เรือนไทย

 พอดีต้องนำไปใช้เป็นข้อมูลในการออกแบบเครื่องแต่งกายส่งอ.ค่ะ แต่ไม่แน่ใจว่าภาพสมัยก่อนแต่ละภาพอยู่ในยุคใดบ้าง รบกวนผู้รู้ด้วยค่ะ ขอบคุณมากค่ะ

 คนถามนี้กว้างมากจนเกินกว่าจะตอบได้ครับ  ในรัชกาลนี้มีการปรับปรุงเรื่องการแต่งกายมาก  โดยเฉพาะเครื่องแบบทหารและเสือป่าซึ่งงดงามและมีศิลปอย่างยิ่งครับ  

ถ้าพูดถึงเรื่องเครื่องแต่งกายทั่วๆ ไป  ผู้ชายยังคมสวมเสื้อราชปะแตนและนุ่งผ้าม่วงหรือผ้าพื้นสีตามวัน  ถ้าเป็นวันพระเจ้านายทรงนุ่งผ้าแดง  แต่ถ้าเป็นเวลาลำลอง  มักจะนุ่งกางเกงแพรสวมเสื้อผ่าป่านคอกลม  สำหรับล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๖ โปรดทรงเสื้อผ้าป่านคแกลมสีขาว ผ่าหน้าตรงต้นคอลงมาเล็กน้อย  ติดกระดุมเม็ดหนึ่ง  พระสนับเพลาแบบกางเกงแพรที่โปรดให้เรียกว่า กางเกงไทยสีขาว  ถ้าอยากดูแบบไปดูชุดนอนนักเรียนวชิราวุธวิทยาลัยได้ครับ  แบบเดียวกันเลย

ส่วนการแต่งกายสตรีในตอนต้นรัชกาลทีสมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนี พันปีลวง ยังทรงดำรงพระชนม์ชีพอยู่นั้น  ยังคงเป็แบบพระราชนิยมในรัชกาลที่ ๕  คือนุ่งโจง (ผ้าลาย)  สวมเสื้อลูกไม้แขนยาวหรือแขนสามส่วนปล่อยชายเสื้อลงคลุมสะโพก ตาดเข็มขัดทับบนเสื้อและสะพายแพร  เมื่อสมเด็จพระพันปีหลวงเสด็จสวรรคตแล้ว มีพระราชนิยมให้สตรีในพระราชสำนักนุ่งซิ้นยาวถึงครึ่งน่อง  หรือถึงข้อเท้า  สวมเสื้อแพรหรือต่วนหรือไหมแขนกุกหรือแขนสั้นและไว้ผมยาวแบบฝรั่ง

ขอย้อนมากล่าวถึงกางเกงไทย  เมื่ทรงพระกรณาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งโรงเรียนมหาดเล็กหลวงขึ้นแล้ว  พระยาไพศาลศิลปสาตร (สนั่น  เทพหสดิน ณ อยุธยา  ต่อมาได้เป็นเจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี) กรรมการจัดการโรงเรียนมหาดเล็กหลวงได้มีหนังสือกราบังคมทูลพระกรูรณาว่า ได้จัดให้นักเรียนสวมชุดนอนเป็นเสื้อคอกลมสีขาวและนุ่งกางเกงจีนสีขาว เมื่อความทราบฝ่าละอองธุลีพระบาทได้พระราชทานพระราฃหัตถเลขากลับมาว่า  ที่เรียกว่ากางเกงจีนนั้นไม่ถูก  เพราะมืองจีนเป็นเมืองหนาว  ชาวจีนขึงต้องนุ่งกางเกงขาแคบเพื่อเก็บความอบอุ่นไว้ให้ร่างกาย  ส่วนคนไทยเรานั้นเป็นชาติที่นุ่งกางเกงมาแต่เดิม  เมื่อขอมมีอำนาจเหนือไทเราจึงบังคับให่เรานุ่งผ้า  ไทยเราจึงนุ่งกางเกงแล้วนุ่งผ้าทับ  เลยกลายเป็นนุ่งโจง  และโยที่เราอยู่เมืองร้อนจึงต้องนุ่งกางเกงขากว้างให้อากาศถ่ายเทได้สะดวก  ถ้ากางเกงไหนสามารถถลกขากางเกงขึ้นมาปัสสาวะได้  จึงให้เรียกว่า กางเกงไทย

