เรือนไทย

สวัสดีครับผมพึ่งสมัครสมาชิกเรือนไทย อยากรบกวนชาวเรือนไทยเล็กน้อยว่ามีท่านใดสนใจจริงกรรมฝาพนังสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวไหมครับ
โดยเฉพาะในวัดแบบพระราชนิยม อยากทราบว่าใครได้เก็บภาพถ่ายไว้บ้างไหมครับ ขอแบ่งปันบ้าง ด้วยผมจะเก็บมาทำวิจัยในอนาคต
ขอบคุณครับ ;D

เชิญครับ คุณมาถามถูกที่แล้วล่ะครับ
ที่นี่มีคนสนใจจิตรกรรมอยู่หลายท่านเลย
ลองกดที่ "ค้นหา" ตรงแถบข้อมูลด้านบน แล้วหากระทู้อ่านดูนะครับ

ผมในฐานะผู้ดูแลห้องและหัวหน้าชมรมฯ ขอขอบคุณคุณติบอที่แนะนำให้เพื่อนสมาชิกครับ ก็เพิ่มเติมให้ว่าให้ดูที่กระทู้ปักหมุดในหัวข้อการอนุรักษ์จิตรกรรมฝาผนังก่อนก็ได้ และถ้าสนใจจิตรกรรมฝาผนังสมัยรัชกาลที่3จริง ขอแนะนำให้ไปอ่านหนังสือชื่อ"จิตรกรรมไทย สมัยรัชกาลที่3 ความคิดเปลี่ยน การแสดงออกก็เปลี่ยนตาม"ของอาจารย์สันติ เล็กสุขุม ท่านเขียนไว้น่าอ่าน สำนักพิมพ์เมืองโบราณ ลองไปอ่านดูแล้วจะมีความเข้าใจเพิ่มขึ้นครับ(ภาพประกอบ จิตรกรรมฝาผนังวัดสุวรรณาราม สมัย ร.3)

ขอบพระคุณทุกท่านที่เมตตาให้ความร่วมมือนะครับ
หนังสือเล่มดังกล่าวที่คุณหัวหน้าแนะนำมา ผมได้อ่านแล้วครับ มีประโยชน์มากๆ จุดประกายได้ดีจริงๆ (จริงๆเพราะหนังสือเล่มนี้จึงได้จุดประกายถึงงานที่ตั้งใจว่าจะวิจัย...)
คือผมจะค้นคว้าเกี่ยวกับจิตรกรรมฝาผนังของวัดแบบพระราชนิยมที่ได้รับอิทธิพลจีนนะครับ โดยเฉพาะอิทธิพลของจีนทางตอนใต้ ตระกูลช่าง
หมินหนานครับ (闽南) ชาวจีนกลุ่มนี้คือพวกจีนแต้จิ๋ว ฮกเกี้ยน กวางตุ้ง ที่มาเมืองไทยนะครับ พื้นเพเดิมอยู่ทางตอนใต้ของกว่างตง กับฟุเจี้ยนนะครับ
ตอนนี้ผมเรียนภาษาอยู่ที่เมืองจีนมีข้อมูลของจีนให้ค้นคว้าเยอะแยะเลย...แต่ไม่มีภาพจิตรกรรมไทยให้เปรียบเทียบ ถ้าใครว่างๆแล้วมีโอกาสไปถ่ายรูปแล้วมาลงบ้างจะขอบพระคุณอย่างสูงเลยครับ
ของคุณอีกครั้งนะครับ
สวัสดีครับ :D

ขอโทษที่คงช่วยอะไรไม่ได้มากค่ะ  คุณ jean คงจะช่วยได้มากกว่า
ไปเจอภาพนี้เข้า  จากบล็อคโอเคเนชั่น
http://www.oknation.net/blog/print.php?id=263352
เป็นภาพบนผนังหอระฆัง วัดราชโอรส

หนังสือจีนที่เขียนไว้ ใครอ่านออกบ้างคะ?

