เรือนไทย

General Category => ศิลปะวัฒนธรรม => ข้อความที่เริ่มโดย: werachaisubhong ที่ 27 ม.ค. 17, 10:56



กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: werachaisubhong ที่ 27 ม.ค. 17, 10:56
จากที่ได้อ่านหนังสือ รักในราชสำนักรัชกาลที่ ๕
ขอถามเป็นข้อๆดังนี้ครับ
๑.พระขุนนางจีนเจ้าภาษี เป็นใคร เป็นพระหรือว่าขุนนาง
๒.เสด็จพระราชดำเนินออกพลับพลามวย  อยากทราบว่าพลับพลามวย เป็นอย่างไร
๓.รำโคมสิงโตมังกรตามธรรมเนียม เมื่อก่อนรำโคมสิงโตมังกร เป็นธรรมเนียมในงานพระราชทานเพลิงพระศพด้วยเหรอครับ
๔.พระราชทานสลากสมเด็ยกรมพระ อยากทราบว่าสลากในที่นี้คืออะไรประกอบไปด้วยสิ่งของใดบ้าง
๕.การแจกมะนาวนั้น ผู้ใดถวายผ้าขาวแล้ว ต้องมารับต่อเจ้าพนักงานพระคลังมหาสมบัติ อยากทราบการแจกมะนางเป็นการแจกแบบไหน ให้ท่านละผล หรือมากกว่านั้น
๖.แล้วคนยุโรปที่เป็นพ่อค้าห้างเฝ้าพระราชทานครอบและผลมะนาว การพระราชทานครอบ คืออะไรครับ
๗.เจ้าพนักงานภูษามาลา ชำระพระศพเสร็จแล้ว  อยากทราบว่าการชำระพระศพต้องทำอย่างไรครับ
ถามเยอะไปหน่อยครับ


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 27 ม.ค. 17, 11:50
ขอส่งไม้ต่อให้ท่านผู้รู้ค่ะ


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 27 ม.ค. 17, 15:51
๑.พระขุนนางจีนเจ้าภาษี เป็นใคร เป็นพระหรือว่าขุนนาง

หนังสือรักในราชสำนักรัชกาลที่ ๕  ของคุณพลาดิศัย สิทธิธัญกิจ น่าจะมีการพิมพ์ผิดพลาดหลายแห่ง ข้อความใน ๒ หน้าแรกที่คุณวีรชัยยกมาอยู่ในจดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน ประจำวันที่ ๔๕๐๐ ตรงกับ อาทิตย์ที่ ๑๓ มีนาคม ๒๔๒๓ ขึ้น ๑๔ ค่ำ เดือน ๔ ปีมะโรง โทศก จุลศักราช ๑๒๔๒  ในจดหมายเหตุนี้มีว่า

"เวลาบ่าย ๕ โมง เสด็จออกประทับพระเมรุด้านตะวันออก พระญวน พระจีน และขุนนางจีนเจ้าภาษีตั้งเครื่องพระญวนพระจีนสวดกงเต๊ก"

คำว่า "พระ" ในหนังสือของคุณพลาดิศัย ที่ถูกต้องคือ "และ"

ระบบเจ้าภาษีเริ่มในรัชกาลที่ ๓ ส่วนมากก็จะเป็นคนจีนที่ประมูลได้ เมื่อได้เป็นเจ้าภาษีแล้วก็จะได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นขุนนาง

พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าฯ ทรงทำธุรกิจค้าขายกับจีนมาตั้งแต่ยังเป็นพระเจ้าลูกยาเธอกรมหมื่นเจษฎาบดินทร์  เมื่อขึ้นครองราชย์ จึงหาวิธีเพิ่มพูนทรัพย์สินในท้องพระคลังด้วยการหาคนมาช่วยเก็บภาษี  เรียกว่าระบบเจ้าภาษี   มีการเปิดประมูลให้ผู้ที่ยื่นประมูลได้สูงสุดเป็นเจ้าภาษีในสินค้าผลผลิตประเภทต่างๆ เช่นพืชสวน  พืชไร่  รังนก สุรา ฯลฯ เงินเหลือจากที่ต้องส่งให้ราชการเท่าไหร่ก็เข้ากระเป๋าเจ้าตัว  เถ้าแก่และขุนนางใหญ่น้อยจึงผันตัวเองมาเป็นเจ้าภาษี  รวยขึ้นก็มาก และที่เจ๊งไปเพราะเก็บไม่ได้ตามเป้าหมายก็มีไม่น้อย    ส่วนราชการไม่เจ็บตัวเพราะยังไงก็มีข้อกำหนดว่าเจ้าภาษีต้องจ่ายเข้าท้องพระคลังตามราคาประมูลอยู่แล้ว  ทำให้ท้องพระคลังเริ่มอู้ฟู่ขึ้นมากในรัชกาลที่สาม ด้วยระบบเจ้าภาษี ซึ่งก็คือสัมปทานแบบหนึ่งนั่นเอง


