ภาพเก่านี้ เคยอ่านเจอว่าเป็นภาพก่อนการประหารนักโทษ ที่ต้องคดีฆ่าพระสงฆ์ (จำไม่ได้ว่าน่าจะเป็นคดีฆ่าพระพิมลธรรม วัดพระเชตุพน) ครับ เป็นภาพที่พระสงฆ์ให้ธรรมเทศนาเป็นครั้งสุดท้าย
รูปนี้ถ่ายปี ๒๔๑๒ รอยต่อรัชกาลที่ ๔ และ ๕
เหตุการณ์ฆ่าพระ น่าจะเกิดทีหลัง
เหตุการณ์ผู้ร้ายชิงทรัพย์และฆ่าพระธรรมเจดีย์บนกุฎิ วัดพระเชตุพนนั้น
เกิดขึ้นเมื่อปีมะเส็ง จุลศักราช ๑๒๓๑
ดังปรากฏในจดหมายเหตุโหรว่า
"ปีมเสง จ.ศ.๑๒๓๑ ณวัน ๕๑ ค่ำ เวลาบ่าย ๓ โมง ปักผังขุดราก วัดราชบพิธ คนฆ่าพระธรรมเจดีย์วัดโพธิ์ตาย"
และจดหมายเหตุของจมื่นก่งศิลป์ว่า
"ปีมเสง จ.ศ.๑๒๓๑ ณ วัน ๕๗ ค่ำ ประหารชีวิตรอ้ายผู้ร้ายปล้นพระธรรมเจดีย์ ๔ คน กับผู้ปล้นอิกคน ๑ เปน ๕ คน "
หากคำนวณตามวิธีแล้ว ปี จ.ศ. ๑๒๓๑ ก็ต้องตรงกับปี พ.ศ. ๒๔๑๒
หากภาพนี้ถ่ายเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๑๒ จริงอย่างตามคุณ wayu ว่า เหตุการณ์ปล้นฆ่าพระธรรมเจดีย์ก็ไม่ได้เกิดขึ้นทีหลังหรอกครับ
และดูคนโทษในภาพแล้ว ก็มีครบ ๕ คนพอดิบพอดีเลย
ความเป็นไปได้ตามความคิดของคุณพี่หนุ่มออกขุนสยามนั้น น่าจะเข้าเค้าอยู่บ้าง