พิมพ์หน้านี้ - ทรงผมของผู้หญิงโบราณ

เห็นภาพของเจ้าจอมหม่อมราชวงศ์สดับ
ในบทความของคุณเทาชมพูก็เกิดสงสัยขึ้นมาค่ะ ว่า หญิงชาวสยามเปลี่ยนจากผมเกรียนๆ
อย่างที่เห็นในเรื่องนางนาก มาเป็นผมยาวหน่อยอย่างที่เห็นในภาพเมื่อไหร่
แล้วทรงผมแบบที่คุณจินตราทำตอนนที่เล่านเป็นแม่พลอย ตอนสาวๆ
ในเรื่องสี่แผ่นดินนั้น เป็นธรรมเนียมจริงๆ หรือไม่
แล้วสมัยโบราณซึ่งไม่มีสเปรย์ไม่มีเจลทำกันอย่างไรให้ผมโป่งๆได้ล่ะคะ
/>

วอนผู้รู้แก้ความสงสัยด้วยค่ะ

อ้อ
ขอแนะนำตัวด้วยค่ะ ที่จริงดิฉันวนเวียนวิ่งขึ้นวิ่งลงเรือนไทยมานานแล้ว
เมื่อก่อนใช้ชื่อเพลิน เป็นนามแฝงซึ่งใชัมานานติดตัวมาจากบอร์ดอื่น
ต่อมาพอชื่อไปพ้องกับนางเอกของคุณแก้วเก้าเข้า
ก็มีคนชื่อเพลินเพิ่มขึ้นมากอย่างกระทันหัน
ดิฉันเองก็บุคคลิกไปคนละขั้วกับคุณหนูเพลินในวสันต์ลีลาเสียด้วย
ก็เลยเปลี่ยนชื่อเป็นรินคำค่ะ
src='http://vcharkarn.com/reurnthai/uploaded_pics/RW419x000.jpg'>

กำลังหาภาพทรงผมหญิงไทยมาสแกนให้คุณรินคำ (เพลิน) ค่ะ
แต่ขอบอกย่อๆว่า ทรงผมเจ้าจอมม.ร.ว.สดับ เรียกว่าผมโป่งค่ะ นิยมตอนปลายรัชกาลที่ ๕
คนละอย่างกับทรงดอกกระทุ่ม ซึ่งสั้นกว่า เส้นผมจะชี้ออก แบบทรงผมแม่นาก ไม่ใช่หวีเสยอย่างในภาพ
ผมที่ชี้ออก ทำให้หัวดูคล้ายดอกกระทุ่มจึงเรียกชื่อตามนั้น
สาวสมัยโบราณไม่มีเจล ใช้ขี้ผึ้งเสยให้เรียบค่ะ ได้ผลเช่นกัน
ส่วนที่โป่งมากๆบางคนซ่อนหมอนหนุนเล็กๆไว้ข้างในแล้วเสยผมซึ่งรูดด้วยขี้ผึ้งจนเรียบได้รูป เกลี่ยทับอีกที ผมจะโป่งได้รูปสวยออกมาแบบที่เห็น

ขอบคุณค่ะคุณเทาชมพู รอดูภาพอยู่นะคะ

ไม่รอเปล่าๆ แต่ไปค้นภาพทรงผมโบราณๆ

มาได้สองทรง

ทรงแรกของสาวบางระจันค่ะ

รู้สึกว่าข้างหน้าจะยาวแล้วหวีเสยไปข้างหลัง

ส่วนข้างๆ ตัดเกรียน ก็สวยดี แถมคงจะไม่ร้อนด้วย

คิดถึงผู้หญิงสมัยก่อนตกแต่งผมด้วยขี้ผึ้งแล้ว
ก็สงสัยขึ้นมาอีกค่ะ ว่าตอนสระผมเนี่ย
ไม่มียาสระผมอย่างสมัยนี้จะสระสะอาดหรือคะ
เค้าใช้อะไรสระผมกันหนอ เคยได้ยินว่าใช้มะกรูด
กับ ขี้เถ้า ไม่น่าจะทำให้สะอาดได้เลย

ผมของนางเอกบางระจันน่าจะดัดแปลงมาจากผมปีกค่ะ ไม่เหมือนสมัยโบราณเสียทีเดียว
สมัยอยุธยาตอนปลาย สาวลูกผู้ดีไว้ผมยาวประบ่าปลายงอนออกนิดๆ แต่สาวชาวบ้านเมื่อเกิดศึกจะตัดผมสั้นเหมือนชาย เพื่อปลอมตัวไม่ให้พม่ารู้ว่าเป็นหญิง แล้วเลยไว้ผมสั้นมาจนรัตนโกสินทร์ตอนต้น
ส่วนทรงผมพระสุริโยไทเรียกว่าทรงโองโขดง เป็นทรงทางเหนือมาจากสุโขทัยค่ะ

