เรือนไทย

 คำแปลเป็นไทยครับ แต่ยังคงรักษาสำนวนลาวไว้ให้มากที่สุด ผิดพลาดประการใดขออภัยท่านผู้รู้ไว้ล่วงหน้านะครับ  

****************************************************
อยู่สูงให้นอนคว่ำ  อยู่ต่ำให้นอนหงาย
                               •      นาหนอง

มีสติระวังตัว      

  *  สุภาษิตดังกล่าวแม่นคำสั่งสอนที่ปู่ย่าตายายของลาวเฮาปะไว้(-บันทึกไว้)ให้คนรุ่นหลังได้นำไปค้นคว้าเป็นคติประจำใจสืบต่อกันไปโดยมีเนื้อในสั่งสอนทุกคนที่ฮั่งมีหรือมียศถาบันดาศักดิ์ที่สูงส่ง  ควรมีน้ำใจช่วยเหลือเบิ่งแยง(-สอดส่อง) และ ก่อสร้างคนที่บ่ทันมีความก้าวหน้า  เพื่อแก่ดงเขาเจ้า(-คนทั้งปวง)ให้มีความบุกบึน(-เข้มแข็ง)กลายเป็นคนที่สามารถยืนอยู่ในสังคมได้โดย บ่ คิดน้อยคิดสั้น หรือนำตนเองเข้าไปในกลุ่มของพวกอันธพาล พวกทรยศกบฎ เพื่อก่อความวุ่นวายหรือก่อกวนความสงบของสังคม หรือว่ากลายเป็นพวกปรปักษ์ต่อผู้ที่มีผลสำเร็จในชีวิตมาแล้ว  ถ้าผู้ที่อยู่สูงแล้วพัดนอนหงายก็จะกลายเป็นคนที่หันหลังให้ผู้ที่ด้อยโอกาสหรือว่ายังทุกข์ยากลำบาก  ก็จะกลายเป็นคนทะเยอทะยานฝันหาแต่สิ่งสูงศักดิ์ เพราะเห็นแต่เดือนกับดาว บ่เห็นดินส่วนหลายยังยุ่งยากลำบาก และต้องการความช่วยเหลือจากตนเองแต่อย่างใด

  สำหรับผู้ที่อยู่ต่ำให้นอนหงายนั้น ก็หมายความว่าบุคคลใดก็ตามที่บ่ทันมีความสำเร็จในชีวิตในหน้าที่การงาน ควรได้ศึกษาเบิ่ง(-มอง)บทเรียนของผู้ที่อยู่สูงว่า เพิ้ม(ท่าน)มีการพัฒนาตัวเองดีอย่างใดจึงได้รับผลดีแนวนั้น พร้อมกันนั้นก็ต้องรู้ซอก(-ค้นหา)ถอดถอนบทเรียนจากผู้ที่ฮั่งมีเป็นดี หรือมีความก้าวหน้า เพื่อนำไปปฎิบัติตั้งหน้าพยายามให้ตัวก้าวขึ้น บ่แม่น(-ไม่ใช่)ว่าตนต่ำต้อยแล้วมีแต่หมดหวังท้อถอย และเฮ็ด(-ทำ)แต่แนวบ่ ดี อันซึงจะพาชีวิตของตนตกต่ำลงไปอีก. การเปรียบเทียบกับผู้ที่สูงกว่า แม่น(-ที่จริงคือ)วิวัฒนาการของสังคมซึ่งต้องพัฒนาให้ก้าวหน้าทันสมัยทีละก้าว ถ้าเราอยู่ต่ำแล้วนอนคว่ำ ก็จะเห็นแต่สิ่งต่ำต้อยเป็นดินเป็นห้วย หรือว่า บ่ มีกำลังใจเพื่อบุกบึนต่อสู้แก่ตนเองเลย

 รวมความว่าคำสุภาษิตดังกล่าวแม่นตักเตือนสั่งสอนให้พวกเรามีสติ ช่วยเหลือเกื้อกูลซึ่งกันและกันบนพื้นฐานต่างฝ่ายต่างให้โอกาสตัวเอง และคิดว่าก็แม่นส่วนหนึ่งของสังคม ถ้าสังคมก้าวหน้าตนเองก็จะก้าวหน้าไปนำ(-ด้วย) ตรงกันข้าม ถ้าสังคมล้าหลังแต่ตนเองก้าวหน้าคนเดียว สังคมก็บ่น่าอยู่ เพราะส่วนหลายจะมีแนวคิดที่อิจฉาบังเบียด เฮ็ด(-ทำ)ให้ตนอยู่ยากไปนำ(-ด้วย)อีก.

