้คำว่าประทานค่ะ ที่ในข่าวตัวอย่าง ใช้เป็นพระราชทาน เนื่องจากพระองค์ไปในนามของในหลวงค่ะ

จากรอยิน เวปของราชบัณฑิตยสถาน

http://www.royin.go.th/th/webboardnew/answer.php?GroupID=&searchKey=&searchFrom=&searchTo=&PageShow=1&TopView=&QID=9855

ตามที่ได้ติดตามข่าวพระราชสำนักอยู่เสมอ..สรุปได้ว่า

๑.พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช
๒.สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์พระบรมราชินีนาถ
๓.สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯสยามมกุฎราชกุมาร
๔.สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯสยามบรมราชกุมารี
๕.สมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์อัครราชกุมารี
๖.ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญาสิริวัฒนาพรรณวดี (เมื่อก่อนใช้ ประทาน..ตั้งแต่ปี๒๕๕๒เปลี่ยนมาใช้ พระราชทาน

ทั้ง๖พระองค์ใช้คำว่า พระราชทาน

http://www.atriumtech.com/cgi-bin/hilightcgi?Home=/home/InterWeb2000&File=/home2/searchdata/Forums/http/www.pantip.com/cafe/library/topic/K1983806/K1983806.html

^ ข้างบนนี้ก็ดีครับ
คคห.สุดท้ายเป็นของคุณUP น่าจะเป็นข้อยุติได้

เรื่องนี้ยังเป็นที่ถกเถียงครับ

ระดับสมเด็จเจ้าฟ้า บางตำรา เช่นของสำนักงานเสริมสร้างเอกลักษณ์ของชาติ ให้ใช้ว่า "ประทาน" ในขณะที่ของสำนักพระราชวังใช้ "พระราชทาน"

การใช้ราชาศัพท์นั้น ถือเอาความนิยมของแต่ละวังเป็นเกณฑ์ จะหาตำราที่ระบุแน่ชัดคงยาก อย่างไรก็ดี ตามบัตรหมายทางราชการนั้น ระดับ สมเด็จเจ้าฟ้าใช้ว่า "พระราชทาน"

ความนิยมของแต่ละวังนั้นสามารถแยกแยะได้ดังนี้

กองงานในพระองค์สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ใช้ว่า "พระราชทาน"

สำนักงานผู้บริหารงานในสมเด็จพระเจ้าภินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี ใช้ว่า "พระราชทาน"

เลขานุการในพระองค์สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ใช้ว่า "ประทาน"

สถานีโทรทัศน์หลายช่องก็ใช้ตามพระนิยม บางช่องใช้ตามหนังสือราชาศัพท์ ของสำนักงานเสริมสร้างเอกลักษณ์ของชาติ เพราะหนังสือดังกล่าวออกจะเเพร่หลายและเป็นที่ยอมรับ แม้ว่าจะไม่ตรงกับพระนิยมของเจ้านายแต่ละวัง

ส่วนตัวผมผมนิยมใช้ตามความนิยมของสำนักงานของแต่ละวัง เช่นถ้าผมจะติดต่อกับกองงานของทูลกระหม่อมจุฬาภรณ์ หรือสำนักงานผู้บริหารงานในสมเด็จพระเจาภคินีเธอฯ ก็ใช้ พระราชทาน ถ้าจะติดต่อกับเลขานุการในสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงฯ ก็ใช้ ประทาน เป็นต้น

แต่ต้องไม่ลืมว่า บัตรหมายทางราชการนั้นใช้ว่า "พระราชทาน" นะครับ  

จากคุณ : UP -

ขอบคุณครับ  ;D ;D ;D ;D ;D