มะกรูด เข้าใจว่าเป็นกรดอ่อนๆ สระผมทำให้หมดรังแค ผมสะอาดเป็นเงาและนิ่มด้วยค่ะ
ดิฉันยังเคยใช้น้ำมะกรูดแท้ๆ เทรดผมเลยค่ะ เพราะเคยปลูกต้นไว้หลังบ้าน คุณภาพดีกว่ายาขจัดรังแค
ส่วนขี้เถ้ามีสภาพเป็นด่างค่ะ ก็ทำความสะอาดได้เช่นกัน
สมัยก่อนเสื้อผ้าเขาก็ซักด้วยน้ำขี้เถ้าให้หมดเหงื่อไคลนะคะ
สบู่สมัยสงครามโลกก็ทำจากขี้เถ้าค่ะ

อีกอย่างบ้านเมืองสมัยก่อนมีแต่แดด และฝุ่นจากดิน ไม่มีสารตะกั่วควันดำ และความสกปรกจากคอนกรีตอย่างในกรุงเทพและในตัวจังหวัดใหญ่เล็ก
ดิฉันว่าร่างกายคนไม่เหนียวหนับเหมือนเดี๋ยวนี้ค่ะ

นี่คือผมปีกค่ะ

หลังจากเด็กตัดจุกแล้วก็เลี้ยงผมบนศีรษะให้ยาว

ผู้หญิงไว้ยาวกว่าของผู้ชายนิดหน่อย แต่ด้านข้างสั้นเกรียน

เว้นผมเส้นยาวๆห้อยลงมาสองข้างหูถึงบ่าเรียกว่าผมทัด

เป็นแบบผมที่นิยมกันมาจนถึงรัชกาลที่ ๔

ก่อนกลายเป็นดอกกระทุ่มในระยะต่อมา

คือไว้ยาวขึ้น และไม่มีผมทัดอีก

เอ ผมโป่งนี่ จะทำได้ด้วยการ "ยี" ผมบ้างหรือเปล่าคะ ไม่ทราบว่าการ "ยี" ผมมีมาในสมัยไหน แต่เข้าใจว่า สาวๆยุโรปและอเมริกาตั้งแต่ก่อนสมัยวิคตอเรีย ก็ไว้ผมยาว ถักเปีย แต่ส่วนบนๆนี่ก็โป่งๆขึ้นเหมือนกัน จากที่เห็นๆรูปย่าทวดยายทวดของเพื่อนๆในอเมริกามานะคะ คิดว่าเค้าอาจจะยีให้มันพองขึ้นมาตั้งแต่สมัยนั้น แล้วจ้าวนายไทยที่ไปยุโรปกลับมาเมืองไทยแล้วเอามาเผยแพร่ หรืออาจจะเริ่มมาตั้งแต่สมัย ร๔ ที่เลียนแบบดูเอาจากทรงผมของพวกภรรยามิชชันนารีก็ได้ นี่มั่วเองเองทั้งนั้นเลยค่ะ

การยีผมมีตั้งแต่ ๑๙๖๐ 's ตอนต้นๆค่ะ

การทำผมสมัยวิกตอเรียน ใช้วิธีตบผมให้โป่งขึ้นมา สมัยนั้นมีการใช้ผมปลอมเสริมแล้วค่ะ

ของไทยไม่ได้ยีค่ะ ใช้ขี้ผึ้งเสยแทนเจล จะตั้งเข้ารูปและเรียบเป็นมัน นอกจากนี้มีน้ำมันใส่ผมเรียกว่าน้ำมันตานี และมุหน่าย ทำจากเขม่า