ถ้าสนใจเรื่องเครื่องแต่งกายในสมัยรัชกาลที่ ๖  ลองไปขอดูสมุดภาพชุดละครพระราชนิพนธ์ที่หอวชิราวุธานุสรณ์ดูนะครับ  แต่เจ้าหน้าที่ค่อนข้างหวงเพราะเป็นหนังสือหายาก  เขาจะแยกเก็บไว้ในห้องหนังสือหายาก  ต้องตืดต่อขอบรรณารักษ์ดู

 คุยด้วยคนค่ะ  ในสมัยรัชกาลที่ ๖ ลักษณะเด่นอีกอย่างของการแต่งการของผู้หญิงคือนิยมคาดหน้าผากด้วยเครื่องประดับ  ลักษณะเหมือนเอาส่ยสร้อยคอมาคาด  หรือเอาริบบิ้นคาด  ดูได้จากในรูปถ่าย พระวรกัญญาฯ พระคูหมั้น

ไปเจอรูปนี้เข้าในอินทรเนตร
บรรยายเพียงว่า
Old photos of chinese families | Siam, Thailand & Bangkok Old Photo Thread - Page 121 -
เดาว่าเป็นการแต่งกายของคนจีนในสยาม (ไม่แน่ว่ากรุงเทพ หรือจังหวัดใหญ่ๆทางใต้)สมัยรัชกาลที่ 6
น่าสังเกตว่า อาม่า และพ่อแม่แต่งกายแบบจีน  แต่หนูน้อยซึ่งคงเกิดในสยาม แต่งกายอย่างกุมารและกุมารีสยาม  สวมรองเท้าแตะปักลวดลายอย่างหรู
ผู้หญิงในภาพ ไม่มีใครรัดเท้าเลยสักคน

ในสมัยรัชกาลที่ ๖  สาวชาวบ้านก็ยังแต่งแบบนี้กันอยู่
น่าจะมีมาตั้งแต่ต้นรัตนโกสินทร์
แม่บัว แม่ลำดวน แม่ทับทิม อยู่บ้านก็น่าจะแต่งแบบนี้

ภาพนี้ถ่ายที่ปัตตานี ก่อน พ.ศ.๒๔๕๓ ครับ
เพราะนายบุนเสี้ยน วัฒนานิกร(ผู้ชายคนยืนกลาง) ถึงแก่กรรมเมื่อปี พ.ศ.๒๔๕๓ ครับ
ผู้หญิงแต่งกายแบบบ้าบ๋าครับ

ขอบคุณสำหรับข้อมูลค่ะ
น่าทึ่งจริงๆ คุณหมอ CVT คงสะสมภาพไว้เยอะมาก   และจำแม่นด้วย

ด้วยความบังเอิญครับอาจารย์ เป็นเครือญาติผมเองครับ

ท่านเหล่านี้มีเชื้อสายจีนฮกเกี้ยนหรือคะ
ทำไมผู้หญิงแต่งกายแบบบ้าบ๋า และลูกๆแต่งกายแบบไทย

ใช่ครับ ฮกเกี้ยนครับ

อย่างรูปนี้ ผู้เป็นย่า เป็นรุ่นที่ ๒ เกิดที่ปัตตานี เด็กๆเป็นรุ่นที่ ๔ เริ่มแต่งเป็นไทยครับ

อาจารย์เทาชมพูเคยทำกระทู้สรุปเครื่องแต่งกายไทยสมัยรัตนโกสินทร์เอาไว้ เป็นกระทู้ที่ดีมากๆเลยค่ะ
ชื่อกระทู้ พัสตราภรณ์ไทย รัชกาลที่๑ถึงปัจจุบัน ค่ะ ลองเอาชื่อนี้ไปค้นในกูเกิลได้