ยังมีที่ผิดอีกหลายแห่ง สามารถตรวจสอบได้ที่ลิงก์นี้  ;D

http://www.golftime.co.th/3658





กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 27 ม.ค. 17, 17:40
๗.เจ้าพนักงานภูษามาลา ชำระพระศพเสร็จแล้ว  อยากทราบว่าการชำระพระศพต้องทำอย่างไรครับ

เอาที่ทราบก่อนแล้วกันนะครับ
การชำระพระศพคือการนำพระศพออกมาจากพระโกศ แล้วถวายรูดเอาเนื้อหนังมังสาที่สลายตัวแล้ว กล่าวกันว่าเหมือนก้อนมะชามเปียกออกจากกระดูก แล้วห่อใส่ผ้าห่อพระศพเดิมออกไปถวายพระเพลิงพร้อมพระบุพโพที่เมรุลอยผ้าขาวเล็กๆในวัดมหาธาตุ ส่วนพระอัฐิที่เหลือใช้ผ้าขาวผืนใหม่ ห่อเห็นว่าเหลือขนาดเล็กนิดเดียว ใส่กลับลงในพระโกศลองในองค์เดิม พร้อมที่จะเชิญขึ้นพระจิตกาธานแล้วหุ้มพระโกศไม้จันทน์ต่อไป
การที่ทำเช่นนี้เพื่อลดกลิ่นอันไม่พึงประสงค์ระหว่างการถวายพระเพลิงครับ แต่ก็ยังต้องใช้ไม้หอมและเครื่องหอมต่างๆช่วยด้วยอีกแยะ


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 27 ม.ค. 17, 17:54
๕ อยากทราบการแจกมะนาวเป็นการแจกแบบไหน ให้ท่านละผล หรือมากกว่านั้น
๖ แล้วคนยุโรปที่เป็นพ่อค้าห้างเฝ้า พระราชทานครอบและผลมะนาว การพระราชทานครอบ คืออะไรครับ

ผมไม่ทราบว่าครอบคืออะไร แต่เคยอ่านพบว่าการโปรยทานนั้นมีหลายลักษณะ เป็นเหรียญล้วนๆบ้าง เหรียญนำมาห่อให้สวยงามก่อนบ้าง สองลักษณะที่ว่านี้คงจะพอพบเห็นได้อยู่ และอีกลักษณะหนึ่งคือนำเหรียญไปใส่ไว้ในผลมะนาวผ่า

https://dict.longdo.com/search/%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%A2%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%99

นอกจากนี้ยังมีแบบโปรยมะนาวมะกรูดเป็นลูกๆไปเลย ใครเก็บได้ก็มาแลกของกับเจ้าภาพ

http://news.sanook.com/1982330/


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 27 ม.ค. 17, 18:10
๑.พระขุนนางจีนเจ้าภาษี เป็นใคร เป็นพระหรือว่าขุนนาง

เป็นขุนนางสิครับ พระจะไปเก็บภาษีชาวบ้านได้อย่างไร

พวกคนจีนจะมีวิชาบริหารจัดการคนได้ดีกว่าคนไทยพื้นเมือง ถ้าใช้ไม่ดีก็จะเป็นก๊กอั้งยี่ เจ้านายท่านเลยตั้งผู้ที่มีแววหัวหน้าให้มีศักดินา เป็นขุนเป็นหลวง พระ พระยา บรรดาศักดิ์พวกนี้ที่เป็นพระก็มี พระอินทรอากร พระศรีไชยบาน

แต่กรณีย์ข้างบน น่าจะหมายความถึงพวกขุนนางเจ้าภาษีเหล่านี้ รวมตัวมาบวชเป็นพระ(ชั่วคราว)เพื่อถวายพระราชกุศล และมาร่วมในพิธีสงฆ์แบบจีน