เอาภาพผมทรงดอกกระทุ่มมาฝากอีกภาพค่ะ

เป็นภาพสตรีสมัยต้นรัชกาลที่ ๕

ไม่มีผมปีกอีกแล้ว ส่วนที่เป็นผมปีก ปล่อยยาวกว่าเก่า

แล้วหวีเลยไปถึงกระหม่อม

ส่วนด้านข้างก็ไม่สั้นเกรียนอย่างผมปีก

แต่ปล่อยให้ยาวออกมาเล็กน้อยพอหวีได้

ส่วนเครื่องเรือนตรงหน้า กระจกเรียกว่าคันฉ่อง

มีเกลียวยึดสองข้าง ไขให้กระดกได้

ตั้งอยู่บนม้าเตี้ยๆ ผ้าสองผืนสีขาวพาดอยู่บนราว

เรียกว่าราวพาดผ้า โดยมากแกะสลักสวยงาม

และทางซ้ายของภาพคือขันล้างหน้า

กับผอบหรือโถปริก(หมายถึงโถมีฝาครอบยอดแหลม) วางบนพาน

เรื่องทำความสะอาดผม ตอนผมยังเด็กๆ สมัยอยู่บ้านสวน
เคยเห็นคนเฒ่าคนแก่อาบน้ำแล้วใช้โคลนในท้องร่อง มาหมักผม
ผมไม่ทราบว่ามีประโยชน์อย่างไร ก็เลยทำดูบ้าง ดำน้ำหาโคลน
ที่เหลวๆ มายีหัว รู้สึกไม่เข้าท่าเท่าไหร่ แต่พอโตขึ้นได้อ่านในหนังสือ
เค้าว่าโคลนนี่มีประโยชน์เกี่ยวกับการบำรุงรักษาเส้นผมเหมือนกัน
เมื่อไม่นานมานี้ก็เห็นพูดถึงโคลนหมักผมหรือยังไงนี่แหละ แต่เป็นโคลน
(ไม่รู้ว่าจะเป็นอย่างเดียวกับโคลนหรือเลนในภาษาไทยหรือเปล่า)
จากต่างประเทศ ราคาแพง ถ้ามีประโยชน์จริงแสดงว่าคนไทย
เรารู้จักประโยชน์ของโคลนมานานแล้ว

ชอบผมสั้นๆ ของผู้หญิงสมัยก่อนจังค่ะ
เข้ากับอากาศร้อนๆของเมืองไทย
แล้วก็คงดูแลรักษาทำความสะอาดง่ายด้วย
ขอบคุณคุณเทาชมพูนะคะสำหรับรูป
ชอบรูปสุดท้ายมากเลย สตรีในรูปดูท่าน
ตั้งอกตั้งใจในการแสดงแบบ น่ารักเหลือเกิน

ตอนแรกคิดว่ากระทู้นี้จะคุยกันเฉพาะสาวๆ เสียแล้ว
ดีใจที่คุณแจ้งลงจากโรงลิเกมาร่วมสนทนากัน
ดิฉันเคยได้ยินเรื่องโคลนหมักผมนะคะ แต่เป็นของ
ฝรั่ง นี่เป็นครั้งแรกเลยที่ได้ยินว่าคนไทยก็ใช้โคลน
หมักผมเหมือนกัน

นำภาพทรงผมสมัยรัชกาลที่ ๖ มาฝากค่ะ

เป็นภาพถ่ายหญิงสาวเมื่อพ.ศ. ๒๔๖๑

ในรัชกาลนี้ สาวๆเลิกไว้ผมสั้นอย่างเจ้าจอมสดับ

แต่นิยมไว้ยาวลงมา แต่ไม่สยาย

ในภาพไม่ใช่ผมสั้นนะคะ เป็นมวย

รวบไปขมวดไว้ท้ายทอยแล้วเหน็บไว้แน่นไม่ให้หลุดลงมา

ถ้าทันสมัยกว่านี้ อย่างแฟชั่นพระวรกัญญา

เพิ่มแถบแพรหรือสายสร้อยคาดหน้าผากค่ะ

นำภาพทรงผมสมัยรัชกาลที่ ๗ มาลงให้ดูค่ะ

ราวๆ พ.ศ. ๒๔๗๐ เป็นต้นไป

อิทธิพลจากตะวันตกเห็นได้ชัด

สาวไทยไม่เกล้าผมมวย แต่ตัดเป็นผมบ๊อบสั้น

แบบแหม่มในทศวรรษ ๑๙๒๐'s และ ๓๐'s

(สตรีในภาพคือท่านผู้หญิงพูนศุข พนมยงค์ ถ่ายเมื่ออายุประมาณ ๑๖ ปี)

ยกมือถามครับ
ผู้หญิงโบราณใช้อะไรทำให้ผมหอมครับ?
ดูแล้วมีแต่สูตรบำรุงผม อยากทราบว่าจะหอมไหม

ไม่ใช่อะไรหรอกครับ... เคยฟังเพลงเก่าๆ เห็นบรรยายว่า
ผมน้องหอมมากทำนองนั้น รู้สึกว่าของสุนทรภรณ์
เลยสงสัยว่าอาจจะใส่น้ำอบด้วย? หรือว่าสมัยสุนทรภรณ์ใช้เชมพูกันแล้ว