ภาพดังกล่าวเป็นภาพจิตรกรรมจากวัดราชโอรสครับ
เป็นภาพจากเรื่องไซอิ๋ว ภาษาจีนเรียกว่า “西游记” แปลกันตรงๆก็คือ “เรื่องราวบันทึกการท่องเที่ยวไปในแดนตะวันตก” แต่มีน้องที่เรียนด้วยกันคนหนึ่งแปลเพราะกว่าผม เธอแปลว่า “นิราศท้องแดนปัจฉิม” ดูมีสกุลกว่าเยอะมาก
จากภาพ เนื่องจากภาพไม่ชัด อ่านได้แต่อักษรสองตัวหลังครับ (หรือจากการอ่านแบบจีนและไทยในปัจจุบันสองตัวแรก) ตัวแรกคือคำว่า “门: men” แปลว่าประตู ตัวที่สองคือ “天 :tian” แปลว่าฟ้า หรือแปลว่าสวรรค์ก็ได้ ส่วนตัวสุดท้าย
ขออภัยจริงๆครับมองไม่เห็นจริงๆ ตอบไม่ได้ว่าตัวอะไร การแปลนั้นต้องอ่านจากหลังมาหน้านะครับเพราะเขียนแบบจีนประเพณี อ่านว่า “ประตูสวรรค์...” อะไรสักอย่างหนึ่งแน่ๆ ฉากดังกล่าวคงเป็นฉากหงอคงบุกสวรรค์ จะตอนใดไม่กล้ากล่าวเพราะเห็นไม่ชัด
ทั้งนี้ทั้งนั้น ใครเข้าวัดราชโอรส แล้วเห็นตัวอักษรจีนที่ประดับในภาพจิตรกรรมของวัด ขออวดหน่อยนะครับ ทั้งหมดเป็นการเขียนใหม่แทนของเก่าที่หายไป อาจารย์ชาวจีนจากธรรมศาสตร์เอกภาษาจีนมาเป็นคนเขียนตัวอักษรจีนให้ –  ทั้งพระอุโบสถ – แล้ววันนั้นเด็กธรรมศาสตร์ก็ตามไปช่วยปิดทองในตัวอักษร   
ส่วนภาษาจีนที่เขียนประดับตามลวดลายในพระอุโบสถ ประพันธ์เป็นกลอนภาษาจีน และตัวอักษรทุกตัว ย้ำ – ทุกตัวที่เขียนประดับ – ไม่ได้เขียนแบบธรรมดา เพราะการเขียนอักษรจีนจริงการเขียนบนอะไรจะใช้รูปแบบการเขียนต่างกัน ท่านก็เขียนต่างกันจริงๆ ตามลักษณะของภาพต่างๆที่ท่านจะเขียนตัวอักษรประดับ บางส่วนนำมาจากบทกวีโบราณของจีน (ทั้งนี้เป็นอักษรจีนแบบดั้งเดิมไม่ใช่ตัวย่ออย่างที่ใช้กัน) อาจารย์ท่านนั้นชื่อว่าอาจารย์ดร. เจี๋ยครับ ส่วนภาพจิตรกรรมว่าควรเขียนอย่างได้รับคำแนะนำจากนักวิชาการอิสระท่านหนึ่งครับ คือ อาจารย์เศรษฐพงษ์เกรงใจ ตัวอย่างภาพเอามารูปแบบมาจากหนังสือรูปมงคลจีนของอาจารย์พรพรรณ แต่การว่างส่วนต่างๆของภาพเป็นความคิดของจิตรกรเอง
ทั้งตอนค้นคว้าเพื่อหาข้อมูลมาเขียน อาจารย์เอกจีนธรรมศาสตร์ทุกท่านช่วยกันส่องภาพถ่ายเก่าๆ เพื่อที่จะอ่านว่าบทประพันธ์โบราณที่หลงเหลือมีอะไรบ้าง เพราะไม่อยากเขียนใหม่ ทรมานเหลือทนเพราะทุกท่านชราภาพแล้ว สายตาไม่ค่อยดีแต่ก็พยายามแก แต่บางส่วนไม่มีหลักฐานจริงๆเลยแต่งใหม่ โดยผู้แต่งคืออาจารย์ดร.เจี๋ยครับ (ปัจจุบันท่านย้ายไปแล้วผมไม่ได้ติดต่อท่าน)
เรื่องเก่าๆนี้เกิดตอนบรูณะครั้งล่าสุดครับ เลยเล่าสู่กันฟัง
ป.ล. ตอนเป็นนักศึกษาคยทำการค้นคว้าจิตรกรรมในวัดแห่งนี้ เลยมีโอกาสได้เข้าไปร่วมในการค้นคว้าเพื่อจะเขียนรูปบ้าง
แล้วถ้าใครอยากให้เล่าเรื่องบทกวีโบราณที่เหลืออยู่ในภาพจิตรกรรมก็ได้นะครับ ถ้าจะไม่การวุ่นวายเว็บ

สนใจค่ะ 
ขอเสนอให้ตั้งที่ห้อง ภาษาและวรรณคดี
ขอบคุณล่วงหน้าค่ะ

อยากจะช่วยเหลืออยู่นะครับ แต่ผมเองไม่ค่อยมีภาพเลยเกี่ยวกับพระราชนิยมในรัชกาลนี้
ขอนุญาตแนะนำกระทู้วัดนางนองของพี่ยุทธนานะครับ น่าจะพอไ้ด้ หรืออยากได้ภาพจากที่ไหน
ก็ระบุภาพก็ได้นะครับ เผื่อผมจะมีบ้าง  

ส่วนที่ผมมีภาพนี้ภาพเดียว ถ้าต้องการภาพใหญ่ก็คงต้องส่งทางเมลล์นะครับ ไม่รู้จะถูกใจใหม

