เรือนไทย

 รู้สึกว่าจะเป็นช่วงที่หลังจากเสร็จงานพระราชพิธีบรมมราชาภิเษก คงในราวๆปีพ.ศ.2469 เพราะมีรายงานว่าได้มีการพบช้างเผือกจึงทรงถือโอกาสไปตรวจมลฑลฝ่ายเหนือด้วย ในการนี้มีเจ้านายหลายพระองค์ตามเสด็จ หลักๆคือ สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ  ,หม่อมเจ้าถาวรมงคลวงศ์  แพทย์ประจำพระองค์ และอีกหลายท่านครับจำไม่หมด  ส่วนเจ้านายฝ่ายเหนือที่มาต้อนรับก็มีหลักๆ คือพระราชชายาเจ้าดารารัศมี ที่กลับไปอยู่ที่บ้านเกิดของท่านหลังจากที่พระพุทธเจ้าหลวงเสด็จสวรรคต   เมื่อถึงที่เชียงใหม่ ก็มีเจ้าเชียงใหม่แก้วนวรัฐ พระเชษฐาพระราชชายา ขี่ช้างนำเสด็จพระเจ้าอยู่หัวและพระราชวงศ์เข้าเมือง  ด้วยกระบวนช้าง80เชือก มีการแต่งตัวแบบพื้นเมือง และฆ้องกลองอย่างพื้นเมืองมาในกระบวนด้วย

 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงเครื่องเต็มยศจอมพลทหารบก  และ2ข้างทางแน่นไปด้วยราษฎรษ์ที่มาเฝ้ารับเสด็จ  ในการนี้พระราชชายาเจ้าดารารัศมีพร้อมเจ้านายพื้นเมืองได้ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตทำพิธีทูลพระขวัญน้อมเกล้า  ถวายแด่พระเจ้าอยู่หัวและพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี  และมีเจ้านายพื้นเมืองฟ้อนรำถวายในพิธีนี้ด้วยที่บริเวณหน้าศาลารัฐบาลเมืองเชียงใหม่

 ............และมีเรื่องน่าประหลาดใจเกิดขึ้นด้วย คือ เมื่อถึงเมืองเชียงใหม่นั้นพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่ ร.7 ท่านได้เสด็จไปทอดพระเนตร ช้างเผือกคู่พระบารมีนั้น  ในหลวงท่านทรงเตรื่องยูนิฟอร์มทหารบกเหมือนกับท่านอมรทัต สมุหราชองครักษ์ และทรงยืนอยู่ด้วยกันที่นอกคอกช้าง  พอเจ้าหน้าที่เปิดคอกให้ช้างนั้นเดินออกมา  ก็เดินตรงไปที่ในหลวงแล้วยกงวงขึ้นแตะที่หัว อันเป็นกิริยาการไหว้ของช้าง  ทำให้คนที่อยู่ที่นั้นพากันแปลกใจว่าช้างนั้นรู้ได้อย่างไร ว่าคนไหน เป็นพระเจ้าอยู่หัว  เพราะจะสอนให้ดูรูปก่อนล่วงหน้าก็คงเป็นไปไม่ได้ และก็เป็นการพบกันครั้งแรกด้วย  ต่อมาช้างนั้นได้ขึ้นระวางเป็นช้างพระที่นั่ง  พระราชทานนามว่า " พระเศวตคชเดชดิลก "

 คุณศศิศ ลองมาสอบถามข้อมูลที่ศูนย์ข้อมูลพระปกเกล้าศึกษาและจดหมายเหตุ พิพิธภัณฑ์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว อาคารกรมโยธาธิการเดิม เชิงสะพานผ่านฟ้าลีลาศ คาดว่าน่าจะมีหนังสือที่ต้องการนะครับ หรือ www.kpi.ac.th/museum      

 สวัสดีครับ วันนี้คงต้องคุยเยอะหน่อย เพราะไม่ได้มาหลายวัน
1. ถ้ามีโอกาสลงกรุงเทพฯ ก็จะลองแวะมาตามที่คุณ N.P. แนะนำไว้นะครับ และขอบพระคุณพระรูปทูลกระหม่อมติ๋วมากครับ
2. ใน สิ่งที่ข้าพเจ้าพบเห็น ซึ่งม.จ. พูนพิศมัยทรงนิพนธ์ไว้ ก็มีการกล่าวถึงเรื่องนี้เหมือนกันครับ และมีการกล่าวเสริมว่า พระเศวตคชเดชน์ดิลกฯ ไม่ยอมแตะหญ้าแตะน้ำเลย มีอาการซึม ๆ ซึ่งเกิดขึ้นเพียง 1 วัน ก่อนการเปลี่ยนแปลงการปกครองครับ
3. หนังสือ พระบารมีปกเกล้าฯ ที่คุณ V_Mee แนะนำไว้นี้วางจำหน่ายแล้ว ถ้ามีโอกาสเห็นเล่มจริง ๆ ก็จะลองดูว่ามีเนื้อหาส่วนนี้หรือไม่ หนังสือเล่มนี้รายละเอียดเป็นอย่างไรคงต้องสอบถามทางสำนักงานพระบารมีปกเกล้าฯ เสียก่อน
4.โรงช้างต้นของพระเศวตคชเดชน์ดิลกฯ ปัจจุบันคืออาคารดนตรีสากล (วงดุริยางค์ของโรงเรียน) ในโรงเรียนยุพราชวิทยาลัย ซึ่งครั้งหนึ่ง อาคารนี้เคยใช้เป็นห้องสมุดประชาชนจังหวัดมาแล้วหลังจากพระเศวตคชเดชน์ดิลกฯ ล้มแล้ว(ผมไม่แน่ใจว่าล้มในรัชกาลที่ ๗ หรือเปล่าครับ)