จมูกผมไวนาาา ... อิอิ

นางจันทร์สุดา นางเอกเรื่องคาวี เป็นนางผมหอม ขนาดเอาเส้นผมลอยน้ำไป ยังหอม คิดว่าน่าจะหอมโดยธรรมชาติ
แต่ผมที่หอมด้วยการตกแต่งก็มี
การสระผมไม่มีน้ำหอมผสมค่ะ คุณจ้อ กลิ่นหอมมาจากสิ่งที่ใช้ทาผม เช่นเขม่าผสมเครื่องหอมทำจากดอกไม้ และน้ำมันตานีใส่ผม ซึ่งใช้ขี้ผึ้งเคี่ยวผสมน้ำมัน ก็ผสมเครื่องหอมจากดอกไม้แห้งลงไปด้วย
ก็คงหอมคล้ายๆน้ำอบไทย หนุ่มยุคนี้จะว่าหอมหรือเหม็นก็ไม่ทราบ

เที่ยวหารูปบนอินเตอร์เนท อยากได้รูปสาวนำแฟชั่น20's

ที่คาดสายสร้อยบนหน้าผาก แต่ก็หาไม่เจอเลยค่ะ

พระวรกัญญานี่เป็นพระคู่หมั้นของรัชกาลที่ 6 ใช่มั้ยคะ

(ที่จริงอยากจะถามว่าเกิดอะไรขึ้นถึงไม่ได้อภิเษกแต่

จะเป็นการเปลี่ยนประเด็นของกระทู้ไป)

ข้อสันนิษฐาน(พระวรกัญญาปทาน)
1.ได้ทรงนิพนธ์บทความเรื่อง"ดำริหญิง"ตีพิมพ์ใน ดุสิตสมิตรายวัน เป็นบทความที่ทรงกล่าวเปรียบเทียบความแตกต่างระหว่างชาย-หญิงในเรื่องสิทธิหน้าที่ ทรงสะท้อนให้เห็นสภาพสังคมไทยที่ชายกดขี่หญิงดุจดังทาส บทความดังกล่าวเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์กันมาก และได้กลายเป็นที่ไม่สบอารมณ์ของกลุ่มบุคคลในเวลานั้นเป็นอันมาก
2.กล่าวกันว่าพระวรกัญญาปทานไม่ทรงโปรดบริวารผู้ใกล้ชิดฯ ครั้งหนึ่งขณะลงจากรถ บริวารผู้ใกล้ชิดฯท่านหนึ่งยื่นมือให้เกาะ แต่ท่านไม่ทรงจับ
.....คงจะมีหลายๆเรื่อง...ร.6 ทรงเกรงว่าจะไปด้วยกันไม่ได้และอาจจะมีปัญหาตามมาทีหลัง จึงโปรดเกล้าฯ ให้ยกเลิกพระราชพิธีหมั้นดังกล่าว

นำภาพการแต่งกายสมัยรัชกาลที่ ๖ ที่มีแถบคาดหน้าผากมาลง หาภาพถ่ายไม่ได้มีแต่ภาพวาดค่ะ

ทรงผมและแฟชั่นรับจากฝรั่งค่ะ ยุคต้นศตวรรษที่ ๒๐ เคยดูหนังเรื่อง Somewhere in Time ไหมคะ

สาวไทยรับมาแต่เสื้อแบบฝรั่ง แต่นุ่งกับซิ่นแบบไทย

ก่อนรัชกาลที่ ๖ ผู้หญิงนุ่งซิ่นมีแต่ทางเหนือ ภาคกลางนิยมนุ่งโจงกระเบน หรือนุ่งจีบแบบนางในวัง

เคยได้ยินมาว่าผมโป่งของสาวสมัยปลายรัชกาลที่ 5 มาจากแบบผมของสาวญี่ปุ่น ทรงนี้ไปไกลถึงทางเหนือ สังเกตได้ว่าผมเกล้าของสาวเหนือก่อนนั้น หรือแม้แต่ในท้องถิ่นปัจจุบันเขาจะดึงด้านหน้าเรียบตึงไปตามรูปศีรษะ ไม่หนุนหมอนให้โป่ง แต่พอผมโป่งเป็นแฟชั่นมา ก็จะเห็นว่าสาวเหนือทั้งจริงและไม่จริง พร้อมใจกันทำผมโป่ง ติดมาจนถึงเดี๋ยวนี้ละครรำฟ้อนทั้งหลายทำผมโป่งเหมือน ๆ กันไปหมด จนเคยเข้าใจผิดว่าเป็นทรงผมของสาวเหนือแต่ก่อนมา

เรือนไทย

General Category => ศิลปะวัฒนธรรม => ข้อความที่เริ่มโดย: รินคำ ที่ 28 มี.ค. 01, 21:07