ขอบพระคุณครับ แค่เมตตาช่วยเหลือก็รู้สึกเป็นพระคุณอย่างสูงแล้วครับ จิตรกรรมส่วนใดก็ใดครับ แต่ถ้าได้ภาพถ่ายบริเวณประตูหน้าต่างหรือขื่อคานต่างๆจะยินดีมากเลยครับ
สมมุติว่าใครมีโอกาสไปตามวัดพระราชนิยมแล้ว แล้วพบหรือจิตรกรรมซึ่งดูเป็นศิลปะจีน หรือเป็นแบบศิลปะไทยแต่คล้ายๆศิลปะจีน แล้วถ่ายรูปมาฝากกัน
ขอขอบพระคุณในที่นี้ด้วย หากผมสามารถอธิบายได้ผมจะลองอธิบายดู
ผมเองมีความรู้เรื่องจิตรกรรมไม่มากมายเท่าไรนัก ถ้าผิดพลาดอะไรอย่างไรก็ขออภัยด้วยนะครับ
ทั้งนี้ ถ้าท่านใดมีโอกาสไปวัดราชโอรส แล้วถ่ายรูปจิตรกรรมภายในมา โดยเฉพาะรูปอาคารจำลองต่างๆส่องดีๆ แล้วจะเจอตัวหนังสือจีนประดับตามจิตรกรรมส่วนต่างๆ
หากถ่ายรูปมา แล้วอยากให้เล่าเรื่องผมยินดีนะครับ (เพราะอยู่ที่นี้ขาดทั้งรูป มีแต่เรื่อง ไม่รู้จะทำอย่างไร...)
ก่อนไปของฝากบทกวีโบราณของจีนที่ปรากฎในภาพจิตรกรรมเหลืออยู่เพียงสองคู่ (ซึ่งอาจารย์ธรรมศาสตร์ส่องจากรูปถ่ายเก่ากันจนหมดแรง)
ผู้ถอดตัวอักษรคือาจารย์เจิง และผู้ค้นคว้าถึงที่มา คือ ดร.ปิยะมาศ ของเอกจีนธรรมศาสตร์ครับ นี้คือคู่แรก
 
“云淡风轻近午天” “傍花随柳过前川”

ส่วนเนื้อความแปลว่าอะไร และใครเป็นคนแต่ง ไว้คราวหน้าจะเล่านะครับ
ขอตัวไปอ่านหนังสือต่อก่อน
ขอบคุณอีกครั้งนะครับ
สวัสดี
(เกี่ยวกับจิตรกรรมไหมนี้...)

ตามจริงแล้วชอบศิลปะอยุธยาเป็นพิเศษ เลยมองข้ามตรงนี้ไปหน่อย เลยไม่ค่อยมีภาพ
ถ้าไม่รีบร้อนใช้ภาพ ช่วงวันอาทิตย์หน้าผมคาดว่าจะไปแถววัดราชโอรส จะลองถ่ายภาพมานะครับ
ไม่แน่ว่าจะถูกใจไหม
อีกอย่างผมเองก็ชอบเขียนอักษรจีน แต่ไม่มีความรู้เรื่องภาษานะครับ เพียงแต่เวลาเขียนมันฝึกสมาธิดี
โดนเฉพาะเวลาใช้หมึกดำเขียนครับ มันเหมือนกับการใช้ภาษาภาพ แบบสัญลักษณ์ภาพวาดมาเป็นคำๆ
ยังไงถ้าติดขัดตัวไหนผมจะรบกวนถามบ้างจะได้ไหมครับ

