ทำให้คิดต่อไปว่าเพราะเหตุนี้หรือเปล่าที่ฝรั่งเศสถึงได้เข้ายึดเมืองจันทบุรีไว้ในสมัยรัชกาลที่ ๕ เพราะกลัวว่าสยามจะใช้จันทบุรีเป็นที่ต่อเรือรบสำหรับต่อสู้กับฝรั่งเศส
คุณหลวงเล็กตั้งข้อสังเกตุไว้ดีมากค่ะ ดิฉันเคยไปเที่ยวจันทบุรี มีนายทหารเรือพาเที่ยวค่ายเนินวง
เอาแผนที่มากางให้ดูภูมิศาสตร์ของเมืองนี้ ทราบว่า เป็นป่าชายเลนทีี่่มีคลองเล็กคลองน้อย คดเคี้ยวมากมาย
นอกจากจะเหมาะในการหลบภัยจากพายุ ยังสามารถซ่องสุมผู้คน ตั้งค่ายได้โดยมิดชิด
คูคลองและป่าไม้ที่หนาทึบ ก็เหมาะที่จะเป็นอู่ต่อเรือดังที่คุณหลวงเล็กว่าไว้จริงค่ะ
อีกประการหนึ่ง มีคนพบเครื่องกระเบื้องจีน และสินค้าที่มากับสำเภาจีน จมในน้ำบริเวณนั้นมาก
เข้าใจว่า สมัยโบราณ การเดินเรือระหว่างสยามและจีน ต้องผ่านเส้นทางนี้แน่นอน
หากฝรั่งเศสคุมเมืองจันทบุรีไว้ได้ ก็คือคุมเส้นทางการเดินเรือระหว่างประเทศมหาอำนาจ(จีน)กับสยามได้