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 27 ม.ค. 17, 18:12
๒.เสด็จพระราชดำเนินออกพลับพลามวย  อยากทราบว่าพลับพลามวย เป็นอย่างไร

คงเป็นพลับพลาที่ปลูกชั่วคราวให้ประทับทอดพระเนตรการชกมวย


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 27 ม.ค. 17, 18:16
๓.รำโคมสิงโตมังกรตามธรรมเนียม เมื่อก่อนรำโคมสิงโตมังกร เป็นธรรมเนียมในงานพระราชทานเพลิงพระศพด้วยเหรอครับ

ถ้าอ่านตรงนี้ ก็ต้องแปลความอย่างนี้


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 27 ม.ค. 17, 18:22
๔.พระราชทานสลากสมเด็จกรมพระ อยากทราบว่าสลากในที่นี้คืออะไรประกอบไปด้วยสิ่งของใดบ้าง

คุณก็คงเคยจับสลากรางวัลอะไรที่โรงเรียน หรืองานปีใหม่ ก็ไอ้นั่นแหละครับ เหมือนกัน
ส่วนของที่พระราชทานให้เจ้านายจับสลากก็ต้องดีหน่อย อ่านจากพระประวัติของพระองค์เจ้าปฤษฎางค์ ข้าวของสำหรับงานออกพระเมรุพระศพสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทา ทรงสั่งให้ซื้อและคุมเข้ามาเองจากอังกฤษทีเดียว ระดับสมเด็จกรมพระก็คงได้อะไรหรูๆกว่าหีบบุหรีเงินที่ผมเคยเห็นภาพ


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 27 ม.ค. 17, 18:25
อ้าว ตอบไปตอบมาหมดคำถามเสียแล้ว มีตอบไม่ได้อย่างเดียวคือครอบ ไม่อยากจะเดาจริงๆครับ เดี๋ยวคุณหมอเพ็ญเข้ามาดัดหลังผมล้มทั้งยืน


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 27 ม.ค. 17, 20:20
แต่กรณีย์ข้างบน น่าจะหมายความถึงพวกขุนนางเจ้าภาษีเหล่านี้ รวมตัวมาบวชเป็นพระ(ชั่วคราว)เพื่อถวายพระราชกุศล และมาร่วมในพิธีสงฆ์แบบจีน

๑.พระขุนนางจีนเจ้าภาษี เป็นใคร เป็นพระหรือว่าขุนนาง

คำว่า "พระ" ในหนังสือของคุณพลาดิศัย ที่ถูกต้องคือ "และ"

คุณนวรัตนสามารถตรวจสอบได้ที่บรรทัดสุดท้าย ในหน้า ๙๕ ของหนังสือ จดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน ภาค ๑๑ พระราชนิพนธ์ใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร, ๒๔๗๘

http://www.car.chula.ac.th/rarebook/book/cl52_0006/mobile/index.html#p=105


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 27 ม.ค. 17, 21:04
ครับ ท่านผู้อ่านก็ทำความเข้าใจที่ถูกต้องตามที่คุณหมอนำมาแสดงนะครับ
ผมขอโทษที่ลืมดูคคห.ของคุณหมอข้างบนตอนตอบข้อนี้


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 28 ม.ค. 17, 06:19
๒.เสด็จพระราชดำเนินออกพลับพลามวย  อยากทราบว่าพลับพลามวย เป็นอย่างไร

คงเป็นพลับพลาที่ปลูกชั่วคราวให้ประทับทอดพระเนตรการชกมวย

คงมีลักษณะคล้ายกับพลับพลาที่ประทับพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อทอดพระเนตรการชกมวยในงานพระศพ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอุรุพงศ์รัชสมโภช พ.ศ. ๒๔๕๒

ภาพจาก kanchanapisek.or.th (http://kanchanapisek.or.th/kp6/sub/book/book.php?book=35&chap=3&page=t35-3-infodetail01.html)


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 28 ม.ค. 17, 06:45
๓.รำโคมสิงโตมังกรตามธรรมเนียม เมื่อก่อนรำโคมสิงโตมังกร เป็นธรรมเนียมในงานพระราชทานเพลิงพระศพด้วยเหรอครับ