ถ้าผมพอจะช่วยอะไรได้ ผมยินดีเสมอครับ
   ทั้งนี้เมื่อพูดถึงเรื่องอักษรพู่กันจีน หากจะไปวัดราชโอรส  และถ่ายภาพจิตรกรรมฝาผนังมา ผมอยากให้ลองพิจารณาตัวอักษรสักนิด จะเห็นว่าอักษรที่ใช้ประดับอาคารแต่ละจุดจะมีลักษณะแตกต่างกัน โดยเฉพาะตัวอักษรจีนที่ปรากฏในภาพจิตรกรรมฝาพนัง
   ความแตกต่างดังกล่าว เกิดจากความจงใจของผู้เขียน คือ ดร. เจี๋ยชิ่ง อดีตอาจารย์ภาควิชาภาษาจีนของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ประสงค์ให้อักษรจีนที่ปรากฏในการบูรณะภาพจิตรกรรมวัดราชโอรส เป็นตัวอย่างแก่อนุชนชาวไทยรุ่นต่อๆของการใช้อักษรจีนซึ่งมีหลายรูปแบบ และแต่ละรูปแบบใช้ในพื้นที่ต่างกัน
ตัวอย่างของการใช้อักษรที่แตกต่างกัน ตัวอย่างดังภาพจิตรกรรมด้านหลังพระประธาน ซึ่งได้รับการเขียนใหม่ จะมีพระนามของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เขียนเป็นภาษาจีน โดยพระนามของพระองค์คือ “แต้ฮก” หรือ ภาษาจีนกลางออกเสียงว่า “เจิ้งฟู่” (郑福: Zheng Fu) โดย “แต้” เป็นแซ่ที่พระมหากษัตริย์ในพระราชวงศ์จักรีได้รับสืบทอดมาจากพระเจ้ากรุงธนบุรี ส่วน “ฮก” เป็นพระนามของพระองค์ มีความหมายว่า “ความสุข บุญวาสนา” ทั้งนี้พระมหากษัตริย์ไทยในตั้งแต่รัชกาลที่หนึ่ง เรื่อยมาจนรัชกาลที่ ๔ (หรือรัชกาลที่ ๕ เพราะผมยังไม่พบพระนาม) มีพระนามเป็นภาษาจีนทุกพระองค์
                พระนามที่ใช้ มิใช่ภาษาจีนเลียนแบบเสียงภาษาไทย ซึ่งไม่มีความหมายอย่างที่ใช้ในปัจจุบัน ปัจจุบันจะใช้อักษรจีนแต่ละตัวเลียนเสีบงภาษาไทย โดยให้อักษรที่ใช้สื่อความหมายไปในทางมงคล แต่โดยรวมทั้งชื่อแล้วไม่มีความหมายในภาษาจีน เพราะเป็นการเลียนเสียงพยางค์
                แต่เป็นพระนามดังกล่าวภาษาจีนซึ่งมีความหมายแท้ๆ การที่มีพระนามเป็นภาษาจีนอาจเป็นเพราะต้องการใช้ติดต่อทำการค้ากับทางจีน ซึ่งผมของลงรายพระนามไว้ ณ ที่นี้ โดยใช้คำอ่านเป็นภาษาจีนกลาง
                พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช มีพระนามว่า “เจิ้งฮั่ว” (郑华: Zheng Hua) แปลว่า แสงรุ่งโรจน์
                พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย มีพระนามว่า “เจิ้งโฟ่” (郑佛: Zheng Fo)แปลว่า พระพุทธเจ้า
                พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระนามว่า “เจิ้งฟู่”(郑福:Zheng Fu) แปลว่าความสุข บุญวาสนา
                พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระนามว่า “เจิ้งหมิง” (郑明:  Zheng Ming)แปลว่า แสงสว่าง
                (ที่มา:http://www.weefish.com/ask/%E6%B3%B0%E5%9B%BD%E5%9B%BD%E7%8E%8B)
   เดิมช่างเขียนเขียนเป็นอักษรพระนามย่อของพระบาทสมเด็จพระพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลปัจจุบัน แต่เจ้าอาวาสได้มาตรวจและได้ให้ความเห็นว่า วัดราชโอรสเป็นวัดประจำรัชกาลของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ควรเป็นพระนามของพระองค์มากกว่า
   ดังนี้ ดร.เจี๋ยชิ่ง ได้เข้ามาเขียนอักษรจีนเพื่อประดับจิตรกรรมฝาผนัง จึงได้เขียนพระนามของพระพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวเป็นภาษาจีน
   ตัวอักษรจีนที่ได้เขียนนั้นเป็นลักษณะตัว “จ้วนซู่” (篆书:Zhuan Shu) ซึ่งเป็นตัวอักษรที่พัฒนาในสมัยราชวงศ์ฉิน (秦: Qin) เป็นการใช้ลักษณะอักษรแบบขีดเส้นแทนอักษรภาพ อักษรลักษณะดังกล่าว ต่อมานิยมใช้กับตราประทับต่างๆ
   ด้วยเหตุดังกล่าวนี้ เนื่องจากการเขียนพระนามเป็นเหมือนดังการลงตราพระราชลัญจรของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ดร.เจี๋ยชิ่ง จึงเลือกใช้อักษรที่ใช้กับตราประทับในการเขียนพระนาม
   ขณะเดียวกันการเขียนอักษรในตำแหน่งอื่นๆของภาพจิตรกรรมในพระอุโบสถได้ใช้ลักษณะต่างออกไปอีก โดยมีการใช้ทั้งอักษรแบบ “ข่ายซู่” (楷书: Kai Shu) หรือ ตัวอักษรแบบบรรจง และตัวอักษรแบบ “เฉาซู่” (草书: Kai Shu) หรือตัวอักษรแบบหวัด ตามความเหมาะสมในแต่ละพื้นที่ที่วาด
   แต่ทั้งนี้ส่วนดังกล่าวผมขอไม่อธิบายนะครับ เพราะจำไม่ได้ว่าอยู่ส่วนใดบ้าง หาถ่ายรูปมา และผมพอจะอธิบายได้จะลองค้นคว้าดูครับ
    (เรื่องกลอนขอติดไว้เช่นกัน เพราะว่าจำไม่ได้ว่าใช้ตัวอักษรแบบใด)
 :)