 ขอขอบพระคุณทุกๆท่านที่มาให้ความรู้ค่ะ

 สำหรับท่านที่สนใจเรื่องล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๗ เสด็จเลียบมณฑลฝ่ายเหนือ  ขอแนะนำให้อ่าน "จดหมายเหตุเสด็จพระราชดำเนินเลียบมณฑลฝ่ายเหนือ พระพุทธศักราช ๒๔๖๙"  รองอำมาตย์ตรี กมล  มโนชญางกร  จ่าจังหวัดน่าน  เป็นผู้เรียบเรียงโดยคำสั่งพระยาราชนกูลวิบูลยภักดี สมุหเทศาภิบาลสำเร็จราชการมณฑลพายัพ  หนังสือนี้มีที่หอสมุดแห่งชาติ  โดยเฉพาะที่ห้องวิจิตวาทการ  มีภาพประกอบเยอะมากครับ  
ขอฝากถึงน้องศรีปิงเวียงหรือท่านที่สนใจอยากจะอ่านจดหมายเหตุฉบับนี้  หรืออยากจะแลกเปลี่ยนความรู้  ขอเชิญที่สำนักงานสมโภยุพราช ๑๐๐ ปี  เรือนวชิร (อาคาร ๕) ชั้น ๒  โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย  จังหวัดเชียงใหม่  ตอนนี้ผมมานั่งทำต้นฉบับหนังสือพระบารมีปกเกล้าฯ ยุพราชวิทยาลัย ๑๐๐ ปี นามพระราชทาน อยู่ทุกวันครับ และสำหรับท่านที่สนใจเรื่องเมืองเชียงใหม่ในรอบ ๑๐๐ ปี ที่ผ่านมาก็สามารถแวะเวียนมาแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นได้ตลอดเวลา  แล้วท่านจะได้ข้อมูลใหม่ๆ ที่ยังไม่เคยเปิดเผยในที่ใดมาก่อน

 หายหน้าไปนานคุณ V_Mee แฟนๆถามหา

 หนังสือ "พระบารมีปกเกล้า" เห็นรูปหนังสือในประกาศที่มหาวิทยาลัย....แบบเห็นแล้วน้ำลายหกเลยครับผม หน้าปกดูสวยคลาสสิคมากเลยครับ

แต่พอดูราคา....เห้ออออออออ จะเก็บตังค์ทันหรือเปล่าก็ไม่รู้....

อย่างไรก็ต้องควานหามาอ่านให้ได้เลยล่ะครับ

 ได้อ่านที่ คุณศศิศ โพสท์มาแล้ว คณะทำงานมีกำลังใจขึ้นอีกโขเลยครับ
ว่างๆ แวะมาคุยกันปัญหาของคุณศศิศ นั้นแก้ไม่ยาก

 ในความเห็นที่ ๘  ขอให้สังเกตที่มุมล่างขวาของภาพ  จะเห็นเด็กหญิงเล็กๆ ๔ คน กำลังฟ้อนอยู่  เด็กหญิงทั้งสี่นี้คือ เจ้านายฝ่ายเหนือ ๓ ท่านกับเด็กหญิงอรอวล  วสันตสิงห์ ธิดาพระยาเพชรพิสัยศรีสวัสดิ์ (แม้น  วสันตสิงห์) ปลัดมณฑลประจำนครเชียงใหม่ (ปัจจุบันคือ ท่านผู้หญิงแรอวล  อิศรางกูร ณ อยุธยา) งฟ้อนรุ่นเยาว์ทั้ง ๔ ท่านนี้เป็นช่างฟ้อนที่พระราชชายาฯ ทรงจัดถวายพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี สำหรับฟ้อนรับขบวนเชิญขันทูลพระขวัญเข้าสู่พลับพลาพิธี

 ในหนังสือพระบารมีปกเกล้าฯ นั้นขอเรียนว่า  นอกจากจะมีบทความเองพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จโรงเรียนยุพราช รวม ๔ ครั้ง  และพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลปีจจุบัน เสด็จฯ โรงเรียนยุพราช ๒ คั้งแล้ว  ยังมีพระชบันทึกส่วนพระองค์ในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมกุฑราชกุมาร เสด็จฯ เลียบมณฑลพายัพ เทียบกับพระราชนิพนธ์ลิลิตพายัพ  นับแต่เสด็จออกจากกรุงเทพฯ จนเสด็จนิวัติกรุงเทพฯ ครบทั้ง ๙๓ วัน  พร้อมภาพประกอบที่หาได้ยากยิ่ง

และยังจะมีเรื่อง ตราประจำจังหวัดเชียงใหม่และโรงเรียนยุพราชวิทยาลัย  ที่มีรูปแบบเป็นรูปช้างในซุ้มเสมาเหมือนกัน  ปัญหาว่าใครลอกใคร?  คุณศศิศและคุณศรีปิงเวียงมีคำตอบหรือเปล่า?

 สวัสดีครับคุณ  V_Mee
ถ้ามีโอกาสผมอาจจะขึ้นมาเสวนาครับ ดูหน้าประตูเห็นระบุเวลาว่ากอง บ.ก.ของหนังสือนี้เปิดทำการตั้งแต่ 9.00 - 20.00 น.
ในใบปลิวโฆษณาบอกว่า มีเรื่องเกี่ยวกับเสาธงหน้าตึกยุพราชด้วย ดูแล้วน่าสนใจและชวนใจให้อ่านมากครับ