ถ้าอ่านตรงนี้ ก็ต้องแปลความอย่างนี้

รำโคมเป็นการฟ้อนรำอย่างหนึ่งทำนองเดียวกับระบำ สำหรับเล่นที่หน้าพลับพลา เวลาเสด็จออกทอดพระเนตรงานมหรสพตอนค่ำคู่กับเต้นสิงโต ซึ่งสำหรับเล่นถวายทอดพระเนตรเวลาเสด็จออกพลับพลาตอนบ่าย การเล่นทั้ง ๒ อย่างนี้เดิมพวกญวนที่เข้ามาสวามิภักดิ์พึ่งพระบารมีคิดฝึกหัดกันขึ้นเล่นถวายทอดพระเนตร สนองพระเดชพระคุณในงานมหรสพของหลวงก่อน แล้วจึงได้เลยเป็นเครื่องมหรสพสำหรับไทยเล่นงานหลวงต่อมา

มีคำเล่ากันสืบมาว่า เมื่อองเชียงสือเข้ามาอยู่ในกรุงเทพฯ นั้น ได้คิดฝึกหัดให้พวกญวนเล่นเต้นสิงโตอย่าง ๑ ญวนหก (พะบู๊) อย่าง ๑ สำหรับเล่นกลางวัน และญวนรำกระถางอย่าง ๑ สิงโตไฟคาบแก้วอย่าง ๑ สำหรับเล่นกลางคืน แล้วนำมาเล่นถวายพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกทอดพระเนตร เป็นการสนองพระเดชพระคุณ โปรดฯ ให้เล่นที่หน้าพลับพลาและโปรดฯ ให้ทำมังกรไฟคาบแก้วขึ้นเป็นคู่กัน จึงเลยเล่นเป็นประเพณีมีสืบมาจนรัชกาลหลัง ๆ

เข้าใจว่าญวนพวกที่อพยพมาคราวหลังในรัชกาลที่ ๓ เป็นผู้นำตำรารำโคมเข้ามา ด้วยมีคำของญวนที่สูงอายุเล่าว่า พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวมีรับสั่งถามถึงการเล่นของพวกญวน (ทำนองจะดำรัสถามถึงเค้ามูลเรื่องเต้นสิงโต) พวกญวนกราบทูลว่า ประเพณีในเมืองญวนนั้น ถ้าพระเจ้าแผ่นดินเสด็จออกเวลากลางวัน พวกทหารเล่นเต้นสิงโตถวายทอดพระเนตร ถ้าเสด็จออกกลางคืนมีพวกระบำแต่งเป็นเทพยดามารำโคมถวายพระพร พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงโปรดฯ ให้หัดพวกญวนรำโคมขึ้นพวก ๑ แต่จะเป็นด้วยเหตุใดไม่ปรากฏ หาได้เล่นถวายตัวเมื่อในรัชกาลที่ ๓ ไม่ ตามคำเล่าว่าได้เล่นถวายตัวเป็นครั้งแรกเมื่องานพระเมรุพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว แล้วพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงโปรดฯ ให้พวกกรมญวนหก ซึ่งเป็นพนักงานเล่นเต้นสิงโตมาแต่ก่อนนั้น หักเล่นรำโคมในเวลาค่ำด้วยสืบมา สืบได้ความในเรื่องตำนานรำโคมตอนที่เล่นอย่างญวนดังกล่าวมานี้ แต่สิงโตคาบแก้วที่เล่นหน้าพลับพลาเวลากลางคืน จะมีขึ้นครั้งใดสืบไม่ได้ความ ปรากฏแต่ว่ามังกรคาบแก้วนั้นมีมาแต่รัชกาลที่ ๑ แล้ว

จาก  ประชุมพระนิพนธ์ในสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ (http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=rattanakosin225&month=13-07-2007&group=2&gblog=71)


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 28 ม.ค. 17, 07:31
๕ อยากทราบการแจกมะนาวเป็นการแจกแบบไหน ให้ท่านละผล หรือมากกว่านั้น

เคยอ่านพบว่าการโปรยทานนั้นมีหลายลักษณะ เป็นเหรียญล้วนๆบ้าง เหรียญนำมาห่อให้สวยงามก่อนบ้าง สองลักษณะที่ว่านี้คงจะพอพบเห็นได้อยู่ และอีกลักษณะหนึ่งคือนำเหรียญไปใส่ไว้ในผลมะนาวผ่า

