บ้านโบราณอีกหลังที่ตลาดวังกรด จากเว็บเดิมของคุณหมูหิน
คุณนริศน่าจะเคยผ่านตอนเด็กๆเหมือนกันนะคะ
หลังนี้จะอยู่ในตัวตลาด ตรงถนนกลางชุมชนเลยครับ สมัยก่อนตลอดแนวถนนกลางชุมชนทั้ง 2 ฝั่ง จะเป็นอาคารไม้สองชั้นแบบนั้น ทั้งหมดเลยครับ ปัจจุบันก็ยังอยู่เพราะชาววังกรดพยายามอนุรักษ์ไว้ แต่ก็มีบางหลังที่ทรุดโทรมเกินไปรักษาไม่ไหว หรือบางหลังที่ทายาทรื้อสร้างใหม่ไปก่อนที่จะมีโครงการอนุรักษ์ "ย่านเก่าวังกรด" ก็มีเหมือนกัน แต่โดยรวมก็อนุรักษ์ไว้ได้กว่า 80% ครับ
ตลาดวังกรด ตั้งอยู่ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำน่าน อยู่ห่างจากตัวเมืองพิจิตร ราว 6 กิโลเมตรครับ สมัยก่อนจะเป็นชุมชนที่คึกคักมาก เพราะเป็นเส้นทางหลักที่จะเดินทางเข้าตัวเมืองพิจิตร แถมยังอยู่ตรงสถาณีรถไฟพอดีอีกด้วย ต่อมาเมื่อมีการตัดถนนสายพิจิตร-ตะพานหิน ซึ่งอยู่ฝั่งตะวันตกของแม่น้ำ ผู้คนจึงนิยมใช้เส้นทางใหม่นี้ในการเดินทางมากกว่า แต่การข้ามแม่น้ำมายังถนนใหม่นี้ ยังไม่มีสะพานครับ ต้องใช้เรือโดยสารข้ามฟาก ซึ่งอย่าไปนึกภาพว่าเหมือนเรือด่วนเจ้าพระยานะครับ เป็นเรือที่ต่อด้วยไม้ ไม่มีหลังคา รองรับผู้โดยสารได้ราวๆ 6-8 คน ใช้คน 1 คน ในการขับเคลื่อนด้วยวิธีการ "แจว"
ท่าเรือข้ามฟากนี่ เป็นกิจการของคุณย่าผมเองแหละครับ แต่เรื่องแจวเรือนี้ เป็นเรื่องรุ่นคุณพ่อผมยังหนุ่มๆ โน่นแหนะครับ มาถึงรุ่นผม เรือเหล่านี้ ก็ติดเครื่องยนต์ แบบเรือหางยาวกันหมดแล้ว แล้วผมก็แจวเรือไม่เป็นซะด้วยสิครับ
ต่อมา ก็มีการเดินทางข้ามแม่น้ำเพิ่มขึ้นอีกอย่าง คือ "กระเช้าลอยฟ้า" เป็นอาคาร 2 ชั้น ตั้งอยู่คนละฟากแม่น้ำ ขึงเคเบิลถึงกัน เพื่อผูกโยง "กระเช้า" สำหรับโดยสาร ให้ชักให้วิ่งไปมาข้ามแม่น้ำด้วยเครื่องยนต์ดีเซล การเดินทางโดยกระเช้านี้ สะดวกขึ้น เพราะสามารถเอามอร์เตอไซด์ข้ามได้ด้วย ถ้าเป็นท่าเรือจ้าง เอาลงไม่ไหวครับ จักรยานยังพอแบกลงได้ (แม่น้ำน่านตลิ่งสูงครับ ตรงท่าเรือนั้น เวลาปกติสูงราว 3-4 เมตรได้) แต่ก็ยังไม่สามารถเอารถยนต์ข้ามไปมาได้อยู่ดี ถ้าจะเอารถยนต์ข้าม จะต้องอ้อมไปเข้าเมืองพิจิตรก่อน แล้วข้าม "สะพานขาว" ซึ่งเป็นสะพานข้ามแม่น่ำน่านแห่งเดียวในย่านนี้ แล้วขับไปตามเส้นทางเก่า กลับวังกรดอยู่ดี
จนเมื่อ 10 กว่าปีมานี่เอง ถึงจะมีการสร้างสะพานข้ามแม่น้ำนาน บริเวณทิศใต้ของชุมชนไปเล็กน้อย เมื่อมีสะพาน การเดินทางโดยเรือจ้าง และกระเช้าลอยฟ้า ก็เลยหมดความนิยมลงไปครับ