ต้องขอโทษคุณhan_bingด้วยที่อาทิตย์นี้ผิดแผน ไม่ได้ไปวัดราชโอรสเพราะมีเรื่องให้ต้องเบนเข็มไปทำก่อน
แต่ว่าก็มีภาพน่าสนใจมาเหมือนกัน ไม่ทราบว่าจะถูกใจไหมเพราะได้โอกาสพิเศษไปชมบ้านเก่าแก่หลังหนึ่ง
ย่านตลาดน้อย ทราบคร่าวๆว่าเป็นบ้านของท่านเจ้าสัวใหญ่ท่านหนึ่ง เห็นมีพระบรมสาทิสลักษณ์ของพระบาทสมเด็จ
พระนั่งเกล้าฯอยู่ จึงเข้าใจว่าอาจมีประวัติเกี่ยวข้องกับศิลปะในรัชกาลนี้อยู่บ้างครับ

ที่โถงหน้าห้องป้ายบรรพบุรุษมีความสวยงามมาก ทั้งลายแกะประดับการออกแบบและโครงสร้างเครื่องบน
ซึ่งผมประทับใจค่อนข้างมากครับ แต่ภาพเกรงว่าอาจไม่สมควรเอามาลงหรือเปล่าเพราะไม่ไ้ดขออณุญาตมา
เอาเป็นว่าผมของส่งภาพทางเมลล์คงจะสะดวกกว่า

            จากภาพเป็นภาพหลังคาของคฤหาสน์ “โซว่เฮงไท่” ที่ตั้งอยู่ในตลาดน้อย เยาวราชใช่ไหมครับ
               ประวัติของคฤหาสน์ดังกล่าวได้เขียนไว้อย่างระเอียดในหนังสือเรื่อง “นาแม่” ของอาจารย์พิมพ์ประไพ พิศาลยบุตร ส่วนเรื่องราวทางสถาปัตยกรรมได้เขียนไว้ในภาคผนวกของหนังสือเล่มดังกล่าว โดยอาจารย์เศรษฐพงษ์ จงสงวน
   ผมเองเรียนด้านประวัติศาสตร์ ไม่ได้เรียนด้านสถาปัตยกรรมมาโดยตรง ดังนั้นการอธิบายอาจอธิบายได้ไม่ดีนัก อย่างไรก็ตามจากที่ผมได้อ่านมา ทั้งจากงานของท่านอาจารย์เศรษฐพงษ์ และหนังสิอประวัติศาสตร์สถาปัตยกรรมจีน อาคารดังกล่าว และโครงสร้างของอาคารดังกล่าว เป็นศิลปะสกุลช่างหมินหนาน (闽南: Min Nan) ซึ่งลักษณะของช่างตระกูลนี้จะกระจายตัวอยู่แถบตอนใต้ของมณฑลฟุเจี้ยน (福建省：Fu Jian Sheng) และมณฆลกวางตง (广东省：Guang Dong Sheng) หรือที่คนไทยเรียกกันติดปากว่ากวางตุ้ง
   ลักษณะของอาคารในแถบนี้จะประดับประดาหลั งคาอย่างงดงามอลังการยิ่งกว่าอาคารในภาคเหนือ โดยการใช้กระเบื้องเคลือบสีสันสดใสประดับประดา อาจเป็นกระเบื้องรูปประติมากรรมลอยตัว หรือเป็นการตัดกระเบื้องเป็นชิ้นเล็กๆ และนำมาแปะติด
ทั้งนี้ สถาปัตยกรรมแถบหมินหนาน นิยมใช้รูปแบบการตัดกระเบื้องเป็นชิ้นเล็กๆมาประกอบ ซึ่งก็คงปรากฏให้เห็นในรูปแล้ว โดยศิลปะดังกล่าว เป็นศิลปะที่ชาวจีนแต้จิ๋วและฮกเกี้ยนใช้ ซึ่งกลุ่มชาวจีนกลุ่มนี้ได้มายังประเทศไทยมากที่สุด
ไว้วันหลังผมจะมาเล่าต่อนะครับ วันนี้การบ้านเยอะขอตัวก่อน
                มีอะไรฝากไว้ในเมลล์ได้นะครับ “han_bing_phum_h@hotmail.com”

ใช่ครับ แต่ไม่ได้ขอเขาไว้จะเอาภาพมาเผยแพร่คงดูเสียมารยาท
เรื่องที่คุณhan_bing กล่าวไว้ในคคห.ก่อนหน้าก็เป็นเรื่องที่ผมสงสัยอยู่
ว่าทำไมอาคารเช่นศา่ลเจ้าจีนในประเทศไทย ดูประดับกันมากกว่าศิลปะจีน
จำพวกพระราชวังต้องห้าม ที่ดูเรียบๆแต่ใหญ่โตจะว่าแตกต่างกันมากๆก็ใช่นะ
วันนี้พอเข้าใจซะที