นอกจากนี้ยังมีแบบโปรยมะนาวมะกรูดเป็นลูกๆไปเลย ใครเก็บได้ก็มาแลกของกับเจ้าภาพ

ในหนังสือ ท้องถิ่นสยามยุคพระพุทธเจ้าหลวง (Temples and Elephants ของ Carl Bock) เรียบเรียงโดย เสฐียร พันธรังษี และ อัมพร ทีขะระ (https://www.silpa-mag.com/club/art-and-culture/article_3813) มีบรรยายถึงการจับสลากและโปรยทานในงานออกพระเมรุ พระศพสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ ดังนี้

ตลอดระยะ ๗ วัน ในบริเวณรอบพระเมรุจะมีการละเล่นต่างๆ ให้ประชาชนดู เช่น การจับสลาก การร้องรำทำเพลงและดอกไม้ไฟ พระมหากษัตริย์จะถวายสิ่งของแก่พระสงฆ์ และแจกทานให้ประชาชนในงานพระเมรุของสมเด็จพระราชินีที่สิ้นพระชนม์เมื่อ พ.ศ. ๒๔๒๔ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานสิ่งของซึ่งบางอย่างที่มีราคาให้แก่ประชาชน มีการทิ้งทาน โดยใช้ลูกมะนาวที่มีเหรียญเงิน เหรียญทองหรือสลากอยู่ข้างใน และอาจจะนำสลากมาขึ้นสิ่งของ เช่น ช้าง ม้า วัว ควายก็มี พวกที่ได้รับพระราชทานช้างหรือม้า จะต้องมาขี่ถวายบังคมต่อพระพักตร์ ๓ ครั้ง และมีผู้เล่าให้ฟังว่า พวกที่ได้รับพระราชทานสัตว์เหล่านี้เป็นคนยากจนที่ขี่ม้าไม่เป็น จึงต้องขี่อย่างเก้ ๆ กัง ๆ เข้ามา ทำให้ดูขบขันไม่ใช่น้อย ขณะที่เขาพยายามจะทรงตัวอยู่บนหลังม้า เรื่องการแจกทานนั้นไม่ได้เป็นเรื่องเกี่ยวกับศาสนา แต่เป็นขนบธรรมเนียมประจำชาติไทย


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: siamese ที่ 28 ม.ค. 17, 09:31
เครื่องสังเค็ดแจกให้กับชาวต่างประเทศและเจ้านายชั้นผู้ใหญ่ โปรดเกล้าให้หม่อมเจ้าขจรทำครอบทำรูปสัตว์ หม่อมเจ้ายินดีหุ้มทองคำ ซึ้งครอบในที่นี้ก็คือครอบแก้วกระจก มีทั้งทรงสีเหลี่ยมและทรงผลฝักผ่าครึ่ง


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: siamese ที่ 28 ม.ค. 17, 10:01
"วันจันทร์ ขึ้น ๓ ค่ำเดือน ๑๐ จุลศักราช ๑๒๔๒ (พุทธศักราช ๒๔๒๓)  เสด็จออกมุขเด็จพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท ทอดพระเนตรพระญวนสวดพิธีกงเต๊กที่ลานพระมหาปราสาท เวลาค่ำเลิกสวด ทรงโปรยผลมะนาวผลละ ๑ เฟื้อง ๔๐๐ ผล ฉลากพระยาโชฎึกจัดของ ๔๐๐ ผลเป็นฉลากของจีน ฉลากพระยานรรัตน์ ๑๖๐ ผลเป็นสลากของไทย และโปรดเกล้าให้พระเจ้าน้องยาเธอพระองค์เจ้าสวัสดิโสภณไปทิ้งทานที่โรงกงเต๊ก มะนาวผลละ ๑ เฟื้อง ๖๐๐ ผล ฉลากขนม ๒๕๐ ผล"

จะเห็นได้ว่าการโปรยทานสมัยก่อนจะเอามะนาวผ่าแล้วเอาเงินยัดเข้าไป ในส่วนของสิ่งของเช่น เสื้อ ผ้า ร่ม แจกกัน ก็จะทำสลากกระดาษบอกไว้แล้วไปขึ้นไปแลกของที่จับผลมะนาวได้


