บทความต้นเรื่องที่นำความเท็จที่ฝรั่งเขียนมาขยายในหนังสือศิลปวัฒนธรรมของค่ายมติขน ที่คุณเพ็ญชมพูโยงให้อ่านนั้น มีอีกเรื่องหนึ่งที่ผมยังไม่ได้กล่าวถึง
คดีลอบปลงพระชนม์ในอังกฤษและฝรั่งเศส ปรากฏในหน้าหนังสือพิมพ์ทุกฉบับ และเป็นข่าวอยู่หลายวัน กับถูกบันทึกอยู่ในพงศาวดารอย่างละเอียดลออ เป็นส่วนหนึ่งของพระราชประวัติ ที่ถูกกล่าวขวัญว่าเป็น "ราคาของความสำเร็จ" ที่ไม่ได้มาแบบถูกๆ(๖)
กล่าวฝ่ายในเมืองไทย บังเอิญเรื่องอื้อฉาวที่เป็นข่าวนี้ไม่ได้เกิดขึ้นตอนเปลี่ยนแผ่นดิน แต่อยู่ในปีที่ ๕ ซึ่งยังเป็นช่วงต้นรัชกาลที่ ๔ การแสดงตัวเป็นปฏิปักษ์ของฝ่ายตรงข้ามต่อราชบัลลังก์ยังไม่ปรากฏออกมาอย่างเด่นชัดนัก ความร้าวฉานใดๆ ในวงราชการยังมิได้อุบัติขึ้น รัชกาลที่ ๔ ผู้ทรงรอบรู้ในเรื่องศิลปวิทยาการแบบตะวันตก และแตกฉานในการเมืองระหว่างประเทศ จึงเหมาะสมที่สุดที่จะเป็นองค์ประมุขของประเทศ ตามสภาวะของยุคสมัยที่กำลังปรับเปลี่ยน บรรยากาศทางการเมืองที่ตึงเครียด ถ้ามีอยู่จริงก็น่าจะมีเค้ามาจากการเสียผลประโยชน์อย่างรุนแรง และความขัดแย้งกับพระวิเทโศบายต่างประเทศ ที่รุดหน้าเร็วเกินไป ทำให้คนบางกลุ่มรับไม่ได้ นี่คือข้อสันนิษฐานเบื้องต้น แต่ที่ผิดสังเกตและ "น่าพิจารณา" อย่างยิ่ง ซึ่งทำให้สมมุติฐานมีน้ำหนักขึ้นไปอีก คือ "คำให้การ" ของคนในครอบครัวบุนนาคเอง ชี้เบาะแสความระหองระแหงว่ามีมูลความจริง ปรากฏอยู่ในพระดำรัสของสมเด็จพระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี ในรัชกาลที่ ๕ ผู้เป็นเชื้อสายของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิชัยญาติ (ทัด บุนนาค) มีไปยังสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธ์ฯ พระราชโอรส ความว่า...
"เพราะแม่รู้อยู่เต็มใจว่าชาวฟากข้างโน้น (สกุลบุนนาค มีถิ่นฐานบ้านช่องอยู่ที่ฝั่งธนบุรีเป็นส่วนมาก จึงเรียกว่าชาวฟากข้างโน้น-ผู้เขียน) นั้น เป็นที่รังเกียจของเจ้านายเป็นอันมาก เพราะผู้ใหญ่บางคนทำยุ่งเหยิงไว้ ความชั่วเลยมาแปดเปื้อนแก่พวกลูกหลานต่อมา แลพวกเหล่านั้นกองพันโตหนักด้วย ประการหนึ่งตัวของลูกก็ไม่ใช่เป็นเจ้านายสามัญ ความระแวงสงไสยมันอาจต้องเกิดขึ้นเพราะเป็นเจ้าฟ้าปัญญาดี แลมีญาติข้างแม่มาก เพราะฉนั้นจึงเห็นว่า การที่จะแก้ความรแวงว่าจะหมายเป็นใหญ่เป็นโตนั้น ก็มีอย่างเดียวที่จะต้องทำให้ทูนหม่อมโต (รัชกาลที่ ๖) ท่านรักใคร่ไว้วางพระทัยจริง ให้ปรากฏแก่ตาคนทั้งหลายมากๆ เท่านั้น"(๕)
คำว่า "ทำยุ่งเหยิงไว้" และ "ความชั่วจึงมาแปดเปื้อนลูกหลาน" เป็นคำพูดค่อนแคะที่มีความนัยโยงใยไปถึงความไม่ดีไม่งาม ที่ผู้ใหญ่ในตระกูลบางท่านสร้างไว้กับเจ้านายในอดีตนั่นเอง
คือคุณไกรฤกษ์บอกเป็นนัยๆว่า เป็นเรื่องวางระเบิดหรือเปล่า
ผมค้นอยู่นานว่าเรื่องยุ่งเหยิงที่พวกบุนนาคก่อนั้นคืออะไร ก็ได้เพียงเบาะแสเดียวก็คือ
เมื่อเกิดเรื่องพระสุริยภักดิ์ (คุณชายสนิท บุตรชายใหญ่สมเด็จเจ้าพระยาองค์น้อย) กับเจ้าจอมอิ่ม เป็นเหตุให้พระสุริยภักดีต้องพระราชอาญาประหาร อายุพระสุริยภักดีแก่กว่า สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์เพียง ๔ ปี (พระสุริยภักดีต้องโทษประหาร อายุเพียง ๒๗ ปี)หรือคุณเพ็ญชมพูจะสามารถหาไอ้ที่ยุ่งเหยิงกว่านี้มาแสดงได้ ผมก็จะคอยดู
ก็คิดเองเถิด กฏมณเฑียรบาลสมัยโน้น ศักดิ์สิทธิ์เด็ดขาดอย่างไร ขนาดลูกบุคคลระดับสมเด็จเจ้าพระยาก็ยังหัวขาด ไม่มีละเว้น
http://writer.dek-d.com/bird711/story/viewlongc.php?id=524172&chapter=2