                  เวลาคนไทยไปเที่ยวเมืองกวางตุ้ง หรือซัวเถา เรามักจะออกอุทานว่า “อ้า...มั่งชั่งเหมือนที่บ้านอั๊วจิงๆ” แต่ถ้าเราไปไกลหน่อยคือซูโจว หางโจว หรือไปปักกิ่งโน้นเลย เราอาจจะออกอุทานว่าทำไมมันดูไม่เหมือนเลยแหะ มูลเหตุมาจากตระกูลช่างที่ต่างกัน แต่เนื่องจากช่วงนี้ผมยุ่งและยังอ่านหนังสือที่ซื้อมาไม่จบ จึงขออนุญาตนำรายงานเก่าที่เคยทำสมัยอยู่มหาวิทยาลัยลัยมาตัดตอนเล่าสู่กันฟัง ผิดไปประการใดขออภัยด้วย และห้ามนำไปมาอ้างอิง ใครนำไปอ้างอิงผมจะงอน (ทำได้แค่นี้แหละ) เนื่องจากตอนนี้อยู่เมืองจีน มีข้อมูลมากมายมหาศาลให้อ่าน ถ้าจะเขียนลงไปคงได้เยอะกว่านี้ ขอให้ผู้อ่านถือว่าเป็นการเล่าสู่กันฟังเฉยๆ เอาละนะเรื่องมีอยู่ว่า...
                  ภาคเหนือและภาคใต้ของจีนจะแบ่งโดยใช้แม่น้ำแยงซี ภาษาจีนกลางเรียกว่าฉางเจียง (长江：Chang Jinag) ความแต่ต่างระหว่างอาคารทางภาคเหนือและภาคใต้ของจีนสังเกตได้ไม่ยาก สังเกตได้จากการประดับตบแต่งหลังคา ซึ่งคราวที่แล้วได้กล่าวไป อีกประการสังเกตได้จากโครงสร้างหลังคาที่แตกต่างกัน
                     สำหรับโครงสร้างหลังคาที่นิยมใช้ในจีนภาคเหนือ ใช้เป็นโครงสร้างแบบเสาดั้งและคานเป็นระบบโครงสร้างแบบคานลดระดับ (THE BEAM – IN – TIERO STRUCTURAL SYSTEM) โดยโครงสร้างดังกล่าวนี้นอกจะเป็นที่นิยมในบ้านของผู้คนทั่วไปในภาคเหนือแล้ว ยังสามารถพบตามอาคารขนาดใหญ่ ดังวัดหรือวังทั่วไปในประเทศจีน (TSINGHUA UNIVERSITY 1990: 5) ซึ่งวัสดุที่ใช้จะทำจากไม้เนื้อแข็ง ออกแบบมาตามลักษณะของความจำเป็นในการถ่ายน้ำหนักของโครงสร้าง ผนวกกับรูปทรงของหลังคามีลักษณะเป็นโครงคานสามเหลี่ยมที่วางเชื่อมช่วงเสา ตามแนวลึกของอาคาร ประกอบขึ้นจากคานหน้าตัดสี่เหลี่ยมที่มีความยาวลดลงเมื่อสูงขึ้นเรื่อย ๆ จนถึงสันหลังคา หรือ “คานลดระดับ” คานนี้จะแบ่งเป็นชั้น ๆ  และใช้โครงสร้างทางตั้งมารับที่เรียกว่า  “เสาดั้ง” โดยการใช้เสาดั้งหลายตัวถ่ายน้ำหนักต่อเนื่องกันเป็นช่วง ๆ  และเสาดั้งนี้จะรับแปกลมขนาดใหญ่ที่พาดวางตามยาวของอาคารด้วย และจะวางเรียงสูงขึ้นเป็นระยะประกอบกันเป็นรูปหลังคาจั่ว   
                    แปกลมที่อยู่ในตำแหน่งสูงสุดตรงสันหลังจะถูกพิจารณาว่า เป็นส่วนที่สำคัญที่สุดของโครงสร้างหลังคา   ซึ่งจะสังเกตได้ว่า เป็นแปเพียงตัวเดียวในโครงสร้างหลังคาที่มีการตกแต่งเขียนลายอย่างสวยงาม จากนั้นก็วางไม้กลอนที่เป็นแผ่นแบนขวางแปกลม เป็นระยะที่ค่อนข้างถี่มากเท่าขนาดของกระเบื้องกาบกล้วยแล้วจึงปูกระเบื้องหลังคา การถ่ายน้ำหนักของหลังคาทั้งหมดจะถูกถ่ายจากแปกลมนี้ลงสู่เสาดั้ง สู่คาน และสู่โครงสร้างหลักของอาคารต่อไป ซึ่งลักษณะของโครงสร้างเช่นนี้จะทำให้สามารถหลีกเลี่ยงเส้นหลังคาที่ตรงได้ (ซึ่งแตกต่างจากโครงสร้างหลังคาของไทยที่จะต้องทำจันทันให้โค้ง เพื่อให้ได้เส้นหลังคาที่โค้ง) ส่วนของหลังคาที่เป็นปีกนกจะมีการทำเต้ารับชายคายื่นออกมาจากเสา  ซึ่งโครงสร้างนี้จะประกอบเข้ากันด้วยระบบถอดประกอบ โดยการบากและทำเดือยเช่นเดียวกับโครงสร้างอาคาร  (รุ่ง สุจินันท์กุล ๒๕๔๒: ๑๒๑)