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 28 ม.ค. 17, 10:14
ในพ.ศ. ๒๔๒๓  ดุ๊กออฟเยนัวแห่งตูรินได้เสด็จพระราชดำเนินมาเยือนสยาม และเป็นปีเดียวกับที่สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวีสิ้นพระชนม์ด้วยอุบัติเหตุเรือพระประเทียบล่ม ณ ตำบลบางพูด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี พร้อมด้วยสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าหญิงกรรณาภรณ์เพชรรัตน์ โสภางคทัศนิยลักษณ์ อัครวรราชกุมารี พระราชธิดา และพระราชบุตรในพระครรภ์ซึ่งยังไม่ทราบว่าเป็นพระราชโอรสหรือพระราชธิดาอีกด้วย รัชกาลที่ ๕ ทรงต้อนรับเป็นอย่างดียิ่ง ก่อนเสด็จกลับ พระราชทานของที่ระลึกให้ดุ๊กออฟเยนัวหลายชิ้น หนึ่งในนั้นคือ ของที่ระลึกงานพระราชทานเพลิงพระศพสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรรณาภรณ์เพ็ชรรัตน์

ปัจจุบันจัดแสดงอยู่ที่ปราสาท Aglie' (Castello di Aglie') เมืองตูริน ประเทศอิตาลี

(http://topicstock.pantip.com/klaibann/topicstock/2008/08/H6908701/H6908701-105.jpg)

(http://topicstock.pantip.com/klaibann/topicstock/2008/08/H6908701/H6908701-106.jpg)


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 28 ม.ค. 17, 19:58
เครื่องสังเค็ดแจกให้กับชาวต่างประเทศและเจ้านายชั้นผู้ใหญ่ โปรดเกล้าให้หม่อมเจ้าขจรทำครอบทำรูปสัตว์

หม่อมเจ้าจรนี้คือ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าขจรจรัสวงษ์ กรมหมื่นปราบปรปักษ์ อธิบดีบัญชาการช่างสิบหมู่ ต่อจากพระองค์เจ้าประดิษฐวรการ ปรากฏอยู่ในหน้า ๑๓ จดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน ภาค ๑๐ พระราชนิพนธ์ใน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, พระนคร : โรงพิมพ์พระจันทร์, ๒๔๗๘ (http://www.car.chula.ac.th/rarebook/book/cl53_0144/mobile/index.html#p=28)

รูปหล่อกวางทองในสวนจำลองที่ตูริน ก็คงเป็นฝีมือของหม่อมเจ้าจรนี้เอง  ;D


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 28 ม.ค. 17, 20:20
ที่โรงหล่อ "พัฒนช่าง" ย่านบ้านช่างหล่อ ของตระกูลพัฒนางกูร ซึ่งสืบเชื้อสายมาจากพระองค์เจ้าประดิษฐวรการ นายช่างหลวงคนสำคัญแห่งกรุงรัตนโกสินทร์ พบตัวหนังสือบนแม่พิมพหินสบู่ ๒ ชิ้น ชิ้นหนึ่งว่า “การพระสพสมเดจพระนางเจ้าสุนันทากุมา (รี) รัตนแลสมเดจพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้ากรรณาภรณ์เพชรรัตน ปี,จุลศักราช ๑๒๔๒” อีกชิ้นหนึ่งข้อความขาดหายไปบางส่วนเนื่องจากแม่พิมพ์แตกหัก ระบุว่า “ในการพระสพสมเดจพระนาง…แลสมเดจพระเจ้าลูกเธอเจาฟ้า…”

ป้ายตัวอักษรด้านล่างของครอบรูปกวางทอง ก็น่าจะเป็นผลงานของพระองค์เจ้าประดิษฐวรการนี่เอง

ข้อมูลจาก มติชน (http://www.matichon.co.th/news/369039)

(http://www.matichon.co.th/wp-content/uploads/2016/11/%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%88%E0%B8%99-1.jpg)

(http://www.matichon.co.th/wp-content/uploads/2016/11/3-74-768x576-1.jpg)


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 29 ม.ค. 17, 08:48
ตู้สังเค็ดจากงานเดียวกัน

ภาพโดย คุณหนุ่มสยาม (http://www.reurnthai.com/index.php?topic=5961.msg132726#msg132726)

(http://www.reurnthai.com/index.php?action=dlattach;topic=5961.0;attach=48253;image)

(http://www.reurnthai.com/index.php?action=dlattach;topic=5961.0;attach=48254;image)


กระทู้: มีข้อสงสัยหลายอย่าง ในงานพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์
เริ่มกระทู้โดย: werachaisubhong ที่ 30 ม.ค. 17, 15:39
ขอบคุณสำหรับคำตอบจากท่านผู้ใหญ่ใจดีทุกๆท่านครับ ได้ความรู้อีกเยอะครับ