 ขอบคุณ คุณน้ำใส ที่นำมาเล่าให้ฟังครับ

 คำไทยกับคำลาวที่ออกเสียงเดียวกันแต่คนละความหมาย ทำเอาผมกับเพื่อนร่วมทีมหงายหลังไปตามๆกัน
 ไปนั่งกินน้ำ เพื่อนสั่ง มะพร้าวปั่น เราสั่ง ส้มปั่น ตอนยกมามีแต่มะพร้าวปั่นของเพื่อน ของเราไม่มี คนลาวบอก ส้มปั่น บ่ มี เรามองไปเห็นมีตั้งหลายลูก ชี้ไปที่ส้ม ถามคนลาวว่านั่นลูกอะไร คนลาวตอบ นั่นลูกหมากเกลี้ยง จึงหัวเราะออกมา โอ้ความเปิ่นของเราเอง
 คำว่าหนังสือก็สร้างความเปิ่นให้อีก คือ หนังสือ ในภาษาลาวหมายถึงกระดาษที่เป็นแผ่นๆ ( เหมือนหนังสือราชการของเรา ก็จะมาเป็นแผ่น ) ถ้าเป็นเล่ม ลาวเรียกว่า เอกสาร
คือของลาว เป็น แผ่น เรียก หนังสือ  เป็น เล่ม เรียก เอกสาร
แต่ของไทย เป็น แผ่น เรียก เอกสาร เป็น เล่ม เรียก หนังสือ
 คำว่า ท่า ภาษาลาวแปลว่า รอคอย ตอนไปพบหัวหน้าของเขา เขาก็บอกให้เรานั่งท่า เราก็สงสัยว่านั่งยังไงถึงจะถูกท่า เปิ่นอีกแล้วครับกระผม

 นี่มังคะที่เรียก บ้านพี่เมืองน้องกัน มีอะไรคล้ายกันหลายอย่าง อาจมีผิดแปลกบ้าง อย่างที่ คุณ น้ำใสเคยเจอ

ว่าแต่ แม่ยิ๋งลาว เขาว่างามนัก จริงมั้ยคะ

 เจ็บลึกไหมพี่เมกาจ๋า

มีประเทศเดียวในโลก ที่เข้าใจภาษาไทยโดยไม่ต้องผ่านล่าม ประเทศนั้นคือลาว

 ตอนที่นั่งกินอาหารมื้อค่ำกัน มีฝรั่งนั่งร่วมด้วย คนไทย คนลาว ก็เลยพูดภาษาอังกฤษกันเพราะจะได้ให้ฝรั่งฟังรู้เรื่องด้วย  แต่พอกินไปเรื่อยๆ มีกินเหล้าด้วย เริ่มเมากันแล้วทีนี้คนลาวก็พูดลาว คนไทยก็พูดไทยกันสนุกสนาน ฝรั่งก็งง ทำไมคนไทยกับคนลาวพูดภาษาเหมือนกัน จึงถามขึ้นมาว่า
พวกยูคุยภาษาเดียวกัน ทำไมยูไม่รวมเป็นประเทศเดียวกันเสียเลยล่ะ
คนไทย คนลาว ได้ยินฝรั่งถามแล้วอึ้งกันทั้งสองฝ่ายเลยครับ

 แหม  เป็นตูก้าก็จะตอบว่า แล้วที่แถวบ้านท่านก็พูดภาษาเดียวกันเกือบทุกประเทศ เหตุใดไม่รวมประเทศกันก่อนเล่า