               ส่วนระบบค้ำยันในอาคารโดยทั่วไปแล้ว จะมีอยู่ ๓ ประเภท ได้แก่ ค้ำยันที่อยู่บนเสาภายในอาคาร หรือส่วนโครงสร้างหลังคาภายในอาคาร, ค้ำยันที่อยู่ภายใต้ชายคา และค้ำยันที่รองรับตรงมุมของหลังคา (รุ่ง สุจินันท์กุล ๒๕๔๒: ๑๑๒) ซึ่งการค้ำยันของอาคารจีนจะมีลักษณะโครงสร้างที่มีความสำคัญและเป็นเอกลักษณ์ของสถาปัตยกรรมจีน คือ มีโครงสร้าง “โตว่กง” (斗拱：DOU GONG) หมายถึงค้ำยันหูช้างที่ยื่นออกมาจากผนังหรือโครงสร้างของอาคาร (รุ่ง สุจินันท์กุล ๒๕๔๒: ๒๕๐) (ดูรายละเอียดในภาคผนวก ง.) โดยภาคเหนือจะใช้ “โตว่กัง” เป็นหลักในการรับน้ำหนักของอาคาร (เศรษฐพงษ์ จงสงวน, สัมภาษณ์) ดังนั้นเมื่อดูไปดูมาแล้วจะให้ความรู้สึกราวกับดูตัวต่อขนาดยักษ์ (ซึ่งจริงๆแล้วก็คือตัวต่อยักษ์จริงๆ)
               ในส่วนของโครงสร้างหลังคาของจีนทางตอนใต้นิยมใช้ระบบเสาและคานรัด (THE COLUMN AND TIEBEAM STRUCTURAL SYSTEM) ระบบนี้เสาจะถูกวางเรียงไปตามทางลึกของอาคาร โดยมีการเว้นระยะห่างของเสาเท่ากัน และจะไม่มีการวางคานพาดผ่านเสาเหล่านี้ แต่จะวางแปกลมไว้บนยอดของเสาแทน และระบบของโครงสร้างหลังคาจะถูกสร้างจากการใช้คานรัดที่วางทะลุสอดผ่านเสาเพื่อเชื่อเสาทั้งหมดเข้าด้วยกันซึ่งคานนี้จะถูกวางเป็นชั้นๆลดหลั่นไปถึงยอดหลังคา
                   ตัวอาคารจะสร้างขึ้นจากการนำแถวของเสาในลักษณะดังกล่าว มาวางประกอบเรียงกันไปตามแนวยาว และเชื่อมต่อกันเข้าด้วยโครงรัดรอย ค้ำยัน และแปกลม ในทิศทางตามยาวของอาคารเนื่องจากน้ำหนักของหลังคามีที่สัมพันธ์โดยตรงกับจันทัน และแปกลมซึ่งรองรับด้วยเสาและฐานราก ทำให้เสาและคานรัดรอยของโครงสร้าง โดยโครงสร้างระบบนี้ใช้ไม้น้อยกว่าประเภทอื่น ขนาดของเสาและคานรัดนี้จะขึ้นอยู่กับความลึกของอาคาร อาคารที่มีความลึกมากจะต้องใช้เสาในแถวมากและจะส่งผลถึงความสูงของอาคารและจำนวนชั้นของคานรัดเพิ่มขึ้นด้วย ระบบโครงสร้างนี้จะนิยมใช้กับอาคารทั่วไปของในบริเวณพื้นที่ทางใต้ของจีน  และอาจพบในอาคารขนาดใหญ่ทางใต้บางแห่ง (TSINGHUA UNIVERSITY 1990: 6)
               อย่างไรก็ตามแม้จีนตอนใต้จะมีลักษณะการตบแต่ง และลักษณะโครงสร้างของหลังคาซึ่งร่วมกันดังที่กล่าวมา แต่ยังมีการแตกต่างออกไปเฉพาะตามลักษณะของสกุลช่างแต่ละกลุ่มภาษา ซึ่งในบริเวณกวางตุ้งและฟูเจี้ยน หรือจะชี้ให้ชัดไปเลย คือ ในส่วนโครงสร้างแบบสกุลช่างแต้จิ๋ว - ฮกเกี้ยนผิดจากโครงสร้างที่ใช้ระบบเสาและคานรัดทางภาคใต้ส่วนอื่นๆ กล่าวคือ โครงหลังคาเป็นแบบโครงสร้างยกขื่อ โครงสร้างแบบนี้จะประกอบด้วยเสารับขื่อที่จะตั้งรับอกไก่และแป ส่วนใหญ่จะซ้อนขื่อสามชั้น (เศรษฐพงษ์ จงสงวน ๒๕๔๗: ๕) ซึ่งบ้านโซ่วเฮงไท่จะเป็นแบบดังกล่าว
                  นอกจากนี้โครงสร้างอาคารจะแตกต่างกันไปแล้ว ภาพจิตรกรรมที่ตบแต่งในแต่ละส่วนจะแตกต่างกันไปอีก รวมไปถึงการสลักเสลาอาคารประดับ ซึ่งไว้คราวหน้าผมจะเล่าให้ฟังขอตัวไปทำการบ้านก่อน

หนังสือ

เศรษฐพงษ์ จงสงวน. สถาปัตยกรรมบ้านจีนแต้จิ๋ว และแก้ซิ้ง. เอกสารประกอบการสัมมนาเรื่อง
   “แต้จิ๋ว: จีนกลุ่มน้อยที่ยิ่งใหญ่” จัดโดย ภาควิชาภาษาจีน คณะศิลปะศาสตร์
   มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมกับ อาศรมสยาม – จีนวิทยา และบมจ. ซี พี. เซเว่นอีเลฟเว่น,
   ๒๕๔๗.   

เอกสารอื่นๆ

รุ่ง สุจินันท์สกุล. “การศึกษาเพื่อเสนอแนวคิดในการอนุรักษ์ศาลเจ้าจีนในกรุงเทพฯที่สร้างขึ้นช่วง
   สมัยรัชกาลที่ ๑ ถึงรัชกาลที่ ๕.” วิทยานิพนธ์ปริญญาสถมปัตยกรรมศาสตร์มหาบัณฑิต
   สาขาวิชาสถาปัตยกรรม ภาควิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์
   จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ๒๕๔๒. (อัดสำเนา)

เอกสารภาษาต่างประเทศ

TAMURA, EILEEN. CHINA: UNDERSTANDING IT PAST. HONOLULU : UNIVERSITY OF
   HAWAII PRESS,

สัมภาษณ์

เศรษฐพงษ์ จงสงวน. สัมภาษณ์. ๒๑ มีนาคม ๒๕๕๐.
เศรษฐพงษ์ จงสงวน. สัมภาษณ์. ๓ ตุลาคม ๒๕๕๐.
เศรษฐพงษ์ จงสงวน. สัมภาษณ์. ๑๘ ธันวาคม ๒๕๕๐.

ยังฟังดูยากๆนิดหน่อย เพราะไม่ค่อยมีความรู้ทางด้านนี้ แต่ก็ต้องขอขอบคุณที่นำข้อมูลมาให้อ่านกัน
ขอลงภาพประกอบเล็กน้อยครับ

ขอบพระคุณที่นำรูปมาลงประกอบให้นะครับ อย่างนี้แหละครับโครงสร้างแบบสกุลช่างหมินหนาน
สิ่งพิเศษของช่างหมินหนานจะอยู่ที่การแกสลักครับ ไม่ใช่แกะแบบธรรมดา แต่จะเป็นลายซับซ้อนประหนึ่งเป็นงานทอก็"ม่ปาน
หากนึกไม่ออกขอให้ไปดูที่บานประตูวัดสุทัศน์บานเก่าที่ถูกไฟไหม้ได้นะครับ แบบนั้นแหละ (ไม่ทราบว่าช่างไทยได้รับอิทธิพลหรือเปล่า)
อย่างภาพที่เราเห็นนี้เป็นแบบเกาะแบบธรรมดา หากอยากดูความอลังการจริงๆให้ไปดูที่พระราชวังบางปะอิน พระที่นั่งเวหาศจำรูญ พระที่นั่งองค์ดังกล่าวเป็นพระที่นั่งที่สร้างขึ้นแบบสกุลช่างหมินหนานแบบสมบูรณ์ที่สุดในไทย
ทั้งนี้ ขอแทรกเกร็ดไว้เล็กน้อย พระที่นั่งองค์นี้หากไปหาทั่วทั้งแผ่นดินจีนจะไม่พบอาคารใดมีความคล้ายคลึง แต่หากไปดูแทบสิงคโปร์ มาเลย์เซีย อินโดนิเซีย จะพบคล้ายๆ หรืออาจพบพิมพ์เดียวกัน
เนื่องจากองค์พระที่นั่งสร้างแบบอาคารกงสี (นึกไม่ออกขอให้นึกถึงอาคารสมาคมชาวจีนในไทย) ของชาวจีนโพ้นทะเลในแถบดังกล่าว ซึ่งเป็นอาคารแบบฝรั่งนิดๆ จีนมากหน่อย
แต่รวมความแล้วก็ถือว่าสวยสง่า
รูปแบบดังกล่าวนี้เองที่ส่งอิทธิพลมายังพระที่นั่งเวหาศจำรูญของเรา
ส่วนพระที่นั่งของเราจะสวยกว่าหรือไม่ก็ไม่อาจกล่าวได้ เพราะยังไม่มีโอกาสไปเที่ยวแทบนั้น ไว้ไปเมื่อไรจะมาเล่าสู่กันฟัง
(ใครลงรูปได้ลงให้ด้วยนะครับ ผมลงไม่เป็น ถ้าเป็นได้ส่งวิธีลงรูปให้ด้วย เพราะผมกับวิทยาการปัจจุบันเป็นยาขมหม้อโตครับ)